Ala ngbâ ti “kpengba mba”

1. Ti gue oko na 1 aThessalonicien 5:11, kua wa la e kue e yeke sara?

ESKÊ congrégation ti mo aleke mbeni Da ti Royaume wala a leke peko ti mbeni awe? Tongana a yeke tongaso, kite ayeke dä ape so mo dabe ti mo na kozo bungbi ti mo na yâ ti fini da ni. Mo kiri lani singila mingi na Jéhovah. Peut-être terê ti mo anzere lani mingi asara si ngu ti lê ti mo asigi na a yeke ngangu na mo ti he bia ti tongo nda ni. A-Da ti Royaume ti e so a leke ni nzoni amû gonda na Jéhovah. Me e yeke mû gonda na lo encore mingi tongana e kpengba azo so ayeke ga na ando ti vorongo Nzapa so. A yeke ye so bazengele Paul ayeke pensé na ni na ngoi so lo sû atënë so ayeke na 1 aThessalonicien 5:11, versê so ayeke mama-tene ti article so.—Diko ni.

2. Nyen la e yeke bâ na yâ ti article so?

² Bazengele Paul ayeke nzoni tapande ti zo so ahinga tongana nyen ti kpengba aita ti lo. Lo yeke zia lani terê ti lo na place ti ala. Na yâ ti article so, e yeke bâ tongana nyen la lo aidé lani aita ti lo (1) ti gbu ngangu na yâ ti akpale, (2) ti duti na siriri na popo ti ala nga (3) ti kpengba mabe ti ala na Jéhovah. Zia e bâ tongana nyen la e peut ti mû tapande ti lo ti kpengba aita ti e laso.—1 aCor. 11:1.

PAUL A-AIDÉ LANI AITA TI LO TI GBU NGANGU NA YÂ TI AKPALE

3. Nzoni bango ndo wa la Paul ayeke na ni lani?

³ Paul aye lani aita ti lo mingi. Lo kue lo wara lani angangu kpale, ni la lo peut ti bâ mawa ti ala nga ti zia terê ti lo na place ti ala na ngoi so ala yeke na yâ ti akpale. Na mbeni ngoi, Paul ayeke lani na nginza ape nga lo doit ti wara mbeni kua tongaso si lo bâ lege ti lo nga na amba ti lo (Kus. 20:34). Lo yeke sara lani kua ti lekengo atente. Na ngoi so lo si na Corinthe, na tonga nda ni, lo na Aquila na Priscille la ayeke leke lani atente. Me “na lâ ti sabbat oko oko” lo yeke fa tënë na aJuif nga na aGrec. Na pekoni, na ngoi so Silas na Timothée asi, “Paul akomanse ti mû ngoi ti lo kue na tënë ni”. (Kus. 18:2-5). Paul agirisa lâ oko ape ye so ayeke kota ye na yâ ti gigi ti lo, so ayeke ti sara na Jéhovah. So Paul azia nzoni tapande na lege so lo fa tënë mingi nga lo bâ lege ti abezoin ti lo, lo peut ti kpengba aita ti lo. Lo dabe ti ala lani ti zia pëpe si akpale so ala wara nga so ala doit ti bâ lege ti azo ti sewa ti ala asara si ala sara sanka ti “aye so ayeke akota ye mingi ahon atanga ni,” so ti tene, aye kue so ala doit ti sara ti voro Jéhovah.—aPhil. 1:10.

