Zia Bê ti Mo Anze Pepe na Salango Kusala ti Nzoni

“A lingbi bê ti e anze pepe na salango kusala ti nzoni; teti na ngoi so alingbi, fade e fâ lengo ni ti nzoni, tongana bê ti e anze pepe.”​—AGALATE 6:9.

1, 2. (a) Ngbanga ti nyen a hunda ti duti na bê so azia pepe ti sala na Nzapa? (b) Tongana nyen Abraham afa so lo gbu ngangu, na ye nyen amu maboko na lo ti sala tongaso?

TETI e yeke aTémoin ti Jéhovah, e yeke na ngia mingi ti sala ye so bê ti Nzapa aye. E wara nga lege ti hu tele ti e na yongo “joug” ti dutingo adisciple. (Matthieu 11:29) Ye oko, ti sala na Jéhovah na Christ ayeke lakue kete ye pepe. Bazengele Paul afa ye so polele tongana lo wa afon lo Chrétien: “A lingbi i duti na bê so azia pepe, si tongana i sala ye so Nzapa aye, i lingbi wara zendo ni.” (aHébreu 10:36) A hunda ti duti na bê so azia pepe ngbanga ti so salango na Nzapa alingbi ti ga na kpale.

² Biani, fini ti Abraham amu lege ti yeda so a yeke tâ tene. Fani mingi, lo luti na gbele asorongo ye so a yeke ngangu ti hinga ye ti sala wala aye so ayeke ga na kpale. Yanga so a mu na lo ti zia nzoni duti ti lo na Our ayeke gi tongo nda ni. Ngoi kete na pekoni, lo tingbi na kpale ti boma nga na sioni bê ti azo so angoro lo; a ngbâ kete lo glisa wali ti lo; lo ba sioni bê so ambeni sewa ti lo afa na mbage ti lo, na lo tingbi na sioni ye ti peko ti bira. Atara ti kota ahon ayeke ga na peko. Me bê ti Abraham anze lâ oko pepe na salango ye ti nzoni. A yeke ye ti dongo bê tongana e bi bê so lo yeke la ni pepe na Tene ti Nzapa kue, tongana ti so e yeke na ni laso. Ye oko, kite ayeke pepe so lo hinga kozo prophétie so na lege ni Nzapa atene: “Fade Mbi zia tene ti ke na popo ti mo na wali so, na popo ti hale ti mo na hale ti lo; fade lo mboko li ti mo, na fade mo mboko ndagere ti lo.” (Genèse 3:15) Teti lo yeke zo so na lege ti lo Hale ni ayeke ga ande, fade Abraham ayeke duti biani tene ti ke na lê ti Satan. Tâ tene, batango ye so na li amu maboko na Abraham ti gbu ngangu na ngia na yâ atara ti lo.

3. (a) Ngbanga ti nyen a lingbi azo ti Jéhovah laso aku ti wara aye ti pono? (b) Tene wa so akpengba bê aGalate 6:9 amu na e?

³ A lingbi azo ti Jéhovah laso aku nga ti tene aye ti pono asi na ala. (1 Pierre 1:6, 7) Teti biani Apocalypse 12:17 agboto mê ti e so Satan ayeke “sala bira” na tanga ti ala so a sa yingo na ndo ti ala. Teti dutingo ti ala ndulu na ala so a sa yingo na ndo ti ala, Satan asala kota ngonzo nga na mbage ti “ambeni ngasangbaga.” (Jean 10:16) Na tele ti kengo ndo so aChrétien alingbi ti tingbi na ni na yâ kusala ti ala ti fango tene na gbele azo, ala lingbi peut-être nga ti wara akpale ti ngangu mingi na yâ fini ti ala mveni. Paul awa e: “A lingbi bê ti e anze pepe na salango kusala ti nzoni; teti na ngoi so alingbi, fade e fâ lengo ni ti nzoni, tongana bê ti e anze pepe.” (aGalate 6:9) Biani, atä so Satan aleke na bê ti lo kue ti futi mabe ti e, a lingbi e ke lo na mabe so azia pepe. (1 Pierre 5:8, 9) Ye nyen alingbi ti ga na peko ti dutingo ti e be-ta-zo? Jacques 1:2, 3 (NW) atene: “Aita ti mbi, tongana i wara atara nde nde, i ba ni tongana mbeni tâ ngia, na hingango so ngele ti mabe ti i so atara ni awe ayeke lê gbungo ngangu.”

