Sara lakue hange si mo tï na yâ ti tara ape

1-2. (a) Tënë wa la Jésus atene na adisciple ti lo ti gboto mê ti ala? (b) Ngbanga ti nyen la adisciple ti Jésus adö lani lo azia? (Bâ nga afoto.)

“BIANI, yingo ti zo ayeke na nzara ti sara ye, me mitele awoko.”a (Mat. 26:41b). Na lege ti atënë so, Jésus afa so lo hinga so e yeke mbilimbili-kue ape. Me tënë so ayeke nga mbeni tënë ti gbotongo mê: Sara hange si mo sara confiance na mo ahon ndö ni ape. Kozo ti tene Jésus atene tënë so, adisciple ti lo atene na lo so ala yeke zia lo lâ oko ape (Mat. 26:35). Ala ye lani ti sara ye so ayeke na lege ni. Me, ala hinga lani ape so hio, mbeni ye apeut ti pusu ala ti sara ye na lege ni ape. Ndani la Jésus agboto mê ti ala, lo tene: “Ala lango pëpe na ala ngbâ ti sambela lakue, tongaso si ala tï na yâ ti tara pëpe.”—Mat. 26:41.

² Mawa ni ayeke so adisciple alango lani. Na ngoi so a gbu lani Jésus, eskê ala ngbâ na terê ti lo wala mbeto asara ala ala kpe? So adisciple ni asara hange ape, ala sara tâ gï ye so ala tene ala yeke sara lâ oko ape, ala dö Jésus azia.—Mat. 26:56.

3. (a) Ti ngbâ be-ta-zo na Jéhovah, ngbanga ti nyen la e doit ti sara confiance na e ahon ndö ni ape? (b) Nyen la e yeke bâ na yâ ti article so?

³ E doit ti pensé ape so lakue e yeke na ngangu so alingbi ti sara ye so ayeke na lege ni. Tâ tënë, e leke na bê ti e ti sara pëpe mbeni ye so ayeke zia vundu na bê ti Jéhovah. Me e yeke nga mbilimbili-kue ape na hio bê ti e apeut ti pusu e ti sara ye so ayeke na lege ni ape (aRom. 5:12; 7:​21-23). Gï hio tongaso e peut ti duti na nzara mingi ti sara ye so ayeke na lege ni ape. Ti ngbâ be-ta-zo na Jéhovah na Molenge ti lo, e doit ti sara ye alingbi na wango ti Jésus ti sara hange lakue si bê ti e apusu e ti sara siokpari ape. Article so apeut ti aidé e ti sara ni. Kozo ni, e yeke bâ na yâ ti aye wa la e doit mbilimbili ti sara hange. Na pekoni, e yeke bâ tongana nyen la e peut ti bata terê ti e si e tï na yâ ti tara ape. Na nda ni, e yeke bâ tongana nyen la e peut ti ngbâ ti sara hange ti tï na yâ ti tara ape.

HINGA AWOKONGO TI MO

4-5. Ngbanga ti nyen la a yeke kota ye ti sara pëpe même akete siokpari?

⁴ Même akete siokpari apeut ti woko yâ ti songo ti e na Jéhovah. A peut nga ti gue na e ti sara akota siokpari.

⁵ E kue, bê ti e ayeke pusu ka e ti sara siokpari. Me awokongo ti e kue ayeke nde nde, tongaso ambeni mbilimbili ye ayeke dä so apeut ti pusu e ti sara ye so ayeke na lege ni ape. Na tapande, mbeni zo apeut ti tiri na nzara ti sarango lango-sioni. Mbeni nde abezoin ti tiri na nzara ti sara sioni ye, na tapande nzara ti sara ngia na terê ti lo ti koli wala ti wali wala nzara ti bâ porno. Mbeni nde apeut ti tiri na mbeto ti zo, bibe ti tene a fa ye na lo ape, sarango ngonzo hio hio wala mbeni ye nde. Tongana ti so Jacques atene, “zo oko oko ayeke wara tara tongana nzara ti bê ti lo agboto lo na ahanda lo.”—Jacq. 1:14.

6. Nyen la e doit ti hinga ni nzoni?

⁶ Eskê mo hinga aye so ayeke tara ka mo mingi? Tongana e sara sanka ti awokongo ti e wala e pensé so ngangu so e yeke na ni alingbi awe ti aidé e ti sara siokpari ape, a yeke sioni mingi (1 Jean 1:8). Girisa ape so Paul atene so même azo “so akpengba awe na lege ti yingo” apeut ti tï na yâ ti tara tongana ala sara hange ape (aGal. 6:1). E doit ti yeda so na yâ ti ambeni ye e woko.—2 aCor. 13:5.