4. Tongana nyen la Paul na Timothée a-aidé aita ti ala ti gbu ngangu na ngoi so a sara ye ti ngangu na ala?

⁴ Kete na peko ti so congrégation ti Thessalonique abâ gigi, a sara ye ti ngangu mingi na afini ita ti kâ. Na ngoi so gbâ ti awato so ngonzo ahon ndö ti ala apeut lani ti wara Paul na Silas ape, ala gboto “ambeni ita, ala gue na ala na amokonzi ti gbata ni,” ala dekongo, ala tene: ‘Akoli so asara ye nde na ambela so César amû.’ (Kus. 17:6, 7). Imaginé tongana nyen la mbeto asara lani afini Chrétien so, so ala hinga so akoli ti gbata so atourné na terê ti ala! Ala peut ti yapu encore mingi ape na yâ ti kua so ala yeke sara na Jéhovah, me Paul aye ti tene ye tongaso asi ape. Atâa so lo na Silas adoit ti quitté, ala sara kue ti tene a bâ lege ti fini congrégation so nzoni. Paul adabe ti aita ti Thessalonique, lo tene: “E tokua ita ti e Timothée . . . , ti gue ti kpengba ala na ti dë bê ti ala si asara nzoni na mabe ti ala, tongaso si aye ti vundu so ayengi mbeni zo pëpe.” (1 aThes. 3:2, 3). Peut-être a sara lani aye ti ngangu na Timothée na Lystre, gbata so a dü lo dä. Lo bâ tongana nyen la Paul akpengba lani aita ti kâ. So Timothée abâ aye ti nzoni so Jéhovah asara na aita ti kâ, lo peut ti dë bê ti afini ita so, so aye kue ayeke ga ande nga nzoni ndali ti ala.—Kus. 14:8, 19-22; aHéb. 12:2.

5. Tongana nyen la mbeni ita-koli so iri ti lo Bryant abâ nzoni na lege ti mungo maboko ti mbeni ancien?

⁵ Na mbeni lege nde wa la Paul akpengba lani amba ti lo aChrétien? Na ngoi so Paul na Barnabas asara vizite na aita ti Lystre, Iconium, nga na Antioche, ala “zia a-ancien na ala na yâ ti congrégation oko oko.” (Kus. 14:21-23). Kite ayeke dä ape so a-ancien so adë bê ti aita ti acongrégation ni tongana ti so a-ancien ayeke sara laso. Mä tënë so Ita Bryant atene: “Na ngoi so mbi yeke na ngu 15, babâ ti mbi aquitté yanga-da nga a bi mama ti mbi na gigi ti bungbi. Mbi bâ so a dö mbi a zia nga mbi découragé.” Nyen la a-aidé lani Bryant ti gbu ngangu na yâ ti ngoi ti ngangu so? Lo tene: “Tony so ayeke mbeni ancien ayeke sara lani lisoro na mbi na ngoi ti abungbi nga na ambeni ngoi nde. Lo sara tënë na mbi na ndö ti azo so awara akpale, me so ayeke na ngia. Lo diko na mbi Psaume 27:10 nga fani mingi lo sara na mbi tënë ti Ézéchias, so asara na Jéhovah be-ta-zo atâa so babâ ti lo ayeke lani mbeni nzoni tapande ape.” Ye so a-aidé Bryant tongana nyen? Lo tene: “So Tony akpengba mbi, na mbeni ngoi mbi komanse kua ti ngoi kue so amû na mbi ngia mingi.” A-ancien, zia lê ti ala akpengba ti aidé azo so, tongana Bryant, peut-être abezoin “nzoni tënë” ti kpengba ala.—aProv. 12:25.

6. Tongana nyen la Paul asara lani kua na mbaï ti gigi ti ambeni zo ti kpengba aita ti lo?

⁶ Paul adabe ti aita ti lo so grâce na ngangu ti Jéhovah, “atémoin mingi mingi” agbu lani ngangu na yâ ti akpale so ala wara (aHéb. 12:1). Paul ahinga so mbaï ti fini ti azo ti ândö so agbu ngangu na yâ ti akpale nde nde apeut ti mû na aita ti lo courage nga apeut ti aidé ala ti zia lê ti ala na ndö ti “gbata ti Nzapa so ayeke na fini”. (aHéb. 12:22). Laso nga kue ayeke tongaso. Zo kue so adiko ye na ndö ti fason so Jéhovah a-aidé Gédéon, Barak, David, Samuel nga na ambeni mingi mingi awara ngangu (aHéb. 11:32-35). Ka ti azo ti ngoi ti e so asara ye na mabe? Na kota ndokua ti e, fani mingi e yeke wara lettre ti aita so atene mabe ti ala akpengba na peko ti so ala diko ye na ndö ti gigi ti mbeni wakua ti Jéhovah ti ngoi ti e so asara na lo be-ta-zo.

