Talaʻia o le Tala Lelei ma le Mautinoa

¹ I le amataga lava o le uluaʻi senituri, na faatonu ai e Iesu Keriso ona soo ina ia talaʻi le tala lelei o le Malo ma ia “fai nuu uma lava ma soo.” (Mata. 24:14; 28:19, 20) Ua faatinoina ma le uigā e Molimau a Ieova lana faatonuga, o lea, e oo atu i le faaiʻuga o lona 20 o senituri, ua faateleina lo tatou ʻauuso i le silia i le 5,900,000 soo i atunuu e 234. Maʻeu se alaga sili o viʻiga i lo tatou Tamā faalelagi!

² O lea ua tatou ulu atu nei i lona 21 o senituri. O loo taumafai ma le faaʻoleʻole lo tatou Fili e faalavelave i la tatou galuega autū o le talaʻiina o le Malo ma le faia o soo. E na te faaaogā omiga mai lenei faiga o mea i le taumafai e faatōsina ese lo tatou uaʻi atu, pulea lo tatou taimi, ma faaalu uma lo tatou mālosi i le tele o mea e lē tāua ma mea e fiafia i ai. Na i lo o le faatagaina o lenei faiga e pulea mea e tāua i le olaga, ua tatou faamaonia e i tatou lava mai le Afioga a le Atua le mea e sili—o le faia lea o le finagalo o Ieova. (Roma 12:2) O lona uiga o le usitaʻia o apoapoaʻiga faale-Tusi Paia ina ia ‘talaʻi le upu i ona aso e taugalemu ai, ma ona aso e le taugalemu ai ma ia matuā faaiuina la tatou faiva.’—2 Timo. 4:2, 5.

³ Ia Ati Aʻe le Mautinoa: O Kerisiano, e manaʻomia ona “tumau ua atoatoa ona lelei, ma ua mautinoa le finagalo uma lava o le Atua.” (Kolo. 4:12 LT) O le upu “mautinoa” ua faamatalaina e faapea “o le faatauanau malosi po o le talitonu; le tulaga ua mautinoa.” Ona o ni Kerisiano, e tatau ona tatou mautinoa e faapea, o le afioga faavaloaga a le Atua e moni ma, ua tatou oo atu nei i le loloto o le taimi o le iʻuga. E tatau ona ia i tatou se talitonuga mālosi e pei o le talitonuga o le aposetolo o Paulo o lē na faapea mai, o le tala lelei “o le mana lava lea o le Atua e ola ai i latou uma o e faatuatua.”—Roma 1:16.

⁴ E faaaogā e le Tiapolo ia tagata amio leaga ma ē taupelopelo, o ē ua faasesēina foʻi i latou lava e taaʻina ma faasesēina isi. (2 Timo. 3:13) I le muaʻi lapataʻia e uiga i lenei mea, e tatou te faia ai ni laasaga e faamālosia ai lo tatou mautinoa e faapea, ua ia i tatou le upu moni. Na i lo o le faatagaina o popolega o le olaga e faavaivaia lo tatou māʻelegā, tatou te faamuamua pea manaʻoga o le Malo. (Mata. 6:33, 34) E tatou te lē mananaʻo foʻi e manatu māmā i le faanatinati o taimi, atonu i le lagona e faapea o loo mamao lava le iʻuga o lenei faiga o mea. Ae ua matuā sili atu lava ona lalata mai. (1 Pete. 4:7) E ui lava atonu e ia i tatou le lagona e faapea, e itiiti lava ni āuga o le faasalalauina atu o le tala lelei i nisi atunuu pe a fua i le molimau ua uma ona tuuina atu, e tatau lava ona faaauau ona faia le galuega lapataʻi.—Eseki. 33:7-9.

