“Mbi na Sophiaa e sara lani mariage ahon ngu 39 awe la si lo kui na mbeni kobela so aninga na terê ti lo. Azo a-aidé mbi lani mingi, nga mbi sara kue ti duti na aye mingi ti sara. Me teti ngu oko, mbi yeke lani na yâ ti kota vundu. Na ambeni ngoi mbi yeke nzoni, na ambeni ngoi mbi yeke na vundu. Même laso, atâa so a sara ngu ota awe la si Sophia akui, a si ka fani mingi so gï gbagburu tongaso, vundu ahon ndö ti mbi.”​—Kostas.

Eskê a si na mo awe ti perdre mbeni zo so mo ye lo mingi? Tongana a yeke tongaso, peut-être mara ye so asi na Kostas so kue asi na mo. Tongana mbeni zo aperdre koli wala wali ti lo, fami wala kamarade ti lo, vundu ayeke sara lo mingi; aye mingi la ayeke sara zo vundu tongaso ape. Mbeni mbeti (The American Journal of Psychiatry) atene so tongana azo aperdre mbeni zo ti ala, na bê ti ala, ala perdre zo ni biani biani awe nga vundu ayeke sara ala mingi. Mbeni zo so mara ti vundu tongaso asara lo apeut ti hunda terê ti lo atene: ‘Vundu ni so ayeke ninga ande ngoi oke? Eskê mbeni la mbi peut ti kiri ti duti na ngia? Nyen la apeut ti sara si bê ti mbi adë?’

A kiri tënë na ahunda so na yâ ti Zingo na lango! so. Tongana mbeni zo ti mo akui ade ti ninga ape, mbage so ayeke ga na peko ayeke fa aye so a lingbi mo hinga so apeut ti si na mo. Ambeni mbage ni nga nde ayeke fa aye so apeut ti aidé mo ti sara vundu mingi ape.

E pensé na bê ti e kue so mbeti so ayeke dë ande bê ti azo kue so aperdre mbeni zo ti ala so ala ye lo mingi nga ayeke fa na ala ambeni ye so ala peut ti sara ti hon ndö ti vundu ti ala.

Zo oko oko ayeke nde nde, ndali ni la tongana mbeni zo akui, fason ti sarango vundu ti e ayeke nga nde nde. Ti ambeni zo, tongana mbeni zo ti ala akui, ala yeke sara ye mo bâ mo tene vundu asara ala ape, wala ala yeke kanga ndö ni. A yeke tâ tënë so tongana zo akanga ndö ti vundu ti lo ape, a yeke sara nzoni na lo. Me mbeni “vrai fason” so zo adoit ti sara na vundu ayeke dä ape. Fason ti sarango vundu ti zo adépend na ngobo ti kodro ti lo, sarango ye ti terê ti lo, aye so asi na yâ ti gigi ti lo nga na fason so zo ti lo ni akui na ni.

AKPALE SO ALINGBI TI GA

Tongana mbeni zo aperdre mbeni zo ti lo, a peut ti si so lo hinga pëpe aye so ayeke si na lo na peko ti kuâ ti zo ni. Me, ambeni ye ayeke dä so ayeke si ka mingi na azo so aperdre mbeni zo ti ala. Na tapande:

Vundu apeut ti hon ndö ti zo ni mingi. A peut ti si so lo toto mingi, lo yeke na kota nzara ti bâ zo ti lo ni so akui so, wala sarango ye ti terê ti lo apeut ti changé hio tongaso. Lo yeke pensé na zo ni mingi nga lo yeke bâ li ti lo na zo ni. A peut même ti si so na tongo nda ni, lo croire na ye ni so asi so ape. Tiina arappelé na ye so asi na lo na ngoi so koli ti lo Timo akui gï gbagburu tongaso. Lo tene: “So ye ni asi pân, li ti mbi akpe. Mbi peut même ti toto ape. Ye ni ahon ndö ti mbi a sara si na mbeni ngoi, mbi hu gbä. Mbi croire na ye ni so ape.”

