Albillitte Ikkannore Afa Dandaannohu No?

Mannu baalunku albillittete yanna daafira hedanno. Ninketino ikko mininke manni heeshsho albillitte hiittoota ikkitakka yine hedanke digattanno. Togo yine xaꞌmineemmo: ‘Oosoꞌya konni kaꞌa woyyaabbino heeshsho heedhakka? Uulla kalaqamu danonni baꞌakka? Albillitte woyyitino heeshsho heeꞌrate xa assa dandeemmori no?’ Albillitte ikkannore afate hasatto ledonke kalaqantinote; korkaatuno, yaachishannori nookkiha salaametenni teense heeꞌra hasiꞌneemmo. Albillitte ikkannore badde afittoro, hakkawarira xaanni qixxaawattora dandaatto.

Ikkina albillitte agadhe nooheri maati? Tenne afa dandaannohu no? Albillitte ikkannore masaalate woꞌnaaltanno egennaammi coyidhinori mitu woꞌminoha ikkirono, rooru kayinni diwoꞌmino. Maganu kayinni albillitte ikkannore hilireno soꞌrikki masaala dandaannota duuchu manni ammananno. Qaalisi togo yaanno: “Mayi ikkannoro umonni kuleemmo; ikkitinokki coyibbano seeda yanna albaanni masaaleemmo.” (Isayyaasi 46:10) Maganu tenne assa dandiinoyya?

MAGANU MASAALINORI ADDINTA WOꞌMINO?

Maganu alba coyiꞌrinoti addi addi masaalo garunni woꞌmitinotanna teꞌee afa hasiissannohehu mayiraati? Lawishshaho, ayyarete gara himananno xiinxallaanchi coyiꞌrannori barru baala woꞌmanni seeda yanna keeshshinoha ikkiro dhagge ikkahera dandaanno. Hatto ikkiro, gaꞌa ayyare hiittoota ikkitannoro coyiꞌrannore macca worte macciishshattoti egennantinote. Hatteente gede, Maganu alba masaalino coyibba mitteno gattukki woꞌmitinota afittoro, albillittete heeshshokki daafira masaalino coyeno hixamanyite harunsattoti dihuluullissannote.

MITTU BAYIRU KATAMI BAO:

Lawishshaho, lowo diro wolqaataamo ikke keeshshinohu bayiru katami shiima yanna giddo baꞌꞌannota masaalleenna hatti masaalo woꞌmitu yaa lowo coyeeti. Maganu soqqamaanosi giddo mitto horoonsiꞌre togoo masaalo coyiꞌrino, yaano Nennewe baꞌannota balaxe kulino. (Sofooniyaasi 2:13-15) Alamete xagge borreessaano tennera mayitino? Lamalki sanira K.A., yaano Maganu tenne masaalo coyiꞌrihunni mitu 15 diri gedensaanni Baabiloonetenna Medooni gosa Nennewe uullate gantu. Qoleno, Maganu Nennewe “mullicho gobbanna barahu gede moola ikkitanno” yee umonni xawise coyiꞌrino. Tinino woꞌmituyya? Ee woꞌmitino. Nennewete kataminna qooxeessaho nooti shiimaadda katamma mitteenni mite 518 kaare kiilomeetire ikkitannoha ikkirono, horritu gosa konne katama mitu manni hedanno gede, uminsara gatisidhe dihoroonsidhino. Hatteentenni diigge billaallissino. Togo mitturino gatikki woꞌmitanno masaalo coyiꞌra dandaannohu poletiku xiinxallaanchi heeꞌrannoni?

MANNU MIQQA GIIRANTANNO:

Mannu miqqa kakkalote bayicho giiranno manchi suꞌmanna hakku manchi aye sirchi wido ikkannoro, hattono hakku kakkalote bayichi hiikko katamira heeꞌrannoro 300 diri albaanni mittoreno huluullamikki masaalanno manchi heeꞌranno? Togoohu rosaminokki himani woꞌmiha ikkiro, hakku manchi maccaha ikkannoti dihuluullissannote. “Daawiti ayiddi giddo Iyyoosiyaasi yinanni beetti” ilamannotanna Beeteelete katamira kakkalote bayicho “mannu miqqa giirannota” Maganu masaalaanchi balaxe masaalino. (1 Negesti 13:1, 2) Mitu sasu xibbi diri gedensaanni, Daawiti ayiddi wido ikkinohu Iyyoosiyaasi yinanni nugusi (Qullaawu Maxaafi giddo rosamino suꞌma diꞌꞌikkino) moohi. Masaalotenni balanxe kulloonni garinni, Iyyoosiyaasi ‘miqqa waammate giddonni fushshe Beeteelete katamira kakkalote bayicho giirino.’ (2 Negesti 23:14-16) Mannu wolqara aleenni ikkitino wolqanni ikkiro ikkinnina, togo mitto mittonka coye badde kultanno masaalo coyiꞌra dandaannohu heeꞌrannoni?