⁵ O fesili autū lava i nei aso faaiʻu e faapea: ‘Po o oʻu manatu mamafa i le poloaʻiga a Iesu ina ia faia soo? Pe a ou talaʻia le tala lelei, po o oʻu faaalia se mautinoa mālosi e faapea e matuā moni lava le Malo? Po o oʻu maumauaʻi e faia se sao aupito sili i lenei faiva faasaoola?’ I le iloaina ua lē o toe mamao se taimi o tatou iai nei ma le oo mai o le iʻuga, e tatau ona tatou uaʻi totoʻa ia i tatou lava faapea ma lo tatou tofiga e talaʻi ma aʻoaʻo atu. O le faia o lenei mea o le a tatou faasaoina ai e lē gata ia i tatou lava ae faapea ma ē o faalogologo mai ia i tatou. (1 Timo. 4:16) E mafai faapēfea e i tatou uma i le avea o ni faifeʻau ona faamālosia lo tatou mautinoa?

⁶ Faaaʻoaʻo i Tagata Tesalonia: I le manatuaina e le aposetolo o Paulo o galuega mamafa a uso i Tesalonia, na ia faapea atu ia te i latou: “E lei oo atu la matou tala lelei ia te outou na o le upu, a o le mana, ma le Agaga Paia, atoa ma le mautinoa lava. Ua outou iloa la matou amio ona o outou, a o matou i ai ma outou. Sa outou faaaʻoaʻo mai foi ia te i matou, atoa ma le Alii, ina ua outou talia le upu i le puapuaga tele, ma le olioli mai le Agaga Paia.” (1 Tesa. 1:5, 6) Ioe, sa faamālō atu Paulo i le faapotopotoga i Tesalonia ona e ui lava i le tele o puapuaga, ae sa latou talaʻi ma le māʻelegā ma le mautinoa. O le ā na mafai ai ona latou faia o lenei mea? I se tulaga sili, o le māʻelegā ma le mautinoa na latou vaʻaia i le aposetolo o Paulo ma ona uso sa galulue faatasi, na iai ni āuga mautinoa ia i latou. E faapēfea?

⁷ O le olaga o Paulo lava ia ma ana aumea faimalaga na molimau e faapea, sa ia i latou le agaga paia o le Atua ma sa latou talitonu ma le loto atoa i mea na latou talaʻiina atu. A o leʻi ō atu i Tesalonia, sa sauāina Paulo ma Sila i Filipi. E aunoa ma se faamasinoga, sa sasaina ma faafalepuipuiina i laʻua, ma faamauina o la vae i laau. Ae peitaʻi, o nei tofotofoga sa leʻi faavaivaia ai lo la māʻelegā mo le tala lelei. Ae o le faalaa tauatua na māfua ai ona tatalaina i laʻua, na iʻu ai i le faaliliuina o le pule o le falepuipui ma lona aiga, ma tatala ai le ala mo nei uso e faaauau ai pea i la laʻua faiva.—Galu. 16:19-34.

⁸ I le mālosi o le agaga o le Atua, na alu atu ai Paulo i Tesalonia. O iinā na galue ai o ia i le sāʻilia o mea e tausi ai ona lava manaʻoga ma o lea, sa faaavanoa atoatoa ai o ia i le aʻoaʻoina atu o le upu moni i tagata Tesalonia. E leʻi taofia ai o ia mai le folafolaina atu o le tala lelei i avanoa uma. (1 Tesa. 2:9) O le talaʻiga a Paulo faatasi ma lona mautinoa na iai se aafiaga mālosi i tagata o le nuu, na lafoaʻia ai e nisi o i latou a latou tapuaʻiga ifo i tupua na iai muamua ma avea ma auauna a le Atua moni, o Ieova.—1 Tesa. 1:8-10.

⁹ O sauāga, sa leʻi faalavelavea ai tagata talitonu fou mai le talaʻia o le tala lelei. I le uunaʻia e lo latou faatuatuaga fou ma le mautinoa atoatoa e faapea o faamanuiaga e faavavau o le a fai mo latou, na faagaeeina ai tagata Tesalonia e faalauiloa atu le upu moni lea ua latou talia ma le matuā fiafia. Talu ai sa matuā olaola lena faapotopotoga, na salalau atu ai tala i lo latou faatuatua ma le māʻelegā i isi vaega o Maketonia ma oo atu lava i Akaia. O lea, ina ua tusia e Paulo lana uluaʻi tusi i tagata Tesalonia, ae ua uma ona lauiloa a latou galuega lelei. (1 Tesa. 1:7) Maʻeu se faaaʻoaʻoga mataʻina!

