Mû anzoni desizion
‘Zia bê ti mo kue na Jéhovah, na zia bê ti mo na hingango ye ti mo mveni pëpe.’—APROV. 3:5.
1, 2. Mo ye ka ti mû adesizion? Bê ti mo ayeke tongana nyen na ndo ti ambeni desizion so mo mû?
LÂ NA LÂ, e yeke na gbâ ti adesizion ti mungo ni. Mo ye ka ti mû adesizion? Ambeni zo aye mingi ti mû adesizion ala wani na ndo ti aye kue. Ala yeke luti nganganga na ndo ti droit ti ala ti mû adesizion ala wani, na ala ye pëpe ti tene mbeni zo amû adesizion na place ti ala. Me ambeni zo ayeke sara mbeto ti mû akota desizion. Ambeni zo ayeke gi wango na yâ ti abuku wala na mbage ti azo ti mungo wango, na ala yeke futa même nginza mingi ti wara wango so ala pensé so ala yeke na bezoin ni.
2 Mingi ti e abâ so atâa so ambeni desizion ayeke dä so e yeke pëpe na droit ti mû ni, ambeni ayeke dä so e lingbi ti mû ni na yâ ti fini ti e (aGal. 6:5). Ye oko, e hinga so a yeke pëpe adesizion kue so e mû la ayeke anzoni desizion wala e wara nzoni ye dä.
3. Afango lege wa ayeke mû maboko na e ti mû adesizion? Ngbanga ti nyen a yeke lakue kete ye pëpe ti hinga desizion so a lingbi e mû?
3 E awakua ti Jéhovah, e yeke na ngia so Jéhovah afa lege na e polele na ndo ti akota ye mingi na yâ ti fini ti e. E hinga so tongana e sara ye alingbi na afango lege so, e yeke mû adesizion so ayeke nzere ande na Jéhovah nga ayeke ga na ye ti nzoni na e. Me, e lingbi ti tingbi na ambeni kpale nga na ambeni ye so a sara tënë ni polele tongaso na yâ ti Bible pëpe. Tongana ye tongaso asi, desizion wa la e yeke mû? Na tapande, e hinga so a lingbi e nzi pëpe (aÉph. 4:28). Me ambeni zo atene so a yeke lakue sioni pëpe ti tene zo amû mbeni ye so ayeke ti lo pëpe tongana ye ni ayeke kota ye pëpe wala lo yeke biani na bezoin ti ye ni. Desizion wa la e yeke mû tongana ambeni zo atene so mbeni ndia polele tongaso ayeke dä pëpe na ndo ti ye so zo alingbi ti sara? Nyen la alingbi ti fa lege na e?
MÛ ADESIZION NA NGOI SO LI TI MO AYEKE NZONI
4. Wango wa ngoi na ngoi e yeke wara na ngoi so e yeke na mbeni desizion ti mû?
4 Na ngoi so e tene na mbeni ita so e yeke na mbeni kpengba desizion ti mungo ni, lo lingbi ti tene na e ti zia li ti e aduti nzoni si e mû desizion ni. Wango so ayeke nzoni. Bible awa e ti sara ye na dongo tere ape, a tene: “Zo so asara ye fade fade, nzinga asara lo.” (aProv. 21:5). Me ti mû desizion na ngoi so li ti e ayeke nzoni aye ti tene nyen? Aye gi ti tene so a yeke nzoni e gbu li nzoni na ndo ti ye ni, e sara ye na lege ni nga e gi ti hinga aye kue na ndo ti ye ni kozoni si e mû desizion? Aye so kue ayeke mû maboko na zo ti mû nzoni desizion, me ti duti na li so ayeke nzoni ahunda aye mingi.—aRom. 12:3; 1 Pi. 4:7.
