Akory ty Hiatrehanao ty Tsy Rariny?

1-2. Mety ho ia ty hanao tsy rariny amintsika?

NIRESAKY fanohara mikasiky ampela raiky maty valy Jesosy. Nivola ie fa nangataky mafy tamy mpitsara iny ampela io mba hahazo rariny. Azo antoky fa tsapan’ny mpianatsin’i Jesosy rey ty raha nahazo an’ny ampela io satria maro ty olo tratsin’ny tsy rariny tamy fotoa zay. (Lioka 18:1-5) Ndre tsika koa mahatsapa ty raha nitsapan’ny ampela io satria samby fa nitratsin’ny tsy rariny iaby.

² Manavakavaky, raty fanahy, noho tea tena ty ankamaroan’olo henanizao, ka tsy mahatseriky laha tratsin’ny tsy rariny tsika. (Mpito. 5:8) Fe laha mpiara-manompo ro nanao tsy rariny amintsika, le mety halahelo marè tsika. Tsy hoe akory hoe manenjiky antsika na manohitsy antsika rahalahy noho anabavintsika reo laha sendra nanao ani-zay, fa tsy lavorary rozy. Fe azontsika andrambesa fianara ty raha nataon’i Jesosy, lafa nanao tsy rariny taminy olo raty fanahy nanohitsy azy rey. Laha manam-pahareta amy amin’olo raty manohitsy antsika rey tsika, tsy vomaiky va tsika tokony hanam-pahareta amy mpiara-manompo amintsika! Ino ty tsapan’i Jehovah laha manao tsy rariny amintsika ty olo amy tontolo toy eto na ty rahalahy noho anabavy? Hanampy antsika va Jehovah?

3. Mikarakara ty mpanompony tratsin’ny tsy rariny va Jehovah? Ino ty antony?

³ “Tea rariny Jehovah,” ka teany ho voakarakara soa tsika, sady hainy ty olo manao raha tsy mety amintsika. (Sal. 37:28) Manome toky antsika Jesosy fa ‘hataon’i Jehovah malaky ze hahazoantsika rariny’ amy fotoa mety. (Lioka 18:7, 8) Hangalaky ty raha iaby mampijaly antsika koa ie tsy ho ela, ka tsy engàny hampijaly antsika sasy ty tsy rariny.​—Sal. 72:1, 2.

4. Ino ty ataon’i Jehovah mba hanampea antsika henanizao?

⁴ Tsy maintsy mandiny ty fotoa hangalan’i Jehovah ty raha iaby mampijaly antsika tsika. Fe zisiky hiaviani-zay, le ampeany tsika lafa misy manao tsy rariny amintsika. (2 Pet. 3:13) Ampianariny antsika, ohatsy, ty tokony hatao lafa misy olo manao tsy rariny amintsika, amy zay tsika tsy hanaontao fahatany. Nameany modely tena soa tsika, tsy ia zay fa Anakilahiny iny. Resahin’ny Baiboly hoe ino ty nataon’ny Anakilahiny io lafa nisy nanao tsy rariny taminy. Ameany torohevitsy mahasoa tokony horihintsika koa tsika lafa tsika tratsin’ny tsy rariny.

TANDREMO TY RAHA ATAONAO LAFA TRATSIN’NY TSY RARINY

5. Manino ro tokony ho tandremantsika soa ty raha ataontsika lafa tratsin’ny tsy rariny tsika?

⁵ Mety harary biby ty fontsika na mety ho kivy tsika lafa tratsin’ny tsy rariny. (Mpito. 7:7) Zay mihintsy ty nitsapan’ny mpanompon’i Jehovah tsy nivaliky rezay, tsy ia zay fa Joba noho Habakoka. (Joba 6:2, 3; Hab. 1:1-3) Ara-dalàna aloha laha malahelo tsika na kivy. Fe mila tandremantsika soa ty raha ataontsika amy zay tsika tsy hanaontao fahatany.

