Mo hinga pëpe so wa ayeke ga nzoni!

“Na ndapre mo lu le-kobe ti mo, na lakui mo duti senge pëpe, teti mo hinga pëpe fade ye so aga nzoni.”​—ZO-TI. 11:6.

1. Ngbanga ti nyen ti bâ lege so le-kobe ayeke maï na ni apika bê ti e mingi nga asara si e bâ tere ti e kete?

A LINGBI mbeni zo ti fango yaka akanga bê ti lo ti ku (Jacq. 5:7). Na pekoni so lo lu le-kobe awe, a lingbi lo ku juska le-kobe ni ako na akono. Yeke na yeke, tongana ngu-nzapa apika alingbi na ni nga sese ni ayeke nzoni, le-kobe ni ayeke to nda ti sigigi. Na pekoni, a yeke kpengba, a maï na a dü fini le-kobe. Na nda ni, zo ti fango yaka ni ayeke bâ so ngoi ti fango ale-kobe ti lo alingbi awe. Bango lege so le-kobe ayeke sigigi na ni, amaï na adü afini ni ayeke pika bê ti zo mingi! Ti hinga zo so ayeke na gunda ti maïngo ti aye so ayeke sara si e bâ tere ti e kete mingi. E lingbi ti bâ lege ti mbeni le-kobe nzoni. E lingbi ti tuku ngu dä ti tene a kono. Me gi Nzapa oko la alingbi ti sara si a maï.​—Bâ 1 aCorinthien 3:6.

2. Na yâ ti article so ahon awe, aye wa Jésus afa na ndo ti lege so mbeni zo ayeke gue na li ni na lege ti yingo?

² Tongana ti so e bâ na yâ ti article so ahon awe, Jésus ahaka kua ti fango nzo tënë ti Royaume na ti mbeni zo ti lungo le-kobe. Na yâ ti toli so Jésus amû na ndo ti amara ti sese nde nde, lo fa so atâa so wafango tënë ti Royaume asara kua ti lo nzoni, ye so ayeke na bê ti zo oko oko so amä tënë ni la ayeke sara si lo maï wala lo maï pëpe (Marc 4:3-9). Na yâ ti toli so Jésus afa na ndo ti zo ti lungo le-kobe so alango, lo fa so wafango tënë ni ahinga pëpe lege so zo so lo fa tënë na lo ayeke gue na li ti ga mbeni disciple ti Christ. A yeke ndali ti so gi Nzapa oko la alingbi ti sara si mbeni zo so amä nzo tënë ti Royaume amaï, me a yeke na lege ti ngangu ti zo pëpe (Marc 4:26-29). Zia e bâ fadeso ambeni toli ota so Jésus afa: toli ti lê ti moutarde, ti mama-ti-mapa nga na ti gbanda ti gbungo na susu.a

Toli ti lê ti moutarde

3, 4. Toli ti lê ti moutarde agboto lê na ndo ti aye wa so andu tënë ti Royaume?

³ Toli ti lê ti moutarde, so a sû nga tënë na ndo ni na yâ ti chapitre 4 ti mbeti ti Marc, agboto lê na ndo ti aye use: kozoni kue, na ndo ti wungo ti azo mingi so ayeke yeda na tënë ti Royaume; use ni, na ndo ti lege so a yeke bata na azo so ayeke yeda na tënë ni. Jésus atene: “Fade e fa na i ye nyen so alingbi na royaume ti Nzapa? Wala fade e fa tënë ni na parabole nyen? A yeke tongana lê ti moutarde; tongana a lu lê ni so na sese, lê ni so ayeke kete mingi na popo ti le-kasa kue so ayeke na ndo sese, me tongana a lu lê ni so na sese, a maï, na a ga kota ahon mbeni kasa kue, na a sara tikeke ni kota, si andeke ti nduzu alingbi duti na gbede ni.”​—Marc 4:30-32.

⁴ Na yâ ti toli so, a fa na e so a yeke bâ polele maïngo ti tënë ti “royaume ti Nzapa” na lege so tënë ni ayeke mû ndo nga na guengo na li ni ti kongregation ti aChrétien ngbene ye na Pentecôte ti ngu 33. Lê ti moutarde ayeke mbeni kete kete le-kobe so a lingbi ti duti fä ti mbeni ye so ayeke tâ kete mingi. (Bâ Luc 17:6.) Ye oko, na nda ni, keke ti moutarde alingbi ti kono na a yo mètre ota ti si na mètre oku; nga amaboko ni ayeke kpengba na a lingbi ti ga tongana mbeni kota keke.​—Mat. 13:31, 32.

