FOOLIISHSHO TONAA LEE
Halaalaancho Ammaꞌna Seekkite Cuꞌmiri
Magansiꞌrate misilla horoonsiꞌra lainohunni Qullaawu Maxaafi mayyaanno?
Ammaꞌnate ledo xaado afiꞌrino ayyaana ayirrisa lainohunni Kiristaanaho mayi lao noonsa?
Manna koffi assittokkinni ammanoottore woleho kula dandaattohu hiittoonniiti?
1, 2. Kaphphu ammaꞌna agurte fulitto gedensaanni ateneeto mayite xaꞌma hasiissannohe? Tini hasiissinota ikkitinohu mayiraati?
LAWISHSHAHO, mittu manchi bowe xiniinanno ishine maaxame tuganni keeshshinohura nootto qooxeessi gudisire bowino yine hendo. Konni daafira xa hakko heeꞌra heeshshote lowo gawajjo abbitanno. Tenne afittoro ma assatto? Hakko qooxeessinni fulte wolewa haꞌratto. Fulte haꞌritto gedensaanni nafa, ‘Xiwana abbitanno jarme saꞌuekka?’ yite huluullamattora dandaatto.
2 Kaphphu ammaꞌna garino hattooho. Qullaawu Maxaafi kaphphu ammaꞌna soꞌrote rosinninna assootinni battaabbinota kulanno. (2 Qorontoosi 6:17) Alamennita kaphphu ammaꞌna baala amaddinotenni ‘Bayira Baabiloonewiinni’ rakke fula hasiissinohehu iseraati. (Ajuu[j]a 18:2, 4) Ati isewiinni fulootto? Fuloottoha ikkiro, dancha assootto. Ikkeennano kaphphu ammaꞌnawiinni fula woyi fuloottota borrotenni egensiisa calla baqe diꞌꞌikkitino. Tenne assittohu gedensaanni nafa, ‘Kaphphu ammaꞌna rumudda giddoꞌya gattinokka?’ yite ateneeto xaꞌma hasiissannohe. Hanni mito mito lawishsha laꞌno.
MISILLANNA BIꞌREE ANNUWA MAGANSIꞌRA
3. (a) Magansiꞌrate misilla horoonsiꞌra lainohunni Qullaawu Maxaafi mayyaanno? Mitu mannira Maganu yaannota adha kabbaaddannonsahu mayiraati? (b) Kaphphu ammaꞌna ledo xaado afiꞌrinori heeꞌrihero ma assa hasiissannohe?
3 Mitu mannira seeda diro mininsa giddo misillanna qullaawa asse laꞌꞌanno base noonsa. Togoori aterano mine nooheni? Nooheha ikkiro, togoori illete leellannori nookkiha Magano huucciꞌra gooddo labbe leeltahera dandiitanno. Isinni miteekkite togoo misilla giddo gamate ledo quraanynyamoottoha ikkara dandaanno. Ikkollana, Magano hiittoonni magansiꞌra hasiissannonkero kulannonkehu Magano umosiiti; qoleno Qullaawu Maxaafi, Maganu misilla horoonsiꞌne magansiꞌnasira hasiꞌrannokkita kulannonke. (Wolaphpho 20:4, 5; Faarso 115:4-8; Isayyaasi 42:8; 1 Yohaannisi 5:21) Konni daafira, kaphphu ammaꞌna ledo xaado afiꞌrino uduunni heeꞌrihero fushshite hunte halaalaancho ammaꞌna seekkite cuꞌmira dandaatto. Yihowa togoo uduunne ‘effire giwannonte’ gede, atino togoore effidhe giwi.—Marro 27:15.
4. (a) Annaho xorshiꞌra mitte xiqime afidhinokkita mayinni anfeemmo? (b) Yihowa mannasi ayee garihu agaanintete loosinni xeertiꞌranno gede hajajinohu mayiraati?
4 Qoleno kaphphu ammaꞌna giddo duuchchu manni biꞌree annuwa magansiꞌranno. Lawishshaho, mite mite basera mannu annaho xorshiꞌranno. Mitu manni Qullaawu Maxaafi halaale afansara albaanni, reyino manni ayyaanaame alame giddo nootanna kaaꞌlara ikko gawajjara dandaannota ammananno. Miteekkite reyino fiixakki hagiirsiisate lowore assoottoha ikkara dandaanno. Ikkollana konni maxaafira fooliishsho 6 aana rosittonte gede, reyino manni mittore diafanno. Konni daafira reyino manna coyishiishate assinanni sharro mittoreno dikaaꞌlitanno. Reyino fiixinkewiinni woyi jaalinkewiinni dagginota labbannoti ayee sokkano agaanintetewiinni daggannote. Konni daafira Yihowa Isiraeelete gosa, reyino manna coyishiishate woꞌnaaltannokki gede woyi wolu ayee garihunni agaanintete loosinni xeertidhanno gede hajajino.—Marro 18:10-12.
