LAHATSORATSY FIANARA 18
HIRA 65 Mandrosoa Foana!
Nareo Rahalahy Tanora, Tahafo Marka noho Timoty
“Andeso miaraky aminao Marka, fa ilàko amy fanompoa ie.”—2 TIM. 4:11.
INO TY HIANARA ATO?
Hianara ato hoe manino ty modelin’i Marka noho Timoty ro hanampy ty rahalahy tanora hana toetsy hahafahan-drozy mampitombo ty fanompoan-drozy.
1-2. Ino ty raha sarotsy mety ho nisaka an’i Marka noho Timoty tsy hanampy ty hafa?
NAREO rahalahy tanora, ta hampitombo ty fanompoanareo an’i Jehovah noho ta hanampy ty mpiara-manompo amy fiangonanareo eo va nareo? Azo antoky fa ta hanao ani-zay nareo. Tena mahafalifaly ty mahita hoe maro ty tanora parè hanampy ty hafa! (Sal. 110:3) Fe mety tsy ho mora aminao ty hanao ani-zay. Misalasala hampitombo ty fanompoanao va iha satria tsy hainao hoe hanao akory ty fiainanao na aia ty handefasan’i Jehovah anao? Fa nisy fotoa va iha nitendrè hanao asa raiky, fe nandà satria tsy natoky tena? Laha fa niseho taminao raha zay, le tsy iha raiky avao ro nahatsapa ani-zay.
2 Fa nahatsapa raha manahaky ani-reo koa Marka noho Timoty. Fe ndre tsy nihain-drozy hoe hanao akory ty fiainan-drozy na nahatsapa ho tsy ampy traikefa rozy, le nampitombo ty fanompoan-drozy avao rozy. Mety mbo niaraky nipetraky tamy reniny Marka sady nipetraky tamy trano soasoa, tamy fotoa nitaoman’ny apostoly Paoly noho Barnabasy azy, hanao lia misionera voalohany miaraky amin-drozy. (Asan’ny Apostoly 12:12, 13, 25) Fe niala tan-tranon-drozy tao Marka mba hahafahany mampitombo ty fanompoany. Ta Antiokia any tse ty nandehanany voalohany. Bakeo nandeha nitety faritsy hafa niaraky amy Paoly noho Barnabasy ie tafarani-zay. (Asan’ny Apostoly 13:1-5) Mety mbo niaraky nipetraky tamy ray aman-dreniny koa Timoty, tamy fotoa nitaoman’i Paoly azy hitory miaraky aminy. Mbo mpamaraky Timoty tamy zay sady mbo tsy ampy traikefa, ka mety ho nisaka azy tsy handeha raha zay. (Ampitovizo amy 1 Korintianina 16:10, 11 noho 1 Timoty 4:12.) Fe nandeha ie lafa nitao azy Paoly, ka maro ty fitahia niazony.—Asan’ny Apostoly 16:3-5.
3. a) Akory ty ahaizantsika fa tena nankasitraky an’i Marka noho Timoty, Paoly? (2 Timoty 4:6, 9, 11) (Henteo koa sary reo.) b) Ino iaby ty fanontanea hodinihintsika ato?
3 Mbo tanora zany Marka noho Timoty, le fa nahazo traikefa lafovily sady nitanjaky andraikitsy mavesatsy maro. Tena nankasitraky an-drozy Paoly, ka nafariny rozy mba ho avy aminy any lafa nihainy hoe fa marìny ty fotoa hahafaty azy. (Vakio 2 Timoty 4:6, 9, 11.) Ino ty toetsy tena nitiavan’i Paoly an’i Marka noho Timoty? Akory ty azon’ny rahalahy tanora anahafa an-drozy? Ino koa ty tokony hataon’ny rahalahy tanora laha tean-drozy hahasoa an-drozy ty torohevitsy feno fitiava namean’i Paoly?
Mbo tanora Marka noho Timoty le fa nahazo andraikitsy, ka lasa tsy foin’i Paoly (Fehintsoratsy 3)b
TAHAFO MARKA, KA MIEZAHA HO PARÈ HANAMPY TY HAFA
4-5. Akory ty nampisehoan’ i Marka hoe parè hanampy ty hafa ie?
