Fomba Soa Hiatreha ty Tsy Rariny

1-2. Manao akory ty ankamaroan’olo lafa tratsin’ny tsy rariny, le ino ty mety hoeritseretintsika?

Manjeky ty tsy rariny amy tontolo misy antsika toy eto. Maro ty olo tratsin’ny tsy rariny henanizao satria mahantra, na halan’olo ty tany niaviany noho ty foko misy azy, na misy antony hafa. Mijaly koa ty olo satria tea tena noho tea drala ty mpanarivo na ty manam-pahefà sisany. Mety ho tratsin’ny tsy rariny zany tsika iaby na mivanta zay na an-kolaky.

² Tsy mahatseriky laha maro ty meloky satria tratsin’ny tsy rariny na mahita olo tratsin’ny raha zay. Teantsika iaby laha soa fanahy amintsika ty olo sady miay am-pilamina tsika. Farany maro ty olo manao raha mba hanohera ty tsy rariny. Manao grevy, ohatsy, rozy na mifily mpanao politiky mampitamà hoe hialy amy tsy rariny. Fe nampianary tsika Kristiana mba “tsy ho anisani-zao tontolo zao” sady handiny ty Fanjakà-Ndranahary handrava ty tsy rariny iaby. (Jaona 17:16) Fe ndre zay, mbo malahelo avao tsika, na meloky mihintsy lafa mahita olo tratsin’ny tsy rariny. Mety hanao ani-zao amy zay tsika hoe: ‘Ino lahy ty tokony hataoko e? Ino ty tokony hataoko mba hanohera ty tsy rariny?’ Mba hamaleantsika an’ny fanontanea reo, le ndao hodinihintsika tse ty raha tsapan’i Jehovah noho Jesosy mikasiky ty tsy rariny.

HALAN’I JEHOVAH NOHO JESOSY TY TSY RARINY

3. Manino ro ara-dalàna laha malay ty tsy rariny tsika? (Isaia 5:7)

³ Resahin’ny Baiboly ty antony mahavy antsika malay ty tsy rariny. Resahiny ao hoe nataon’i Jehovah mitovy toetsy aminy tsika. ‘Tea rariny noho tea raha mahity,’ ohatsy, ie. (Sal. 33:5; Gen. 1:26) Tsy manao raha tsy rariny mihintsy ie, le tsy teany hanao ani-zay koa ty olo! (Deot. 32:3, 4; Mik. 6:8; Zak. 7:9) Tamy andron’i Isaia mpaminany, ohatsy, le naharè Jehovah hoe “mijaly noho mitaray” ty ankamaroan’Israelita satria nanerisery an-drozy ty olo firenena raiky amin-drozy. (Vakio Isaia 5:7.) Nanao raha Jehovah, ka nisazìny ze olo zatsy nandika ty Lalànany noho nanerisery ty hafa.​—Isa. 5:5, 13.

4. Nanao akory Jesosy lafa nahita olo nitratsin’ny tsy rariny? (Henteo koa sary io.)

⁴ Tea rariny noho malay ty tsy rariny manahaky an’i Jehovah, Jesosy. Ndraiky andro, nahita lahilahy raiky maty tana zay Jesosy. Niferinesany ie, le nitahàny. Fe nimeloky mpanday fivavaha rey lafa nahita ani-zay. Tsy mba nifalifaly rozy hoe niafaky amy arety nampijaly azy iny lahilahy iny. Fa ty raha nanahira an-drozy le hoe nandika lalàna mikasiky Sabata Jesosy. Ino ty nitsapan’i Jesosy lafa nahita an’ny fihetsikin-drozy zay? ‘Tena nalahelo ie satria tsy niferinay olo rozy.’​—Marka 3:1-6.

5. Ino ty mila tiarovintsika lafa meloky mikasiky ty tsy rariny tsika?

⁵ Samby tsy tea ty tsy rariny zany Jehovah noho Jesosy, ka ara-dalàna laha tsy teantsika koa raha zay. (Efes. 4:26) Fe mila tiarovintsika hoe tsy handamy ty tsy rariny mihintsy ty heloky. Laha meloky marè koa aza tsika, le mety harary na ho kivy. (Sal. 37:1, 8; Jak. 1:20) Ino zany ty tokony hataontsika mba hiatreha ty tsy rariny? Ndao tsika handramby fianara baka amy modelin’i Jesosy.