5. Bashsho nootto ammaꞌna giddo misilla horoonsiꞌrattoha woyi annaho xorshiꞌrattoha ikkiro, xa ma assa dandaatto?
5 Konni albaanni misilla horoonsidhe magansiꞌrattoha woyi annaho xorshiꞌrattoha ikkiro, xa ma assa dandaatto? Tenne hajo lainohunni Maganoho mayi lao noosiro kultannota Qullaawu Maxaafi kifile nabbabbe heeshshi gotti assite hedi. Halaalaancho ammaꞌna seekkite cuꞌmira hasiꞌrattota huuccattotenni barru baala Yihowara kuli; hattono hedokki isi hedo gedeeta ikkitara kaaꞌlannohe gede huucciꞌri.—Isayyaasi 55:9.
HUNDI KIRISTAANI GANNA DIAYIRRISINO
6, 7. (a) Ganna mayi ayyaanaati yine kullanni? Umi saniri Yesuusi harunsaano Gannu ayyaana ayirrissinoni? (b) Hundite Yesuusi rosaano waro ilamate barra ayirrisa mayi ledo xaado afidhino?
6 Mittu manchi ammaꞌna kaphphu ammaꞌna ayirrissanno ayyaaninni battaabbara dandiitanno. Hanni Gannu ayyaana lawishsha assine adhino. Gannu ayyaani Yesuusi Kiristoosi ilama qaagate ayirrinsanni ayyaanaati yine kullanni; qoleno ninke Kiristaanaho yitanno ammaꞌna roore anga konne ayyaana ayirrissanno. Ikkeennano, umi sanira heedhinori Yesuusi rosaano konne ayyaana ayirrissinota kultannoti mitte tajeno dino. Mittu maxaafi togo yaanno: “Kiristoosi ilamihunni kayise lamu sani geeshsha, isi ilamino barra mittuno diafino; afara hasiꞌrinohuno boode mannaatilla.”
7 Yesuusi rosaano isi ilamino barra badde affoommero nafa konne barra diayirrissanno. Mayira? Korkaatuno, Ze Worldi Buuki Insayikilopiidiya yinanni maxaafi, hundi Kiristaani “ilamate barra ayirrisa Kiristaana ikkitinokki daga budi gede asse laꞌꞌanno” yaanno. Qullaawu Maxaafi giddo ilantino barra ayirrissinota kulloonniri lame nugussa no; insano Yihowa magansidhannore diꞌꞌikkitino. (Kalaqo 40:20; Maarqoosi 6:21) Qoleno Magano ammantinokki daga magannansa galaxxate ilamate barra ayirrissanno. Lawishshaho Roomu gosa Onkoleessa 24, Diyaana yinanniti meya magani ilantino barra ayirrissanno. Tini gosa hakkuyinni layinki barra Appoolo yinannihu arrishshote maganinsa ilamino barra ayirrissanno. Konni daafira ilamate barra ayirrisa, Kiristaanu ammaꞌna ledo ikkikkinni dagate ammaꞌna ledo xaado afidhino.
8. Ilamate barra ayirrisanna haafa ammaꞌna mayi fiixooma afidhinoro xawisi.
8 Umi sani Kiristaani Yesuusi ilamino barra ayirrissinokkihu wolu korkaatino no. Yesuusi rosaano ilamate barra ayirrisa haafa ammaꞌna ledo xaado afidhinota affukki digattino. Lawishshaho, biꞌree yannara batinynyu Giriketenna Roomu manni, mittu qaaqqi ilamanno wote mittu ayyaani daye hakko qaaqqo heeshshosi diro woꞌma agaranno yite ammantanno. Ze Loori Ofi Berzideyisi yinanni maxaafi togo yaanno: “Kuni ayyaani hakko qaaqqi ilamino barra ilamate barrasi ayirrinsanni magani ledo dahaawino fiixooma afiꞌrino.” Yesuusa haafa ammaꞌna ledo xaadinse ayirrinsannihu ayee ayyaanino Yihowa horonta dihagiirsiisanno. (Isayyaasi 65:11, 12) Ikkina batinynyu manni Gannu ayyaana mayira ayirrisannoyya?