¹⁰ Uunaʻia e le Alofa mo le Atua ma Tagata: E tatou te mafaia faapēfea, i le pei o tagata Tesalonia, ona tausia se mautinoa tōtino a o talaʻia le tala lelei i aso nei? Na tusia e Paulo e uiga ia i latou e faapea: “E le aunoa ona matou manatua la outou galuega i le faatuatua, ma le faamalosi i le alofa.” (1 Tesa. 1:3, LT) Ua manino sa iai so latou alofa loloto mai le loto mo Ieova le Atua ma mo tagata sa latou talaʻi atu i ai. O le alofa lava lea na uunaʻia ai Paulo ma ana aumea ina ia momoli atu i tagata Tesalonia “e le na o le tala lelei i le Atua, a o [o latou] lava ola foi.”—1 Tesa. 2:8.

¹¹ E faapena foʻi ona uunaʻia i tatou e lo tatou alofa loloto mo Ieova ma o tatou uso a tagata e tatou te fia faia ai se sao atoatoa i le galuega talaʻi ua tuuina mai e le Atua ia i tatou e faia. O le alofa lena ua tatou iloa ai e faapea, o le faasalalauina atu o le tala lelei, o lo tatou tiute tauave tōtino lea mai le Atua. O lo tatou mafaufau loloto ma le mautinoa ma le talisapaia i mea uma ua faia e Ieova mo i tatou i le taʻitaʻiina o i tatou agaʻi i “le ola moni,” ua uunaʻia ai i tatou e taʻu atu i isi mea moni ofoofogia lea tatou te talitonu i ai ma o tatou loto atoa.—1 Timo. 6:19, LF.

¹² A o tatou pisi pea i le galuega talaʻi, e tatau lava ona faaauau ona faatupuina pea lo tatou alofa mo Ieova ma tagata. Afai e faapea, o le a uunaʻia ai i tatou ina ia faateleina le faia o so tatou sao i le faiva mai lea fale i lea fale ma ia tulitatao isi ituaiga uma o molimau atu ia ua avanoa mai mo i tatou. O le a tatou faaaogāina avanoa e molimau atu ai lē fuafuaina i tauaiga, tuāʻoi, ma ē masani. E ui e teʻena e le toʻatele o tagata le tala lelei lea tatou te talaʻia atu ma e taumafai mālosi nisi e faalavelave i le faalauiloaina atu o le Malo, ae e ʻoliʻoli lava o tatou loto. Aiseā? Auā ua tatou iloa o loo tatou faia le mea aupito sili e molimau atu ai e uiga i le Malo ma fesoasoani i tagata ia maua le faaolataga. Ma o le a faamanuia e Ieova a tatou taumafaiga e sāʻilia tagata e saʻo o latou loto. E ui lava ina faaloloʻi mai omiga o le olaga ia i tatou ma o loo sāʻili Satani e aveʻesea lo tatou ʻoliʻoli, ae e mafai lava ona tatou tausia lo tatou mautinoa ma lo tatou māʻelegā e molimau atu ai i isi. Pe a faia e i tatou uma lava la tatou vaega, e iʻu lenei mea i le iai o ni faapotopotoga mālolosi, ma maʻelegā e pei o lea na i Tesalonia.

¹³ Aua Lava Neʻi Faavaivai Ona o Tofotofoga: E manaʻomia foʻi le mautinoa pe a tatou fetaiaʻi ma tofotofoga eseese. (1 Pete. 1:6, 7) Sa faamanino atu e Iesu i ona soo e faapea, afai latou te mulimuli mai ia te ia, o le a “inosia foi [latou] e nuu uma.” (Mata. 24:9) Na oo lenei mea ia Paulo ma Sila a o iai i Filipi. Ua faapea mai le faamatalaga i le Galuega matāʻupu e 16, sa lafoina Paulo ma Sila i potu tuloto ma faamauina o la vae i laʻau. E masani lava, o le potu falepuipui autū, sa pei o se potu puipuia po o se potu pito i fafo na avea ma sela sa mafai ona sao atu i ai sina malamalama ma le ʻea. Ae peitaʻi, o le potu tuloto sa lē mafai ona sao atu i ai se malamalama ma sa laʻitiiti lava sina ʻea e mānavaina. Na tatau ona fesagaʻi Paulo ma Sila ma le pouliuli, le vevela, ma le manogi leaga o lenei nofoaga matuā leaga na tuu ai i laʻua. Pe mafai ona e vaʻai faalemafaufau i le tigā atonu sa oo ia i laʻua a o faamauina o la vae mo le tele o itula ma o la papatua ua matuā māfoʻefoʻe ma tafetotoi ona o le sasaina?

