Ngbanga ti nyen ti zia ti sambela pëpe?

“I zia ti sambela pëpe; i mû merci na yâ ye kue.”—1 ATHESSALONICIEN 5:17, 18.

PROPHÈTE Daniel ayeke sambela lani Nzapa lakue fani ota na yâ lango oko. Lo yeke kuku na fenêtre ti da ti lo so abâ ndo na mbage ti Jérusalem, na lo yeke sambela (1 aGbia 8:46-49; Daniel 6:10). Même tongana gbia ni asû maboko ti lo na gbe ti mbeni mbela so ahunda na azo kue ti sambela mbeni zo nde pëpe gi Darius gbia ti Médie, ye so achangé ye oko pëpe na yâ asalango ye ti Daniel. Wala a yeke ti wara kuâ wala pëpe, Daniel so aye tënë ti sambela mingi azia lâ oko pëpe ti sambela Jéhovah.

² Tongana nyen Jéhovah abâ lani Daniel? Tongana ange Gabriel aga ti kiri tënë na mbeni oko ti asambela ti Daniel, lo fa prophète ni tongana mbeni zo so “ndoye mingi ayeke teti [lo]”. (Daniel 9:20-23). Na yâ prophétie ti Ezéchiel, Jéhovah afa Daniel tongana mbeni zo ti mbilimbili (Ezéchiel 14:14, 20). Tongana angu ayeke hon, asambela ti Daniel asala si lo lë kpengba songo na Nzapa ti lo, na a yeke mbeni ye so même Darius ayeda na ni.​—Daniel 6:16.

³ Tongana e sambela lakue, a lingbi ti mû maboko na e ti gbu ngangu na gbele asioni tara. Bâ gi tapande ti Harold King, mbeni missionnaire ti Chine so a sala kanga gi lo oko teti angu oku. Na ndo ye so asi na lo, Ita King atene: “A lingbi ti kangbi mbi na aita ti mbi ti vorongo si mbi duti gi mbi oko; me zo oko alingbi pëpe ti kangbi mbi na Nzapa. . . . Ni la, zo kue so ayeke hon na yanga ti ndo so a kanga mbi dä alingbi ti bâ mbi na kukungo ni fani ota na yâ lango oko oko ti sambela na kota go, na batango na li tapande ti Daniel so Bible asala tënë ni. . . . Mo bâ mo tene na angoi ni so yingo ti Nzapa ayeke pusu mbi ti bi bê gi na atënë so ayeke sala nzoni mingi na mbi ahon atanga ni kue, na asala si mbi duti kpô. Sambela amû ngangu na mbi na nga adë bê ti mbi mingi na lege ti yingo.”

⁴ Bible atene: “I zia ti sambela pëpe; i mû merci na yâ ye kue.” (1 aThessalonicien 5:17, 18). Na ndo wango so, zia e gbu li na ndo ti ahundango tënë so: Ngbanga ti nyen a lingbi e gi ti bâ nzoni asambela ti e? Atënë wa apusu e ti ga ndulu na Jéhovah lakue? Nga ye nyen e lingbi ti sala tongana e bâ tele ti e so e lingbi pëpe ti sambela Nzapa ngbanga ti awokongo ti e?

Ga ndeko ti Nzapa na lege ti sambela

⁵ Mo ye si Jéhovah abâ mo tongana ndeko ti lo? Lo sala lani tënë ti babâ ti sewa Abraham tongaso (Esaïe 41:8; Jacques 2:23). Jéhovah aye si e lë mara ti songo tongaso na lo. Lo tisa e biani ti ga ndulu na lo (Jacques 4:8). Ni la, a lingbi tisango ndo so apusu e ti gbu li nzoni na ndo kota matabisi ti sambela. Mo hinga so a yeke tâ ngangu mingi ti tene a yeda na mbeni zo ti bâ mbeni kota zo ti ngorogbia, na même ti ga ndeko ti lo. Me Wasalango ndagigi awa e ti ga ndulu na lo senge na yâ sambela na ngoi kue so e ye wala so e bâ nene ti sala ni (Psaume 37:5). Sambelango ni lakue ayeke mû maboko na e ti duti na kota songo na Jéhovah.

