Zia bê ti mo ‘ason na tere ti Jéhovah’ lâ oko pëpe
“Ye ti buba ti zo afuti lege ti lo, na bê ti lo ason na [Jéhovah].”—APROV. 19:3.
1, 2. Ngbanga ti nyen a lingbi e tene pëpe so Jéhovah la ayeke na gunda ti akpale ti azo? Fa ni na lege ti mbeni tapande.
BÂ SO mo yeke mbeni koli so ayeke na ngia na yâ ti mariage ti lo teti angu mingi. Me mbeni lâ tongana mo kiri na yanga-da, mo bâ so aye ti da ti mo kue aga kirikiri. A fâ yâ ti aye tongana atable, afauteuil, asembe nga na averre. A buba tapis ti mo ngangu. Pendere da ti mo aga mbeni gbagbara da. Mo yeke hunda ande mo tene: “Ngbanga ti nyen wali ti mbi asara ye so?” Wala mo yeke hunda, mo tene: “Zo wa la asara ye so?” Kite ayeke dä ape so use hundango ndo so la ayeke ga hio na li ti mo. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so mo hinga so wali ti mo so aye mo mingi alingbi lâ oko pëpe ti buba da ti ala.
2 Laso, sese, ngu nga na pupu abuba mingi. Azo ayeke sara aye na ngangu nga ala yeke sioni. E so e manda Bible e hinga so Jéhovah la ayeke na gunda ti akpale so kue pëpe. Lo leke lani sese ti tene aduti mbeni pendere paradis (Gen. 2:8, 15). Jéhovah ayeke Nzapa ti ndoye (1 Jean 4:8). Ye so e manda na yâ ti Bible amû maboko na e ti hinga mbilimbili zo so ayeke na gunda ti mingi ti akpale ti dunia so. A yeke Satan Zabolo, “mokonzi ti dunia so”.—Jean 14:30; 2 aCor. 4:4.
3. Tongana nyen la e lingbi ti wara bango ndo so ayeke na lege ni ape?
3 Ye oko, e lingbi pëpe ti bi tënë ti akpale ti e kue na li ti Satan. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so ambeni kpale so e wara ayeke ndali ti afaute ti e wani. (Diko Deutéronome 32:4-6.) Atâa so e lingbi ti yeda na tënë so, siokpari so ayeke na tere ti e alingbi ti sara si e wara bango ndo so ayeke na lege ni ape na ndo ti akpale ti e na ye so alingbi ti ga na e kpale (aProv. 14:12). Ahon ti bi tënë ti mbeni kpale na li ti e wala na li ti Satan, e lingbi ti to nda ti bi tënë ni na li ti Jéhovah. Bê ti e alingbi même ti ‘son na tere ti Jéhovah.’—aProv. 19:3.
4, 5. Tongana nyen la bê ti mbeni Chrétien alingbi ti ‘son na tere ti Jéhovah’?
4 Bê ti e alingbi biani ti ‘son na tere ti Jéhovah’? A yeke nzoni pëpe ti tene bê ti e ason na tere ti lo (És. 41:11). Tongana e sara ngonzo na tere ti Jéhovah e yeke wara nyen na pekoni? Mbeni wasungo suma-tene atene: “Maboko ti mo ayo oko pëpe ti kpo gobo na Nzapa.” A yeke tâ tënë so e yeke tene lâ oko ape so ngonzo asara e na tere ti Jéhovah. Me aProverbe 19:3 atene so ye ti buba ti zo “afuti lege ti lo, na bê ti lo ason na L’Éternel.” Biani, zo alingbi ti sara ngonzo na tere ti Nzapa na yâ ti bê ti lo. A lingbi ti bâ ni na yâ ti sarango ye ti zo ni. Mbeni zo alingbi ti bata ngonzo na bê ti lo na tere ti Jéhovah. Ye so ayeke sara si lo zia ti gue na bungbi wala lo dë dengo na yâ ti kua so lo sara na Jéhovah.
5 Nyen la alingbi ti sara si bê ti e ‘ason na tere ti Jéhovah’? Tongana nyen la e lingbi ti kpe ni? A yeke kota ye ti tene e hinga akiringo tënë na ahundango ndo so tongaso si e bata songo ti e na Jéhovah Nzapa.