A Sala Bira na Ala Polele

4. Tongana nyen Satan asala kusala polele na abira ti tara ti futi be-biani ti azo ti Nzapa?

⁴ Fini ti Abraham afa biani na gigi “atara nde nde” so mbeni Chrétien alingbi ti wara laso. Na tapande, a hunda na lo la ni ti sala mbeni ye na gbele awato so alondo na Shinéar ti ga ti sala bira. (Genèse 14:11-16) A yeke ye ti dongo bê pepe so Satan angbâ lakue ti sala kusala na salango ngangu tongana mbeni ye ti sala na bira polele. Ngbele ye na hunzingo ti Use Bira so Amu Sese Kue, ayanga-ti-komande ti akodoro mingi asigigi na andia ti kanga lege na kusala ti aTémoin ti Jéhovah ti fango ye ti Chrétien. Annuaire des Témoins de Jéhovah 2001 afa tondo ti aye ti ngangu so aChrétien ti Angola awara la ni na mbage ti awato. Na ziango bê kue na Jéhovah, aita ti e ti akodoro tongaso ake na bê kue ti kiri na peko! Ala kiri tene pepe na lege ti salango ngangu wala kengo yanga, me na ngbango lakue ti mu mbage na ndara na kusala ti fango tene.​—Matthieu 24:14.

5. Tongana nyen, na ekole, a lingbi ti sala ngangu na ndo apendere so ayeke Chrétien?

⁵ Ye oko, salango ngangu andu lakue pepe salango sioye na tele ti zo. Na nda ni, Abraham awara deba nzoni ti duti na amolenge ti koli use: Ismaël na Isaac. Genèse 21:8-12 afa na e so na mbeni ngoi, Ismaël ayeke “sala ngia” na Isaac. Na yâ mbeti ti lo na aGalate, Paul afa so a yeke la ni ye mingi ahon gi senge ngia ti amolenge, teti lo fa Ismaël tongana lo so ayeke sala ngangu na Isaac! (aGalate 4:29) Tongaso, a yeke nga na lege ni ti hiri ahengo ndo so alondo na akamarade ti e ti ekole na sioni tene so alondo na yanga ti awato, salango ngangu. Mbeni pendere Chrétien so iri ti lo ayeke Ryan adabe lo na pono so lo hu na mbage ti akamarade ti lo ti ekole: “Apenze-ngbonga 15 so kutukutu ni ayeke mu ti gue na e na ekole na ti kiri na e akpa ye so aninga angbonga mingi tongana a yeke tene asioni tene na mbi. Ala yeke zö mbi na akete wen ti gbungo na akugbe ti mbeti, so ala zia ni na lê ti awâ ti a-briquet ti manga.” Nda ti salango ye ti sioni tongaso ayeke nyen? “Fango lege ti théocratie so mbi wara asala si mbi duti nde na tanga ti apendere na ekole.” Ye oko, na lege ti maboko so ababâ na mama ti lo amu, Ryan awara lege ti gbu ngangu na be-biani. Apendere, atene ti hengo ndo ti afon i ayeke sala si bê ti i anze? Biani, zia si bê ti i anze pepe! Na gbungo ngangu lakue na be-biani, fade i yeke ba gango tâ tene ti atene so ti Jésus: “Ngia ayeke na i, tongana azo azonga i, na ala sala ngangu na i, na ala sala tene ti mvene sioni nde nde na li ti i, ngbanga ti Mbi.”​—Matthieu 5:11.