PAUL AFA NA AITA TI LO TONGANA NYEN TI DUTI NA SIRIRI NA POPO TI ALA

7. Nyen la mo manda na lege ti wango ti Paul so ayeke na aRomain 14:19-21?

⁷ E yeke kpengba aita ti e tongana e tene atënë nga e sara aye so amaï siriri na yâ ti congrégation. E yeke zia pëpe si abango ndo ti e so ayeke nde nde aga na kangbi na popo ti e. Nga e yeke luti nganganga ape na ndö ti adroit ti e tongana mbeni ye so mbeni zo asara adoro mbeni mama-ndia ti Bible ape. Bâ mbeni tapande ni. A yeke wara lani na yâ ti congrégation ti Rome azo so ayeke aJuif nga na azo so ayeke aJuif ape. Na ngoi so Ndia ti Moïse ayeke dä encore ape, awakua ti Jéhovah adoit encore ape ti sara ye alingbi na andia ni so ake na ala ti te ambeni kobe (Marc 7:19). Ti londo na ngoi ni so ti gue na ni, ambeni Juif so ayeke aChrétien abâ so ala yeke na liberté ti te akobe kue. Me ambeni abâ so a yeke na lege ni ape ti te akobe so. Tënë so aga na kangbi na yâ ti congrégation. Paul afa so a yeke kota ye ti bata siriri nga lo tene: “A yeke nzoni mo te nyama pëpe wala mo nyon vin pëpe wala mo sara pëpe mbeni ye so asara si ita ti mo apika gere.” (Diko aRomain 14:19-21.) Tongaso, Paul a-aidé aita ti lo ti bâ tongana nyen la mara ti apapa tongaso apeut ti ga na kangbi na popo ti azo nga na yâ ti congrégation ni kue. Lo yeke nga lani nduru ti changé asarango ye ti lo tongaso si ambeni zo apika gere ape (1 aCor. 9:19-22). Legeoko nga, e peut ti kpengba amba ti e nga ti bata siriri na popo ti e tongana e luti nganganga pëpe na ndö ti aye so abâ zo wani.

8. Na ngoi so mbeni kota tënë aye ti buba siriri ti congrégation, nyen la Paul asara?

⁸ Paul azia mbeni nzoni tapande na ndö ti batango siriri na popo ti azo so amä terê ape na ndö ti akota tënë. Na tapande, ambeni ita na yâ ti congrégation ti akozo Chrétien aye gï lani ti tene azo so ayeke aJuif ape so aga aChrétien afâ ganza, peut-être ti tene azo ti gigi adiko tënë na terê ti ala ape (aGal. 6:12). Paul ake tënë so na kuru go, me ahon ti tene lo luti nganganga na ndö ti ye so lo ye a sara, lo sara terê ti lo kete lo hunda wango na abazengele nga na a-ancien so ayeke na Jérusalem (Kus. 15:1, 2). So Paul asara tongaso, lo aidé aChrétien so ti ngbâ ti duti na ngia nga na siriri na yâ ti congrégation.—Kus. 15:30, 31.

9. Tongana nyen la e peut ti mû tapande ti Paul?

⁹ Tongana mbeni kota tënë alondo, e yeke maï siriri tongana e gi fango lege na mbage ti azo so Jéhovah azia ala ti bâ lege ti congrégation. Fani mingi, e peut ti wara fango lege ti Bible, na tapande, na yâ ti ambeti so bungbi ti Jéhovah asigi na ni. Tongana e sara kue ti sara ye alingbi na afango lege so ahon ti luti gï na ndö ti abango ndo ti e, e yeke sara si siriri aduti na yâ ti congrégation.

10. Mbeni ye nde wa la Paul asara lani ti maï siriri na yâ ti congrégation?

¹⁰ Paul amaï siriri na lege so lo luti mingi na ndö ti anzoni sarango ye ti aita ti lo me pëpe na ndö ti asioni ni. Na tapande, na hunzingo ti lettre ti Paul na aita ti Rome, lo di iri ti aita mingi na mingi ni lo tene nzoni tënë ti ala wala lo fa ambeni nzene nzene ye na ndö ti ala. E peut ti sara ye tongana Paul tongana e sara tënë mingi na ndö ti anzoni sarango ye ti aita ti e. Tongana e sara tongaso e yeke kpengba songo ti aita na yâ ti congrégation nga ala yeke ye terê mingi na popo ti ala.