7. Nyen la a yeke nzoni e sara hange mingi na ni? Fa mbeni tapande ni.

⁷ Tongana e hinga aye so ayeke tara ka e mingi, nyen la a yeke nzoni e sara? A yeke nzoni e sara ngangu ti dö sese na ni. Na tapande, ândö, mbage ti gbagba ti gbata so awato apeut ti lï dä hio ayeke ayanga ni. Ndani la, gbâ ti agarde ayeke duti na yanga ti gbagba ni ti bata gbata ni. Legeoko nga, a yeke nzoni e sara hange mingi na ando so e woko dä tongaso si e peut ti dö sese.—1 aCor. 9:27.

LEGE TI DÖ SESE NA TARA NGA NA SIOKPARI

8-9. Nyen la maseka-koli so a sara tënë ti lo na aProverbe chapitre 7 apeut fade ti sara ti sara mbeni kota siokpari ape? (aProverbe 7:​8, 9, 13, 14, 21).

⁸ Tongana nyen la e peut ti dö sese na tara nga ti sara siokpari ape? Bâ ye so e peut ti manda na lege ti maseka-koli so a sara tënë ti lo na aProverbe chapitre 7. Lo sara lani lango-sioni na mbeni wali so aye lango-sioni. Versê 22 afa na e so maseka-koli ni ague na peko ti lo “hio tongaso”. Me tongana ti so aversê so aga kozo afa, lo sara aye mingi so ague na lo yeke yeke ti sara siokpari.

⁹ Aye wa la maseka-koli so asara so ague na lo ti sara kota siokpari? Kozo ni, na lakui, lo “hon na lege, nduru na coin ti da ti wali [so aye lango-sioni]”. Na pekoni, lo gue na terê ti da ti wali ni. (Diko aProverbe 7:​8, 9.) Na ngoi so lo bâ wali ni, lo changé lege ape. Me lo yeda ti tene wali ni asu yanga ti lo nga lo mä lo na ngoi so lo yeke sara tënë ti asandaga ti beoko so lo mû, peut-être ti sara si lo pensé so lo yeke sioni zo ape. (Diko aProverbe 7:​13, 14, 21.) Tongana fade maseka-koli so akpe aye so apeut ti gue na lo ti sara siokpari, lo yeke tï na yâ ti tara ape nga lo yeke sara siokpari ape.

10. Tongana nyen la laso mbeni zo apeut ti sara mara ti faute so maseka-koli so asara so?

¹⁰ Mbaï so afa ye so apeut ti si na mbeni wakua ti Jéhovah. Lo peut ti sara mbeni kota siokpari na pekoni lo pensé so ye ni asi gï “hio tongaso”. Wala lo peut ti tene: “Ye ni asi gï hio tongaso.” Me tongana lo gbu li na ndö ti ye so asi, lo peut ti bâ so lo sara hange ape na yâ ti ambeni ye la ague na lo ti sara siokpari. Aye ni apeut ti duti asioni kamarade, asioni ngia wala lo gue na ambeni vrai ndo so ayeke nzoni ape wala na lege ti Internet. Peut-être lo zia nga ti sambela, ti diko Bible, ti ga na abungbi wala ti fa tënë. Legeoko tongana ti maseka-koli so a sara tënë ti lo na aProverbe, peut-être lo sara siokpari ni gï hio tongaso ape.

11. Nyen la a yeke nzoni e sara si e sara siokpari ape?

¹¹ Ye ti manda ni ayeke so wa? E bezoin ti kpe ti sara siokpari nga e bezoin ti kpe aye so ayeke gue na e ti sara ni. A yeke tâ gï ye so Salomon afa na peko ti so lo fa ye so asi na maseka-koli so nga na wali so aye lango-sioni. Lo mû wango so: “Sara hange si mo girisa na mo tï na ndö ti lege ti lo pëpe.” (aProv. 7:25). Lo tene nga même, lo tene: “Duti yongoro na wali ti kirikiri so, gue nduru [pëpe] na yanga-da ti lo.” (aProv. 5:​3, 8). Ti sara siokpari ape, e doit ti kpe aye so apeut ti gue na e ti sara ye so ayeke na lege ni ape.b Ye so aye ti fa so même tongana mbeni ye ayeke sioni ape ndali ti aChrétien, e yeke sara ni ape tongana e hinga so ayeke sara si e tï na yâ ti tara nga ayeke gue na e ti sara mbeni ye so ayeke na lege ni ape.—Mat. 5:​29, 30.