5. Ngbanga ti nyen bibe ti e ayeke nzoni kue pëpe?
5 Mbeni zo na popo ti e so bibe ti lo ayeke nzoni kue ayeke dä pëpe. Teti so siokpari ayeke na tere ti e kue, e yeke pëpe na mbeni seni so ayeke nzoni kue nga bibe ti e ayeke nzoni kue pëpe (Ps. 51:7; aRom. 3:23). Na ndo ni, Satan “avuko” lani bibe ti mingi ti e juska na ngoi so e hinga Jéhovah nga na andia ti lo so ayeke mbilimbili (2 aCor. 4:4; Tite 3:3). Tongaso, même tongana mbeni zo agbu li ti lo aninga kozoni ti mû mbeni desizion so aluti na ndo ti ye so lo pensé so ayeke nzoni nga ayeke na lege ni, lo lingbi ti mû sioni desizion.—aProv. 14:12.
6. Nyen la alingbi ti mû maboko na e ti duti na li so ayeke nzoni?
6 Atâa so siokpari ayeke na tere ti e, Jéhovah, Babâ ti e ti yayu, alingbi kue na yâ ti aye kue (Deut. 32:4). Lo mû na e ye so e yeke na bezoin ni ti changé lege so e yeke pensé na ni nga ti manda ti duti na li so ayeke nzoni. (Diko 2 Timothée 1:7.) E aChrétien, e ye ti gbu li ti e nga ti sara ye nzoni. Ni la, a lingbi e manda ti fa lege na bibe ti e nga na atënë ti bê ti e nga e gi ti pensé tongana ti Jéhovah nga ti sara ye tongana ti lo.
7, 8. Fa mbeni ye so asi so afa so e lingbi ti mû nzoni desizion même tongana a sara ngangu na ndo ti e wala e yeke na akpale.
7 Bâ mbeni tapande. Ambeni zo so ague na mbeni kodoro wande ayeke tokua ka amolenge ti ala so ade kete na afami so angbâ na kodoro ti ala ti bata ala. Na sarango tongaso, babâ na mama ni alingbi ti ngbâ ti sara kua ti wara nginza.a Mbeni wali so ayeke na kodoro wande adü mbeni pendere bébé ti koli. Na ngoi ni so, lo komanse ti manda Bible nga lo gue na li ni na lege ti yingo nzoni mingi. Akamarade na afami akomanse ti sara ngangu na ndo ti lo na koli ti lo ti tene ala tokua molenge ti ala ni na a-âta ti lo. Ye oko, na lege ti Bible so wali ni amanda, lo ga ti hinga so a yeke na lo nga na koli ti lo la Jéhovah amû na ala kua ti batango molenge ti ala (Ps. 127:3; aÉph. 6:4). Lo yeke sara ye alingbi na ngobo so azo mingi apensé atene ni la ayeke na lege ni so? Wala lo yeke sara ye alingbi na ye so lo manda na yâ ti Bible, atâa so a lingbi ti sara si lo wara nginza mingi pëpe nga ambeni zo alingbi ti kasa lo? Nyen la mo yeke sara tongana mo yeke fade na place ti lo?
8 Teti so azo asara ngangu na ndo ti wali so nga lo gi bê ti lo, lo sambela Jéhovah nga lo gi fango lege ti lo. Na ngoi so lo sara tënë ni na ita so ayeke manda Bible na lo nga na ambeni zo na yâ ti congrégation, lo komanse ti hinga pensé ti Jéhovah na ndo ti tënë ni. Lo ga nga ti bâ so tongana molenge ni aduti yongoro na babâ na mama ti lo na ngoi so lo yeke kono, a yeke sara molenge ni nzoni ape. Na pekoni so lo gbu li nzoni na ndo ti ye so Bible afa na ndo ti tënë ni, lo tene so a yeke na lege ni pëpe ti tene lo tokua molenge ti lo na mbeni ndo. Tongana koli ti lo abâ tongana nyen la amembre ti congrégation ayeke nduru ti mû maboko na ala nga bébé ni ayeke na ngia nga na nzoni seni, lo yeda ti manda Bible nga lo to nda ti gue na bungbi legeoko na wali ti lo.
9, 10. Ti duti na li so ayeke nzoni aye ti tene nyen? E lingbi ti sara nyen ti duti na li so ayeke nzoni?