6. Ino ty ianarantsika baka amy ty raha nataon’i Absaloma? (Henteo koa sary io.)

⁶ Lafa misy olo manao tsy rariny amintsika, le mety ta hamaly faty tsika. Fe tsy hampilamin-draha mihintsy ty fanaovantsika ani-zay, fa vomaiky hanimba raha. Diniho moa ty raha nataon’i Absaloma anaky Davida Mpanjaka. Neloky biby ie lafa niravàn’i Amnona rahalahiny Tamara anabaviny. Tokony ho vonoa Amnona laha ty Lalànan’i Mosesy ro hentea. (Lev. 20:17) Rariny ty ahin’i Absaloma laha neloky ie, fe tsy nety ty raha nataony satria nivonoany Amnona.​—2 Sam. 13:20-23, 28, 29.

7. Nanao akory mpanao salamo iny tamy voalohany lafa nahita ty tsy rariny?

⁷ Lafa hitantsika hoe atao raha mandeha soa ty fiainan’olo manao ty tsy rariny, le mety hieritseritsy tsika hoe tsy misy dikany avao ty fanaovantsika ty marina. Nihitan’ny mpanao salamo raiky zay, fa ty mpanao raty mampijaly ty olo marina koa ro tafavoaky amy fiaina. Hoy ty asany: “Manahaky ani-zay ty raty fanahy! Mandeha soa avao ty fiainany.” (Sal. 73:12) Neloky koa ie lafa nahita ty tsy rariny, sady nieritseritsy hoe tsy misy dikany avao ty antony nanompoany an’i Jehovah. Hoy ty asany: “Lafa niezaky hahatakatsy ani-zay aho, le nikoronta ty saiko.” (Sal. 73:14, 16) Nisy vokany taminy raha zay, ka hoy ie: “Mañaly fa ho nivio lala aho. Fa ho nibolisatsy ny tomboko.” (Sal. 73:2) Manahaky ani-zay ty raha niseho tamy rahalahy kaihy hoe Alberto zay.a

8. Ino ty vokatsin’ny tsy rariny tamy rahalahy raiky?

⁸ Nasaran’ny rahalahy sisany nangalatsy dralan’ny fiangona Alberto. Ino ty vokany? Nalà taminy ty tombotsoany, ka lasa tsy anti-panahy sasy ie sady lasa tsy nanaja azy sasy koa ty ankamaroan’olo tamy fiangona teo lafa naharè an’ny raha iny. Zao ty nivolanin’i Alberto: “Neloky biby aho tamy zay, sady nikivy tanteraky. Nengàny hisy vokany tamy fifandrambesany amy Jehovah ty fihetseham-pony, ka tsy nivory mihintsy ie tanatin’ny limy tao. Asehon’ny tantara io hoe ino ty raha mety hiseho laha tsy voafehintsika ty helokintsika lafa tratsin’ny tsy rariny tsika.

TAHAFO TY FOMBA NIATREHAN’I JESOSY TY TSY RARINY

9. Ino iaby ty tsy rariny nahazo an’i Jesosy? (Henteo koa sary io.)

⁹ Modely tena soa ho antsika Jesosy satria nahay niatriky ty tsy rariny ie. Diniho moa ty tsy rariny nataon’ny fianakaviany noho ty olo hafa azy. Nivolanin’ny longony tsy nanompo an’i Jehovah rey ie hoe lasa adala. Nisy mpitariky fivavaha koa nivola azy hoe misy demonia ie. Nikizakizaky azy koa maramila romanina rey, nampijaly azy, le namono azy tamy farany. (Marka 3:21, 22; 14:55; 15:16-20, 35-37) Fe niaritsy avao Jesosy, sady tsy nieritseritsy hamaly faty mihintsy ndre teo tsy rariny nataon’olo azy reo. Ino ty azontsika ianara baka aminy?

10. Ino ty nataon’i Jesosy lafa nitratsin’ny tsy rariny ie? (1 Petera 2:21-23)

¹⁰ Vakio 1 Petera 2:21-23.b Nanome modely tena soa ho antsika Jesosy lafa tsika tratsin’ny tsy rariny. Nihainy hoe amy fotoa manao akory ie ro tokony hivola, le mbia ie ro tsy tokony hivola. (Mat. 26:62-64) Tsy nataony am-po koa ze kila vandy nasaran’olo azy. (Mat. 11:19) Lafa niresaky ie, le tsy nanambanimbany na nandratiraty an’olo nanenjiky azy rey. Nahay nifehy tena Jesosy satria “napetrakiny tamy Azy mitsara araky ty rariny iny ty fiainany.” Hain’i Jesosy hoe hitan’i Jehovah ty tsy rariny ataon’olo azy. Natoky ie fa hataon’i Jehovah ze tsy hisian’ny tsy rariny amy fotoa mety.