5. Ye ague lani na li ni tongana nyen na yâ ti kongregation ti akozo Chrétien?

⁵ Kongregation ti aChrétien so wungo ti azo ni ayeke lani gi kete kete na ngu 33 ato nda ti maï na ngoi so a sa yingo vulu na ndo ti adisciple so wungo ti ala ayeke 120 tongaso. Gi na yâ ti kete ngoi tongaso, wungo ti adisciple ni aga saki mingi mingi. (Kusala 2:41; 4:4;b diko Kusala 5:28; 6:7; 12:24; 19:20.) Gi na yâ ti ngu 30 tongaso, wungo ti azo ti kongo le-kobe aga mingi na a sara si bazengele Paul alingbi lani ti tene na aChrétien ti kongregation ti Colosses so “a fa” nzo tënë “na azo kue na gbe ti yayu” awe (aCol. 1:23). So guengo na li ni ti nyen!

6, 7. (a) Aye wa amaï ngbene ye na ngu 1914? (b) Aye wa la ayeke maï ande?

⁶ Ngbene ye na ngoi so Royaume ti Nzapa abâ gigi na yayu na ngu 1914, amaboko ti “keke” ti moutarde ni akono ahon ti so azo aku tere ti ala na ni. Awakua ti Jéhovah abâ so prophétie so Esaïe asû na yâ ti mbeti ti lo aga tâ tënë biani. Prophétie ni atene: “Fade lo so ayeke kete aga [saki] oko, na lo so ayeke kete mingi aga mara ti ngangu.” (Es. 60:22). Zo wa la ahinga lani so kete wungo ti aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala, so ayeke fa tënë na ngu 1914, alingbi ti sara si ti si na ngu 2008 wungo ti awakua ti Jéhovah so ayeke fa tënë na yâ ti akodoro a hon 230 aga nduru na kutu mbasambala? Wungo ti azo ague biani na li ni mingi, tongana ti so konongo ti lê ti moutarde ti yâ ti toli ti Jésus afa.

⁷ Me maïngo so angbâ gi ge awe? Ên-ën. Azo kue so ayeke duti ande na sese ayeke duti na gbe ti komandema ti Nzapa. A yeke futi ande azo ti sioni kue. A yeke azo la ayeke sara ande ni pëpe me a yeke Jéhovah Kota Gbia ti Dunia Kue si ayeke sara ande ni ti mû lege na lo ti komande azo. (Diko Daniel 2:34, 35.) Na pekoni, e yeke bâ ande ndangba gango tâ tënë ti mbeni prophétie so Esaïe asû na yâ ti mbeti ti lo, lo tene: “Fade sese ni asi na ndara ti L’Eternel, legeoko tongana kota ngu ti ingo asi na ngu.”​—Es. 11:9.

8. (a) Andeke ti yâ ti toli ti Jésus aye ti sara tënë ti azo wa? (b) Kongregation ayeke bata e laso nde na asarango ye wa?

⁸ Jésus atene so andeke ti nduzu awara lege ti duti na gbe ti dê ti Royaume ni. Andeke so aye pëpe ti sara tënë ti awato ti Royaume so atara ti te anzoni le-kobe ni, tongana ti andeke ti yâ ti toli so Jésus afa na ndo ti koli so atuku ale-kobe so atï na ndo ti amara ti sese nde nde (Marc 4:4). Me na yâ ti toli so, andeke ni aye ti sara tënë ti azo so ayeke na nzara ti voro tâ Nzapa, so ayeke gi ti bata tere ti ala na yâ ti kongregation ti aChrétien. Même fadeso, kongregation ni ayeke bata azo so si ala kpe asioni sarango ye so alingbi ti buba songo ti ala na Jéhovah. (Bâ Esaïe 32:1, 2.) Legeoko nga, Jéhovah ahaka Royaume ti Messie na mbeni keke nga lo tene kozoni awe lo tene: “Fade Mbi lu [keke so] na ndo hoto ti Israël so ayo na nduzu; na fade tikeke ni asigigi, a lë lê ni, na a ga keke ti cèdre ti nzoni; na fade amara ti ndeke kue asara da na gbe ti keke ni, na ala duti na gbede ti tikeke ni.”​—Ezéch. 17:23.