GANNU AYYAANI JAMMARINO GARA
9. Sadaasa 25 Yesuusi ilamino barraati yine ayirrisate doorroonnihu mayiraati?
9 Mannu Yesuusi ilamino barra Sadaasa 25nni ayirrisa jammarinohu Yesuusi uullate aana heeꞌrihunni shiimu xibbii diri gedensaanniiti.a Ikkollana kuni barri Yesuusi ilaminoha diꞌꞌikkino; korkaatuno isi ilaminohu Birrate aganira ikkinota taje leellishshanno.b Ikkina Sadaasa 25 mayira doorriyya? Gedensaanni higge ninke Kiristaanaho yitinori mitu mannooti, “kuni barrinna Roomu daga ayirrissannohu ‘qeelantannokki arrishshohu’ ilamate barri mitto ikkara hasidhino.” (Ze Niwu Insayikilopiidiya Biritaanika) Hawado arrishshote wolqa ajjanno wote, Kiristaana ikkitinokki daga iibbillenna xawaabba uyitanno arrishsho hadhinowiinni xeerto gobbanni higganno gede addi addi ayyaana ayirrissanno. Arrishsho hadhinowiinni higate haꞌrinshose jammartannohu Sadaasa 25nniiti yine hendanni. Ammaꞌnate marooti Kiristaana ikkitinokkire qolate yite, konne ayyaana ayirrisa jammartino; qolteno “Kiristaanu ayyaana” lawisate woꞌnaaltino.c
10. Saꞌu yannara gamu manni Ganna ayirrisinokkihu mayiraati?
10 Gannu ayyaani Kiristaana ikkitinokki dagawiinni dayinoha ikkinota buunxinku keeshshino. Gannu ayyaani Qullaawa Borro giddo nookki daafira, 17ki sanira Ingilizetenna mite mite Ameeriku gobbara ayirrinsannikki gede hoolloonni. Hakkawaro wole agurina Gannu barra looso agure mine hosino mancho qorichchinshanni. Ikkollana lowo yanna keeshshikkinni, bashsho budi galagale egennamanni haꞌri; qoleno wolu haaru budi lexxi. Gannu ayyaani galagale egennamino ayyaana ikki; haammata gobbara xaa geeshsha nafa egennaminoho. Ikkeennano, Gannu ayyaani kaphphu ammaꞌna ledo xaado afiꞌrinoha ikkino daafira, Magano hagiirsiisa hasiꞌranno manni diayirrisanno; qoleno dagate ammaꞌna ledo xaado afiꞌrinoha ayee ayyaanano diayirrisanno.d
AYYAANNA XINTANTINO GARI XIWINOREETI?
11. Mitu manni ayyaana ayirrisannohu mayiraati? Roore mitiiꞌma hasiissannonkehu kayinni maahooti?
11 Mitu mannooti togoo ayyaanna dagginohu dagatewiinni ikkinota ammanturono ayirrisa kayinni soꞌro ikkitinokkiha lawannonsa. Isinni rooru manni ayyaana ayirrisanno wote kaphphu ammaꞌnare diassaawanno. Hattono togoo qixxaawo maate mimmitunniwa gamba yitanno gede assitanno. Aterano hatto lawannohe? Hatto ikkiro, halaalaancho ammaꞌna seekke cuꞌmira kabbaade labbinohehu maatekki baxatto daafiraati ikkinnina kaphphu ammaꞌna baxattohura diꞌꞌikkino yaate. Maate xintino Magani Yihowa, fiixikki ledo gamba yite heeꞌrattora hasiꞌrannota mittore huluullantooti. (Efesooni 3:14, 15) Ikkeennano fiixikki ledo Magano hagiirsiisanno garinni gamba yite heeꞌra dandaatto. Hawaariya Phaawuloosi roorenka mitiiꞌma hasiissannonkehu maahootiro borreessanni togo yiino: ‘Mootichcha hagiirsiisannohu maatiro buuxxinanni xawaabbu ooso gede ikkitine heedhe.’—Efesooni 5:10.
Ishinu woꞌmino gadawi giddo karameella afiꞌrittoro, hakkonne karameella haadhe itatto?