¹⁴ E ui i nei tofotofoga, ae sa tūmau pea le faamaoni o Paulo ma Sila. Sa la faaalia le mautinoa mai le loto, ma faamalosia ai i laʻua e auauna ia Ieova e ui lava i tofotofoga. O loo faamatilatila mai i le fuaiupu e 25 o le matāʻupu e 16 lo la mautinoa, lea o loo faapea mai, o Paulo ma Sila sa ‘tatalo ma pepese i le Atua.’ O le mea moni, e ui lava sa iai i laʻua i le falepuipui tuloto, ae sa la matuā mautinoa ua la maua le faamaoniga a le Atua, o lea na la pepese leotetele ai ma na lagona mai ai e isi pagota! E tatau lava ona ia i tatou lea lava mautinoa i aso nei pe a fesagaʻi ma tofotofoga o lo tatou faatuatua.

¹⁵ E matuā tele tofotofoga ua lafo mai e le Tiapolo ia i tatou. Mo nisi, atonu po o ni sauāga mai ʻāiga. O le toʻatele o o tatou uso o loo fesagaʻi ma luʻi faaletulafono. E ono fetaiaʻi foʻi ma teteega mai tagata aposetate. E iai foʻi avega mamafa tautupe ma le popole po o le a faapēfea ona maua mea e ola ai. Le fesagaʻi o talavou ma omiga mai a latou aumea i le aʻoga. E mafai faapēfea ona tatou faafesagaʻia ma le manuia nei tofotofoga? O le ā e manaʻomia ina ia faaalia ai le mautinoa?

¹⁶ O le mea muamua ma e sili, e manaʻomia ona tatou tausia se faiā tōtino vāvālalata ma Ieova. Ina o iai Paulo ma Sila i le falepuipui tuloto, e la te leʻi faaaogāina lena taimi e faitio ai e uiga i o la tulaga pe e iai se lagona faanoanoa mo i laʻua lava. Sa la liliu vave atu i le Atua i le tatalo ma pepese atu ia te ia e ala i viʻiga. Aiseā? Talu ai sa iai sa laʻua faiā tōtino vāvālalata ma lo la Tamā faalelagi. Sa la iloa sa puapuagatia i laʻua ona o le faia o le amiotonu ma o lo la faaolataga e faalagolago atu ia Ieova.—Sala. 3:8.

¹⁷ Pe a tatou fesagaʻi ma tofotofoga i aso nei, e tatau foʻi ona tatou vaavaai atu ia Ieova. I le avea o ni Kerisiano, ua faalāʻeiʻauina i tatou e Paulo ina ia ‘faailoa atu o tatou manao i mea uma lava i le Atua. O le manuia foi mai le Atua, o loo silisili i mea uma e manatu i ai, e leoleoina ai o tatou loto atoa ma o tatou mafaufau.’ (Fili. 4:6, 7) Maʻeu le faamāfanafanaina ai i le iloa o le a lē tuulafoaʻia tatou e Ieova i taimi o tofotofoga! (Isa. 41:10) E faatasi pea o ia ma i tatou tau lava ina tatou auauna ia te ia ma le mautinoa moni.—Sala. 46:7.