Agingo Bê ti Lâ Oko Oko

6. Aye wa alingbi ti sala si kpale aga na yâ songo so ayeke na popo ti e na afon e Chrétien laso?

⁶ Mingi ti atara so e yeke wara laso andu agingo bê ti lâ oko oko so asi na azo kue. A hunda na Abraham la ni ti leke kpale ti mango tele pepe so amaï na popo ti awabatango nyama ti lo na ala ti Lot, molenge ti ita ti lo. (Genèse 13:5-7) Legeoko nga laso, akangbi so aga na lege ti salango ye ti zo oko oko, na akete tene ti bê alingbi ti ga na kpale na yâ songo ti e na ambeni zo, na même ti buba siriri ti kongregation. “Tongana salango bê na gingo tene ayeke, fade ye ti kirikiri na sio kusala kue ayeke.” (Jacques 3:16) A yeke tâ kota ye mingi teti e ti zia pepe si bê ti e anze, me ti sala si siriri ahon ndo ti fandara, tongana ti so Abraham asala, na ti gi nzoni ti ambeni zo!​—1 aCorinthien 13:5; Jacques 3:17.

7. (a) Ye nyen a lingbi mbeni zo asala tongana mbeni fon lo Chrétien abi vundu na bê ti lo? (b) Na lege wa Abraham azia pendere tapande na batango anzoni songo na ambeni zo?

⁷ Ti duti zo so aye siriri alingbi ti duti ngangu tongana e ba so mbeni fon e na yâ vorongo asala ye na lege ni pepe na mbage ti e. A-Proverbe 12:18 atene: “Tene senge ti ambeni zo akpo tongana épée.” Atene senge so agbu li dä kozoni pepe, atä a tene ni na sioni bibe pepe, alingbi ti sala si zo awara kota vundu. Vundu ni alingbi nga ti duti kota ahon tongana e ba so a zonga e wala a diko sioni kpere-kpere na ndo e. (Psaume 6:7, 8 [6:6, 7, NW]) Me mbeni Chrétien alingbi pepe ti zia lege na asioni bibe ti sala si bê ti lo anze! Tongana mara ti ye tongaso asi na mo, mu li ni ti leke aye ni na salango tene na nzobe na zo so abi vundu na bê ti mo. (Matthieu 5:23, 24; aEphésien 4:26) Duti ndulu ti mu pardon na zo so. (aColossien 3:13) Na batango tene na bê pepe, e yeke sala si abibe ti e mveni nga na songo ti e na ita ti e aga nzoni. Abraham abata tene na bê pepe na mbage ti Lot. Na nga Abraham akpe fade fade ti gbu koko ti Lot na sewa ti lo!​—Genèse 14:12-16.

Atara so E Yeke Ga na ni na ndo E Mveni

8. (a) Tongana nyen aChrétien alingbi ti ‘kpo tele ti ala mveni kue na pasi mingi’? (b) Ngbanga ti nyen Abraham awara lege ti duti na nzoni bango ndo na mbage ti aye ti mitele?

⁸ E hinga so ambeni tara ayeke dä so e mveni si e yeke ga na ni na ndo e. Na tapande, Jésus akomande afon lo: “I zia ti bungbi mosoro teti i mveni na ndo sese so, na ndo so papalapo na soko ate, na ndo so awanzi alï na ngangu ti nzi ye.” (Matthieu 6:19, NW) Ye oko, ambeni ita “akpo tele ti ala mveni kue na pasi mingi” na ziango aye ti mitele na kozo ndo na yâ fini ti ala ahon ti zia aye ti Royaume. (1 Timothée 6:9, 10, NW) Abraham ayeke la ni ndulu ti zia nzoni duti na lege ti mosoro ti nzere na Nzapa. “Na lege ti mabe lo duti na sese ti zendo tongana zo ti lege na sese ti awande; lo duti na tente legeoko na Isaac na Jacob, ala yeke afon héritier ti zendo so. Teti lo ku kodoro so ayeke na gere ni, kodoro so Nzapa ayeke Wakode ni na Zo ti salango ni.” (aHébreu 11:9, 10) Mabe ti Abraham na yâ mbeni “kodoro” so ayeke ga ande, so ayeke yanga-ti-komande ti Nzapa, amu maboko na lo ti zia bê ti lo pepe na ndo aye ti mosoro. Fade e yeke duti na ndara pepe ti sala legeoko tongaso?