12. Ishinino bayichchinni daggino ayyaanna ayirrisa hasiissannonkekkihu mayiraatiro lawishshunni kuli.
12 Xaa yannara ayirrinsanni ayyaanna xintantino gari hakkeeshshi geeshsha xiwinokki coyeeti yite hedattora dandaatto. Ayyaanna xintantino gari xiwino coyeeti? Ee, lowo geeshsha! Lawishshaho, ishinu noo gadawi giddo karameella afiꞌrittoro, hakkonne karameella haadhe itatto? Itattokkiti leelte noote! Hakko karameellichchi xurino. Hakko karameellichchinte gede, ayyaanna hagiirsiissannore labbara dandiitanno; ikkeennano ishinino bayichchinni dagginoreeti. Halaalaancho ammaꞌna seekke cuꞌmirate, masaalaanchu Isayyaasite gedee lao heedhankera hasiisanno. Isi Magano halaalunni magansidhannore togo yiino: “Batte ikkino coye kissinoonte.”—Isayyaasi 52:11.
WOLU MANNI LEDO WODANCHATENNI HEEꞌRI
13. Ayyaana diayirriseemmo yite wossaꞌnatto wote hiikku mitiinsanno coyi tuncu yaahera dandaanno?
13 Mannu ayirrisanno ayyaanna diayirriseemmo yite wossaꞌnatto yannara mitiinsanno coyi tuncu yaahera dandaanno. Lawishshaho, ledokki loosanno mannira loosu bayichcho ayyaana ayirrisate assinanni qixxaawora karsama hoogakki xagge ikkitansara dandiitanno. Mittu manchi Gannu ayyaanira mitore uyihero ma assatto? Hakkoye uyinohere adha soꞌro ikkitino? Galtekki ati ammanatto coye ammantannokkiha ikkirona? Oosokki ayyaana ayirrisa hoogansanni xeinonsa coyi nooha lawannonsakki gede ma assa dandaatto?
14, 15. Mittu manchi hawalle iillishihe yiihero woyi Gannaho mitore uyihero ma assatto?
14 Mitto mittonka coye hiittoonni tirattoro afate wodancha hasiissannohe. Mittu manchi hawalle iillishihe yiihero, danchare hedinoheha hakkonne mancho haranchunni galateemmohe yite saꞌꞌattora dandaatto. Kayinni hatto yiihe manchi ledo barru baala xaadattoha ikkiro woyi mitteenni loossinanniha ikkirona? Hatto ikkiro, galateemmohe yaa calla ikkikki Ganna ayirrisattokki korkaata kulattosira dandaatto. Kayinni ayeewoteno hayyichcha ikki. Qullaawu Maxaafi togo yee amaalanno: ‘Mittu mittunku manchira hiittoonni [dawaro] qola hasiissannoꞌnero affinanni gede ayeewoteno coyidhinanni coyi macciishshanno mannira coommannohanna baxisannoha ikko.’ (Qolasiyaasi 4:6) Wole manna mishattokki gede qorophphi. Hatteentenni ammanakki hayyotenni kuli. Mannu noowa gamba yaano ikko mannaho mitore aanna mannu mitore uyihero adha giwattokkita, kayinni togoore wole barra assa hasiꞌrattota xawisse kuli.
15 Mittu manchi Gannu ayyaanira mitore uyihero ma assatto? Tenne hajo wossaꞌnate addi addi coye seekke huwata hasiissanno. Mitore uyihe manchi, “Ayyaana ayirrisattokkita afoommo; kayinni konnerichcho aammohera hasiꞌroommo” yaahera dandaanno. Hattee yannara uyinohere adha ayyaana ayirrisa diꞌꞌikkitino yite wossaꞌnattora woyi hoogattora dandaatto. Kayinni hakko manchi ammaꞌnakki afinokkiha ikkiro, hakkonne ayyaana ayirrisattokkita kulattosira dandaatto. Hatto assakki, hakkawote isiwiinni uyinohere adhite kaꞌe qolte mitore aattosikkihu mayiraatiro kulate kaaꞌlannohe. Wole ragaanni kayinni, ammanakki seekkite cuꞌmiroottotanna teꞌee fattanate yine woyi maalaamittete xiqimera yite hedokki soorrattotanna teꞌee afate yine mitore uyinihero adha hoogakki busullete.
MAATEKKI MIILLA AMMANAKKI HARUNSITANNOKKIHA IKKIRONA?
16. Ayyaana ayirrisa lainohunni wossaꞌnatto wote hayyichcha ikka dandaattohu hiittoonniiti?
16 Maatekki miilla ammanakki harunsitannokkiha ikkiro ma assatto? Xaano hayyichcha ikki. Fiixikki ayirrisannoha mitto mittonka bude woyi ayyaana lainohunni insa ledo yekkeerama dihasiissannohe. Hatteentenni, insa ate hedo ayirrissara hasiꞌrattonte gede, atino insa hedo ayirrisi. (Maatewoosi 7:12) Maatekki ayirrissanno ayyaanira karsamatto gede assannoheha ayee coyeno assattokki gede qorophphi. Wole ragaanni kayinni, ayyaana ayirrisate ledo xaado afiꞌrinokki coyi tuncu yaannohe wote hakko coyira sumuu yitanno qaafo adhi. Ikkeennano, ayeewoteno danchu tiiꞌꞌi heeꞌrannohe gede assannoha yaano gedenaanni hige gaabbisannohekki coye assa hasiissannohe.—1 Ximootewosi 1:18, 19, NW.