⁶ Ye oko, e lingbi hio ti zia ti sambela lakue. Akpale na akusala ti lâ oko oko alingbi ti mû ngoi ti e mingi a sala si e yeke sala ngangu mbeni pëpe ti sala tënë na Nzapa. Jésus awa lani adisciple ti lo ti “sambela [lakue]”, na a yeke ye so lo mveni asala (Matthieu 26:41). Lo yeke lani na aye mingi ti salango ni ti londo na ndapelele ti si na lakui; ye oko, lo leke mbeni ngoi ti sala lisoro na Babâ ti lo ti yayu. Na ambeni ngoi, lo yeke londo “na ndapelele, kozoni si [ndo ahan]” ti sambela (Marc 1:35). Na ambeni ngoi ni, lo gue na mbeni ndo gi lo oko na mbeni lakui ti sambela Jéhovah (Matthieu 14:23). Jésus ayeke leke lakue mbeni ngoi ti sambela, na a lingbi e sala nga tongana lo.​—1 Pierre 2:21.

⁷ Na yâ alango oko oko, anzoni lege ayeke zi na e fani mingi ti sambela; a yeke angoi so e yeke tingbi na akpale, na atara, na so e yeke mû adesizion (aEphésien 6:18). Tongana e gi ti wara fango lege ti Nzapa na yâ ambage kue ti fini ti e, songo ti e na lo alingbi tâ gi ti kpengba ngangu. Tongana akamarade use atingbi na a-oko kpale, ye so ayeke kiri ti kpengba songo so ayeke na popo ti ala; a yeke tongaso pëpe? (aProverbe 17:17). A lingbi ti tene tongaso nga tongana e zia bê ti e kue na Jéhovah na e bâ mungo maboko ti lo na mbage ti e.​—2 Chronique 14:11.

⁸ E lingbi gi ti wara ngia mingi teti so Nzapa azia katikati pëpe na angbonga so e mû ti sala tënë na lo, wala fani oke e lingbi ti sala ni. Néhémie atene lani mbeni ndulu sambela hio na bê ti lo kozoni si lo hunda ye na gbia ti Perse (Néhémie 2:4, 5). Jésus atene nga mbeni ndulu sambela na Jéhovah na ngoi so lo hunda Lo ti mû na lo ngangu ti zingo Lazare na popo ti akuâ (Jean 11:41, 42). Na mbeni mbage, Hanna ‘angbâ ti sambela na gbele Jéhovah’ na ngoi so lo yeke zi bê ti lo kue na lo (1 Samuel 1:12, 15, 16). Asambela ti e mveni alingbi ti duti andulu sambela wala ayongoro ni alingbi na aye so e ye ti hunda wala aye so asi na e.

⁹ Asambela mingi so ayeke na yâ ti Bible afa na gigi tâ yekiango ndo so alondo na bê, teti kota ndo ti Jéhovah so ahon tanga ti aye kue, nga teti apendere ye so lo leke (Exode 15:1-19; 1 Chronique 16:7-36; Psaume 145). Na yâ mbeni suma, bazengele Jean abâ a-ancien 24 (so aduti fä ti ala kue so a sa yingo na ndo ti ala na yâ gloire ti ala na yayu), ala yeke sepela Jéhovah tongaso: “Seigneur na Nzapa ti e, Mo lingbi ti wara gloire, na yango-iri, na ngangu, teti Mo sala ye kue giriri, na ala yeke, na A créé ala, teti bê ti Mo aye tongaso.” (Apocalypse 4:10, 11). E nga kue e yeke na anda ti tënë ti sepela lakue Wasalango ye. E hinga ngia so ababâ na mama ayeke na ni tongana molenge ti ala akiri singila na ala na bê ti lo kue teti mbeni ye so ala sala teti lo! E nga kue tongana e fa yekiango ndo na gbungo li na ndo nzobe ti Jéhovah nga na fango singila ti bê ti e ndali ni, a yeke duti nzoni lege ti sala si asambela ti e aga nzoni mingi.

