XIINXALLOTE BIRXICHO 42
‘Hajajamate Qixxaabbinoonni’?
“Gordu hayyo . . . hajajamate qixxaabbinote.”—YAI. 3:17, NW.
FAARSO 101 Mittimmatenni Loosa
GUULCHOa
1. Hajajama qarra ikkitankera dandiitannohu mayiraati?
HAJAJAMA qarra ikkite egentinohe? Moote Daawitira hajajama qarra ikkitinosi woyiti no; hakko daafira isi “Maahoyyete ayyaaninni irkisie” yee Magano huucciꞌrino. (Far. 51:12) Daawiti Yihowa baxanno. Ikkirono mito woyite Daawitira hajajama qarra ikkitinosi; ninkerano hajajama qarra ikkitannonke woyiti no. Mayira? Umihunni, hajajama qarra ikkitannonke gede assanno cubbo ragiꞌnoommo. Layinkihunni, Sheexaanu woꞌmanka woyite isinte gede finqilleemmo gede assankera woꞌnaalanno. (2 Qor. 11:3) Sayikkihunni, heeꞌnoommohu finqilanno manni batiꞌrino alameraati; kuni akati ‘xa Maganoho hajajantannokkire gashshe noo ayyaanaati.’ (Efe. 2:2) Cubbo loonseemmo gede assitannonke dooꞌꞌo calla ikkikkinni Daawuloosinna tini alame hajajammeemmokki gede assate xixxiibbannonketano gargadhate sharrama hasiissannonke. Yihowaranna isi silxaane uyinonsarira hajajamate sharrama hasiissannonke.
2. ‘Hajajamate qixxaawate’ yaa mayyaate? (Yaiqoobi 3:17)
2 Yaiqoobi 3:17 (NW) nabbawi.b Yaiqoobi Qullaawu ayyaani massageennasi hayyo afiꞌrino manni ‘hajajamate qixxaawinoha’ ikkinota borreessino. Hanni hatto yaa mayyaatero hedi. Yihowa silxaane uyinonsarira hajajamate quqquxamanna maahoyye yaa hasiissannonke. Hige Yihowa, mittu manchi Isi hajajo diingeemmo gede kulinkero hajajammammora hasiꞌrannokkiti egennantinote.—Soq. 4:18-20.
3. Yihowa, silxaane uyinonsarira hajajammeemmota lowori gede asse laꞌꞌannohu mayiraati?
3 Mannaho hajajamantenni Yihowara hajajama shota ikkitannonke yine hendeemmoha ikkara dandaanno. Qoleno Yihowa aannonke biddishshi woꞌmanka woyite guutaho. (Far. 19:7) Yihowa silxaane uyinonsari mannu ooso kayinni guuta diꞌꞌikkitinoreeti. Ikkirono iimi Anninke annuwahonna amuuwaho, gashshaanote hattono songote cimeeyyera mito geeshshi silxaane uyinonsa. (Law. 6:20; 1 Tes. 5:12; 1 Phe. 2:13, 14) Insara hajajammummoro Yihowara hajajammanni heeꞌnoommo. Hanni Yihowa silxaane uyinonsari uyitannonke biddishshi mito woyite hajajamatenna harunsate qarrisannoha ikkiro nafa hajajama dandiineemmohu hiittoonniitiro laꞌno.
ANNUWIꞌNERANNA AMUUWIꞌNERA HAJAJAMME
4. Batinye ooso annuwinsaranna amuuwinsara hajajantannokkihu mayiraati?
4 Wedellootu noohu “iltinonsarira hajajamannokki” manni batiꞌrino alameraati. (2 Xim. 3:1, 2) Batinyu manni iltinonsarira hajajamannokkihu mayiraati? Mitu annuwinna amuuwi oosonsa assitanno gede hajajjannore insa uminsa diassitanno. Qoleno oosonsa ‘tini digaraho’ yite heddanno. Mitootu qolte annuwinsanna amuuwinsa amaaltannonsa amaale yanna saꞌinote gede, kaaꞌlitannori nookkihu woy furro fuuqqo hoꞌlitannohu gede assite heddanno. Ati wedellichahoro hatto yite hedde egennootto? Batinyu wedellootira Yihowa ‘Mootichunnire ikkitinoonnihura, anniꞌneranna amaꞌnera hajajamme’ yee kulino hajajo wonsha qarra ikkitannonsa. (Efe. 6:1) Ati tenne hajajo wonshatto gede kaaꞌlannoheri maati?