9, 10. (a) Tongana nyen nzala ti wara kota ndo alingbi ti ga na mbeni tara? (b) Tongana nyen mbeni ita laso alingbi ti sala tele ti lo “kete”?

⁹ Ba mbeni ye nde. Bible amu kpengba wango so: “Tongana mbeni zo atene na bê ti lo, lo yeke kota zo, tongana lo yeke gi zo senge, zo so ayeke handa tele ti lo mveni.” (aGalate 6:3) Na ndo ni, a tisa e ti sala “ye oko pepe na lege ti gingo tene wala fango tele, me na lege ti be-kota-pepe.” (aPhilippien 2:3) Ambeni zo aga na akpale na ndo ala mveni na kengo ti bata wango so. Teti ye so afa lege na ala ayeke nzala ti wara kota ndo, me pepe nzala ti sala “ye ti nzoni,” bê ti ala anze na ala duti na ngonzo tongana ala wara pepe amatabisi na yâ ti kongregation.​—1 Timothée 3:1.

¹⁰ Abraham azia pendere tapande na ‘bingo bê ti lo pepe ti tene lo yeke kota.’ (aRomain 12:3) Tongana lo tingbi na Melkisédec, Abraham asala ye pepe tongana mbeni zo so nzoni dutingo ti lo na gbele Nzapa asala lo kota ahon tanga ti azo. Nde na so, lo yeda na ndo ti kota ahon ti Melkisédec tongana prêtre na lege so lo mu na lo dîme. (aHébreu 7:4-7) Legeoko nga, a lingbi aChrétien ti laso aduti ndulu ti sala tele ti ala “kete” na ti hunda pepe ti duti na kota ndo. (Luc 9:48) Tongana mo ba atene ala so ayeke mu li ni na yâ ti kongregation ayeke gbanzi na mo lege ti wara ambeni matabisi, hunda tene polele na mo mveni ti ba agbiango ye wa mo lingbi ti sala na yâ salango ye ti mo wala na yâ lege so mo yeke leke na aye. A hon ti zia si bê ti mo asui ndali ti amatabisi so mo wara pepe, gi ti gboto ye ti nzoni kue na yâ matabisi so mo yeke na ni awe, matabisi ti mu maboko na ambeni zo ti hinga Jéhovah. Biani, “i sala tele ti i mveni kete, na gbe ti ngangu maboko ti Nzapa, si lo lingbi yä i na ngoi so alingbi.”​—1 Pierre 5:6, NW.

Mabe na yâ Aye so Lê Aba Pepe

11, 12. (a) Ngbanga ti nyen ambeni na yâ kongregation anze na yâ bibe ti ala ti sala ye fade fade? (b) Na lege wa Abraham azia nzoni tapande na lekengo fini ti lo na ndo mabe na yâ azendo ti Nzapa?

¹¹ Mbeni tara nde alingbi peut-être ti ndu hunzingo ti bungbi ti aye ti sioni so a ba atene ayeke si fade fade pepe. Na lege ti 2 Pierre 3:12, a hunda na aChrétien ti ‘ku singo ti lâ ti Nzapa [“Jéhovah,” NW] na ti sala ye si lâ ni aga fade.’ Ye oko, ambeni zo mingi aku “lâ” ni so teti angu mingi, na ambeni zo nde aku teti angu mingi mingi ahon. Ye ti pekoni ayeke so, bê ti ambeni alingbi peut-être ti nze na ala lingbi ti glisa bibe ti ala ti salango ye fade fade.

¹² Kiri mo ba tapande ti Abraham. Lo leke fini ti lo kue na ndo mabe na yâ azendo ti Nzapa, atä so lege ayeke dä oko pepe teti azendo so ti ga tâ tene na lâ ti fini ti lo. Biani, lo duti na fini a ninga mingi ti wara lege ti ba molenge ti lo Isaac na gango biazo. Me a lingbi angu ngbangbo mingi ahon kozoni si a lingbi ti haka hale ti Abraham na “atongoro ti yayu” wala na “mbutu so ayeke na yanga ti ngu-ingo.” (Genèse 22:17, NW) Ye oko, bê ti Abraham asui wala anze pepe. Ni la, na salango tene ti Abraham nga na ambeni babâ ti sewa ti giriri nde, bazengele Paul atene: “Ala so kue akui na yâ mabe, ala de ala wara ye ti zendo ni pepe, me ala ba ye ni yongoro kâ, na ala yeke na ngia, na ala tene ala yeke awande na azo ti lege na sese so.”​—aHébreu 11:13.