AYE WA LA ALINGBI TI SARA SI BÊ TI E ‘ASON NA TERE TI JÉHOVAH’?
6, 7. Ngbanga ti nyen na ngoi ti Moïse azo ti Israël akomanse ti dema na tere ti Jéhovah?
6 Nyen la alingbi ti sara si mbeni wakua be-ta-zo ti Jéhovah ato nda ti dema na tere ti Nzapa? Zia e bâ aye oku so alingbi ti sara si bê ti e ason na tere ti Jéhovah nga na atapande ti azo so bê ti ala ‘ason na tere ti Jéhovah’ so Bible asara tënë ti ala.—1 aCor. 10:11, 12.
7 Atënë so azo atene so ayeke na lege ni ape alingbi ti sara ngangu na ndo ti e. (Diko Deutéronome 1:26-28.) Gbu li na ndo ti ye so Jéhovah asara ndali ti azo ti Israël. Na lege ti miracle lo ga na aye ti ngangu bale-oko na ndo ti azo ti Égypte nga lo futi Pharaon na aturugu ti lo na yâ ti Kota Ngu-Bengba. Azo ti Israël ayeke na liberté fadeso (Ex. 12:29-32, 51; 14:29-31; Ps. 136:15). Ala yeke lani nduru ti lï na Sese ti Zendo. Me ala komanse ti dema na tere ti Jéhovah. Nyen la asara si mabe ti ala awoko? Bê ti ala anze ndali ti atënë so ayeke na lege ni ape so ambeni zo so a tokua ala ti gue ti bâ sese ni atene na ala (Nom. 14:1-4). Ye so asara si Jéhovah azia pëpe si ala lï na “nzo sese” so (Deut. 1:34, 35). Nyen la e lingbi ti manda na lege ti ye so asi so? Atënë so azo atene so ayeke na lege ni ape alingbi ti sara si mabe ti e awoko nga ti sara si e dema tere na ndo ti lege so Jéhovah ayeke sara ye na azo ti lo.
8. Ngbanga ti nyen na ngoi ti Ésaïe azo ti Juda abi tënë ti akpale ti ala na li ti Jéhovah?
8 Aye ti ngangu alingbi ti sara si bê ti e anze. (Diko Ésaïe 8:21, 22.) Na ngoi ti Ésaïe, azo ti Juda abâ lani pasi ngangu. Awato angoro ala kue. Nzara ahon ndo ti mingi ti ala ndali ti so ala yeke na kobe mingi ape. Me mbeni kota kpale ni lani ayeke so kota nzara ayeke dä na lege ti yingo (Amos 8:11). Ye oko, ahon ti tene ala hunda na Jéhovah ti mû maboko na ala na yâ ti aye ti ngangu so, ala komanse ti “zonga” gbia ti ala nga na Nzapa ti ala. Ala bi tënë ti akpale ti ala na li ti Jéhovah. Tongana akpale ahon ndo ti e, e nga kue e lingbi ti tene na yâ ti bê ti e e tene: ‘Jéhovah ni ayeke lani na ndo wa na ngoi so mbi yeke na bezoin ti lo?’
9. Ngbanga ti nyen na ngoi ti Ézéchiel azo ti Israël ayeke lani na mbeni bango ndo so ayeke na lege ni ape?
9 E hinga anzene nzene ye kue pëpe na ndo ti mbeni ye so asi. Teti so na ngoi ti Ézéchiel azo ti Israël ahinga anzene nzene ye kue pëpe na ndo ti aye so asi, ala pensé so lege ti Jéhovah ayeke “mbilimbili pëpe.” (Ézéch. 18:29). Ala sara ye mo bâ mo tene ala la ayeke na droit ti fâ ngbanga na ndo ti Nzapa nga ti bâ wala lo sara ye na mbeni lege so ayeke nzoni mingi wala pëpe atâa so ala hinga pëpe araison kue so apusu lo ti sara ye. Na ambeni ngoi tongana e gbu nda ti mbeni mbaï ti Bible nzoni pëpe wala e gbu nda ti akpale so asi na yâ ti fini ti e nzoni pëpe, e lingbi peut-être ti tene na yâ ti bê ti e so lege ti Jéhovah ayeke nzoni pëpe wala “mbilimbili pëpe.”—Job 35:2.