Toli ti mama-ti-mapa

9, 10. (a) Tënë wa Jésus agboto lê na ndo ni na yâ ti toli so lo fa na ndo ti mama-ti-mapa? (b) Na yâ ti Bible, mingi ni, mama-ti-mapa aye ti sara tënë ti nyen? E yeke bâ ande hundango tënë wa na ndo ti tënë so Jésus atene na ndo ti mama-ti-mapa?

⁹ Zo ayeke bâ lakue pëpe maïngo ti mbeni ye. Na yâ ti mbeni toli so Jésus amû, lo gboto lê na ndo ti tënë so, lo tene: “Royaume ti yayu ayeke tongana mama-ti-mapa so mbeni wali akamata na lo honde na yâ kangu ti fuku ota, juska kue alondo.” (Mat. 13:33). Mama-ti-mapa so aye ti sara tënë ti nyen? A ndu guengo na li ni ti tënë ti Royaume tongana nyen?

¹⁰ Na yâ ti Bible, mingi ni, mama-ti-mapa aye ti sara tënë ti siokpari. A yeke na lege so la si bazengele Paul asara tënë ti mama-ti-mapa ti fa aye ti sioni so mbeni zo ti sarango siokpari asara lani na ndo ti aChrétien ti kongregation ti ngbene gbata ti Corinthe (1 aCor. 5:6-8). Ge so, Jésus asara tënë ti mama-ti-mapa ti fa tënë ti guengo na li ni ti mbeni ye so ayeke sioni?

11. Na ngoi ti Israël ti giriri, a yeke sara nyen na mama-ti-mapa?

¹¹ Kozo ti kiri tënë na hundango tënë so, zia e bâ ambeni tënë ota. Kozoni kue, atâa so Jéhovah ayeda pëpe ti tene na ngoi ti Matanga ti Pâques a mû na lo asandaga ti mapa so a sara na mama ni, na ambeni ngoi lo yeda na sandaga ti amapa so a sara na mama ni. Amapa so a mû na sandaga na ngoi ti offrande ti mungo merci, a sara ni na mama ni. Zo ti mungo sandaga ti mapa so ayeke sara ni na bê ti lo kue ti fa singila ti bê ti lo ndali ti gbâ ti aye ti nzoni so Jéhovah asara na lo. Zo ti mungo sandaga ni nga na azo kue so ayeke te ni ayeke duti na ngia mingi.​— Lév. 7:11-15.

12. Lege so Bible asara tënë ti mbeni ye ti fa mbeni ye nde afa nyen na e?

¹² Use ni, atâa so Bible alingbi ti sara kua na mbeni tënë ti fa mbeni ye so ayeke sioni, na yâ ti ambeni versê nde, a lingbi ti sara kua na oko tënë so ti fa mbeni ye so ayeke nzoni. Na tapande, na 1 Pierre 5:8, Bible ahaka Satan na mbeni bamara ti fa so lo yeke mbeni zo ti sarango sioni na zo. Me na Apocalypse 5:5, Bible ahaka Jésus na mbeni bamara, “Bamara so ayeke ti mara ti Juda”. Ge, Bible aye ti fa so Jésus ayeke na mbeto pëpe ti sara ye ti mbilimbili.

13. Toli ti Jésus na ndo ti mama-ti-mapa afa nyen na ndo ti lege so mbeni zo ayeke maï ti ga disciple?

¹³ Ota ni, na yâ ti toli ti Jésus, lo tene pëpe so mama-ti-mapa ni abuba farine ni kue. Jésus asara gi tënë ti lege so a yeke sara ka na mapa. Wali ni lo wani la azia mama-ti-mapa ni na yâ ti farine ni, na ye so lo sara aga na ye ti nzoni. A honde mama-ti-mapa ni na yâ ti farine ni. Tongaso, wali ni abâ pëpe aye so asara si farine ni asuku. Ye so adabe ti e na ndo ti koli so alu le-kobe na lo lango na bï. Jésus atene so “lê ni ako na amaï, na [koli ni ahinga] nda ti ye so pëpe.” (Marc 4:27). So tâ nzoni lege ti fa lege so mbeni zo ayeke maï ti ga disciple atâa so azo alingbi pëpe ti bâ aye so ayeke sara si zo ni aga disciple. Na tongo nda ni, peut-être e yeke bâ pëpe lege so zo ni ayeke maï, me na nda ni maïngo ti zo ni ayeke sigigi polele.