11. Tongana mbeni ye asara si e mä terê ape, tongana nyen la e peut ti kiri na siriri na popo ti e?

¹¹ Na ambeni ngoi, même aChrétien so akpengba apeut ti mä terê ape wala ala peut ti papa. Ye so asi lani na Paul na kota kamarade ti lo Barnabas. Akoli use so amä terê lani oko ape na ndö ti mungo Marc ti gue na lo na use voyage ti ala ti missionnaire. “Mbeni ngangu papa” alondo na popo ti ala na ala kangbi (Kus. 15:37-39). Me Paul, Barnabas nga na Marc aleke tënë na popo ti ala, ala fa so ala bâ na nene ni siriri nga na beoko ti congrégation. Ambeni ngoi na pekoni, Paul asara nzoni tënë ti Barnabas nga na Marc (1 aCor. 9:6; aCol. 4:10). E nga kue e bezoin ti leke atënë kue so ayeke na popo ti e na amba ti e na yâ ti congrégation nga e ngbâ ti bâ gï anzoni sarango ye ti ala. Tongana e sara tongaso, e yeke maï siriri nga na beoko.—aÉph. 4:3.

PAUL AKPENGBA LANI MABE TI AITA TI LO

12. Ambeni kpale wa la aita ti e ayeke wara?

¹² E yeke kpengba aita ti e tongana e kpengba mabe ti ala na Jéhovah. Ambeni, afami ti ala so ayeke aTémoin ape wala amba ti ala ti place ti kua wala ti ekole ayeke he ala. Ti ambeni, ala yeke na angangu kpale ti seni wala ala yeke tiri ti hon ndö ti songo bê. Ambeni awara batême aninga mingi awe nga depuis la ala yeke ku hunzingo ti aye ti dunia so. Aye so apeut ti duti mbeni ye so atara mabe ti aChrétien laso. Azo ti congrégation ti akozo Chrétien awara lani mara ti akpale so. Nyen la Paul asara lani ti kpengba aita ti lo?

13. Nyen la Paul asara lani ti aidé azo so a he ala ndali ti aye so ala mä na bê na ni?

¹³ Paul asara lani kua na Mbeti ti Nzapa ti kpengba mabe ti aita ti lo. Na tapande, peut-être aChrétien so ayeke aJuif ahinga lani ape tënë so ala yeke tene na afami ti ala so ayeke aChrétien ape, so a tene so bungbi ti nzapa ti aJuif la ayeke kota ahon ti aChrétien. Kite ayeke dä ape so lettre so Paul atokua na aHébreu akpengba aChrétien so mingi (aHéb. 1:5, 6; 2:2, 3; 9:24, 25). Ala peut lani ti sara kua na angangu tënë so lo tene ti kanga yanga ti afami ti ala so ayeke aChrétien ape. Laso, e peut ti aidé amba ti e so a yeke he ala ti sara kua na ambeti ti e ti fa nda ti aye so ala mä na bê na ni. Tongana a yeke he amaseka ti e ndali ti so ala sara pëpe amatanga nga na amatanga ti dungo, e peut ti aidé ala ti sara kua na buku Ngbâ na fini lakue lakue!, ye ti manda 44, ti fa ndani so ala sara amatanga ni so ape.