10. Tongana nyen la mbeni zo alingbi ti mû peko ti sioni tapande ti Adam?
10 E lingbi ti sara asiokpari nga na afaute me e ke ti yeda so e la e yeke na gunda ni. Gi na tongo nda ti mbaï ti azo, Adam abi tënë ti siokpari ti lo na li ti Nzapa (Gen. 3:12). Atâa so lo ke yanga ti Nzapa na mbana nga lo hinga aye so ayeke si na pekoni, lo bi tënë ni na li ti Jéhovah. A yeke mo bâ mo tene lo tene so Jéhovah amû na lo sioni wali. Ngbene ye na ngoi ni so, ambeni zo amû peko ti tapande ti Adam na lege so tongana ala sara afaute, ala gi ti bi tënë ni na li ti Nzapa. A yeke nzoni e hunda tere ti e: ‘Vundu asara mbi ndali ti afaute so mbi sara asara si mbi komanse ti pensé so andia ti Nzapa akpengba mingi?’
11. Nyen la e lingbi ti manda na lege ti Jonas?
11 E lingbi ti bi bê ti e mingi gi na ndo ti e wani. Ngonzo asara prophète Jonas na ngoi so Jéhovah asara nzoni bê na azo ti Ninive (Jonas 4:1-3). Ngbanga ti nyen? Lo sara mbeto ti tene azo ni apensé so lo yeke prophète ti wataka ndali ti so a futi gbata ni pëpe tongana ti so lo fa lani. Jonas abi bê ti lo mingi na ndo ti tënë so azo ayeke tene ande na ndo ti lo ahon ti bi bê ti lo na ndo ti azo ni. Tënë ti bê ti e nga kue alingbi ti duti tongana ti Jonas? Tongana e bi bê ti e gi na ndo ti e wani, e lingbi ti pensé pëpe na ndo ti abezoin ti azo. Na tapande, peut-être a sara angu mingi awe la e yeke fa na azo so lâ ti Jéhovah aga nduru. Me tongana azo akasa e ndali ti so lango ni so asi ape, e yeke sara ngonzo na tere ti Jéhovah?—2 Pi. 3:3, 4, 9.
AYE SO E LINGBI TI SARA SI BÊ TI E ‘ASON NA TERE TI JÉHOVAH’ PËPE
12, 13. Tongana na yâ ti bê ti e e komanse ti dë kite na ndo ti ambeni ye so Jéhovah asara, a lingbi e sara nyen?
12 Nyen la e lingbi ti sara tongana e komanse ti dë kite na ndo ti ambeni ye so Jéhovah asara? Girisa ape so a yeke na lege ni pëpe ti sara tongaso. A-Proverbe 19:3 adabe ti e so teti so e hinga ambeni ye pëpe, e lingbi ti bi tënë ti akpale ti e so e wani e yeke na gunda ni na li ti Jéhovah. Tongaso, zia e bâ aye oku so ayeke mû maboko na e ti sara ngonzo na tere ti Jéhovah lâ oko pëpe.
13 Ngbâ ti kpengba songo ti mo na Jéhovah. E lingbi ti kpe ti tene bê ti e ason na tere ti Nzapa tongana e bata kpengba songo na lo. (Diko aProverbe 3:5, 6.) A lingbi e zia bê ti e kue na Jéhovah. A lingbi e pensé lâ oko ape so e hinga ye mingi ahon lo wala aye so e yeke na bezoin ni la ayeke kota ye (aProv. 3:7; Zo-ti. 7:16). Bango ndo so ayeke mû maboko na e ti bi tënë na li ti Jéhovah ape tongana aye ti sioni asi na e.
14, 15. Nyen la ayeke mû maboko na e si atënë ti azo so ayeke na lege ni ape asara ngangu na ndo ti e pëpe?