12. Nyen la Job aleke lani na bê ti lo ti sara? Tongana nyen la a aidé lo ti tï na yâ ti tara ape? (Job 31:1).

¹² Ti kpe aye so apeut ti gue na e ti sara siokpari, e doit ti sara hange. A yeke ye so Job asara lani. Lo “te mbele na lê ti [lo]” ti bâ lâ oko ape na nzara ni mbeni wali nde na wali ti lo. (Diko Job 31:1.) So Job asara ye alingbi na ye so lo leke, a aidé lo ti gi mbeni wali nde lâ oko ape. E nga kue e peut ti leke na bê ti e ti kpe aye kue so apeut ti gue na e ti tï na yâ ti tara.

13. Ngbanga ti nyen la e doit ti sara hange na aye so e yeke pensé na ni? (Bâ nga afoto.)

¹³ E doit nga ti sara hange na aye so e yeke pensé na ni (Ex. 20:17). Ambeni zo apeut ti pensé so a yeke sioni ape ti imaginé mo wani na sarango mbeni ye so ayeke na lege ni ape tongana mo sara ni vrai ape. Me mara ti pensé tongaso ayeke na lege ni ape. Tongana mbeni zo angbâ ti pensé na mbeni sioni ye, nzara ni ayeke dü na bê ti lo. Tongana lo sara tongaso, a yeke duti ngangu na lo ti ke ti sara ye so ayeke sioni. Tâ tënë, na ambeni ngoi, asioni pensé ayeke ga na li ti e. Tongana a si tongaso, a yeke kota ye ti tene e ke ni hio na e zia na place ni anzoni pensé. Tongana e sara tongaso, e yeke kanga lege na asioni pensé ti dü mbeni kota nzara so ayeke ngangu na e ti tiri na ni nga so apeut même ti gue na e ti sara mbeni kota siokpari.—aPhil. 4:8; aCol. 3:2; Jacq. 1:​13-15.

14. Mbeni ye nde wa la apeut ti aidé e ti tï na yâ ti tara ape?

¹⁴ Mbeni ye nde wa la apeut ti aidé e ti tï na yâ ti tara ape? E doit ti hinga biani so, tongana e sara ye alingbi na andia ti Jéhovah, e yeke bâ nzoni dä lakue. Na ambeni ngoi, a peut ti duti ngangu na e ti pensé tongana Jéhovah. Me tongana e sara ngangu ti sara ni, e yeke duti biani na ngia.

15. Tongana nyen la ti duti na kota nzara ti sara ye na lege ni ayeke aidé e ti tï na yâ ti tara ape?

¹⁵ E bezoin ti duti na kota nzara ti sara ye na lege ni. Tongana e manda ti “ke sioni ye, na [ti] ye nzoni ye,” e yeke ye mingi ti sara ye na lege ni nga ti kpe aye so ayeke gue na e ti sara siokpari (Amos 5:15). Tongana e yeke na kota nzara ti sara ye na lege ni, a yeke kpengba nga e ti dö sese na mbeni tara so asi gï gbagburu tongaso so e peut fade ti kanga lege na ni ape.

16. Tongana nyen la aye so e yeke sara ti voro Jéhovah apeut ti aidé e ti ngbâ ti sara hange? (Bâ nga afoto.)

¹⁶ Tongana nyen la e peut ti gi ti duti na kota nzara ti sara ye na lege ni? E yeke sara ni tongana e ngbâ ti sara akua so ayeke sara si e ye Jéhovah mingi. Tongana e yeke na bungbi wala na fango tënë, a yeke ngangu ti tene mbeni ye atara e. Me e yeke duti na nzara mingi ti zia ngia na bê ti Jéhovah (Mat. 28:​19, 20; aHéb. 10:​24, 25). Tongana e diko Bible, e manda ni nga e gbu li na ndö ni, e yeke ye mingi ti sara ye na lege ni nga e yeke ke na bê oko ye so ayeke sioni (Jos. 1:8; Ps. 1:​2, 3; 119:​97, 101). Girisa ape so Jésus atene lani na adisciple ti lo, atene: “Ala ngbâ ti sambela lakue, tongaso si ala tï na yâ ti tara pëpe.” (Mat. 26:41). Tongana e sambela Babâ ti e ti yayu, e yeke mû lege na lo ti aidé e nga e yeke ye mingi ti ngbâ ti zia ngia na bê ti lo.—Jacq. 4:8.