14. Mama-ti-mapa so asara si farine ni kue asuku agboto lê na ndo ti mbage wa ti kusala ti fango tënë?

¹⁴ Azo ayeke bâ pëpe maïngo ti azo ti ga adisciple, nga maïngo so ayeke si na ndo ti sese kue. So ayeke mbeni ye so toli ti mama-ti-mapa afa ni polele. Mama-ti-mapa ni asara si farine ti ‘kangu ti fuku ni ota kue’ asuku (Luc 13:21). Legeoko tongana ti mama-ti-mapa so, fango tënë ti Royaume so ayeke sara si azo mingi ayeke ga adisciple ague na li ni mingi fadeso na tongaso a yeke fa tënë ti Royaume “juska na nda ti sese kue.” (Kus. 1:8; Mat. 24:14). So kota pasa si e yeke na ni ti duti na popo ti azo so ayeke sara si fango nzo tënë ti Royaume amû ndo kue!

Toli ti gbanda ti gbungo susu

15, 16. (a) Fa na nduru tënë toli ti gbanda ti gbungo susu. (b) Gbanda ni aye ti sara tënë ti nyen? Toli so aye ti gboto lê na ndo ti mbage wa ti maïngo ti kua ti Royaume?

¹⁵ Mbeni ye so ayeke kota ahon wungo ti azo so atene ala yeke adisciple ti Jésus Christ ayeke aye so afa so ala yeke anzoni disciple. Jésus aye ti gboto lê na ndo ti mbage ti maïngo ti kusala ti Royaume so tongana lo tene mbeni toli na ndo ti gbanda ti gbungo susu. Jésus atene: “Royaume ti yayu ayeke tongana gbanda, so ala sa na kota ngu ti ingo, na ala wara amara ti susu kue.”​—Mat. 13:47.

¹⁶ Gbanda ti gbungo susu ni aye ti sara tënë ti fango tënë ti Royaume, so ayeke sara si a bungbi mara ti azo nde nde kue. Jésus akiri atene: “Tongana gbanda asi, ala gboto gbanda ni na gigi na tere ti ngu; ala duti, ala bungbi asusu ti nzoni, na ala zia ala na yâ ti sakpa, me ala bi asusu ti sioni na gigi. Fade a yeke tongaso na nda ti ngoi so; fade a-ange asigigi, ala lungula azo ti sioni na popo ti azo ti mbilimbili, na fade ala bi ala na four ti wâ; fade ala toto na ngule, ala te pembe ti ala kâ.”​—Mat. 13:48-50.

17. Kangbingo popo ti azo so a sara tënë ni na yâ ti toli ti gbanda ti gbungo susu andu ngoi wa?

¹⁷ Jésus atene so na ngoi so lo yeke ga ande na yâ ti gloire ti lo, a yeke kangbi popo ti azo tongana ti so a yeke kangbi popo ti angasangbaga na angasa. Kangbingo popo ti azo so Jésus asara tënë ni na yâ ti toli ti gbanda ti gbungo susu aye ti sara tënë ti ndangba kangbingo popo ti azo? (Mat. 25:31-33). Ên-ën. Ndangba kangbingo popo ti angasangbaga na angasa ayeke si ande na ngoi ti kota ye ti vundu. Me, kangbingo popo ti azo so Jésus asara tënë ni na yâ ti toli ti gbanda ti gbungo susu ayeke si na “nda ti ngoi so”,c wala na hunzingo ti aye ti ngoi so. E yeke na yâ ti ngoi so laso, ngoi ni so ayeke gue ti hunzi na kota ye ti vundu. Tongaso, na lege wa a yeke kangbi popo ti azo laso?

18, 19. (a) Na lege wa a yeke kangbi popo ti azo laso? (b) A lingbi azo so ayeke na nzara ti voro tâ Nzapa asara nyen? (Bâ nga kete tënë na gbe ni na lembeti 21.)

¹⁸ Azo kutu mingi so a haka ala tongana asusu ayeke ga laso na yâ ti kongregation ti Jéhovah. Ambeni ayeke ga na lango ti Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Jésus, ambeni ayeke ga na abungbi nga ambeni ayeke na ngia ti tene a manda Bible na ala. Me azo so kue afa so ala yeke atâ Chrétien? Azo so alingbi ti duti na yâ ti gbanda ni na ngoi so ‘a gboto gbanda ni na gigi na tere ti ngu’, me Jésus atene na e so gi “asusu ti nzoni” la a bungbi ala na a zia ala na yâ ti sakpa, so ti tene na yâ ti akongregation ti aChrétien. A bi asioni susu ni yongoro, na nda ni a bi ala na four ti wâ, so ti tene a futi ala biani biani.