Zo ni apeut ti gi bê ti lo mingi, lo sara ngonzo wala lo bi tënë na li ti lo. Ivan atene: “Na temps so molenge ti e Eric, so ayeke na ngu 24 akui, teti ambeni ngoi mbi na wali ti mbi Yolanda, e sara ngonzo ngangu! Ye ni a-étonné e ndali ti so e yeke ka azo ti ngonzo ape. E bi tënë na li ti e, ndali ti so e hunda terê ti e wala e sara tâ lani ye kue so e peut ti sara ti aidé molenge ti e.” Mara ti ye ni so asi na Alejandro, so wali ti lo akui na mbeni kobela so aninga na terê ti lo. Lo tene: “Na tongo nda ni mbi tene so, so Nzapa azia si mbi bâ pasi mingi tongaso, amanke mbi yeke sioni zo la. Me na pekoni ye ni asara mbi nzoni ape ndali ti so a yeke mo bâ mo tene mbi tene ayeke faute ti Nzapa.” Kostas, so e sara tënë ti lo fade, atene: “Teti mbeni ngoi, mbi sara même ngonzo na terê ti Sophia ndali ti so lo kui so. Me na pekoni conscience ti mbi adérangé mbi. Kozoni kue, a yeke nga faute ti lo ape.”

Zo ni apeut ti wara apensé kirikiri. Na tapande, lo peut ti imaginé so lo mä go ti wakuâ ni, lo bâ lo wala lo sentir so lo yeke na terê ti lo. A peut nga ti ga ngangu na lo ti zia li ti lo kpô wala ti rappelé na ambeni ye. Tiina atene: “A si ka so na ngoi so mbi ngbâ ti sara tënë na mbeni zo, pensé ti mbi ahon na ndo ti mbeni ye nde! Mbi pensé na gbâ ti aye, aye so asi kozo na kuâ ti Timo nga na ati so ayeke si na peko ni. So na ambeni ngoi mbi peut lani ti zia li ti mbi kpô ape so, a sara si mbi gi bê ti mbi encore mingi.”

Zo ni apeut ti duti na nzara ti duti gï lo lo oko. Zo ni apeut ti sentir terê ti lo nzoni ape na milieu ti azo wala bê ti lo apeut ti son. Kostas atene: “Tongana mbi yeke na milieu ti amarié, mbi yeke bâ so place ti mbi ayeke na milieu ti ala ape. Tongana mbi yeke nga na milieu ti akumbamba, mbi yeke bâ so place ti mbi ayeke na milieu ti ala ape.” Yolanda, so ayeke wali ti Ivan, atene ti lo atene: “A yeke lani ngangu ti duti na terê ti azo so ayeke dema ndali ti akpale ti ala so na bango ni ti e ayeke kota ahon ti ala! Nga, a sara e nzoni ape ti mä azo so ayeke fa na e aye ti nzoni so amolenge ti ala ayeke sara. A nzere na mbi, me a yeke lani ngangu na mbi ti mä ala. Mbi na koli ti mbi e hinga so gigi angbâ ti gue, me a yeke lani ngangu na e ti kanga bê nga e yeke na nzara ti sara lisoro na azo ape.”

Kpale ti seni. Nzara ti kobe apeut ti sara zo ni ape, lo diminué nga lo yeke lango nzoni ape. Aaron arappelé na ye so asi na lo ngu oko na peko ti kuâ ti babâ ti lo, lo tene: “Mbi yeke lango lani nzoni ape. A si ka na mbeni l’heure na bï, mbi yeke londo na mbi yeke pensé na kuâ ti babâ ti mbi.”

Alejandro arappelé so lo wara lani ambeni kpale ti seni so lo gi li ti lo na ni gbä. Lo tene: “Fani mingi mbi gue mbi bâ docteur, me lo fa na mbi so mbi yeke na nzoni seni. Mbi pensé so vundu so mbi yeke lani na yâ ni so la asara si mbi wara akpale ni so.” Na nda ni kpale ni ahon. Me Alejandro asara ye na lege ti ndara la lo gue lo bâ mbeni docteur so. Vundu apeut ti sara si terê ti zo atiri na kobela nzoni encore ape, wala mbeni kpale ti seni so lo yeke na ni kozo aga sioni wala lo peut même ti wara mbeni fini kpale ti seni.