NGBÂ TI SARA HANGE

17. Wokongo wa la ayeke lani kpale na Pierre?

¹⁷ Peut-être e peut ti hon ndö ti ambeni wokongo ti e biani biani. Me e peut ti tiri na ambeni aninga. Bâ tapande ti bazengele Pierre. So lo sara mbeto ti azo, lo tene fani ota so lo hinga Jésus ape (Mat. 26:​69-75). Na bango ni, Pierre ahon ndö ti mbeto so na ngoi so, sân mbeto lo fa tënë na gbele Sanhédrin (Kus. 5:​27-29). Ye oko, ambeni ngu na pekoni, “so mbeto ti [azo] so aye tënë ti fango ganza asara lo”, lo zia ti te kobe na aChrétien so ayeke aJuif ape teti mbeni ngoi (aGal. 2:​11, 12). Wokongo ti Pierre so akiri encore. Peut-être lo hon ndö ni lani biani biani ape.

18. Nyen la apeut ti si tongana e sara hange ape na ambeni wokongo ti e?

¹⁸ Mara ti ye tongaso apeut nga ti si na e. Na lege wa? Mbeni wokongo so e pensé e hon ndö ni awe apeut ti kiri encore. Na tapande, mbeni ita-koli atene: “Mbi zia bango porno a sara ngu bale-oko na mbi hinga biani so mbi hon ndö ti kpale so awe. Me wokongo ti mbi ni ayeke lani tongana mbeni sioni nyama so ahonde terê ti lo na so ayeke ku nzoni ngoi ti sara sioni.” Nzoni ye ni ayeke so ita ti e so angbâ ti tiri na wokongo ti lo. Lo bâ so lo bezoin ti sara effort lâ na lâ ti dö sese na wokongo ti lo so nga peut-être na yâ ti tanga ti gigi ti lo kue na yâ ti sioni dunia so. Lo sara hange même mingi ti bâ porno ape, wali ti lo nga na a-ancien a-aidé lo mingi.

19. Nyen la e peut ti sara tongana e yeke na mbeni wokongo so ade e hon ndö ni ape?

¹⁹ Nyen la e peut ti sara na mbeni wokongo so ade e hon ndö ni ape si a gue na e ti sara sioni ye ape? E doit ti sara ye alingbi na wango ti Jésus so lo tene: “Ala lango pëpe”, so ti tene e doit ti sara hange na aye so apeut ti tara e. Même na ngoi so mo bâ so mo yeke na ngangu, ngbâ ti kpe aye so apeut ti gue na mo na yâ ti tara (1 aCor. 10:12). Ngbâ ti sara aye so a-aidé mo awe ti tiri na wokongo ti mo ni. A-Proverbe 28:14 atene: “Ngia ayeke na zo so asara hange lakue.”—2 Pi. 3:14.

ANZONI YE TI PEKO TI SARANGO YE NA HANGE

20-21. (a) Tongana e sara hange ti tï na yâ ti tara ape, anzoni ye wa la e yeke wara? (b) Tongana e sara ngangu ti dö sese na atara, nyen la Jéhovah ayeke sara ndali ti e? (2 aCorinthien 4:7).

²⁰ E peut ti hinga biani so tongana e ngbâ ti sara hange ti tï na yâ ti tara ape, a yeke lakue ndali ti nzoni ti e. Tongana e sara siokpari, e peut ti wara “ngia na yâ ti kete ngoi,” me tongana e vivre na fason so Jéhovah aye, e yeke na ngia mingi (aHéb. 11:25; Ps. 19:8). A yeke ngbanga ti so Jéhovah aleke e ti vivre alingbi na aye so lo fa (Gen. 1:27). Tongana e sara tongaso, e yeke duti na nzoni conscience nga e yeke wara ande fini ti lakue lakue.—1 Tim. 6:12; 2 Tim. 1:3; Jude 20, 21.

²¹ Tâ tënë, “mitele awoko.” Me a ye ti tene ape so mbeni ye ti sarango ni ayeke dä ape. Jéhovah ayeke nduru ti mû na e ngangu so e bezoin ni. (Diko 2 aCorinthien 4:7.) Me bâ so ngangu so ahon ti so zo ayeke na ni la Nzapa ayeke mû na e. Me kozoni kue, e doit ti sara ye kue so e peut ti sara ti dö sese na atara so e wara. Tongana e sara ye kue so e peut ti sara ti dö sese na atara, e peut ti hinga biani so Jéhovah ayeke kiri tënë na sambela so e sara ti hunda lo ti mû na e ngangu na ngoi so e bezoin ni (1 aCor. 10:13). Biani, grâce na mungo maboko ti Jéhovah, e peut ti ngbâ ti sara hange si e tï na yâ ti tara ape.