Ngbanga ti nyen ti “zia ti sambela pëpe”?

¹⁰ Ti sambela lakue ayeke kota ye mingi teti mabe ti e. Tongana lo fa na lege ti mbeni tapande awe nene ‘ti sambela lakue na ti zia pëpe’, Jésus ahunda: “Tongana Molenge Ti Zo asi, fade Lo wara mabe na sese?” (Luc 18:1-8). Asambela so zo ayeke tene na so alondo na bê ti lo mveni ayeke kpengba mabe ti lo. Tongana babâ ti sewa Abraham ayeke ga mbakoro na lo bâ so lo de ti wara molenge pëpe, lo sala tënë na ndo ni na Nzapa. Na kiringo tënë na lo, Jéhovah ahunda na lo ti bâ ndo na nduzu na ti diko atongoro so ayeke na yayu, tongana lo lingbi. Na pekoni, Nzapa adë bê ti lo: “Fade ahale ti mo ayeke tongaso.” Ye nyen asi na pekoni? Abraham “[a]mä na bê na L’Eternel, na Lo diko so na lo tongana mbilimbili.” (Genèse 15:5, 6). Tongana e zi bê ti e na Jéhovah na yâ sambela, e yeda na atënë ti dengo bê so lo mû na e na lege ti Bible, na e mä yanga ti lo, fade lo yeke kpengba mabe ti e.

¹¹ Sambela alingbi ti mû maboko na e ti hon ndo ti akpale. E yeke bâ so gigi ti e ti lâ oko oko ayeke ne na ndo ti e na akpale ti e ayeke tâ ngangu mingi? Tongana a yeke tongaso, Bible atene na e: “Mo zia kungba ti mo na ndo L’Eternel, na fade Lo bata mo. Fade Lo zia ye ayengi azo ti mbilimbili lâ oko pëpe.” (Psaume 55:23). Tongana e yeke na angangu desizion ti mungo ni, e lingbi ti sala tongana Jésus. Lo mû lani mbeni bï kue tongaso ti sambela gi lo oko na Nzapa kozoni ti soro abazengele ti lo 12 (Luc 6:12-16). Nga na bï kozoni na kui ti lo, Jésus asambela tâ ngangu a sala si “[gbiki] ti tele ti Lo asigigi tongana mênë, a yuru na sese.” (Luc 22:44). Ye ti pekoni ayeke so wa? ‘Nzapa amä Lo teti Lo kpe mbito ti Nzapa.’ (aHébreu 5:7). Asambela so e tene na bê ti e kue nga lakue ayeke mû ande maboko na e ti hon ndo ti aye ti vundu so ayeke si, nga na atara ti ngangu.

¹² Mbeni nda ti tënë nde ti ga ndulu na Jéhovah na lege ti sambela ayeke so lo nga kue lo yeke ga ndulu mingi na e tongana e sala tongaso (Jacques 4:8). Tongana e zi bê ti e na Jéhovah na yâ sambela, e yeke bâ ande so lo yeke bi bê ti lo na ndo aye so atia e na lo yeke bata e na nzobe. E yeke bâ e mveni lege so Jéhovah ayeke fa na ndoye ti lo na e. Jéhovah amû pëpe na mbeni zo nde kungba ti mä asambela oko oko so awakua ti lo ayeke tene na lo tongana Babâ ti ala ti yayu (Psaume 66:19, 20; Luc 11:2). Nga, lo tisa e ti ‘zia na tïtî Lo aye kue so e yeke gi bê ti e dä teti Lo yeke bata e.’​—1 Pierre 5:6, 7.