AKORY TY FOMBA NIATREHAN’I JESOSY TY TSY RARINY?

6. Ino ty tsy rariny nahazo ty olo tamy Jesosy tan-tany etoy? (Henteo koa sary io.)

⁶ Nahita olo maro nitratsin’ny tsy rariny Jesosy tamy ie tan-tany etoy. Nihitany, ohatsy, hoe nampijalìn’ny mpanday fivavaha ty vahoaky. (Mat. 23:2-4) Nihitany koa hoe nanerisery olo ty manam-pahefà Romanina, ka maro ty Jiosy tsy ta ho ambany fahefàn-drozy sasy. Nanao grevy amy Romanina mihintsy aza ty Jiosy sisany. Fe tsy nanoha ty grevy nataon-drozy Jesosy. Lafa nihainy aza hoe ta ho nanao azy mpanjaka ty vahoaky, le niala tamin-drozy eo ie.​—Jaona 6:15.

7-8. Manino Jesosy ro tsy niezaky handamy ty tsy rariny tamy ie tan-tany etoy? (Jaona 18:36)

⁷ Tamy Jesosy tan-tany etoy, le tsy nilitsy amy politiky ie mba handamìna ty tsy rariny. Ino ty antony? Satria hainy hoe tsy natao hifanday ty olombelo samby olombelo sady tsy mana zo hanao ani-zay. (Sal. 146:3; Jer. 10:23) Tsy afaky mangalaky ty antony mampisy ty tsy rariny koa ty olombelo. Satana Devoly ro manday an’ny tontolo toy. Mpamono olo ie, sady mampiasa ty fahefàny mba hanaova ty tsy rariny. (Jaona 8:44; Efes. 2:2) Ndre ty olo ta hanao raha soa aza, le tsy afaky mandamy ty tsy rariny satria tsy lavorary.​—Mpito. 7:20.

⁸ Nihain’i Jesosy hoe ty Fanjakà-Ndranahary raiky avao ro afaky hangalaky tanteraky ty fototsin’ny tsy rariny. Zay nahavy azy nandany fotoa noho hery mba ‘hitoria noho hanambarà ty vaovao soan’ny Fanjakà-Ndranahary iny io.’ (Lioka 8:1) Nameany toky olo “mosarè noho marandrano fahamarina” rey hoe mbo ho tampitsy avao ty kolikoly noho ty tsy rariny. (Mat. 5:6; Lioka 18:7, 8) Fe tsy ty fanjakàn’olombelo ro hahavita ani-zay, fa Fanjakà “tsy anisani-zao tontolo zao” iny, zany hoe ty Fanjakà-Ndranahary.​—Vakio Jaona 18:36.

TAHAFO TY FOMBA NIATREHAN’I JESOSY TY TSY RARINY

9. Manino iha ro resy lahatsy hoe ty Fanjakà-Ndranahary raiky avao ro handrava ty tsy rariny iaby?

⁹ Maro ty tsy rariny hitantsika henanizao, laha ohary amy ty nihitan’i Jesosy tamy ie tan-tany etoy. Fe mbo Satana noho ty olo ambany fahefàny avao ro fototsin’ny tsy rariny amy “andro farany” zao. (2 Tim. 3:1-5, 13; Apok. 12:12) Manahaky an’i Jesosy, le haintsika hoe ty Fanjakà-Ndranahary avao ro handrava ty fototsin’ny tsy rariny. Manoha tanteraky an’ny Fanjakà io tsika, ka tsy manao grevy na manao raha hafa mba hialia amy tsy rariny. Diniho moa ty raha niainan’i ranabavy Stacy.a Talohan’ny nahaizany fahamarina, le matetiky ie nanao grevy niaraky amin’olo nanohitsy ty tsy rariny. Fe lafa nandeha ty fotoa, le nanomboky nisalasala ie laha tena handamin-draha raha zay. Zao ty nivolaniny: “Lafa nanao grevy zahay, le nieritseritsy aho hoe tena mialy amy tsy rariny vatany va zaho toy! Fe haiko henanizao hoe ty Fanjakà-Ndranahary ro handamy ty problemo iaby. Haiko fa Jehovah ro mahavita mandamy ty raha iaby mampijaly olo, fa tsy zaho mihintsy.”​—Sal. 72:1, 4.