4 Mivola boky raiky zay, fa “olo mazoto, tsy mora kivy,” sady miezaky manampy ty hafa avao ty hoe manompo na mikarakara ty hafa. Zay mihintsy ty nataon’i Marka. Lafa tsy nandesin’i Paoly ie tamy lia misionera faharoe nataony iny, le mety nalahelo noho diso fanantenà. (Asan’ny Apostoly 15:37, 38) Fe tsy nataon’i Marka nahakivy azy raha zay, fa nanampy ty mpiara-manompo taminy avao ie.
5 Naneky Marka lafa nitaomin’i Barnabasy hiaraky hanompo aminy. Soa ho hay fa anak’olo tampò raiky rozy. Lafa nandeha ty fotoa, zany hoe 11 tao teo ho eo tafara atoy, le anisan’olo nanoha an’i Paoly, Marka lafa nigadra ta Roma any ie. (Filem. 23, 24) Tena nankasitrahan’i Paoly ty fanohanany azy, ka nivola ie hoe: “Tena nanampy noho nampahery” azy Marka.—Kol. 4:10, 11.
6. Ino ty soa nirambesin’i Marka lafa ninama tamy Krisitiana matotsy ie? (Henteo ty fanamariha ambany pejy.)
6 Maro ty soa nirambesin’i Marka lafa ninama tamy Kristiana matotsy ie. Lafa baka amy Paoly ta Roma any ie, le nandeha amy Petera a Babylona any. Lasa mpinama marè rozy, ka nikaihin’i Petera hoe “Marka anako” ie. (1 Pet. 5:13) Lafa niaraky niasa rozy, le azo inoa fa nitantaranin’i Petera tamy an-tsipiriany tamy namany io ty fiainan’i Jesosy noho ty fanompoany, ka nisoratin’i Marka amy Filazantsara manday ty anarany ao tafara atoy.a
7. Ino ty nataon’ny rahalahy Seung-Woo mba hanahafa an’i Marka? (Henteo koa sary io.)
7 Nibe atao tamy fanompoa an’i Jehovah, Marka sady ninama tamy rahalahy matotsy avao. Akory ty azonao anahafa an’i Marka? Laha mbo tsy mana tombotsoam-panompoa iha, le manàna fahareta ka miezaha hanao ze azonao atao ho an’i Jehovah noho ho an’ny fiangona avao. Zay mihintsy ty nataon’ny anti-panahy mana anara Seung-Woo zay. Nampitaha ty vatany tamy rahalahy tanora hafa ie, tamy ie mbo nitanora. Lafa nahazo tombotsoam-panompoa talohany ty sisany amy rahalahy tanora reo, le nalahelo noho diso fanantenà Seung-Woo. Farany niresahiny tamy anti-panahy ty raha nitsapany. Nisy anti-panahy raiky amy zay nanoro hevitsy azy hoe afaky manao ze azony atao avao ie mba hanampea ty hafa, ndre tsy misy mahita aza kindraiky ty raha soa ataony. Norihin’i Seung-Woo torohevitsy iny, ka nampeany mba ho afaky hivory ze nila fanampea, anisani-zay ty be tao. Zao ty nivolaniny lafa nandiniky ty lasa ie: “Lasa nihaiko hoe manao akory marina manampy ty hafa zao. Tsapako hoe tena mahafalifaly ty hoe manampy ty hafa.”
Ino ty soa ho azon’ny rahalahy tanora lafa miaraky matetiky amy rahalahy matotsy? (Fehintsoratsy 7)
TAHAFO TIMOTY, KA ASEHÒ HOE MILA ZE HAHASOA TY HAFA IHA
8. Manino Timoty ro nifilin’i Paoly hiaraky aminy? (Filipianina 2:19-22)
8 Nila nama be herim-po hiaraky aminy Paoly lafa nimpoly tamy tanà nanohitsy azy rey tany. Silasy ro nifiliny hiaraky aminy tamy zay, satria fa nanompo an’i Jehovah tan-taony maro ie. (Asan’ny Apostoly 15:22, 40) Nandesin’i Paoly niaraky aminy koa Timoty tafara atoy. Manino ie ro nanday an’i Timoty? Satria nana laza soa ie. (Asan’ny Apostoly 16:1, 2) Tena nila ze hahasoa ty hafa koa ie.—Vakio Filipianina 2:19-22.