9 Ye so ayeke gi mbeni tapande oko, me a fa so ti duti na li so ayeke nzoni ahunda aye mingi ahon ti sara gi ye so e pensé e tene a yeke na lege ni wala so azo apensé atene ayeke nzoni mingi wala ayeke ngangu pëpe. E lingbi ti haka bibe ti e nga na bê ti e so siokpari ayeke dä na mbeni montre so ayeke gue na loro mingi wala so ayeke gue yeke mingi. Tongana e zia si mara ti montre so afa lege na e, e lingbi ti wara akota kpale (Jér. 17:9). Ti kpe ti wara akpale, a lingbi e sara kue ti tene andia ti Nzapa la afa lege na pensé ti e nga na atënë ti bê ti e.—Diko Ésaïe 55:8, 9.
10 A yeke na lege ni la Bible awa e atene: “Zia bê ti mo kue na L’Éternel, na zia bê ti mo na hingango ye ti mo mveni pëpe. Mo bi bê ti mo na Lo na lege ti mo kue, na fade Lo sara si lege ti mo aga mbilimbili.” (aProv. 3:5, 6). Bâ so Bible atene “zia bê ti mo na hingango ye ti mo mveni pëpe.” Na pekoni a tene “mo bi bê ti mo na [Jéhovah].” Lo oko la bibe ti lo alingbi kue. Tongaso, na ngoi kue so e yeke na mbeni desizion ti mungo ni, a lingbi e gi ti hinga bango ndo ti Nzapa na ndo ti tënë ni na yâ ti Bible. Na pekoni e mû desizion alingbi na ni. Tongana e ye ti tene li ti e aduti nzoni, a lingbi e gi ti pensé tongana ti Jéhovah.
SARA SI NGANGU TI GBUNGO LI TI MO AGA NZONI
11. Nyen la a lingbi mbeni zo asara ti mû anzoni desizion?
11 Ti manda ti mû anzoni desizion nga ti sara ye alingbi na ni ayeke kete ye pëpe. Mingi ni, ye so ayeke ngangu na azo so awara batême fini fini wala ala so akomanse ti gue na li ni na lege ti yingo ade ti ninga pëpe. Me ala lingbi biani ti gue na li ni. Bible airi ala ‘akete molenge’ ndali ti so ala yeke tongana akete molenge so ayeke manda ti tambela. Ti manda ti tambela, mbeni molenge ayeke tara ti bi gere ti lo kete kete, na lo yeke sara ni fani mingi. Azo so ayeke manda ti mû anzoni desizion ayeke sara nga tongaso. Bazengele Paul atene abiazo ayeke “azo so, na lege ti sarango kusala na ngangu ti gbungo li ti ala, asara si ngangu ti gbungo li ti ala ni aga nzoni awe ti hinga popo ti ye ti nzoni na ye ti sioni.” Tongaso, ti ga biazo a lingbi e mû ngoi nga e sara ngangu. A yeke ye so afini zo nga ayeke na bezoin ti sara.—Diko aHébreu 5:13, 14.
12. E lingbi ti sara nyen ti hinga ti mû anzoni desizion?
12 Tongana ti so e sara tënë ni fade, lâ na lâ a lingbi e mû gbâ ti adesizion, akete ni na akota ni. Mbeni gingo nda ti ye afa so tongana e mû adesizion 100, nduru na ndambo ni ayeke adesizion so e mû alingbi na aye so e yeke sara ka lakue nga a yeke adesizion so e gbu li kozo si e mû ni ape. Na tapande, lakue na ndapre a lingbi mo soro bongo so mo yeke yü. Mo lingbi ti bâ ni tongana kete ye, na mo mû desizion sân ti gbu li nzoni, mingi ni tongana a lingbi mo sara ye hio mo hon. Me a yeke kota ye ti gbu li na ndo ti bongo so mo wakua ti Jéhovah mo lingbi ti yü (2 aCor. 6:3, 4). Na ngoi so mo yeke vo bongo, peut-être mo yeke pensé na ndo ti bongo so azo aye ni mingi. Me mo yeke pensé nga ti bâ wala bongo ni ayeke nzoni nga wala nginza ti mo alingbi ti tene mo vo ni? Ti mû anzoni desizion na ndo ti akete kete ye ayeke mû maboko na e ti sara si ngangu ti gbungo li ti e aga nzoni, nga a yeke mû maboko na e ti mû anzoni desizion na ndo ti akota ye.—Luc 16:10; 1 aCor. 10:31.