17. Oosokki wole ooso ayyaana ayirrissanna laꞌe xeinonsari noohu gede assite heddannokki gede ma assa dandaatto?
17 Oosokki Qullaawa Borro faqqaddannokki ayyaana ayirrisa hoogansanni xeinonsari nooha lawannonsakki gede ma assa dandaatto? Ayyaanu nookki yannara assatto coyi konnira lowo geeshsha kaaꞌlanno. Mitu anninna ama oosonsara ayyaanu nookki yannara mitore aatenna assate qixxaawo assitanno. Oosokkira aattora dandaatto coyi baalunkunni roortinoti yannakkiitinna baxilleho.
HALAALAANCHO AMMAꞌNA HARUNSI
Halaalaancho ammaꞌna seekke cuꞌmira lowo hagiirre abbitanno
18. Kiristaanu gambooshshe haꞌra halaalaancho ammaꞌna seekkite cuꞌmirate kaaꞌlitannohehu hiittoonniiti?
18 Magano hagiirsiisate kaphphu ammaꞌna effidhe giwanna halaalaancho ammaꞌna seekkite cuꞌmira hasiissannohe. Halaalaancho ammaꞌna seekke cuꞌmirate ma assa hasiissannonke? Qullaawu Maxaafi togo yee xawisanno: ‘Baxillehonna danchu loosira baqqi yine heeꞌneemmo gede [kuꞌu kuꞌuyira assaambo]. Duuchcha yannara xaandanni ninke ninkeneewa mimmito kaajjinsho ikkinnina mitu mitu rossino gede gamba yaanke agurroonke. Roorenkanni Mootichchu daanno barri gamba yiinota qaagginanni konne roorsitine asse.’ (Ibiraawuyaani 10:24, 25) Kiristaanu gambooshshi Maganu hasiꞌranno doogonni iso magansiꞌrate atera hagiirsiissanno yannaati. (Faarso 22:22; 122:1) Togoo gambooshshi ammanamino Kiristaani kuꞌu koꞌonne ‘jawaachchishanno’ gede kaaꞌlanno.—Roomu Sokka 1:12.
19. Qullaawu Maxaafinni rosoottore wolootaho kula maaho kaaꞌlitannohe?
19 Halaalaancho ammaꞌna seekkite cuꞌmiratto gede assitannoheti wole doogo Yihowa Farciꞌraasine ledo Qullaawa Maxaafa xiinxallite afiꞌrootto egenno wolu mannira kulate. Yannankera alame bunshetenni woꞌmitinohura batinynyu manni “dadillanninna wiꞌlanni no.” (Hiziqeeli 9:4) Miteekkite atino togoo ikkitonni wiꞌlannonna dadillanno manna afittokki digatootto. Hatto ikkiro, konni mannira Qullaawa Maxaafa rosse afiꞌrootto hexxo mayira dikulattonsa? Addu Kiristaani ledo gamba yiittoronna Qullaawu Maxaafiha hagiirsiisanno halaale wolootaho kulitto kiiro, miteekke wodanikkira rumuxxe gatinoha kaphphu ammaꞌna roso sunu sununni fushshite huna dandaatto. Halaalaancho ammaꞌna seekkite cuꞌmirittoro lowo hagiirrenna atoote afiꞌrattota mittore huluullantooti.—Milkiyaasi 3:10.
a Mite gobbara Gannu ayyaana Sadaasa 29nni ayirrinsanni.
c Sadaasa 25 doorranni gede assinohu wolu korkaati, Saaterneeliya yinanni ayyaanaati. Kuni ayyaani Roomu daga irshu maganonsa galaxxate Sadaasa 17-24 geeshsha ayirrissannoho. Saaterneeliyu ayyaana mannu lowo jilinni, danna sae itatenninna agatenni hattono mimmitoho mitore aatenni ayirrisanno.
d Wole egennantino ayyaanna ayirrisa lainohunni addu Kiristaanira mayi lao noonsaro buuxate, qoola 222-223 noo Guwuursha lai.