9. Akory ty nampisehoan’i Timoty hoe tena nila ze hahasoa ty mpiara-manompo aminy ie?
9 Laha vo niaraky nanompo tamy Paoly, Timoty, le nasehony hoe nila ze hahasoa ty hafa ie, fa tsy ze hahasoa ty vatany. Lasa natoky azy Paoly, ka najanony ta Beria any ie mba hampahery ty mpianatsy vaovao tany. (Asan’ny Apostoly 17:13, 14) Niaraky nijano tamy Timoty ta Beria tany koa Silasy tamy fotoa zay. Azo antoky fa nianatsy raha maro baka amy Silasy ie. Fe nirahin’i Paoly ta Tesalonika any Timoty tafara atoy, mba hampahery ty Kristiana tany. (1 Tes. 3:2, f.a.p.) Tanatin’ny 15 tao niarahan’i Timoty tamy Paoly, le nila ze hahasoa ty mpiara-manompo aminy avao ie satria tena tea an-drozy. ‘Niaraky nitany tamy ze nitany,’ mihintsy aza ie kindraiky. (Rom. 12:15; 2 Tim. 1:4) Akory ty azon’ny rahalahy tanora anahafa an’i Timoty?
10. Ino ty nataon’ny rahalahy Woo Jae mba hampisehoa hoe nila ze hahasoa ty hafa ie?
10 Niezaky hila ze hahasoa ty hafa rahalahy raiky mana anara Woo Jae zay. Tamy ie mbo nipamaraky, le nisarotsy aminy ty niresaky tamy rahalahy noho anabavy be tao. Zista miarahaba an-drozy avao ie lafa amy Efitrano Fanjakà any, bakeo mandeha. Nanoro hevitsy azy anti-panahy raiky zay hoe ‘tokony hifampiresaky soa amy rahalahy noho anabavy ie, ka hankasitraky ty raha soa ataon-drozy. Nampirisiky azy koa anti-panahy iny mba hieritseritsy ty raha mety hahasoa ty hafa. Norihin’i Woo Jae torohevitsy iny. Anti-panahy Woo Jae henanizao, le zao ty nivolaniny: “Tsy sarotsy amiko henanizao ty miresaky amin’olo na be tao ie na tanora. Tena faly aho satria lasa haiko soa ty raha sarotsy mahazo ty hafa. Nanampy ahy raha zay mba hahay hoe ino ty raha tena ilàn’ny rahalahy noho anabaviko reo, le akory ty azoko anampea an-drozy.”
11. Ino ty azon’ny rahalahy tanora atao mba hanampea ty hafa anivon’ny fiangona eo? (Henteo koa sary io.)
11 Afaky miezaky mila ze hahasoa ty hafa koa nareo rahalahy tanora. Lafa am-pivoria any nareo, le miezaha hifampiresaky amin’olo samby karazany ndre be tao zay ndre tanora. Anontaneo rozy hoe manao akory ty fahasalaman-drozy, le janjino rozy lafa miresaky. Ho hainao amy zay hoe akory ty azonao anampea an-drozy. Manao akory, ohatsy, laha misy mpivaly be tao mila fanampea amy fampiasà JW Library ®, na hainao hoe mbo tsy misy olo hiaraky hanompo amin-drozy? Azonao atao ty manampy an-drozy hahay hampiasa fitaova elektroniky na hiaraky manompo amin-drozy. Laha manampy ty rahalahy noho anabavy manahaky ani-zay iha, le ho modely soa anivon’ny fiangona eo.
Afaky manampy ty fiangona amy fomba maro ty rahalahy tanora (Fehintsoratsy 11)
MAHASOA ANAO TY TOROHEVITSY NAMEAN’I PAOLY
12. Ino ty azon’ny rahalahy tanora atao mba hahasoa an-drozy torohevitsy namean’i Paoly an’i Timoty iny?
12 Nanoro hevitsy an’i Timoty, Paoly mba hahasambatsy azy noho hahitany fifalea amy fanompoa a-Ndranahary. (1 Tim. 1:18; 2 Tim. 4:5) Afaky mandramby soa baka amy torohevitsy namean’i Paoly iny koa nareo rahalahy tanora. Amy fomba akory? Vakio taratasy roe nisoratin’i Paoly ho an’i Timoty rey, le ataovo hoe sahala nisoraty ho anao mihintsy taratasy reo. Bakeo henteo ze torohevitsy azonao orihy. Retoa misy ohatsy vitsivitsy.