DUTI NA KOTA NZARA TI SARA YE SO AYEKE MBILIMBILI
13. Nyen la ayeke mû maboko na e ti sara aye so e mû desizion ti sara?
13 Même tongana e mû mbeni nzoni desizion, a yeke lakue kete ye pëpe ti sara ye alingbi na ni. Na tapande, ambeni zo so aye ti zia lege ti nyongo manga akiri atï na yâ ni ndali ti so nzara ti ala ti ziango manga ni ayeke mingi ape. A lingbi e duti na kota nzara ti sara aye so e mû desizion ti sara. Ambeni zo atene so e lingbi ti sara si nzara ti e ti sarango mbeni ye aga ngangu legeoko tongana ti so e yeke sara si nyama ti tere ti e akpengba. Tongana e tara tere ti e mingi na lege ti ngia ti awanguru, anyama ti tere ti e nga kue ayeke kpengba mingi. Tongana e sara ni lakue ape, anyama ti tere ti e ayeke woko. Nyen la alingbi ti mû maboko na e ti maï nzara so e yeke na ni ti sara aye so e mû desizion ti sara? A lingbi e zia bê ti e na ndo ti Jéhovah ti mû maboko na e.—Diko aPhilippien 2:13.
14. Nyen la amû lani ngangu na Paul ti sara ye so lo hinga so a yeke nzoni lo sara?
14 Ye so asi na Paul asara si lo hinga so a yeke kete ye pëpe ti sara ye so ayeke na lege ni. Mbeni lâ lo dema lo tene: “Nzara ti sara ye so mbi ye ayeke na yâ ti mbi, me ngangu ti sara ye so ayeke nzoni ayeke dä pëpe.” Lo hinga ye so lo ye ti sara wala so a yeke nzoni lo sara, me na ambeni ngoi mbeni ye akanga lege na lo ti sara ni. Lo tene: “Na yâ ti bê ti mbi, mbi wara ngia biani na yâ ti ndia ti Nzapa, me mbi bâ na yâ ti amembre ti tere ti mbi mbeni ndia so ayeke sara bira na ndia ti bibe ti mbi na so ayeke gue na mbi tongana ngbâa na mbage ti ndia ti siokpari so ayeke na yâ ti amembre ti tere ti mbi.” Me ndali ti mbeni nzoni raison lo hinga so ti lo awe biani biani ape. Lo tene: “Singila na Nzapa na lege ti Jésus Christ Seigneur ti e!” (aRom. 7:18, 22-25). Lo tene nga lo tene: “Mbi wara ngangu ti sara aye kue ndali ti lo so lo mû ngangu ni na mbi.”—aPhil. 4:13.
15. Ngbanga ti nyen a lingbi e sara kue ti sara ye so ayeke na lege ni?
15 Biani, ti nzere na Nzapa, a lingbi e mû desizion ti sara ye so ayeke na lege ni nga e sara ngangu ti sara ni. Dabe ti mo na tënë so Élie atene na ndo ti hoto ti Carmel na azo ti vorongo Baal nga na azo ti Israël so ayeke a-apostat. Lo tene: ‘Fade i tambela lâ oke tongana wazin na lege ti tënë use? Tongana Jéhovah ayeke Nzapa, i tambela na peko ti Lo; me tongana Baal ayeke Nzapa, i tambela na peko ti lo.’ (1 aGbia 18:21). Amolenge ti Israël ahinga lani so a lingbi ala voro gi Jéhovah oko. Ala ‘tambela tongana wazin na lege ti tënë use’ ndali ti so ala gi lani ti voro Jéhovah nga na Baal. Josué ayeke ti lo nde. Angu mingi kozoni, lo tene na azo ti Israël, lo tene: ‘Tongana a yeke sioni na lê ti i ti sara na Jéhovah, laso i kamata lo so bê ti i aye ti sara na lo. Mbi na azo ti da ti mbi, fade e sara na Jéhovah.’ (Jos. 24:15). Aye ti nzoni wa lo na azo so amû peko ti lo awara? Jéhovah amû lege na ala ti lï na Sese ti Zendo, “sese so dulait na ngu-lavu asua dä.”—Jos. 5:6.