¹³ Sambela alingbi ti mû na e wâ mingi teti kusala ti fango tënë na ti kpengba e tongana e bâ so e yeke na nzara ti dö ye kue ti zia teti so azo asala nzara ti mä fango tënë ti e ni pëpe, wala teti so a yeke kanga lege na e (Kusala 4:23-31). Sambela alingbi nga ti mû maboko na e si e tï pëpe na yâ ‘amayele ti Zabolo’. (aEphésien 6:11, 17, 18). Tongana e yeke tiri na akpale ti lâ oko oko, e lingbi ti hunda lakue na Nzapa ti kpengba e. Na yâ sambela so lo mû tongana tapande na adisciple ti lo, lo fa ti hunda na Jéhovah ti ‘zi e na tïtî wato-sioni’, Satan Zabolo.​—Matthieu 6:13.

¹⁴ Tongana e hunda lakue na yâ sambela na Jéhovah ti mû maboko na e ti hon ndo ti asioni bibe ti e, e yeke bâ ande so Jéhovah ayeke mû maboko na e. A mû tënë ti dengo bê so na e: “Nzapa ayeke Be-Ta-Zo, fade Lo zia handa ahon ngangu ti i pëpe; me legeoko na handa so, fade Lo leke lege ti sigigi nga, si i lingbi gbu ngangu.” (1 aCorinthien 10:13). Bazengele Paul lo mveni abâ mungo maboko ti Jéhovah na yâ amara ti aye nde nde so kue asi na lo. Lo tene: “Mbi lingbi sala ye kue na yâ Lo so asala si mbi wara ngangu.”​—aPhilippien 4:13; 2 aCorinthien 11:23-29.

Zia ti sambela pëpe atâa awokongo ti mo

¹⁵ Ti tene Nzapa amä asambela ti e, a lingbi e ke pëpe wango ti Tënë ti Nzapa. Bazengele Jean asû na mbeti: “Ye so e hunda, e wara na tïtî Lo, teti e bata komandema ti Lo, na e sala ye so ayeke nzoni na lê ti Lo.” (1 Jean 3:22). Ye oko, ye nyen alingbi ti si tongana e sala pëpe aye so Nzapa ahunda na e? Adam na Ève ahonde lani tele ti ala na pekoni so ala sala siokpari na yaka ti Eden. E nga kue bê ti e alingbi ti pusu e ti honde tele ti e ‘si Jéhovah abâ e pëpe’ na ti zia ti sambela (Genèse 3:8). Klaus, mbeni surveillant so atambela na ndo nde nde na so abâ aye mingi atene: “Mbi bâ ti mbi ka lakue so kozo ye so ayeke na lege ni pëpe, so ala so ague yongoro na Jéhovah nga na bungbi ti lo ayeke sala, ayeke ti zia ti sambela.” (aHébreu 2:1). A yeke ye so asi lani na José Ángel. Lo tene: “Teti angu miombe tongaso, a yeke tâ ngangu lani na mbi ti sambela Jéhovah biani. Mbi bâ tele ti mbi lani so mbi lingbi pëpe ti sala lisoro na lo, atâa so mbi ngbâ lakue ti bâ lo tongana Babâ ti mbi ti yayu.”

¹⁶ Ambeni na popo ti e alingbi ti bâ tele ti ala so ala lingbi pëpe ti sambela ngbanga ti mbeni wokongo na lege ti yingo wala ngbanga ti so ala tï na yâ mbeni ye ti sioni. Me a yeke mbilimbili na ngoi ni so si a ku na mbage ti e ti wara nzoni mingi na lege ti sambela. Jonas adö lani kusala ti lo azia, na lo kpe. Me ‘na yâ ye ti vundu, Jonas atoto na Jéhovah, na Lo kiri tënë na lo. Na yâ ndo-ti-awakinda [schéol], Jonas atoto na Lo, na Jéhovah amä go ti lo.’ (Jonas 2:3). Jonas asambela lani, Jéhovah akiri tënë na sambela ti lo, na Jonas akiri awara ngangu na lege ti yingo.