11. Akory ty ampisehoantsika fa mahafehy ty vavantsika tsika? (Henteo koa sary io.)

¹¹ Afaky manahaky an’i Jesosy koa tsika lafa tratsin’ny tsy rariny, ka tandremantsika soa ty raha hovolanintsika. Tsy de manao akory ty raha sisany ataon’olo antsika kindraiky, ka tsy voatery hiasantsika loha. Na aleontsika mitsỳ mihintsy mba tsy hahavy antsika hivola raha mety hiteraky problemo bevata. (Mpito. 3:7; Jak. 1:19, 20) Mety mila mivola koa tsika amy fotoa sisany lafa mahita olo tratsin’ny tsy rariny na lafa mila miaro ty fahamarina. (Asan’ny apostoly 6:1, 2) Fe lafa mivola tsika, le tokony hiezaky mba ho kalma avao noho hampiseho fanajà.​—1 Pet. 3:15.c

12. Akory ty anankinantsika ty fiainantsika amy “Azy mitsara araky ty rariny iny”?

¹² Afaky manahaky an’i Jesosy koa tsika, ka ankinintsika amy “Azy mitsara araky ty rariny iny” ty fiainantsika. Lafa misy olo mitsaratsara fahatany na manao raha tsy mety amintsika, le matoky tsika fa hain’i Jehovah ty tena marina. Hanampy antsika hiaritsy raha zay lafa tratsin’ny tsy rariny tsika satria haintsika hoe halamin’i Jehovah ty problemo iaby amy farany. Laha matoky an’i Jehovah tsika sady mandiny azy handamy ty problemo iaby, le tsy ho meloky na hitanjaky lolompo amin’olo. Satria laha meloky noho mitanjaky lolompo tsika, le mety hanaontao fahatany, tsy ho falifaly, sady mety hanimba ty fifandrambesantsika amy Jehovah.​—Sal. 37:8

13. Ino ty hanampy antsika hiaritsy avao ty tsy rariny mahazo antsika?

¹³ Mazava ho azy, fa tsy ho vitantsika tanteraky ty hanaraky ty modelin’i Jesosy. Mety hivola na hanao raha mety hanenenantsika tsika kindraiky. (Jak. 3:2) Mety hampijaly antsika na tsy ho afaky am-pontsika ao koa ty raha tsy mety nataon’olo antsika. Laha zay ty raha miseho aminao, le matokisa fa hain’i Jehovah ty raha mahazo anao. Tena hain’i Jesosy koa ty raha tsapanao satria fa nitratsin’ny tsy rariny koa ie. (Heb. 4:15, 16) Ankoatsin’ny modelin’i Jesosy, le amean’i Jehovah torohevitsy soa amy Safàny ao koa tsika, mba hanampy antsika hahay hiatriky ty tsy rariny mahazo antsika. Ndao tsika handiniky andinin-teny roe afaky manampy antsika baka amy bokin’ny Romanina ao.

“ENGAO NDRANAHARY RO HAMPISEHO TY HELOKINY”

14. Ino ty dikan’ny hoe “engao Ndranahary ro hampiseho ty helokiny”? (Romanina 12:19)

¹⁴ Vakio Romanina 12:19. Nampirisiky ty Kristiana apostoly Paoly mba ‘hanenga a-Ndranahary hampiseho ty helokiny.’ Manenga an’i Jehovah hampiseho ty helokiny tsika laha engantsika hampihatra ty rariny amy fotoa noho amy fomba mety aminy ie. Fa nitratsin’ny tsy rariny rahalahy kaihy hoe John zay, le zao ty nivolaniny tafara atoy: “Tsy maintsy nitanjaky ty heloko aho mba tsy hanaontao fahatany, ndre tsy nimora tamiko ty nanao ani-zay. Nanampy ahy ty Romanina 12:19 mba hanam-pahareta noho hatòky an’i Jehovah.”