10. Manino ty fanaova grevy ro tsy mifanaraky amy torohevitsin’i Jesosy amy Matio 5:43-48 ao? (Henteo koa sary io.)

¹⁰ Maro ty olo manao grevy amy fanjakà henanizao. Fe andesin-keloky rozy lafa manao ani-zay, mandika lalàna sady manao raha manday fahavoaza ho an’olo hafa. Tsy zay mihintsy ty nampianarin’i Jesosy antsika. (Efes. 4:31) Zao ty nivolanin’ny rahalahy mana anara Jeffrey zay: “Atao raha milamindamy tse ty grevy ataon’olo amy voalohany. Fe tampoky eo le mivaliky hasatà noho fandravà rahan’olo raha zay.” Fe nampianarin’i Jesosy antsika hoe tokony ho tea ty olo iaby tsika, ndre ty olo tsy mitovy hevitsy amintsika zay, na manohitsy antsika. (Vakio Matio 5:43-48.) Kristiana tsika, ka miezaky mafy mba tsy hanao raha tsy mifanaraky amy modelin’i Jesosy.

11. Manino ro mety ho sarotsy amintsika kindraiky ty hanahaky an’i Jesosy?

¹¹ Fe ndre fa haintsika aza hoe ty Fanjakà-Ndranahary ro handamy tanteraky ty tsy rariny, le mety ho sarotsy amintsika ty hanahaky an’i Jesosy lafa tratsin’ny tsy rariny tsika. Diniho moa ty raha niseho tamy Janiya lafa nitratsin’ny fanavakavaham-bolon-koditsy ie. Hoy ty asany: “Tena nalahelo aho sady nimeloky marè, ka ta hamaly faty. Farany aho nieritseritsy hanoha grevy mialy amy fanavakavaham-bolon-koditsy. Hitako hoe zay ty fomba soa ampisehoako ty heloko.” Fe lafa nandeha ty fotoa, le tsapan’i Janiya hoe nila niova ie. Zao ty nivolaniny: “Tsapako hoe lasa tsy niantehitsy amy Jehovah aho, fa natoky olo noho nino ty raha nivolanin-drozy. Farany aho nanapa-kevitsy tsy hiaraky amy fikambana mpanao grevy rey sasy.” Ara-dalàna laha meloky tsika lafa tratsin’ny tsy rariny. Fe mila mifehy ty helokintsika tsika, sady hiezaky mafy mba tsy ho anisani-zao tontolo zao mihintsy.​—Jaona 15:19.

12. Manino ro tokony ho filintsika soa ty vaovao arahintsika?

¹² Ino ty hanampy antsika hifehy ty helokintsika lafa tratsin’ny tsy rariny tsika? Maro ty mahita hoe tena ilà ty mifily soa ty raha vakỳ, janjìny, noho hentea. Feno lahatsoratsy mikasiky ty tsy rariny, ohatsy, amy internet ao, ka lasa mandrisiky olo hanao grevy. Matetiky aza ty mpanao gazety sisany ro miresaky ty hevitsiny avao, fa tsy miresaky ty tena marina. Ndre atao hoe marina aza ty vaovao raiky, le tsy handamin-draha mihintsy ty fanarahantsika azy tsy tampaky. Laha mandany fotoa hanaraha vaovao manahaky ani-zay aza tsika, le vomaiky mety hiasa loha, ho kivy, noho meloky. (Ohab. 24:10) Ty tena raty aza, le mety ho halinontsika hoe ty Fanjakà-Ndranahary avao ro handrava ty tsy rariny.

13. Manino ty famakia Baiboly sanandro ro manampy antsika hiatriky ty tsy rariny?

¹³ Laha mamaky Baiboly sanandro tsika sady mametsivetsy ty raha vakintsika, le hanampy antsika hiatriky ty tsy rariny raha zay. Tena nalahelo ranabavy mana anara Alia zay lafa nahita olo nisereseren’olo. Nimeloky ie satria atao raha tsy misy sazy mahazo azy olo mampijaly olo reo. Zao ty nivolaniny: “Tsapako hoe nila nanova ty toe-tsaiko aho laha tena mino hoe handamy an’ny problemo reo Jehovah. Namaky ty Joba 34:22-29 aho tamy zay. Nampahatiaro ahy andinin-teny reo hoe mahita ty raha iaby Jehovah. Ie raiky avao ro tena mahay ty fomba hitsarà ty olo, noho mahay mandamy ty problemo iaby.” Fe ino ty azontsika atao henanizao zisiky hiavian’ny Fanjakà-Ndranahary mba handamy ty tsy rariny?