Kpale ti bango lege ti ambeni ye na peko ti zo ni. Ivan atene: “Na peko ti so Eric akui, a lingbi e sara tënë ni lani na afami na akamarade nga na ambeni zo, na tapande na patron ti lo nga na zo so lo loué da ti lo. E doit nga ti bâ lege ti ambeni mbeti. Na pekoni e doit ti bâ yâ ti akungba ti lo. Ti sara aye ni so kue a hunda ti tene li ti zo aduti kpô si, me na ngoi ni so lani e yeke na ngangu ape.”

Ti ambeni zo, kpale ni aga ngangu na ngoi so ala doit ti bâ lege ti ambeni ye so wakuâ ni la ayeke bâ ka lege ni. Ye so asi na Tiina la. Lo tene: “Timo la ayeke bâ ka lege ti atënë ti nginza na banque nga na ambeni ye so andu dengo buze ti e. Fadeso, a yeke mbi la mbi doit ti sara ni, ye so asara si mbi kiri mbi gï bê ti mbi encore mingi. [Mbi yeke hunda terê ti mbi wala] mbi yeke sara ande aye ni so kue nzoni la?”

Akpale nde nde so e londo ti bâ so afa tongana nyen la a yeke ngangu ti hon ndö ti vundu ti kuâ ti mbeni zo. Vundu apeut ti sara zo mingi tongana mbeni zo so lo ye lo akui. Tongana azo so aperdre mbeni zo ti ala ade ti ninga ape ahinga ni tongaso, a yeke aidé ande ala mingi ti hon ndo ti vundu ti ala ni. Girisa nga ape so, a yeke zo kue la ayeke wara akpale ni so kue ape. Me bê ti azo so aperdre mbeni zo ti ala apeut ti dë tongana ala hinga so, vundu so ayeke sara ka zo tongana lo perdre mbeni zo ti lo ayeke na lege ni.

MBENI LA MBI PEUT TI KIRI TI WARA NGIA?

Ye so a lingbi mo hinga: Kota vundu so ayeke sara ka zo na peko ti so mbeni zo ti lo akui ayeke ngbâ ka lakue lakue ape; a gue ngbii ayeke diminué. A ye ti tene ape so vundu ni ayeke hon kue kue kue wala zo ni ayeke girisa na ndö ti wakuâ ni. Me a ye ti tene so yeke na yeke vundu ti zo ni ayeke diminué. Peut-être vundu apeut ti sara lo tongana lo rappelé na ambeni ye, na tapande lango ti mariage, lango ti kuâ ti zo ni nga na ambeni lango ni nde. Me gbâ ti azo awara lege ti hon ndö ti vundu ti ala nga ti zia li ti ala nzoni na ndö ti akua so ala yeke sara ka lâ oko oko. A yeke si ka mingi, surtout tongana afami ti zo ni wala akamarade ti lo a-aidé lo, nga tongana zo ni wani asara ambeni ye ti hon ndö ti vundu ti lo ni.

A peut ti ninga ngoi oke? Ti ambeni, a peut ti sara anze mingi ape. Me ti gbâ ti azo, a peut ti hunda ngu oko wala use tongaso. Me ti ambeni encore, a peut ti ninga angu mingi.a Alejandro atene: “Ti mbi, mbi sara kota vundu teti ngu ota.”

Kanga bê. Gï bê ndali ti kekereke ape, sara gï aye so mo peut ti sara nga hinga so kota vundu so asara mo ayeke ninga ande lakue lakue ape. Me, eskê ambeni ye ayeke dä so mo peut ti sara ti tene vundu ti mo adiminué fadeso nga même ti tene aninga senge senge ape?

Tongana mo gi awango so apeut ti aidé mo ti hon ndö ti vundu ti mo, peut-être mo yeke wara ande ni gbani. Ambeni wango ni apeut ti aidé mo ahon ambeni. Peut-être a yeke ndali ti so fason ti sarango vundu ti zo oko oko ayeke nde nde. Mbeni wango apeut ti marché na mbeni zo, me na mbeni zo nde apeut ti marché ape.

Atâa so kue, ambeni wango ayeke dä so a bâ so amarché na gbâ ti azo. Azo so ayeke mû wango na azo ti hon ndö ti vundu ti ala amanke ka ti fa ni ape, nga awango ni so ague oko na amama-ndia so ayeke na yâ ti Bible, so zo apeut ti sara confiance na ni.