5. Luqaasi 2:46-52 kultanno garinni Yesuusi annisiranna amasira hajajame kaajja lawishsha ikkinohu hiittoonniiti?
5 Hajajamate kaajja lawishsha ikkannonkehu Yesuusaati; atino isi lawishshinni rosa dandaatto. (1 Phe. 2:21-24) Isi guuta manchooti; annisinna amasi kayinni guuta diꞌꞌikkitino. Ikkollana Yesuusi annisinna amasi sodhu woyitenna iso busha assitu woyite nafa ayirrisinonsa. (Ful. 20:12) Hanni Yesuusi 12 dirihu heeꞌreenna ikkinore laꞌno. (Luqaasi 2:46-52 nabbawi.) Annisinna amasi ayyaana ayirrise qae higi woyite isi Yerusaalamete gatino; insa kayinni tenne diaffino. Yooseefinna Maariyaami ayyaana ayirrise qae higanno manni giddo baalanti oosonsa nooronna teꞌee buuxa hasiissannonsa. Yooseefinna Maariyaami gedensoonni Yesuusa affuta Maariyaami isi qarrantanno gede assinonsata kulte iso busha assitino! Yesuusi hakka woyite, “Ane busha assa digaraho” yee coyiꞌra dandaanno. Ikkirono isi annasinna amasi ayirrisannota leellishanno garinni dawaro haranse qolino. Yooseefinna Maariyaami kayinni “yiinonsa coye dihuwattino.” Ikkirono Yesuusi ‘insara hajajamanni heeꞌrino.’
6-7. Ooso anninsaranna amansara hajajantanno gede kaaꞌlansara dandaannori maati?
6 Wedella, anniꞌnenna amaꞌne sodhanno woyite woy assitinoonniri digaraho yitannoꞌne woyite insara hajajama qarra ikkitannoꞌne? Togoo woyite kaaꞌlannoꞌneri maati? Umihunni Yihowara mayi macciishshamannosiro hedde. Qullaawu Maxaafi anniꞌneranna amaꞌnera hajajama ‘Mooticha hagiirsiissannota’ kulanno. (Qol. 3:20) Yihowa anniꞌnenna amaꞌne mito woyite assitinannire digaraho yitannoꞌnetanna hajajamate qarrisannoꞌne seera fushshitannota afino. Insara hajajantinanni woyite kayinni isi hagiidhanno.
7 Layinkihunni, anniꞌneranna amaꞌnera mayi macciishshamannonsaro hedde. Anniꞌneranna amaꞌnera hajajantinanni woyite insa hagiidhitanno; hattono ammantannoꞌne. (Law. 23:22-25) Qoleno albinni roore insawa shiqqinanni. Beljeemete heeꞌrannohu Aleksaanderi yinanni rodii togo yiino: “Anniꞌyanna amaꞌya assi yitannoere albinni roore assummo kiiro mereeronke noo mittimma kaajjitanno; hattono hagiirraamma ikkineemmo.”c Sayikkihunni, annuwiꞌneranna amuuwiꞌnera hajajamaꞌne albillittete heeshshoꞌne seekkitanno gara hedde. Biraazilete heeꞌrannohu Pawulo yinanni rodii togo yiino: “Anniꞌyaranna amaꞌyara hajajama rosaꞌya Yihowaranna silxaane noonsarira wolootaho hajajameemmo gede kaaꞌlitinoe.” Maganu Qaali anniꞌneranna amaꞌnera hajajantinanni gede assannoꞌneha ikkado korkaata kulanno. Togo yaanno: “Baalunku coyi seyannohe; baattote aana dirikkino seedanno.”—Efe. 6:2, 3.