MANGISTE UBBANNO:

Mittu manchi mitte wolqaataame alamete mangiste karanno manchi suꞌma hakku manchi ilamara lowo diri albaanni kula dandiiro, hakkiino sae hakku manchi hattee mangiste baxxitino hayyonni karannota balaxe masaala dandiiro tini dhaggete. Qiroosi yinanni manchi mitte mangiste horre karannota Maganu balaxe coyiꞌrino. Kuni Qiroosi qafadante keeshshitinota Yihudu gosa wolassanno hattono qullaawa beetemeqidesensa gatamara kaaꞌlanno. Hakkiinni saeno, Qiroosi katama horrate balaxe lagga mooshshannota, hattono xullo fano agurranni daafira katama eꞌꞌe horra shota ikkitannota Maganu balaxe coyiꞌrino. (Isayyaasi 44:27–45:2) Duucha coye giddoseenni amaddinoti tini Maganu masaalo woꞌmituyya? Xaggete fullahaano Qiroosi addinta katama horrinota ammantanno. Qiroosi saraawite mitto Baabiloonete laga dhagge ikkanno garinni wole raga hige daadanno gede assitino; wole yaattonni mooshshitino. Qoleno, hatti saraawite katamu giddora eꞌinohu fano agurroonni xullo widoonniiti. Hakkiinnino Qiroosi Yihudu gosa wolasse Yerusaalamete noo beetemeqidesensa gatamara dandiitannota kulinsa. Qiroosi Magano magansiꞌrannoha ikkinokki daafira hatto yaasi dhaggete. (Izira 1:1-3) Magano agurranna, mitturino uulla uwikki woꞌmitannota togoo masaalo coyiꞌrannohu ayi no?

Kageeshsha laꞌnummoti sase lawishshuwa, Maganu albillitte ikkannore hilireno soꞌrikki masaalino gara leellishshannote. Isi coyiꞌreenna woꞌmitino masaalo kayinni kuri calla diꞌꞌikkitino. Yihudootu sooreessi Iyyaasu macciishshanni noosihu lowo manni afinore coyiꞌranni togo yiino: “Maganiꞌne Yihowa asseemmo yiinohu danchu coyi giddo mittuno gatinokkita woꞌmu wodaniꞌnenninna woꞌma lubboꞌnenni seekkitine affinoonni. Isi coyiꞌrinohu baalunku coyi woꞌmino. Woꞌmikki gatinohu mittuno dino.” (Iyyaasu 23:1, 2, 14) Iyyaasu marraꞌꞌanno gosa Maganu uyino hexxonna masaalosi mitteno gattukki wonshannota moroma didandiitanno. Ikkina Maganu tenne assannohu hiittoonniiti? Maganu doogo mannunnitewiinni lowo geeshsha baxxitanno. Tenne afakki kaaꞌlitannohe; korkaatuno Maganu muli yanna giddo ate heeshshono soorritannoti dhaggete coyibba ikkitannota masaalino.

MAGANU COYIꞌRINO MASAALONNA MANNU HIMANA HEEWISIISA

Mannootu roore wote albillittete daafira himantannohu sayinsete xiinxallo irkidhe, addi addi coyi hiikka hige haꞌranni nooro hixamanyite laꞌe woy mannu surrera aleenni ikkitino egenno noonke yitannore harunsiteeti. Mannu ooso himanansa coyidhu gedensaanni mayi ikkara dandaannoro sammi yite agara agurranna woluri assite affannori dino.—Lawishsha 27:1.

Maganu mannu gede diꞌꞌikkino; isi afinokki addi dino. Isi mannu akatanna dooꞌꞌo mitteno gattukki afino; hakko daafira, hasiꞌriro mannootu gilletennino ikko woꞌma gosa albillitte ma assitannoro balaxe afa dandaanno. Ikkollana Maganu hakkiinni sainoreno assa dandaanno. Addi addi ikkitonna coyibba isi hasiꞌranno guma abbitanno gede asse soorra dandaanno. Isi togo yiino: “Afiiꞌyanni fulanno qaali . . . guma laalikki wirri yee anewa dihiganno, . . . qoleno mittuno gatikki woꞌmanno.” (Isayyaasi 55:11) Mite Maganu masaalo isi albillitte assannore egensiisse calla agurtannote. Isi coyiꞌrinori ikkanno gede assa dandaanno daafira baalunkuri woꞌmanno.

ALBILLITTETE HEESHSHOKKI

Ikkina albillitte atetano ikko baxatto manni heeshsho soorritannoti huluullissannokki masaalo no? Qooxeessaꞌne hambabalatte gantara kaꞌe noota balaxxe afittoro, lubbo gatisate mitore assattora dandaatto. Qullaawu Maxaafi masaalo macciishshatto woteno hatto assa dandaatto. Maganu alame woꞌma soorritanno coyibba muli yanna giddo ikkitannota masaalino. (“Maganu Albillittete Yanna Daafira Mayino?” yitanno saaxine lai.) Maganu albillitte ikkanno yiinori, egennaammaho yinanniri himantannorinni lowonta baxxinoho.

Tenne hajo konni garinni heda dandaatto: Xaphoomunni laꞌniro tenne alame xagge mittete. Tenne xagge gumulo Qullaawu Maxaafira borreessantino daafira afa dandiineemmo. Maganu togo yiino: “Mayi ikkannoro umonni kuleemmo, . . . ‘Wossanoommori disoorramanno, qoleno tashshi assannoere asseemmo’ yeemmo.” (Isayyaasi 46:10) Atetino ikko minikki manniti albillittete heeshsho hagiirsiissannota ikkitara dandiitanno. Qullaawu Maxaafi albillitte mayi ikkanno yaannoro afate Yihowa Farciꞌraasine xaꞌmi. Yihowa Farciꞌraasine mannu wolqara aleenni ikkitino wolqa afidhinore diꞌꞌikkitino; woy ayyaanaame alamenni dagganno huuro macciishshineemmo woy masaalo coyiꞌneemmohu baxxino ayyaani noonke diyitanno. Insa Qullaawu Maxaafi rosaano ikkitino daafira Maganu albillittete heeshshokkira qineessanni noota dancha coyibba kultannohe.