1: YEDA SI AFAMI NGA NA AKAMARADE TI MO A-AIDÉ MO

• 

  Ambeni wandara abâ sarango tongaso tongana kota ye so apeut ti aidé zo ti hon ndö ti vundu ti lo. Me a peut ti si so na ambeni temps, mo ye ti duti gï mo oko. Bê ti mo apeut même ti son tongana azo aye ti aidé mo.

• Pensé ape so mo doit ti duti gï lakue na terê ti azo si. Me na mbage, duti lakue yamba na azo ape. Ti tâ tënë ni, mo yeke duti ande na bezoin ti ala. Na nzoni bê, fa na ala nyen la mo bezoin nga nyen la mo bezoin ape.

• Ti lingbi na bezoin ti mo, bâ ngoi oke la mo yeke mû ti duti na azo nga ngoi oke la mo yeke mû ti duti gï mo oko.

MAMA-NDIA TI BIBLE: “Azo use ayeke nzoni ahon zo oko . . . Tongana mbeni oko atï, mba ti lo alingbi ti yô lo na nduzu.”​—Zo-ti-fa-tene 4:9, 10.

2: TE AYE SO APEUT TI SARA NZONI NA MO, NGA SARA SPORT

• Ti te mara ti akobe nde nde apeut ti aidé mo ti hon ndö ti gingo bê ti mo. Te alê ti keke nde nde, akugbe ti kasa wala akobe so graisse ayeke dä mingi ape.

• Nyon ngu mingi.

• Tongana nzara ti kobe asara mo mingi ape, te ni kete kete. Mo peut nga ti hunda docteur ti mo ti fa na mo ambeni vitamine so mo peut ti nyon.a

• Ti tambela na loro loro wala ti sara ambeni sport apeut ti sara si zo atomba asioni pensé. Ti ambeni zo, sport apeut ti aidé ala ti gbu li na ndö ti changement so asi na yâ ti gigi ti ala so; ti ambeni, sport amû lege na ala ti pensé ahon ndö ni ape.

MAMA-NDIA TI BIBLE: “Zo ake tere ti lo lâ oko pëpe, me lo mû kobe na ni, lo bata ni”.​—aÉphésien 5: 29, La Sainte Bible en sango.

3: LANGO MINGI

• 

  Ti lango ayeke kota ye mingi. Me ti azo so ayeke na kota vundu, ala yeke na bezoin ti lango encore mingi ndali ti so vundu ayeke fatigué zo ngangu.

• Sara hange ti nyon sämba mingi nga na ambeni ye so apeut ti sara si lango agbu mo ape.

MAMA-NDIA TI BIBLE: “Ti wu terê kete ayeke nzoni ahon sarango kua ahon ndö ni nga na tombango peko ti pupu.”​—Zo-ti-fa-tene 4:6.

4: CHANGÉ AMBENI YE NA YÂ TI FASON TI MO

• 

  Hinga so fason so zo oko oko ayeke fa na vundu ti bê ti lo ayeke nde nde. A yeke na zo oko oko ti hinga nyen la lo peut ti sara ti hon ndö ti vundu ti lo.

• Ambeni zo abâ so ti fa vundu ti bê ti ala na azo ayeke aidé ala ti hon ndö ni, me ti ambeni ala ye ti fa ni ape. Ambeni wandara atene so tongana mbeni zo aye ti hon ndö ti vundu ti lo, a yeke kota ye ti tene lo sara tënë ni azo; me ambeni atene ti ala nga nde. Tongana mo bezoin ti fa tënë ti bê ti mo na mbeni zo, me si mo yeke gi bê ti mo, peut-être a yeke duti ande ngangu ape tongana mo komanse ti fa ni yeke yeke na mbeni kota kamarade ti mo.

• Ambeni zo abâ so ti toto ayeke aidé ala ti hon ndö ti vundu ti ala, me ambeni abâ so ala peut ti hon ndö ti vundu ti ala même si ala toto mingi ape.

MAMA-NDIA TI BIBLE: “Zo wani la ahinga vundu so ayeke na bê ti lo.”​—aProverbe 14:10.