8. Batinyu wedelli anninsaranna amansara hajajama doodhinohu mayiraati?
8 Batinyu wedellooti anninsaranna amansara hajajantanno woyite coyi qinaannonsata huwattino. Luwiza yinannite Biraazilete heedhanno rodoora annisenna amase silke horoonsidhannota hoolinosehu mayiraatiro wodancha umi qara qarra ikkitinose. Qoleno ise darawose ikkinohu rooru wedellira silke noonsata heddino. Kayinni annisenna amase hatto assinohu ise agarate yee ikkinota wodanchitino. Xa ise annisenna amase uyitannose amaale isera hasiissannota ikkitinota affino daafira insara hajajantanno woyite furro fuuqqo hoolloonnisehu gede assite diheddanno. Yunayitidi Isteetisete heedhannote Elzaabeeti yinannite wedellitte rodoora xaa geeshsha anniseranna amasera hajajama qarra ikkitannose woyiti no. Ise togo yitino: “Anniꞌyanna amaꞌya mito biddishsha fushshitannohu mayiraatiro woꞌmunni woꞌma leella giwannoe woyite, konni albaanni insa fushshitinoe biddishshi agarooshshe ikkinoe gara hedeemma.” Armeeniyaho heedhannoti Moniika yinanni rodoono anniseranna amasera hajajama giwantenni insara hajajama woꞌmanka woyite hagiirraame ikkitanno gede assitannoseta coyidhino.
‘GASHSHOOTU AANA NOORIRA’ HAJAJAMME
9. Batinyu mannira gashshaanote hajajamate daafira mayi macciishshamannonsa?
9 Batinyu manni, gashshaano hasiissannonketanna ‘gashshootu aana noori’ fushshitannohu mitu seerira hajajama hasiissannonketa ammananno. (Rom. 13:1) Kayinni kuni manni baxannokkihu woy gara diꞌꞌikkino yee hedanno seerira dihajajamanno. Hanni lawishshaho giwire baatate daafira laꞌno. Awuroppaho noote mitte gobbara assinoonni xiinxallo garinni rooru manni, “Giwire baata gara lawa hooggunkero tini qoossonkeeti” yee ammananno. Hakko daafira hatte gobbara heeꞌranno manni baata hasiissannonsa giwiri giddo 65 anga ikkannoha calla baatanno.
Yooseefinna Maariyaami hajajaminota kultanno xaggenni maa ronseemmo? (Gufo 10-12 lai)d
10. Uyinoonninke biddishshi banxeemmokkiha ikkiro nafa hajajammeemmohu mayiraati?
10 Qullaawu Maxaafi Sheexaanu alame giddo noohu mannu gashshooti mannaho qarra abbannoha ikkinotanna muli yanna giddo baꞌꞌannota kulanno. (Far. 110:5, 6; Ros. 8:9; Luq. 4:5, 6) Qoleno ‘gashshaanote haxawarrannohu baalu Maganu yiinore qoxxisannoha’ ikkinota kulanno. Gashshooteho hajajamanke Maganu yannate geeshshi keeri heeꞌranno gede assino qixxaawora hajajammeemmota leellishshanno. Hakko daafira “baalunkura aate hasiisannore” aa lawishshaho ‘giwire baata, ayirrisa hasiissannoha ayirrisanna hajajama hasiissannohura hajajama’ hasiissannonke. (Rom. 13:1-7) Gashshaano fushshitanno seeri injaannokkiha, gara ikkinokkiha woy hajajamate qarrisannoha lawankera dandaanno. Kayinni Yihowa hajajo diingeemmo gede kula hooggunke geeshsha isi hajajammeemmo gede kulinonke gashshaanora hajajammeemmo.—Soq. 5:29.