14. Atâa so Paul amû lani ngoi mingi ti fa tënë nga ti fa ye, nyen la lo sara?

¹⁴ Paul awa lani aita ti lo ti fa ndoye ti ala na lege ti “anzoni kusala”. (aHéb. 10: 24). Lo aidé lani aita ti lo na lege ti atënë so lo tene nga na aye so lo sara. Na tapande, na ngoi so kota nzara atï na Judée, Paul aga na amba ti lo aChrétien ambeni ye so ala bezoin ni (Kus. 11:27-30). Ti tâ tënë ni, atâa so Paul amû lani ngoi mingi ti fa tënë nga ti fa ye, lo gi lakue alege ti aidé azo so abezoin ti tene a aidé ala (aGal. 2:10). So lo sara tongaso, a sara si aita ti lo ayeke na confiance mingi so Jéhovah ayeke bâ lege ti ala. Laso, tongana na bê ti e wani e mû ngoi ti e, ngangu ti e nga na akode ti e ti aidé aita so mbeni ngangu kpale asi na ala, e yeke kpengba nga mabe ti ala. E peut nga ti sara ni tongana lakue e yeke mû a-offrande ndali ti kua ti fango tënë na yâ ti dunia kue. Na alege so nga na ambeni nde, e yeke aidé aita ti e ti duti na confiance so Jéhovah ayeke zia ala lâ oko ape.

15-16. A yeke nzoni e sara ye na aita so mabe ti ala awoko tongana nyen?

¹⁵ Paul adécouragé lani ape na terê ti aita so mabe ti ala awoko. Lo bâ lani mawa ti ala nga lo sara tënë na ala na nzoni bê nga na mbeni fason so akpengba ala (aHéb. 6:9; 10:39). Na tapande, na yâ ti lettre so lo tokua na aHébreu, fani mingi lo sara kua na tënë “e” ti fa so lo nga kue lo doit ti sara ye alingbi na wango so lo mû (aHéb. 2:1, 3). Tongana Paul, e yeke découragé ape na terê ti aita so mabe ti ala awoko. Me e yeke kpengba ala na lege so e fa so e pensé biani na ala. Tongana e sara tongaso, e fa so e ye ala. Tongana e sara tënë na ala na nzoni bê ayeke sara si atënë so e tene akpengba ala mingi.

¹⁶ Paul atene na aita ti lo so Jéhovah abâ anzoni kua so ala sara (aHéb. 10:32-34). E peut ti sara nga tongaso na ngoi so e yeke aidé mbeni ita so mabe ti lo awoko. E peut ti hunda lo ti fa tongana nyen la lo ga na yâ ti tâ tënë wala ti wa lo ti pensé na angoi so lo bâ so Jéhovah amû maboko na lo. E peut ti gbu ngoi ni so ti dë bê ti lo so Jéhovah agirisa ape aye so lo sara lani ti fa so lo ye Lo, na Lo yeke zia lo ape na yâ ti angoi so ayeke ga (aHéb. 6:10; 13:5, 6). Peut-être mara ti alisoro tongaso ayeke kpengba aita ti e so e ye ala mingi so ti ngbâ ti sara na Jéhovah.

“ALA NGBÂ TI DË BÊ TI MBA”

17. Akode wa la e peut ti ngbâ ti gi ti maï ni?

¹⁷ Legeoko tongana ti so mbeni zo so ayeke sara kua na construction ayeke maï akode ti lo tongana ngoi ayeke hon, e nga kue e peut ti ga azo so akpengba mba nzoni mingi. E peut ti aidé amba ti e ti wara ngangu ti gbu ngangu na yâ ti akpale tongana e fa na ala tapande ti azo so agbu ngangu ândö. E peut ti maï siriri tongana e sara tënë ti anzoni sarango ye ti amba ti e, tongana e bata siriri na ngoi so mbeni ye aye ti buba ni nga tongana e leke tënë na popo ti e na ngoi so e mä terê ape. E peut ti ngbâ ti kpengba mabe ti aita ti e tongana e fa na ala akpengba tâ tënë ti Bible, tongana e sara anzoni ye ti aidé ala nga tongana e aidé ala so mabe ti ala awoko.

18. Nyen la mo leke na bê ti mo ti ngbâ ti sara?

¹⁸ Aita so ayeke leke ada so a yeke sara akua ti Jéhovah dä ayeke na ngia. E nga kue e peut ti duti na ngia tongana e aidé aita ti e ti duti na kpengba mabe. Mbeni lâ, ada so a leke ayeke buba, me kua so e sara ti kpengba aita, ye ti peko ni ayeke ngbâ lakue. Zia e leke na bê ti e ti “ngbâ ti dë bê ti mba nga ti kpengba mba”.—1 aThes. 5:11.