5: KPE AMBENI YE SO ALINGBI TI SARA SIONI NA MO

• 

  Ambeni zo so ayeke na vundu ayeke gi ti nyon sämba ahon ndö ni wala ti nyon mbangi tongaso si vundu ti ala ni adiminué. Me, aye ni so ayeke sara sioni gï na mo wani. Dengo bê so zo ayeke wara na lege ti aye ni so ayeke ninga ka ape nga ayeke ga gï na akota kpale. Tara ti kaï agingo bê ti mo sân ti sara ambeni ye so ayeke sara sioni na mo.

MAMA-NDIA TI BIBLE: “Zia e sukula e mveni ti lungula sioni kue.”​—2 aCorinthien 7:1, La Sainte Bible en sango.

6: LEKE YÂ TI NGOI TI MO

• Ambeni zo abâ so ti pensé mingi pëpe na ndö ti choc so ala wara, a yeke bien ti tene ala mû mbeni ngoi ti sara ambeni ye so apeut ti sara si ala pensé mingi ape na ndö ti vundu ti ala ni.

• Bê ti mo apeut ti dë kete tongana mo gi ti wara afini kamarade wala mo kpengba songo ti mo na angbene kamarade ti mo, wala tongana mo gi ti hinga ti sara ambeni ye wala mo sara ambeni ye ti passé na temps.

• Tongana temps ayeke hon, peut-être mo yeke bâ so aye achangé. Mo peut ti bâ so teti mbeni ngoi so aninga, mo girisa na ndö ti vundu ti mo ni nga ayeke si tongaso fani mingi; ye so afa so vundu ti mo ni ayeke hon yeke yeke la.

MAMA-NDIA TI BIBLE: “Ngoi ayeke dä ndali ti ye oko oko kue, . . . ngoi ti toto, na ngoi ti hengo ngia; ngoi ti toto na vundu, na ngoi ti dodo.”​—Zo-ti-fa-tene 3:1, 4.

7: NGBÂ LAKUE TI SARA AYE SO MO YEKE SARA KA

• 

  Tongana lege ayeke dä, kiri mo sara aye so mo yeke sara ka kozo.

• Tongana mo lango na l’heure so mo yeke lango ka na ni, mo bata programme ti kua nga na ti ambeni ye nde so mo yeke sara ka, peut-être mo yeke bâ ande so aye ayeke kiri na place ni na yâ ti dutingo ti mo.

• Tongana mo ngbâ ti sara aye so apeut ti sara nzoni na mo nga na amba ti mo, a peut ti sara si mo sara vundu mingi ape.

MAMA-NDIA TI BIBLE: “A yeke ngangu ti tene lo bâ tongana nyen alango ayeke hon, ndali ti so tâ Nzapa asara si bê ti lo ayeke lakue gï na ngia.”​—Zo-ti-fa-tene 5:20.

8: DÖ HIO APE TI MÛ AKOTA DESIZION

• Gbâ ti azo so amû akota desizion hio na peko ti so ala perdre mbeni zo ti ala aregretté na pekoni.

• Tongana lege ayeke dä, ku ngoi ahon kamême kete awe si mo quitté da ti mo, wala mo changé kua ti mo wala mo mû aye ti wakuâ ni na mbeni zo nde wala mo bi ni.

MAMA-NDIA TI BIBLE: “Tongana azo so asara kua ngangu aleke gere ti akua ti ala, ye ni ayeke ga gï nzoni, me azo kue so adö terê ti sara ye ayeke tï biani na yâ ti yere.”​—aProverbe 21:5.

9: PENSÉ NA ZO TI MO SO AKUI SO

• 

  Gbâ ti azo so mbeni zo ti ala kui abâ so ayeke bien ti tene ala sara ambeni ye so apeut ti sara si ala bata souvenir ti zo ti ala ni.

• Bê ti mo apeut ti dë tongana mo sara album ti afoto wala mo sû mbaï ti ambeni ye so asi, so mo ye ti ngbâ ti rappelé na ni.

• Bata aye so apeut ande ti rappelé na mo apendere souvenir ti zo ni, na kiri mo bâ ni na mbeni ngoi so mo bâ so mo peut ti bâ ni senge.

MAMA-NDIA TI BIBLE: “Dabe ti mo na angoi ti giriri.”​—Deutéronome 32:7.