11-12. Luqaasi 2:1-6 kulloonni garinni Yooseefinna Maariyaami injiinonsakkiha ikkirono gashshaanote hajajamate maa assino? Tini mayi guma abbituyya? (Misillano lai.)
11 Yooseefinna Maariyaami lawishshinni rosa dandiineemmo; insa gashshaano fushshitino seeri hajajamate qarrisannoha ikkirono hajajamate qixxaabbinoreeti. (Luqaasi 2:1-6 nabbawi.) Maariyaami godobbunku honse agana ikke noo yannara gashshootu iseranna Yooseefira hajajamate shota ikkinokki biddishsha fushshino. Roomu gashshaanchi Awugisxoosi baalunku borreessamate ilamino gobba haꞌranno gede hajajino. Yooseefinna Maariyaami 150 kiilomeetire ikkitannota ilaalaame doogga tayisse Beeteliheeme haꞌra hasiissinonsa. Tini doogo roorenkanni Maariyaamira injiitannota diꞌꞌikkitino. Insa, Maariyaaminna godowisera noo qaaqqi fayyimma daafira yaaddinoha ikkara dandaanno. Insa doogote heeꞌreenna ise gamella amadduse? Godowisera noo qaaqqi albillitte Buuramino Moote ikkannoho. Kuri coyibba insa gashshooteho hajajantannokki gede assitinonsani?
12 Yooseefinna Maariyaami kuri coyibba daafira yaadansa gashshooteho hajajantannokki gede assitansara diwodhitino. Insa hajajantino daafira Yihowa maassiꞌrinonsa. Maariyaami Beeteliheeme keerunni iillitino, hattono fayyo qaaqqo iltino; isinni tini Qullaawu Maxaafi masaalo woꞌmitanno gede kaaꞌlitino!—Mik. 5:2.
13. Hajajamanke ammanate roduuwanke kaaꞌlitannohu hiittoonniiti?
13 Gashshaanote hajajamanke ninkeno wolootano kaaꞌlitanno. Hiittoonni? Umihunni gashshaanote hajajantannokkirira iillanno qorichinni ganteemmo. (Rom. 13:4) Gashshaanote hajajamanke gashshaano Yihowa Farciꞌraasinera noonsa lao soorrantanno gede assitara dandiitanno. Lawishshaho lowo diri albaanni Nayijeeriyaho olanto giwire baata giwino manna amadate roduuwu gambooshshe assidhanni heedheenna Gambooshshu Addaraashe daggino. Kayinni hajajaanchinsa, “Yihowa Farciꞌraasine woꞌmanka woyite giwire baattannoreeti” yee insa hakkiinni agurte fultanno gede hajajino. Woꞌmanka woyite gashshaanote hajajamakki Yihowa mannira danchu suꞌmi heeꞌranno gede assitanno; tini qolte barrunni mitto barra ammanate roduuwikkira agarooshshe ikkitara dandiitanno.—Mat. 5:16.
14. Mitte rodoo gashshootu aana noorira ‘hajajamate qixxaabbanno’ gede kaaꞌlinoseri maati?
14 Ikkirono gashshaanote hajajama woꞌmanka woyite shota ikka hooggankera dandiitanno. Yunayitidi Isteetisete heedhannoti Joaana yinanni rodoo togo yitino: “Gashshaano mite maateꞌya miilla beebba assidhino daafira insara hajajama lowo geeshsha qarra ikkitinoe.” Kayinni Joaana hedose biddi assiꞌrate murcidhino daafira aane noore assitino. Umihunni ise, gashshooteho gara ikkitinokki lao heedhannose gede assannoha dagoomittete webisayite aana fushshinanni coye nabbawa agurtino. (Law. 20:3) Layinkihunni, mannu gashshoote addaxxantenni Yihowa iso addaxxitanno gede kaaꞌlasera huuccidhino. (Far. 9:9, 10) Sayikkihunni, borruwankera fultinota poletikaho anga wodhinikkinni heeꞌrate daafira kultannota mite birxichuwa nabbabbino. (Yoh. 17:16) Joaana gashshaano ayirrissinonna insara hajajantino daafira xa keerenna harshammo afidhinota coyidhino.