15. Manino ro tena soa ty mandiny an’i Jehovah handamy ze raha tsy mety?

¹⁵ Mandramby soa tsika laha mandiny an’i Jehovah handamy ze raha tsy mety. Ino ty antony? Satria tsy ho sahira noho ho lany fotoa handamy an’ny problemo iny tsika. Parè hanampy antsika Jehovah, ka sahala mivola amintsika hoe: “Eo avao iha hanaovako azy. Engao fa anjarako mandamy tsy rariny zao.” Laha mino an’ny fampitamanan’i Jehovah zay tsika, le tokony hajanontsika ty helokintsika satria Jehovah ro mahita fomba soa handamina an’ny raha iny. Zay mihintsy ty nanampy an’i John, azy niresahintsika taloha teo iny. Hoy ty asany: “Laha mandiny an’i Jehovah aho mba handamy ty raha sarotsy mahazo ahy, le ho soa mandilatsy ty ho nanaovako azy ty vokany.”

“RESEO AMY SOA AVAO TY RATY”

16-17. Manino ty vavaky ro manampy antsika ‘handresy ty raty amy ty soa avao’? (Romanina 12:21)

¹⁶ Vakio Romanina 12:21. Nampirisiky ty Kristiana Paoly mba ‘handresy ty raty amy ty soa avao.’ Zao ty nivolanin’i Jesosy tamy Toriteniny Tam-bohitsy teo iny: “Tiavo avao ty fahavalonareo, le ka mieny mivavaky ho ani-ze manenjiky anareo.” (Mat. 5:44) Zay mihintsy ty nataony. Mety fa nieritseretintsika vasa ty fijalea niaretan’i Jesosy lafa ie nifantsihin’ny maramila romanina rey. Marina fa tsy tena ho haintsika zay, fe tena nijalijaly ie sady niaritsy maharary.

¹⁷ Ndre nimafy ty fijalea nahazo an’i Jesosy, le tsy nihena mihintsy ty fitiavany an’i Jehovah sady tsy nivaliky taminy ie. Tsy nanozo an’ny maramila rey ie, fa vomaiky nivavaky ho an-drozy hoe: “Baba, engao ty hadisoan-drozy satria tsy hain-drozy raha ataon-drozy io.” (Lioka 23:34)d Laha mivavaky ho an’olo nanao raha tsy mety tamintsika tsika, le tsy hitanjaky lolompo, tsy ho meloky sasy, sady mety hiova mihintsy ty fahitantsika an-drozy.

18. Manino ty vavaky ro nanampy an’i Alberto noho John hiaritsy ty tsy rariny?

¹⁸ Tena nanampy an’ny rahalahy roe nitratsin’ny tsy rariny niresahintsika tamy lahatsoratsy toy ato rey ty vavaky. Zao ty nivolanin’i Alberto: “Nivavaky ho an’ny rahalahy nanao tsy rariny tamiko rey aho. Nivavaky matetiky amy Jehovah aho mba hanampy ahy tsy hanao am-po sasy an’ny raha niseho tamiko iny.” Soa avao fa nimpoly nanompo an’i Jehovah ndraiky Alberto. Zao koa ty nivolanin’i John: “Nivavaky sanandro ho an’ny rahalahy nanao raha namparary foko iny aho. Nivavaky koa aho mba hahavita hanenga ty hadisoany. Nanampy ahy Jehovah, ka tsy neloky sasy an’ny rahalahiko iny aho sady tsy nitsaratsara azy.”

19. Ino ty tsy maintsy ataontsika zisiky hiavian’ny faran’ny tontolo toy? (1 Petera 3:8, 9)

¹⁹ Laha mbo miay amy tontolo raty toy eto tsika, le mety ho tratsin’ny tsy rariny avao. Fe ndre ino ino ty raha iaretanao, le mivavaha amy Jehovah avao mba hahazo ty fanampeany. Enganè mba hanahaky ty nataon’i Jesosy koa tsika lafa misy manao raty antsika, sady hanoriky ty torolalan’ny Baiboly avao. Laha manao ani-zay tsika, le afaky matoky fa hahazo fitahia baka amy Jehovah.​—Vakio 1 Petera 3:8, 9.