10: GUE NA AMBENI NDO

• Mo peut ti gbu li ti mo ti bâ wala mo peut ti mû congé.

• Tongana a yeke ngangu ti mû yongoro congé, peut-être teti lango oko wala use tongaso mo peut ti sara ambeni ye so alingbi ti ga na mo ngia, na tapande ti gue ti bâ ambeni ndo, ti fono na yanga ti ngu wala ti tene mo na akamarade ti mo asara mbeni kete voyage na ala kiri na yâ ti oko lango ni.

• Même tongana mo sara ambeni ye nde na aye so mo yeke sara ka, a peut ti aidé mo ti hon ndö ti vundu ti mo.

MAMA-NDIA TI BIBLE: “Ala ga ala duti na mbeni ndo so zo ayeke dä pëpe na ala wu terê ti ala kete.”​—Marc 6:31.

11: MÛ MABOKO NA AMBA TI MO

• 

  Girisa ape so, angoi kue so mo yeke mû ti aidé na azo apeut ti sara si mo sentir terê ti mo bien ahon ti kozo.

• Mo peut ti komanse ti mû maboko na azo so tënë ti kuâ ti zo ti mo ni asara nga ala vundu, na tapande akamarade wala afami so abezoin ti fa vundu ti bê ti ala na mbeni zo so apeut ti comprendre vundu ti bê ti ala.

• Tongana mo mû maboko na azo nga mo dë bê ti ala, a yeke sara si mo yeke na ngia nga mo yeke bâ so mo peut ti sara ambeni nzoni ye na yâ ti gigi ti mo.

MAMA-NDIA TI BIBLE: “Mungo ye na zo aga na ngia mingi ahon warango ye na tïtî zo.”​—Kusala 20:35.

12: KIRI MO BÂ AYE WA LA AYEKE KOTA YE NA LÊ TI MO

• Vundu apeut ti sara si mo kiri mo hinga nzoni mingi aye so ayeke biani kota ye na yâ ti gigi ti mo.

• Gbu li na ndö ti gigi ti mo.

• Tongana bezoin ni ayeke dä, changé aye na yâ ti aye so mo bâ ayeke kota ye na yâ ti gigi ti mo.

MAMA-NDIA TI BIBLE: “A yeke nzoni ti gue na da so a toto kuâ dä ahon ti gue na da so matanga ayeke dä, ndali ti so fini ti azo kue ayeke hunzi na kuâ, na a yeke nzoni azo so ayeke na fini agbu li nzoni na ndö ni.”​—Zo-ti-fa-tene 7:2.

Ti tâ tënë ni, mbeni ye apeut ti zi vundu so ayeke na bê ti mo kue kue kue ape. Me, gbâ ti azo so aperdre mbeni zo ti ala ayeda biani so tongana zo asara ambeni ye, tongana ti so a londo ti fa ni na yâ ti mbage so, a yeke sara si bê ti lo adë. A yeke tâ tënë so aye so a londo ti fa so la ayeke pëpe aye kue so zo apeut ti sara ti tene vundu ti bê ti lo adë. Me, tongana mo tara ti sara ye alingbi na ambeni wango ni so, peut-être mo yeke bâ ande so bê ti mo ayeke dë kamême.

NA YÂ TI ANGU SO AHON, AZO AGI TI HINGA YE MINGI NA NDÖ TI VUNDU SO AYEKE SARA ZO TONGANA MBENI ZO TI LO AKUI. Me, tongana ti so e londo ti bâ, anzoni wango na ndö ti tënë ni so ayeke gue ka lakue oko na atënë ti ndara so ayeke na yâ ti Bible, so a sû ni asara angu mingi awe. Ye so afa polele so awango ti Bible angbâ lakue na ngangu. Me na yâ ti Bible e yeke wara nga ambeni wango so zo apeut ti zia bê ti lo biani na ndö ni. Lo fa ambeni ye so zo alingbi ti wara ni na mbeni ndo nde ape, so alingbi ti ga na mbeni kota dengo bê na azo so aperdre mbeni zo ti ala.