¹⁷ José Ángel nga asambela ngangu ti wara mungo maboko. Lo dabe ti lo na ye so lo sala: “Mbi zi bê ti mbi kue na Nzapa, na mbi toto na lo ti wara pardon. Na biani lo mû maboko na mbi. Mbi bâ so mbi lingbi lani pëpe ti kiri na yâ tâ tënë tongana fade mbi sambela pëpe ti hunda mungo maboko ti lo. Fadeso, mbi yeke sambela lakue lakue, na mbi yeke ku kungo angoi ti sambela ni.” A lingbi e duti lakue ndulu ti zi bê ti e na Nzapa na ndo awokongo ti e na ti hunda lo na tâ be-ti-molenge ti pardone e. Tongana Gbia David afa lani asiokpari ti lo na gigi, Jéhovah apardone lo (Psaume 32:3-5). Jéhovah aye ti mû maboko na e, me pëpe ti fâ ngbanga na ndo e (1 Jean 3:19, 20). Nga, sambela ti a-ancien ti kongregation alingbi ti mû maboko na e na lege ti yingo, teti mara ti asambela tongaso “ayeke na ngangu ti sala ye mingi.”​—Jacques 5:13-16.

¹⁸ Tongana mbeni molenge asala mbeni ye so ayeke na lege ni pëpe, na si lo ga na mbage ti babâ ti lo na tâ be-ti-molenge ti wara mungo maboko na wango, fade babâ ni ayeke ke? Parabole ti molenge so abuba ye ti lo kue afa so atâa e gue yongoro tongana nyen, Babâ ti e ti yayu ayeke wara ngia mingi tongana e kiri na mbage ti lo (Luc 15:21, 22, 32). Jéhovah awa ala so kue agirisa lege, ti sambela lo “na fade Lo pardone [ala] kue”. (Esaïe 55:6, 7). Atâa so David asala akota siokpari mingi, lo sambela Jéhovah lo tene: “O Nzapa, zia mê ti Mo amä sambela ti mbi; Mo honde lê ti Mo pëpe na ye so mbi hunda Mo dä.” Lo tene nga na pekoni: ‘Na lakui, na ndapelele, na kota lâ, mbi sambela gi na bê ti mbi, mbi bima; na fade Jéhovah amä yanga ti mbi.’ (Psaume 55:2, 18). So tâ tënë ti dengo bê biani!

¹⁹ Ka tongana e sambela me si e wara kiringo tënë na ni hio pëpe, e yeke sala tongana nyen? Biani, a lingbi e sala kue si aye so e hunda ague oko na ye so bê ti Jéhovah aye, na e hunda ni na iri ti Jésus (Jean 16:23; 1 Jean 5:14). Disciple Jacques asala tënë ti ambeni Chrétien so asambela ti ala angbâ gi senge ngbanga ti so ala “hunda na lege ni pëpe”. (Jacques 4:3). Na mbeni mbage, a lingbi e duti ndulu ti tene pëpe so asambela so na lê ti e Nzapa akiri tënë na ni pëpe aye ti fa lakue so Lo yeda na e pëpe. Na ambeni ngoi, Jéhovah alingbi ti zia si awavorongo lo be-ta-zo angbâ ti sambela lo na ndo mbeni tënë kozoni si a bâ polele so lo kiri tënë na ni. Jésus atene: “I [ngbâ ti] hunda, na fade a mû na i.” (Matthieu 7:7). Ni la, a yeke ti e ti “zia ti sambela pëpe.”​—aRomain 12:12.

Sambela lakue

²⁰ Akpale ayeke gue gi na li ni guengo na “lâ ti nda ni” so ayeke “lâ ti ye ti ngangu”. (2 Timothée 3:1). Nga, a yeke ngangu pëpe na e ti gi bê ti e mingi ndali ti atara. Ye oko, sambelango ni lakue ayeke mû ande maboko na e ti ngbâ ti bata bango ndo ti e ti yingo atâa akpale, avundu ti bê so angbâ ti si na e. Asambela so e yeke tene lâ na lâ na Jéhovah alingbi ti mû na e tâ ye so e ye ti wara.