INO TY AZONTSIKA ATAO HENANIZAO?

14. Ino ty raha azontsika atao mba hiatreha ty tsy rariny? (Kolosianina 3:10, 11)

¹⁴ Tsy afaky manaka olo tsy hanao ty tsy rariny tsika, fa tsika ro afaky miezaky mba tsy hanao ani-zay. Fa niresahintsika teo hoe manahaky an’i Jesosy tsika laha mampiseho fitiava. Ty fitiava, ohatsy, ro mahavy antsika miezaky ho soa fanahy amin’olo, ndre amin’olo manao raha tsy mety amintsika aza. (Mat. 7:12; Rom. 12:17) Falifaly Jehovah lafa soa fanahy noho manao ty rariny tsika.​—Vakio Kolosianina 3:10, 11.

15. Manino ty fitoria ty fahamarina amy Baiboly ao ro manampy olo hiatriky ty tsy rariny?

¹⁵ Ty fitoria ty fahamarina amy Baiboly ao ro fomba soa azontsika anampea ty olo hiatriky ty tsy rariny. Manino tsika ro mivola ani-zay? Satria afaky manova olo ho soa fanahy noho ho tea filongoa “ty fahaiza an’i Jehovah.” (Isa. 11:6, 7, 9) Talohan’ny nahaizan’ny lahilahy mana anara Jemal zay ty fahamarina, le niaraky tamin’olo mpizizo rezay ie, ka nanao grevy tamy fanjakà rozy satria nahatsapa hoe nampijalỳ. Hoy ty asany: “Tsy afaky miforsè olo hiova iha. Tsy niforsevan’olo hiova, ohatsy, aho fa ty fahamarina nianarako amy Baiboly ao ro nampiova ahy.” Tena nanampy an’i Jemal tsy hanao grevy sasy ty raha nianarany. Lafa ampianarintsika ty fahamarina amy Baiboly ao zany ty olo, le afaky manampy an-drozy hiatriky ty tsy rariny tsika.

16. Manino ro teanao horesahy amin’olo ty raha ampitamanin’ny Fanjakà-Ndranahary?

¹⁶ Manahaky an’i Jesosy tsika, ka resahintsika amin’olo hoe ty Fanjakà-Ndranahary avao ro mahavita mangalaky tanteraky ty tsy rariny. Hampahery olo nitratsin’ny tsy rariny rey raha zay. (Jer. 29:11) Zao ty nivolanin’i Stacy, azy niresahintsika taloha teo iny: “Nanampy ahy hiatriky ty tsy rariny nihitako noho niainako ty fahamarina nianarako. Mampiasa ty hafatsy amy Baiboly ao Jehovah mba hampahereza antsika.” Tokony ho parè hiresaky ty raha ampitamanin’ny Baiboly tsika mba hampahereza ty hafa. Laha tena maharesy lahatsy anao ty raha nianarantsika tato, zany hoe ty raha resahin’ny Baiboly mikasiky ty tsy rariny, le ho hainao ty hanazava an’ny raha zay amin’olo, ndre an-dakilasy any zay, ndre am-piasà any.b

17. Akory ty anampean’i Jehovah antsika mba hahavitantsika hiatriky ty tsy rariny?

¹⁷ Haintsika hoe hiatriky tsy rariny avao tsika laha mbo Satana ro “mpanday ani-zao tontolo zao.” Fe tsy midika zay hoe mialy raiky tsika na tsy misy fanantenà sasy satria nampitamà Jehovah fa hanampy antsika sady ‘handroaky’ an’i Satana. (Jaona 12:31) Resahin’i Jehovah amy Baiboly ao, ohatsy, ty antony mampanjeky ty tsy rariny noho ty fomba ikarakarany ty olo tratsin’ny raha zay. (Sal. 34:17-19) Nampiasa an’i Jesosy, Jehovah mba hampianatsy antsika hoe akory ty hiatrehantsika ty tsy rariny. Tsy ho ela koa, le hangalaky tanteraky ty tsy rariny ty Fanjakà-Ndranahary, ka tsy hijaly sasy ty olo. (2 Pet. 3:13) Enganè tsika hazoto hitory ty vaovao soan’ny Fanjakà iny avao, sady hanao an-tsay avao hoe amy hoavy le ho feno “rariny noho raha mahity” ty an-tany etoy.​—Isa. 9:7.