14 Zia pëpe si atënë so ayeke na lege ni ape asara ngangu na ndo ti mo. Na ngoi ti Moïse, azo ti Israël ayeke lani na araison mingi ti hinga na bê ti ala kue so Jéhovah ayeke mû maboko na ala ti lï na Sese ti Zendo (Ps. 78:43-53). Me na ngoi so awakala bale-oko aga atene atënë so ayeke na lege ni ape na ndo ti sese ni, ala “dabe ala na ngangu ti Lo” pëpe wala ala girisa aye kue so Jéhovah asara ndali ti ala (Ps. 78:42). Tongana e gbu li na ndo ti aye so Jéhovah asara, nga e dabe ti e na ndo ti anzoni ye kue so lo sara teti e, e yeke kpengba songo ti e na lo. Ye so ayeke sara si e yeke zia lege pëpe na atënë ti azo so ayeke na lege ni ape ti gue na e yongoro na Jéhovah.—Ps. 77:12, 13.
15 Tongana e yeke na nzoni bango ndo pëpe na ndo ti aita ti e, a lingbi nga ti gue na e yongoro na Jéhovah (1 Jean 4:20). Na tapande, na ngoi so Jéhovah azia Aaron kota prêtre, azo ti Israël adiko tënë na tere ti Aaron. Me Jéhovah abâ so a yeke lo la ala yeke diko tënë na tere ti lo (Nom. 17:10). Legeoko nga, tongana e komanse ti bata na bê azo so Jéhovah ayeke sara kua na ala ti fa lege na mbage ti bungbi ti lo so ayeke na sese ge nga ti diko tënë na tere ti ala, a yeke Jéhovah la e yeke diko tënë na tere ti lo.—aHéb. 13:7, 17.
16, 17. Nyen la a lingbi e dabe ti e na ni na ngoi so e yeke na yâ ti akpale?
16 Dabe ti mo so Jéhovah la ayeke na gunda ti akpale ti e pëpe. Atâa so na ngoi ti Ésaïe azo ti Israël azia ti voro Jéhovah, lo ye lani ti mû maboko na ala (És. 1:16-19). Atâa kpale wa la e lingbi ti wara, bê ti e adë ti hinga so Jéhovah ayeke bâ lege ti e nga lo ye ti mû maboko na e (1 Pi. 5:7). Jéhovah atene même na e so lo yeke mû na e ngangu so e yeke na bezoin ni ti ngbâ be-ta-zo na lo.—1 aCor. 10:13.
17 Job abâ pasi senge senge atâa so lo yeke be-ta-zo na Jéhovah. Tongana e bâ pasi, a lingbi e dabe ti e so Jéhovah la ayeke na gunda ti pasi ti e ni pëpe. Jéhovah ake sarango ye ti kirikiri na lo ndoye mbilimbili (Ps. 33:5). A yeke nzoni e sara ye tongana Elihu, kamarade ti Job so atene: “Nzapa alingbi sara sioye kete pëpe, Lo Ti Ngangu Ahon Kue alingbi sara sioni oko pëpe.” (Job 34:10). Jéhovah amû na e “nzoni matabisi kue nga na matabisi so alingbi kue”. Lo yeke lâ oko pëpe na gunda ti akpale ti e.—Jacq. 1:13, 17.
18, 19. Ngbanga ti nyen a yeke nzoni e duti na kite na ndo ti Jéhovah lâ oko ape? Mû mbeni tapande ti fa ni.
18 Duti na kite na ndo ti Jéhovah lâ oko pëpe. Nzapa alingbi kue nga apensé ti lo ayeke na nduzu ahon ti e (És. 55:8, 9). Tongana e sara tere ti e kete nga e hinga akatikati ti e, e yeke yeda so e hinga aye kue pëpe (aRom. 9:20). Mingi ni e hinga ka aye kue pëpe na ndo ti mbeni ye so asi. Kite ayeke pëpe so mo yeda so atënë ti aProverbe so ayeke tâ tënë: “Kozo zo so amû tënë asara si azo abâ so lo la lo yeke na raison, juska mba ti lo ni aga ahunda na lo gbâ ti atënë.”—aProv. 18:17, La Sainte Bible.