13. Ino ty hanampy anao tsy hivaliky amy Jehovah?
13 “Ataovo ze hahavy anao ho zatsy hahafoy tena ho a-Ndranahary.” (1 Tim. 4:7b) Ino ty dikan’ny hoe mahafoy tena ho a-Ndranahary? Mahafoy tena ho an’i Jehovah ty olo raiky laha tea azy noho tsy mivaliky aminy. Fe mila miezaky mafy tsika mba hana an’ny toetsy reo. Mampiseho ani-zay raha nivolanin’i Paoly iny. Ty safà Grika hoe “ataovo ze hahavy anao ho zatsy,” le matetiky hivolana mpanao sporo manao antirenimà mafy alohan’ny hanaova korsa na fisà bevata raiky. Nila nanazatsy ty vatany mpanao sporo rey. Manahaky ani-zay koa, fa mila zarintsika ty vatantsika tsika mba hana fahazara hanampy antsika hifandramby marìny amy Jehovah.
14. Ino ty tokony ho raha kendrentsika lafa mamaky Baiboly? Manomeza ohatsy.
14 Lafa miezaky hana fahazara hamaky Baiboly sanandro iha, le tiarovo fa ty hifandramby marìny amy Jehovah ty raha kendrènao. Ino, ohatsy, ty ianaranao mikasiky an’i Jehovah lafa iha mamaky tantaran’i Jesosy noho mpamaraky mpanarivo iny? (Marka 10:17-22) Hain’ny mpamaraky iny hoe Jesosy ro Mesia, fe tsy nahavita nanori-dia an’i Jesosy ie satria tsy ampy finoa. Fe ndre teo zay, le “nitea azy” Jesosy. Tsy midosiky fonao va ty fomba niresahin’i Jesosy tamy mpamaraky io? Hita hoe tean’i Jesosy handramby fanapahan-kevitsy soa ie. Zay mihitsy ty tsapan’i Jehovah tamy mpamaraky io. (Jaona 14:9) Lafa iha mandiniky an’ny tantara io noho ty raha iainanao, le eritsereto zao: ‘Ino ty raha mila ataoko mba hahavy ahy hifandramby marìny amy Jehovah noho hanampy ty hafa?’
15. Manino ty rahalahy tanora ro tokony handiniky ty modely ameany? Manomeza ohatsy. (1 Timoty 4:12, 13)
15 “Miezaha ho modely ho an’olo tsy mivaliky.” (Vakio 1 Timoty 4:12, 13.) Tsy hoe nampirisiky an’i Timoty hahay hampianatsy noho hamaky teny avao Paoly, fa nampirisiky azy koa mba hana toetsy soa. Anisani-zay ty fitiava, finoa, noho halio fandaisam-bata. Ino ty antony? Satria ty modely soa ro tena misy vokany laha ohary amy ty raha volany. Ndao atao hoe voatendry hanao lahateny iha, le miresaky fomba tokony atao mba hampitomboa fanompoa raha iny. Laha olo mazoto manompo iha, le azo antoky fa tsy hisalasala lafa manao an’ny lahateny iny. Vomaiky hanoriky ty raha volaninao koa ty mpanatriky satria hitan-drozy hoe mazoto manompo iha.—1 Tim. 3:13.
16. a) Ino iaby ty raha limy azon’ny tanora Krisitana iezaha mba hahavy an-drozy ho modely? b) Akory ty ampisehoan’ny rahalahy tanora hoe modely ie amy “raha volaniny”?
