E TE SILAFIA?

I taimi o Iesu, o le ā le auala na faia ai foaʻi tautupe mo le malumalu?

I le Lotoā o Fafine, sa iai le vaega sa teu ai tupe mo le malumalu. O loo faamatalaina i le The Temple​—Its Ministry and Services: “Sa faataamilo i le vaega lea sa teu ai tupe mo le malumalu se faapaologa. I lalo ifo o lenā faapaologa, sa iai ni pusa se sefulutolu po o ʻpū’ lea sa tuu ai meaalofa tautupe.”

Na taʻua nei pusa o pū, auā e lauiti pito i luga ae lautetele pito i lalo. E eseese lava foaʻi e tuuina i pusa taʻitasi, ma e eseese foʻi fuafuaga e faaaogā i ai na tupe. Sa iai Iesu i le Lotoā o Fafine, lea na ia mātauina ai le toʻatele o tagata o loo faia ni foaʻi e aofia ai ma se fafine mativa ua oti lana tane.​—Luka 21:1, 2.

E lua pusa sa teuina ai lafoga o le malumalu—o le tasi mo le tausaga o loo faagasolo, ma le isi pusa mo le tausaga ua mavae. O le pusa lona 3 e oo i le pusa lona 7, sa aoina ai foaʻi e tusa ai ma le tau o manutagi, lupe, fafie, mea manogi, ma ipu auro. Pe afai ua sili atu se foaʻi ua faia e se tasi, ona tuu lea o lenā tupe faasili i pusa o loo totoe. O le pusa lona 8, sa tuuina ai tupe sa totoe mai taulaga o agasala. O le pusa lona 9 e oo i le pusa lona 12, sa teuina ai foaʻi sa totoe mai i tupe mo taulaga o le nofosala, taulaga e faia i manulele, taulaga a tagata Naseri, ma taulaga a tagata lepela ua faamamāina. O le pusa lona 13, sa teuina ai tupe mo meaalofa tauofo.

Po o Luka o se tusitala o talafaasolopito e saʻo aʻiaʻi ana faamatalaga?

O Luka na tusia le Evagelia o loo taʻua ai lona igoa faapea le tusi o Galuega a le ʻAuaposetolo. Na ia taʻua lona “matuā suʻesuʻe ma le faamaoni i mea uma lava mai i le amataga.” (Luka 1:3) Peitaʻi, ua fesiligia e le toʻatele o tagata atamamai le saʻo aʻiaʻi o faamatalaga a Luka. E faapefea ona faamaonia le saʻo aʻiaʻi o faamatalaga a Luka?

Na faamatalaina e Luka mea moni na tutupu i le talafaasolopito lea e iai ona faamaoniga. O se faataʻitaʻiga, na ia faaaogāina le tele o taʻu e lē iloa e le toʻatele lea e ave i tagata aloaʻia o Roma, e pei o le praetors po o alii faamasino i Filipi; politarchs po o ē pule i Tesalonia; ma Asiarchs po o ē taʻitaʻi i Efeso. (Galuega 16:20; 17:6; 19:31) Na taʻua e Luka Herota Anetipa o le tetrarch po o le pule o le itumalo, ma Sekio Paulo o le suikonesula o Kuperu.​—Galuega 13:1, 7.

O se tulaga mataʻina le saʻo o taʻu na faaaogā e Luka, auā pe a sui tulaga o oganuu o Roma, e sui foʻi le taʻu o le taʻitaʻi e pulea lea oganuu. Na faapea mai se tagata atamai o le Tusi Paia o Bruce Metzger, “mai lea taimi i lea taimi, o taʻu o loo faamaumauina i le tusi o Galuega, ua faamaonia ai le saʻo o le nofoaga ma le taimi o mea na tutupu.” Na taʻua e William Ramsay o se tagata atamai, o Luka “o se tusitala o talafaasolopito e sili ona maufaatuatuaina ana faamatalaga.”