MÛ ANZONI DESIZION NA WARA TËNË NZONI
16, 17. Aye ti nzoni wa e yeke wara tongana e mû desizion ti sara ye ague oko na ye so bê ti Jéhovah aye?
16 Gbu li na ndo ti mbeni ye so asi na ngoi ti e. Mbeni ita-koli so asara mariage awe awara batême fini fini, lo na wali ti lo ayeke na akete molenge ota. Mbeni lâ, mbeni mba ti ita ni ti place ti kua ahunda na lo ti tene lo na lo ague asara kua na mbeni ndokua nde so ayeke futa azo nzoni mingi nga so ayeke mû na ala ambeni nzoni ye mingi. Ita ni agbu li ti lo na ndo ti tënë ni nga lo sambela dä. Lo bâ so lo soro lani ngbene kua ti lo so, so ayeke futa lo nzoni ape so, ti mû lege na lo ti tene na asamedi nga na adimanche lo gue na abungbi nga lo fa tënë legeoko na azo ti sewa ti lo. Lo gbu li ti lo na lo bâ so tongana lo yeda ti sara fini kua ni, lo yeke wara asamedi nga na adimanche ni so pëpe teti mbeni ngoi. Tongana a yeke mo, nyen la mo yeke sara?
17 Na pekoni so ita ni ahaka aye ti nzoni so lo yeke wara na lege ti yingo na gbâ ti nginza so a yeke futa ande na lo na fini kua ni so, lo ke fini kua ni. Mo pensé so lo yeke regretté desizion so? Oko pëpe. Lo bâ so mosoro na lege ti yingo ayeke ga na aye ti nzoni na lo nga na azo ti sewa ti lo mingi ahon aye ti nzoni so gbâ ti nginza ayeke ga na ni. Lo na wali ti lo ayeke na kota ngia na ngoi so kozo molenge ti ala ti wali, so ayeke na ngu bale-oko, atene so lo ye babâ na mama ti lo mingi, lo ye aita mingi nga lo ye Jéhovah mingi. Lo tene so lo ye ti mû fini ti lo na Jéhovah nga ti wara batême. Lo wara ye ti nzoni na lege ti nzoni tapande ti babâ ti lo so azia vorongo Jéhovah na kozo ndo na yâ ti fini ti lo.
18. Ngbanga ti nyen a yeke kota ye ti tene e mû anzoni desizion lâ oko oko?
18 Legeoko tongana ti so Moïse afa lege lani na azo ti Israël na yando, Jésus Christ ayeke fa lege na azo ti Nzapa na yâ ti dunia ti Satan teti angu mingi. Na yâ ti kete ngoi a yeke futi ni. Nga, legeoko tongana ti so Josué ague lani na azo ti Israël na Sese ti Zendo, Jésus ayeke gue ande na adisciple ti lo na yâ ti fini dunia so Nzapa amû zendo ni, so mbilimbili ayeke duti ande na yâ ni (2 Pi. 3:13). Tongaso, laso ayeke pëpe ngoi ti tene e kiri na yâ ti ngbene lege so e yeke pensé na ni, ngbene sarango ye ti e, aye so e bâ na nene ni ândö nga na aye so e zia na gbele e lani ti si dä. A yeke ngoi ti tene e gi ti hinga nzoni mingi ye so bê ti Jéhovah aye ndali ti e (aRom. 12:2; 2 aCor. 13:5). Zia si adesizion ti mo nga na aye so mo yeke soro lâ oko oko afa so mo yeke mbeni zo so alingbi ti tene Jéhovah airi tënë nzoni na ndo ti lo lakue lakue.—Diko aHébreu 10:38, 39.
a Mbeni raison so ambeni zo ayeke tokua amolenge ti ala so ade kete na kodoro ti ala, a yeke ti tene a-âta ni afa amolenge ni na akamarade nga na afami ti ala.