13. (a) Na lege wa aChrétien laso ayeke tongana “azo ti lege na sese so”? (b) Ngbanga ti nyen Jéhovah ayeke hunzi ande bungbi ti aye ti sese so?

¹³ Tongana Abraham alingbi la ni ti leke fini ti lo lakue na ndo azendo so gango tâ tene ni angbâ “yongoro kâ,” a lingbi e sala mingi ahon lo laso, teti gango tâ tene ti aye so ayeke ndulu ti si! Legeoko na Abraham, a lingbi e ba e mveni tongana “azo ti lege” na yâ sese ti Satan, na kengo ti leke mbeni fini so apusu e ti bi bê gi na ndo nzoni ti e mveni. Biani, e ye si “nda ti ye kue” aga hio, na pepe aga gi ndulu. (1 Pierre 4:7) Peut-être e yeke hu pono na ambeni ngangu kpale ti kobela. Wala akpale ti konomi alingbi ti ne ngangu mingi na ndo ti e. Ye oko, a lingbi e dabe e so Jéhovah ayeke ga na hunzingo ni, pepe gi ti sö e na yâ aye so amu vundu, me nga ti sala si iri ti lo mveni aga nzoni-kue. (Ezéchiel 36:23; Matthieu 6:9, 10) Fade nda ni ayeke ga, pepe gi na ngoi so alingbi nzoni na e, me na ngoi so alingbi nzoni ahon na aye so Jéhovah aleke ti sala.

14. Tongana nyen be-nze-pepe ti Nzapa ayeke ga na ye ti nzoni na aChrétien laso?

¹⁴ Dabe mo nga so “Jéhovah asala ye pepe yeke yeke na ndo tene ti zendo ti lo, tongana ti so azo aba salango ye yeke yeke, me lo sala ye na be-nze-pepe na i teti lo ye si a futi mbeni zo oko pepe me lo ye azo kue aga ti gbian bê ti ala.” (2 Pierre 3:9, NW) Ba so Nzapa ayeke “sala ye na be-nze-pepe na i,” i so i yeke azo ti kongregation ti aChrétien. A lingbi ti tene so, a hunda na ambeni zo na popo ti e angoi mingi ahon ti gbian na ti leke aye na yâ asalango ye ti ala si ‘na nda ni, a wara ala na sioni wala sioye oko pepe nga na yâ siriri.’ (2 Pierre 3:14, NW) Tongaso, a yeke ti e ti kiri singila pepe na Nzapa teti so lo fa mara ti be-nze-pepe tongaso?

Warango Ngia Atä na Gbele Aye ti Kangango Lege

15. Tongana nyen Jésus awara la ni lege ti bata ngia ti lo na gbele atara, na tongana nyen mungo tapande ti lo ayeke ga na ye ti nzoni na aChrétien laso?

¹⁵ Fini ti Abraham ayeke na aye ti manda mingi teti aChrétien laso. Lo fa na gigi pepe gi mabe, me nga be-nze-pepe, ndara, bê so akpengba, na ndoye so ayeke na kion pepe. Lo zia vorongo ti Jéhovah na kozo ndo na yâ fini ti lo. Ye oko, a lingbi e dabe e so tapande ti e ti kota ahon kue ayeke Jésus Christ. Lo nga kue lo hon na yâ atara mingi, me na yâ atara ni so kue, lo glisa ngia ti lo lâ oko pepe. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so lo bata lê na ndo beku so ayeke na gbele lo. (aHébreu 12:2, 3) Tongaso, Paul asambela: “Fadeso, zia si Nzapa so ayeke mu bê so azia pepe nga na dengo bê amu lege na i ti wara na popo ti i oko bibe so Christ Jésus ayeke na ni giriri.” (aRomain 15:5, NW) Na lege ti nzoni bango ndo, e lingbi ti wara ngia atä aye so Satan alingbi ti zia ti kanga lege na e.

