Ka Nnâmahanga Akolesize Amageuzi ly’Alema Obuzine bwa Ngasi Lubero?
Ishuzo ly’Ebibliya
Nanga. Ebibliya eyerekine n’obwalagale oku Nnâmahanga alemire abantu na ngasi “aina” ya nsimba n’emburho.a (Omurhondêro 1:12, 21, 25, 27; Amafulûlo 4:11) Ebibliya edesire oku bene bantu boshi bali iburha lya Adamu na Eva, babusi birhu barhanzi. (Omurhondêro 3:20; 4:1) Ebibliya erhalunziri okuboko entanya ziyerekine oku Nnâmahanga akolesize amageuzi ly’alema obuzine bwa ngasi lubero. Cikoki, Ebibliya erhapinziri entanya z’abantu baciyigiriza esiyanse ziyerekine oku empindulo zanabonekana omu aina ndebe z’obuzine.b
Ka Nnâmahanga akolesize amageuzi?
Abantu bayemire oku Nnâmahanga akolesize amageuzi ly’alema ebiremwa bya ngasi lubero bajira entanya ziri lubero lugenda oku ajiragamo ntyo. Nk’oku ecitabu Encyclopædia Britannica ciyerekine bantu baguma baba bayemire oku “obulondozi bw’akaburhano” buli egarhi k’enjira Nnâmahanga akolesagya ly’alongoza igulu.”
Abantu bayemire oku Nnâmahanga akolesagya amageuzi ly’alema ebiremwa bya ngasi lubero banakaderha ntya kandi:
Obuzine boshi bwarhengaga omu ciremwa calamaga mira bwenene.
Aina ndebe y’eciremwa yone yanajira eyindi aina y’eciremwa eri lubero.
Omu njira ndebe, Nnâmahanga ye wajiraga ebyo byoshi bibe ntyo.
K’Ebibliya eyemire amageuzi?
Entanya ziyerekine oku Nnâmahanga akolesize amageuzi ly’alema ebiremwa mberuluka zilonzize okuyerekana oku emyanzi y’obulemi eri omu citabau c’Omurhondêro erhali y’okuli. Cikoki Yezu aganirire emyanzi eri omu citabu c’Omurhondêro nka myanzi y’okuli. (Omurhondêro 1:26, 27; 2:18-24; Mateyo 19:4-6) Ebibliya edesire oku embere Yezu ayishe okw’igulu, akagilama empingu haguma na Nnâmahanga ananamurhabire okulema “ebintu byoshi”. (Yowane 1:3) Muli oko, Ebibliya erhalunziri okuboko entanya ziyerekine oku Nnâmahanga akolesize amageuzi ly’alema obuzine bwa ngasi lubero.
Gurhi rhwakaderha lugenda obuhashe bw‘okushanja kw‘emburho n‘ensimba?
Ebibliya erhayerekini kunganaci empindulo zakajirwa omu aina ndebe. Na kandi erhapinziri entanya ziyerekine oku mburho erhi nsimba ndebe ziri lubero Nnâmahanga alemaga, zanahinduka-hinduka oku zinagendekire zaburhana n’okucilinganisa n’enafasi mpyahya. Ciru akaba bantu balebe banabone oku eyo eri aina ndebe y’amageuzi, oko kurhajira habe ecindi ciremwa cihyahya.
a Ebibliya ekolesize oluderho “aina,” luhugwîre binji kulusha oluderho “espèce” abantu basoma esiyanse bakolesa. Kanji-kanji, erhi abantu basoma baderha oku espèce ndebe yarhengaga omu ciremwa cilebe, obo buba bunywesi.
b Lubero n’oko, ziba mpidulo zirhengerera oku ciremwa cirya co nacirya. Mw’eyo njira yo n’eyo ly’oluderho “aina” lukolesibwe omu citabu c’Omurhondêro.