19 Tongana mbeni kamarade ti e so e zia bê ti e kue na lo asara mbeni ye so e hinga li ti e na ni ape wala e bâ so a yeke sara ka ye tongaso ape, e yeke tënë ande hio so lo sara ye ti sioni? Ên-ën. Peut-être e yeke tene so e hinga ye kue na ndo ti ye so asi so pëpe. Tongana e yeke nduru ti sara ye na ndoye na mbage ti akamarade ti e so siokpari ayeke na tere ti ala tongaso, a yeke nzoni e duti nduru ti zia bê ti e kue na Babâ ti e ti yayu. Lege ti lo nga na bibe ti lo ayeke na nduzu ahon ti e.
20, 21. Ngbanga ti nyen a lingbi e bi tënë ti akpale ti e na li ti Jéhovah lâ oko ape?
20 Hinga tâ ye so ayeke na gunda ti kpale ti mo. A lingbi e hinga so e la e yeke na gunda ti ambeni kpale ti e (aGal. 6:7). A yeke nzoni e bi tënë ni na li ti Jéhovah ape. Ngbanga ti nyen? Bâ tapande so: Mbeni oto alingbi ti kpe loro ngangu. Me tongana zo so akpe na oto ni akpe loro na ni ngangu na mbeni tournant na lo sara ndao, a yeke bi ande tënë ni na li ti ndokua so aleke oto ni? Ên-ën. Legeoko nga, Jéhovah aleke e na ngangu ti soro ye so bê ti e aye. Me lo fa nga na e tongana nyen ti mû anzoni desizion. Tongaso a lingbi e bi tënë ti afaute ti e na li ti Jéhovah pëpe.
21 Akpale kue so e yeke wara ayeke gi pëpe ndali ti afaute ti e wala ndali ti ambeni ye so e sara na lege ni ape. Ambeni ye ayeke si ndali ti “lâ na pasa”. (Zo-ti. 9:11). A lingbi e girisa nga pëpe so Satan Zabolo la ayeke kozo zo so ayeke na gunda ti aye ti sioni (1 Jean 5:19; Apoc. 12:9). Lo la lo yeke wato ti e me a yeke Jéhovah pëpe.—1 Pi. 5:8.
BÂ NA NENE NI PENDERE SONGO SO MO YEKE NA NI NA JÉHOVAH
22, 23. Tongana akpale asara si bê ti e anze, a lingbi e dabe ti e na nyen?
22 Tongana mo yeke na yâ ti angangu kpale, dabe ti mo na tapande ti Josué na Caleb. Awakala bale-oko atene atënë so ayeke na lege ni ape na ndo ti Sese ti Zendo, me Josué na Caleb atene mbeni tënë so ayeke nzoni na ndo ti sese ni (Nom. 14:6-9). Ala fa so ala yeke na mabe na Jéhovah. Atâa so kue, ala na tanga ti azo ti Israël kue atambela na yando teti ngu 40. Josué na Caleb adema tere wala ala sara ngonzo atene ye so ayeke na lege ni ape? Ên-ën. Ala zia bê ti ala kue na Jéhovah na lo iri tënë nzoni na ndo ti ala. Atâa so mingi ti azo ti Israël akui na yando, Jéhovah azia si Josué na Caleb alï na Sese ti Zendo (Nom. 14:30). Legeoko nga, e yeke wara tënë nzoni ti Jéhovah tongana e “woko” pëpe na sarango ye so bê ti lo aye.—aGal. 6:9; aHéb. 6:10.
23 Tongana akpale ti mo, awokongo ti amba ti mo wala ti mo wani asara si bê ti mo anze, a yeke nzoni mo sara nyen? Dabe ti mo na apendere sarango ye ti Jéhovah. Tara ti bâ na yâ ti li ti mo apendere ye so Jéhovah atene lo yeke mû na mo. Hunda tere ti mo: ‘Tongana fade mbi hinga Jéhovah ape, gigi ti mbi ayeke duti tongana nyen?’ Ngbâ lakue ti bata nzoni songo na Jéhovah na zia bê ti mo ason na tere ti lo lâ oko ape.