²¹ Jéhovah ayeke ‘Lo so Lo mä sambela’, na lâ oko pëpe lo tene so ni yeke na aye mingi ti salango ni, tongaso ni lingbi pëpe ti mä sambela ti e (Psaume 65:3). E nga kue a lingbi e tene pëpe so e yeke na aye mingi ti salango ni so a sala si e lingbi pëpe ti sala tënë na lo. Songo ti e na Nzapa ayeke kota mingi ahon tanga ti aye kue so e yeke na ni. Zia e bâ ni lâ oko pëpe tongana ye senge. “Tongaso, a lingbi e gue na trône ti grâce na mbito pëpe, si e lingbi wara be-nzoni na grâce ti sala na e na lâ ni so ye amanke e.”​—aHébreu 4:16.

Fade mo kiri tënë tongana nyen?

• Ye nyen tapande ti Daniel afa na e na ndo nene ti sambela?

• Tongana nyen e lingbi ti kpengba songo ti e na Jéhovah?

• Ngbanga ti nyen a lingbi e zia ti sambela pëpe?

• Ngbanga ti nyen a lingbi e bâ tele ti e pëpe so e lingbi oko pëpe ti sambela Jéhovah?

[Ahundango tënë ti manda na ye]

1, 2. Tongana nyen Daniel afa so lo bâ na nene ni mingi matabisi ti sambela? Na ye so asala nyen na ndo songo ti lo na Nzapa?

3. Tongana ti so mbaï ti mbeni missionnaire afa, tongana nyen sambela alingbi ti mû maboko na e ti ngbâ be-ta-zo?

4. Ahundango tënë wa so andu sambela e yeke bâ ande na yâ article so?

5. Na lege ti sambela, e lingbi ti lë mara ti songo wa so ayeke nde mingi?

6. Tapande ti Jésus afa na e nyen na ndo nene ti ‘sambela lakue’?

7. Na yâ angoi wa a lingbi bê ti e apusu e ti sala tënë na Babâ ti e ti yayu lâ oko oko?

8. Na lege ti tapande ti Néhémie, Jésus, na Hanna, e manda nyen na ndo yongo ti asambela so e yeke tene gi e oko?

9. Ngbanga ti nyen a lingbi a wara na yâ asambela ti e atënë ti gonda na ti singila teti aye kue so Jéhovah asala teti e?

10. Kusala wa sambela ayeke sala ti kpengba mabe ti e?

11. Tongana nyen sambela alingbi ti mû maboko na e ti hon ndo ti akpale?

12. Tongana nyen asambela ti e ayeke fa so Jéhovah abi bê ti lo na ndo e oko oko?

13, 14. Anda ti tënë wa e yeke na ni ti zia ti sambela pëpe?

15. Ye nyen alingbi ti si tongana e sala pëpe aye so Nzapa ahunda na e?

16, 17. Mû ambeni tapande so afa tongana nyen sambelango ni lakue alingbi ti mû maboko na e ti hon ndo ti awokongo ti e na lege ti yingo.

18. Beku wa awakua ti Nzapa alingbi ti duti na ni atâa ala girisa lege ahon yongoro?

19. Ngbanga ti nyen a lingbi e tene hio pëpe so asambela so na lê ti e Nzapa amä ni pëpe afa so lo ke e?

20, 21. (a) Ngbanga ti nyen a lingbi e zia ti sambela pëpe na “lâ ti nda ni” so? (b) Ye nyen e yeke wara ande tongana e ga ndulu na trône ti grâce ti Jéhovah lâ oko oko?

[Foto na lembeti 16]

Néhémie atene mbeni ndulu sambela na bê ti lo kozoni ti sala tënë na gbia ni

[Foto na lembeti 17]

Hanna ‘angbâ ti sambela na gbele jéhovah’

[Afoto na lembeti 18]

Jésus amû mbeni bï kue ti sambela kozoni si lo soro abazengele ti lo 12

[Afoto na lembeti 20]

Lâ oko oko, alege azi na e ti sambela