YIHOWA DIRIJJITE FUSHSHITANNO BIDDISHSHIRA HAJAJAMME
15. Yihowa dirijjite uyitannonke biddishshira hajajama qarra ikkitannonke gede assara dandaannori maati?
15 Yihowa songote giddo albisa ikkite soqqantannorira ‘hajajammeemmo’ gede kulinonke. (Ibi. 13:17) Massagaanchinke Yesuusi guuta ikkirono, isi massaggannonke gede shoomino roduuwi kayinni guuta diꞌꞌikkitino. Roorenkanni insa assa hasiꞌneemmokkire asse yitunkero hajajama qarra ikkitankera dandiitanno. Mitte yannara soqqamaasinchu Pheexiroosira assa hasiꞌrannokkire assanno gede kulloonnisi. Sokkaasinchu, Muse Seeri garinni battaabbino saada maala itanno gede hajajisita Pheexiroosi mitte hige calla ikkikkinni sase hige maahoyye yaa giwino. (Soq. 10:9-16) Mayira? Kuni haaru biddishshi isira diadhaminosi. Isi hakkuyira albaanni assanni keeshshinori togoore diꞌꞌikkino. Guuta ikkino sokkaasinchi kulinosi biddishshira hajajama Pheexiroosira qarra ikkitinosiha ikkiro, guuntete xeꞌne noonsari uyitannonke biddishshira hajajama ninkera roore qarra ikkitankera dandiitannoti dihuluullissannote!
16. Soqqamaasinchu Phaawuloosi uyinoonnisi biddishshi digaraho yee hedinoha ikkirono maa assino? (Soqqamaasinete Looso 21:23, 24, 26)
16 Soqqamaasinchu Phaawuloosi uyinoonnisi biddishshi hasiisannokkiha lawisiro nafa ‘hajajamate qixxaawino.’ Yihudu wido ikkino Kiristaani, Phaawuloosi ‘Muse Seera agadhitinoonte yee rosiisanno’ hattono konne seera diayirrisanno yinanna macciishshitino. (Soq. 21:21) Kiristaana ikkitinori Yerusaalamete heedhanno cimeeyye, Phaawuloosi Muse Seera ayirrisannota leellishate shoole manna adhe qullaawa mine haꞌre isonooto keereensanno gede hajajjinosi. Ikkirono Phaawuloosi Kiristaanu Muse Seerinni galannokkita afino. Qoleno isi loosino soꞌro dino. Ikkirono Phaawuloosi bayichonkonni hajajamino. “Layinki soodo Phaawuloosi isonoo mannu ledo [keereensiꞌrino].” (Soqqamaasinete Looso 21:23, 24, 26 nabbawi.) Phaawuloosi hajajamasi roduuwu mereero mittimma heedhanno gede assitino.—Rom. 14:19, 21.
17. Istefaani woꞌnaalshinni maa rosootto?
17 Istefaani yinanni rodoora ise heedhanno gobbara noori albisa ikkite soqqantanno roduuwi fushshitino biddishshira hajajama qarra ikkitinose. Isenna minaannise wole gobba afiinni massanganni gaamo giddo hagiirrunni soqqamanno. Hakkiinni sinu biiro tini gaamo diigantanno gede assitino; hattono insa uminsa afiinni massanganni songora soqqantanno gede gaantino. Istefaani noore maaxxukkinni coyidhanni togo yitino: “Tini lowo geeshsha dadillissinoe. Ninke afiinni massanganni songora sabbakkannori roore hasiissannoha dilawannoe.” Ikkirono ise kulloonnisehu haaru biddishshira hajajamate murcidhino. Ise ledde togo yitino: “Gedensoonni roduuwu fushshitino biddishshi hayyo nooha ikkinota huwatoomma. Maatensa halaalu mine nookkiri songonke giddo noori batinyu roduuwira ayyaanaamittete annanna ama ikkinoommo. Xa ayyaanaamittetenni qiidde higginota mitte rodoo xiinxallisanni noomma. Qoleno xa hojju xiinxallo assiꞌreemmata roore yanna afiꞌroomma. Hajajamate danduummare baala assoommata afoomma daafira keeraanchu tiiꞌꞌi nooe.”