16 Amy 1 Timoty 4:12 ao, le niresaky raha limy azon’ny rahalahy tanora iezaha mba hahavy an-drozy ho modely Paoly. Manino laha dinihinao raha reo lafa manao fianaram-bata iha? Ndao atao hoe ta ho modely soa amy raha “volaninao” iha. Akory ty hanaova ani-zay? Lafa miresaky iha, le eritsereto hoe mampahery olo va ty raha volaninao. Laha mbo miaraky mipetraky amy ray aman-dreninao koa iha, le asehò an-drozy matetiky hoe ankasitrahanao ty raha ataon-drozy ho anao. Lafa am-pivoria any koa, le afaky resahinao amy rahalahy na anabavy nana anjara hoe ino ty nitiavanao an’ny anjara nataony iny. Azonao atao koa ty manome valin-teny amy fivolananao. Laha miezaky mafy iha mba ho modely amy raha volaninao, le ho hita hoe mandroso ara-panahy iha.—1 Tim. 4:15.
17. Ino ty hanampy ty rahalahy tanora hahatratsy ty raha kendrèny? (2 Timoty 2:22)
17 “Halaviro ty faniria mpahazo ty tanora, ka miezaha avao hanao ty marina.” (Vakio 2 Timoty 2:22.) Nampirisiky an’i Timoty, Paoly mba hanalavitsy ty faniria mety hanelingely ty raha kendrèny na hanimba ty fifandrambesany amy Jehovah. Mety tsapanao koa hoe lany amy fialam-boly ty fotoanao, ka lasa tsy manam-potoa firy hanaova raha ara-panahy iha. Eritsereto, ohatsy, ty hamaroan’ny fotoa laninao anaova sporo, anaova internet, na anaovanao jeu video. Manino laha ahenanao ty fotoa anaovanao an’ny raha reo mba hanananao fotoa hanaova raha ara-panahy? Azonao atao, ohatsy, ty manampy amy fikojakojà Efitrano Fanjakà na manao fitoria anjavalala. Laha manao raha ara-panahy manahaky ani-reo iha, le azo inoa fa hahazo nama vaovao hanampy anao hanatratsy ty raha kendrènao.
HAHAZO FITAHIA MARO IHA LAHA MANAMPY TY HAFA
18. Manino tsika ro afaky mivola fa nahazo fitahia maro Marka noho Timoty sady niazon-drozy tavy ty fiainan-drozy?
18 Nahafoy raha maro Marka noho Timoty mba hanampea ty hafa, ka nahazo fitahia maro rozy sady niazon-drozy tavy ty fiainan-drozy. (Asan’ny Apostoly 20:35) Nandeha nitety faritsy maro Marka mba hanampea ty mpiara-manompo aminy. Nanoratsy ty tantaram-piainan’i Jesosy noho ty fanompoany koa ie. Timoty koa nanampy an’i Paoly hanory fiangona vaovao noho nampahery ty mpiara-manompo. Azo antoky fa nifalifaly Jehovah lafa nahita an’i Marka noho Timoty nahafoy tena.
19. Manino ty rahalahy tanora ro tokony hanoriky soa ty torohevitsy namean’i Paoly an’i Timoty, le ino ty ho vokatsini-zay?
19 Hita hoe nifandramby am-po tamy Timoty, Paoly, laha hentea taratasy nisoratiny ho azy rey. Hita baka amy taratasy reo koa, fa tena tea anareo tanora Jehovah. Teany hana fiaina soa nareo. Oriho soa zany ty torohevitsy namean’i Paoly, ka miezaha hanampy ty hafa avao. Laha manao ani-zay iha, le hana fiaina soa ndre henanizao sady “hivahatsy marè amy tena fiaina” amy hoavy.—1 Tim. 6:18, 19.
HIRA 80 “Andramo ka Jereo fa Tsara i Jehovah”
a Olo tena be fihetseham-po Petera, ka afaky nitantara soa ty mikasikasiky an’i Jesosy tamy Marka. Anisani-zay ty raha nivolaniny, nataony, noho ty fihetseham-pony. Mety zay vasa nahavy an’i Marka niresaky matetiky ty fihetseham-pon’i Jesosy noho ty raha nataony amy Filazantsarany ao io.—Marka 3:5; 7:34; 8:12.
b SARY: Marka mikarakara ty raha ilàn’i Paoly noho Barnabasy tamy lia misionera ataon-drozy. Timoty maneky hitsidiky fiangona mba hanampy noho hampahery ty mpiara-manompo.