• Bible adë bê ti e so azo ti e so akui awe ayeke bâ pasi ape

  Na Zo-ti-fa-tene 9:5, Bible atene: “Azo so akui awe ahinga ti ala ye oko pëpe.” A fa nga so “apensé ti [ala] akui.” (Psaume 146:4). Ni la Bible ahaka kuâ na lango.​—Jean 11:11.

• Ti hinga biani so Nzapa andoye e aga na dengo bê

  Na Psaume 34:15, Bible atene: “Lê ti Jéhovaha ayeke na ndö ti azo ti mbilimbili, na mê ti lo ayeke mä ala tongana ala toto ti wara mungo maboko.” Ti fa atënë ti bê ti e na Nzapa na yâ ti sambela ayeke ga na dengo bê mingi ahon dengo bê so e yeke wara tongana e fa ni na mbeni zo. Na ndö ni, sambela ayeke mû lege na e biani ti duti na mbeni kpengba songo na Zo so acréé e, so ayeke na ngangu ti dë bê ti e.

• Mbeni nzoni gigi ti kekereke ayeke ku e

  Imaginé, na yâ ti angoi so ayeke ga azo so ayeke na yâ ti dû ti kuâ ayeke kiri na fini na ndö ti sese! Ti fa na e tongana nyen la gigi ayeke duti ande na ndö ti sese, Bible atene so Nzapa “ayeke mbô ande ngu ti lê kue na lê ti [e], kuâ ayeke duti ande dä mbeni pëpe; mua, wala toto, wala pasi ayeke duti dä mbeni pëpe.”​—Apocalypse 21:3, 4.

Gbâ ti azo so amä na bê na Jéhovah awara ngangu ti hon ndö ti kota vundu ti ala ndali ti so ala zia bê ti ala na ndö ti zendo so afa so mbeni la ala yeke kiri ti bâ azo ti ala so akui so. Na tapande Ann, so aperdre koli ti lo so lo na lo asara mariage aninga ngu 65, atene: “Bible adë bê ti mbi so azo ti e so akui ayeke bâ pasi ape nga so Nzapa ayeke zingo azo kue so lo ngbâ ti bata ala na yâ ti li ti lo. Atënë ni so ayeke ga lakue na yâ ti li ti mbi tongana mbi pensé na kuâ ti koli ti mbi, ye so asara si mbi wara lege biani ti hon ndö ti kota kpale so ahon atanga ni kue so asi na yâ ti gigi ti mbi!”

Tiina, so e sara tënë ti lo fade, atene: “Ti londo na ngoi so Timo akui juska laso, mbi bâ so Nzapa amû maboko na mbi. Na angoi so mbi yeke na vundu, mbi bâ tâ maboko ti Jéhovah. Zendo ti zingongo ti akuâ so Bible amû ayeke vrai ye na lê ti mbi. Ye so amû na mbi courage ti ngbâ ti gbu ngangu juska ti ku na ngoi so mbi yeke kiri ande ti bâ Timo.”

A yeke oko tënë ti bê ti azo kutu mingi so ahinga so atënë ti Bible ayeke biani atënë so zo apeut ti sara confiance na ni. Tongana mo pensé so atënë so Bible atene ayeke gï atënë ti bango li wala apeut ti si ape, peut-être ayeke nzoni mo wani mo gi aye wa la afa so awango nga na azendo so Bible amû ayeke biani ye so zo apeut ti sara confiance na ni. Mo yeke bâ ande so Bible la ayeke nzoni ye so apeut ti aidé azo so aperdre mbeni zo ti ala.

TI HINGA YE MINGI NA NDÖ TI BEKU TI ZINGONGO TI AKUÂ

Bâ ambeni vidéo na ndö ni na ndö ti site ti e jw.org

AZO SO AKUI AYEKE NA NDO WA?

Nyen la ayeke si na e tongana e kui? Kiringo tënë ti Bible na ndö ni ayeke polele, adë bê ti e nga amû na e beku.

Gue na gbe ti tënë BIBLIOTHÈQUE > AVIDÉO (Place ti vidéo ni: BIBLE)

MO YE TI MÄ NZONI TËNË?

So gbâ ti asioni sango ahon ndö ni so, na ndo wa la mo peut ti wara mbeni nzoni tënë?

Gue na gbe ti tënë AYE SO BIBLE AFA > SIRIRI & NGIA