18. Hajajammeemmore ikka kaaꞌlitannonkehu hiittoonniiti?
18 Hajajama rosa dandiineemmo. Yesuusi hajajama rosinohu coyi injeennasi ikkikkinni ‘iillinosi qarri widoonni higeeti.’ (Ibi. 5:8) Ninkeno Yesuusi gede iillannonke qarrinni hajajama ronseemmo. Lawishshaho Koroonu fayya ubbu yannara gambooshshe Gambooshshu Addaraashera assiꞌneemmotanna minunni mine haꞌne sabbankeemmota hoollita hajajama qarra ikkitinohe? Ikkirono hajajamakki agarooshshe ikkitinohe, roduuwu mereero mittimma heedhanno gede assitino hattono Yihowa hagiirsiissino. Xa ninke baalunku albillitte bayiru qarri yannara uyinanninke biddishshi baalaho hajajamate albinni roore qixxaamboommo. Uyinanninke biddishshira hajajama heeshshonke gatissanno!—Iyo. 36:11.
19. Hajajamattoha ikka hasiꞌrattohu mayiraati?
19 Hajajama kiirre tunqannikki atoote abbitannota ronsoommo. Kayinni roore Yihowara hajajammeemmohu iso banxeemmonna hagiirsiisa hasiꞌneemmo daafiraati. (1 Yoh. 5:3) Yihowa assinonkerira baalaho galata qoꞌla didandiineemmo. (Far. 116:12) Kayinni isiranna isi silxaane uyinonsarira hajajama dandiineemmo. Hajajammeemmoha ikkiro hayyoota ikkinoommota leellinsheemmo. Hayyoota ikkinummoro qole Yihowa wodana tashshi assineemmo.—Law. 27:11.
FAARSO 89 Macciishshite Hajajami, Maassamattona
a Guuntete xeꞌne noonkere ikkinoommo daafira ninke baalunkura mito woyite silxaane noosi manchi aannonke biddishshira nafa hajajama qarra ikkitannonke. Konni birxichira annahonna amate, ‘gashshootu aana nooriranna’ Kiristaanu songo giddo albisa ikkite soqqantanno roduuwira hajajama kaaꞌlitannonke gara ronseemmo.
b Yaiqoobi 3:17 (NW): “Gordu hayyo kayinni umonni xalalate. Qolteno keere baxxannote, quwa disaꞌannote, hajajamate qixxaabbinote, sao agurtannote, danchu gumi woꞌminote, godowa hossannokkitenna lawisiisaancho ikkitinokkite.”
c Hajajamate qarra ikkanno biddishshi daafira annikkinna amakki ledo hasaawatto gara afate jw.org aana fulinoha “Anniꞌyanna Amaꞌya Fushshitino Seeri Daafira Insa Ledo Hasaawa Dandeemmohu Hiittoonniiti?” (Amaaru Afoo) yaanno birxicho lai.
d MISILETE XAWISHSHA: Yooseefinna Maariyaami Beeteliheemete haꞌre borreessamanno gede Qeesaari fushshino biddishshira hajajamino. Xaa yannara Kiristaanu tiraafiikete seerira hajajamanno, giwire baatanno, hattono fayyimma agadhate daafira “gashshootu aana noori” fushshitanno biddishshira hajajamanno.