Tusitusiga e Iai se Uiga Faapitoa
“IEHOVA SIT TIBI CUSTOS”
O UPU nei, o loo tusia i le puipui i luma o se fale tuai o lona 17 o senituri i le nuu o Celerina, i Suiselani i sasaʻe, o lona uiga, “Ia fai Ieova ma ou malu.” I lenei vaipanoa maugā, o se mea e masani ai le maua o le suafa o le Atua o tusia po o valivaliina i fale tuai ua faitau senituri le leva, i falesa, ma fale aʻoga. Na faapefea ona lauiloa le suafa o Ieova?
I Rhaetia anamua (o vaega ua tuufaatasia o atunuu ua lauiloa nei o Siamani i saute sasaʻe, Ositeria, ma Suiselani i Sasaʻe) na avea ma itumalo o Roma i le 15 T.L.M. O tagata na aināina lena atunuu, sa tautala i le gagana Romansh, o se gagana na faavae mai i le gagana Latina, ma na tutupu mai ai isi gagana ia o loo tautatala ai pea nisi e nonofo i vanu o le Alpine i Suiselani ma Italia i mātū.
I lena taimi, na faaliliuina ai ni vaega o le Tusi Paia i le gagana Romansh. I se tasi o lomiga, le Biblia Pitschna, o loo i ai Salamo ma le Tusi Paia Kerisiano Eleni. I lenei Tusi Paia, na lomia i le 1666, o loo faatele ona aliai mai ai le suafa o Ieova (Iehova) i Salamo atoa. Talu ai o le Tusi Paia sa avea o se tusi e sili ona faitauina i aiga, na oo ai ina masani lelei le aufaitau o le Biblia Pitschna ma le suafa o Lē na Foafoaina Mea.
Ae peitai, e leʻi toe naunau i ai tupulaga fai mai i mataupu faale-Tusi Paia. E toatele sa leʻi toe popole e fesili po o le ā le uiga o le upu “Iehova,” (Ieova) pe e leʻi faia foi e a latou faifeau ni taumafaiga e faamatala atu lea suafa. I lea, ua oo ai ina avea nei tusitusiga e na o ni teuteu e faailoga ai se tupulaga ua mavae atu.
I le faitau sefulu o tausaga ua mavae atu, na faia ai se suiga mataʻina tau aʻoaʻoga. Na faimalaga mai Molimau a Ieova mai laufanua maulalo, e fai malologa i nei vanu matagofie ma faia ai se taumafaiga faapitoa e aʻoaʻo tagatanuu e uiga i le Atua, o lona suafa o Ieova. Ua oo lava ina nonofo mau ai nisi Molimau i lea vaipanoa ina ia mafai ai ona latou faaalu le tele o le taimi e aʻoaʻo ai tagatanuu e uiga i fuafuaga ofoofogia a Lē na Foafoaina Mea mo le lalolagi ma tagata. I lea, o nei tusitusiga anamua i le gagana Romansh, ua maua se uiga fou a o aʻoaʻoina e tagata e uiga i le Atua moni, o Ieova.
[Ata i le itulau 32]
IEHOVA PORTIO MEA: Ieova e, o loʻu tofi lava oe. —Tagaʻi i le Salamo 119:57