16. Ye nyen e lingbi ti sala tongana e ba so akpale ti e ayeke hon ndo ti e?

¹⁶ Tongana mo ba so akpale ayeke hon ndo ti mo, dabe mo so legeoko tongana Lo ndoye Abraham giriri, Jéhovah andoye mo. Lo ye si mo hon na ngangu. (aPhilippien 1:6) Zia bê ti mo kue na Jéhovah, na hingango na bê so ‘fade Lo zia handa ahon ngangu ti mo pepe; me legeoko na handa so, fade Lo leke lege ti sigigi nga, si mo lingbi gbu ngangu.’ (1 aCorinthien 10:13) Maï ngobo ti dikongo Tene ti Nzapa lâ oko oko. (Psaume 1:2) Gbu ngangu na yâ sambela, na hundango na Jéhovah ti mu maboko na mo ti gbu ngangu. (aPhilippien 4:6) Fade lo yeke “mu Yingo Vulu [“yingo ti nzoni-kue,” NW] na ala so ahunda Lo.” (Luc 11:13) Wara nzoni na yâ aye so Jéhovah amu ti bata na e na lege ti yingo, tongana ambeti so aluti na ndo Bible. Na nga, gi mungo maboko ti sewa ti ita. (1 Pierre 2:17) Gue na abungbi lakue, teti na ndo so fade mo yeke wara awango so ayeke kpengba mo ti ngbâ ti gbu ngangu. (aHébreu 10:24, 25) Wara ngia na yâ beku, so bê ti mo so azia pepe, ayeke lë na yâ mo dutingo so Nzapa ayeda na ni, na so dutingo be-biani ti mo amu ngia na bê ti Lo!​—aProverbe 27:11; aRomain 5:3-5.

17. Ngbanga ti nyen aChrétien azia si kota vundu a sala bê ti ala pepe?

¹⁷ Nzapa andoye Abraham tongana “ndeko” ti lo. (Jacques 2:23) Atä so kue, fini ti Abraham ayeke la ni mbeni molongo ti atara na aye ti pono so alingbi ti sui bê. Tongaso, aChrétien alingbi nga ti ku tele ti ala na aye tongaso na “lâ ti nda ni” ti sioni mingi so. Ti tene ni biani, Bible agboto mê ti e so “fade azo ti sioni na azo ti handa ayeke ga gi sioni ahon.” (2 Timothée 3:1, 13, NW) A hon ti zia kota vundu a sala bê ti mo, hinga so akpale so e yeke luti na gbele ni ayeke fa polele so hunzingo ti bungbi ti aye ti sioni ti Satan ayeke ndulu ti si. Me Jésus adabe e so “lo so agbu ngangu a si na nda ni, fade a sö lo.” (Matthieu 24:13, NW) Tongaso, ‘zia si bê ti mo anze pepe na salango ye ti nzoni!’ Mu tapande ti Abraham, na duti na popo ti ala so “aga ahéritier ti zendo na lege ti mabe na be-nze-pepe.”​—aHébreu 6:12.

Mo Bata Ni?

• Ngbanga ti nyen a lingbi azo ti Jéhovah laso aku tele ti ala ti wara atara na aye ti pono?

• Na yâ alege wa Satan alingbi ti sala kusala polele na bira?

• Tongana nyen a lingbi ti leke akpale so asi na popo ti aChrétien?

• Tongana nyen fandara na fango tele alingbi ti sala si akpale aba gigi?

• Na yâ lege wa Abraham azia mbeni pendere tapande ti zo so ayeke ku gango tâ tene ti azendo ti Nzapa?

[Foto na lembeti 26]

Hengo ndo ti akamarade ti ala ayeke sala ngangu na ndo apendere Chrétien mingi laso

[Foto na lembeti 29]

Na ngoi ti Abraham, gango tâ tene ti azendo ti Nzapa ayeke la ni “yongoro kâ,” me lo leke fini ti lo na ndo ala