¹⁹ Tongana ti asioni susu so, gbâ ti azo so aTémoin ti Jéhovah amanda Bible lani na ala ake ti ngbâ ti tene a manda ye na ala. Ti ambeni, na ngoi so a dü ala, ababâ na amama ti ala ayeke aTémoin ti Jéhovah awe; ye oko, ala yeda na bê ti ala kue pëpe ti ga adisciple ti Jésus. Ala ye pëpe ti mû desizion ti sara na Jéhovah. Wala tongana ala sara ni, a si na mbeni ngoi, ala ke ti sara na Jéhovahd (Ezéch. 33:32, 33). Ye oko, a yeke kota ye ti tene azo so ayeke biani na nzara ti voro tâ Nzapa ayeda ti tene a bungbi ala na yâ ti akongregation kozoni na ndangba kangbingo popo ti azo. Na ndo ni, a lingbi ala ngbâ na mbeni nzoni ndo ti bata tere ti ala.

20, 21. (a) Nyen la e manda na lege ti toli ti Jésus na ndo ti guengo na li ni ti kua ti Jéhovah? (b) Nyen la mo leke na bê ti mo ti sara?

²⁰ Tongaso, aye so e manda na lege ti toli ti Jésus na ndo ti maïngo ti adisciple afa nyen na e? Kozoni kue, legeoko tongana ti so mbeni lê ti moutarde ayeke kono, azo mingi ayeke yeda na nzo tënë ti Royaume. Mbeni ye oko ayeke dä pëpe ti kanga lege na kua ti Jéhovah ti gue na li ni (Es. 54:17). Na ndo ni, na lege ti yingo, a yeke bata azo kue so ‘aduti na gbede ti keke ni.’ Use ni, a yeke Nzapa la ayeke sara si a maï. Legeoko tongana ti so mama-ti-mapa so ahonde na yâ ti farine asara si farine ni kue asuku, fango tënë ti Royaume so ayeke sara si azo mingi ayeke ga adisciple ague na li ni mingi. Atâa so a yeke bâ lakue maïngo so hio pëpe, a yeke si biani. Ota ni, a yeke azo kue pëpe so ayeda na nzo tënë la ayeke sara aye so afa biani so ala yeke atâ disciple. Ambeni zo ayeke tongana asioni susu so Jésus asara tënë ti ala na yâ ti toli ti lo.

²¹ Ye oko, a yeke ye ti dengo bê ti bâ so azo mingi ayeke ga na mbage ti Jéhovah (Jean 6:44). Ye so asara si a yeke bâ kota guengo na li ni na yâ ti akodoro mingi. Guengo na li ni so ayeke sara si Jéhovah Nzapa awara gonda. Teti so e bâ ye so, a yeke nzoni ye so apusu e oko oko kue ti yeda na wango so Bible amû a sara angu saki mingi awe, atene: “Na ndapre mo lu le-kobe ti mo . . . , teti mo hinga pëpe fade ye so aga nzoni, tongana a yeke so ge wala so kâ, wala ala use kue aga nzoni.”​—Zo-ti. 11:6.

[Akete tënë na gbe ni]

Mo yeke kiri tënë tongana nyen?

• Toli ti Jésus na ndo ti lê ti moutarde afa nyen na e na ndo ti guengo na li ni ti fango tënë ti Royaume nga na batango tere na lege ti yingo?

• Mama-ti-mapa ti yâ ti toli ti Jésus aye ti sara tënë ti nyen? Jésus agboto lê na ndo ti tâ tënë wa so andu guengo na li ni ti fango tënë ti Royaume?

• Toli ti gbanda ti gbungo susu agboto lê na ndo ti mbage wa ti guengo na li ni ti fango tënë ti Royaume?

• E lingbi ti sara nyen ti hinga biani so e ngbâ lakue na popo ti azo so ‘a zia ala na yâ ti sakpa’?

[Afoto na lembeti 26]

Toli ti lê ti moutarde afa nyen na e na ndo ti guengo na li ni ti fango tënë ti Royaume?

[Foto na lembeti 27]

Toli ti mama-ti-mapa afa nyen na e?

[Foto na lembeti 29]

Kangbingo popo ti anzoni susu na asioni susu aye ti sara tënë ti nyen?