¹⁸ O le isi fesoasoani tāua i le faaalia o le mautinoa, o le tūmau ona pisi i le auaunaga a Ieova. (1 Kori. 15:58) Na lafoina Paulo ma Sila i le falepuipui ona o lo la pisi pea i le talaʻiina o le tala lelei. Pe sa taofia la laʻua talaʻiga ona o o la tofotofoga? E leai, sa la faaauau pea i le talaʻiga e ui lava sa la iai i le falepuipui, ma ina ua uma ona tatalaina i laʻua, sa la faimalaga atu i Tesalonia ma la ō i le sunako a Iutaia ina ia ‘felafolafoai ma i latou i Tusi.’ (Galu. 17:1-3, LF) Pe a tatou talitonu maumauaʻi ia Ieova ma ua tatou mautinoa o loo ia i tatou le upu moni, e leai se mea e “faateaeseina mai i tatou mai le alofa o le Atua, o loo ia Keriso Iesu lo tatou Alii.”—Roma 8:35-39.

¹⁹ Faaaʻoaʻoga i Aso Nei o le Mautinoa: E tele faaaʻoaʻoga mataʻina i o tatou aso o i latou o ē e pei o Paulo ma Sila, ua faaalia le mautinoa. O se tasi tuafafine o lē na sao mai le nofoaga o faasalaga mamafa i Auschwitz, na ia faamatala mai le faatuatua lē maluelue ma le mautinoa na faaalia e uso ma tuafāfine iinā. Ua ia faamatala mai e faapea: “A o faagasolo ni suʻesuʻega i se tasi taimi, na savali agaʻi mai ia te aʻu se leoleo e uʻu mai ana moto. Na faapea mai o ia: ‘O le ā se mea o le a matou faia ia te outou? Afai matou te puʻea faapagota outou, tou te lē popole mai. A matou tuuina outou i le falepuipui, e matuā leai lava sina tou popole mai. A matou tuuina foʻi outou i nofoaga o faasalaga mamafa, e tou te lē popole lava. A matou faasalaina outou i le oti, e na ona outou tutū ai lava iinā e aunoa ma sina popole. O le ā se mea o le a matou faia ia te outou?’” Maʻeu se faamālosi faatuatua i le vaʻai atu i le faatuatua o o tatou uso i lalo o na tulaga faigatā! Sa latou vaʻavaʻai atu pea ia Ieova mo le fesoasoani e tūmau ai.

²⁰ O le mea moni tatou te manatua le mautinoa o le toʻatele o o tatou uso i le feagai ai ma le feitagaʻi i le va o ituaiga lea na faaalia i tausaga na seʻi mavae atu. E ui i le iai o i latou i tulaga lamatia, ae ua naunau lava uso taʻimua i le vaʻaia ua fafagaina faaleagaga o latou uso ma tuafāfine. O loo faaauau pea ma le faamaoni i latou uma ma le mautinoa e faapea ‘o auupega uma e faia e tau ma latou e le manuia.’—Isa. 54:17.

²¹ O le toʻatele o o tatou uso ma tuafāfine e iai paaga lē talitonu, o loo faaalia foʻi le faatuatua mālosi ma le onosaʻi. Na fetaiaʻi se tasi uso i Guadeloupe ma ni teteʻega mālolosi mai lana avā lē talitonu. Ina ia faalotovaivaia o ia ma faalavelavea lona auai i sauniga faa-Kerisiano, e na te lē sauniunia ai ana mea taumafa, pe tatā ma auli, ma suʻisuʻi ona lavalava. E lē tautala foʻi ia te ia mo se taimi umi. Ae e ala i le faaalia o le mautinoa mai le loto i le auauna atu ia Ieova ma liliu atu ia te ia i le tatalo mo se fesoasoani, na mafai ai e lenei uso ona onosaʻia nei tulaga uma. Mo le ā le umi? Mo se 20 tausaga—ina ua faasolosolo mālie lava ona suia le loto o lana avā. Mulimuli ane, sa mafai ona ʻoliʻoli moni o ia ina ua talia e lana avā le faamoemoe i le Malo o le Atua.

²² O se manatu faaiʻu, e lē tatau ona tatou faagaloina le mautinoa o o tatou uso ma tuafāfine talavou o ē e auai i aʻoga i aso taʻitasi ma fesagaʻia omiga mai a latou tupulaga faapea ma isi luʻi. E faatatau i omiga i aʻoga ina ia lolo atu, na taʻua ai e se tasi teine Molimau talavou e faapea: “Pe a e iai i le aʻoga, e faamālosia pea lava oe e talavou uma ina ia avea o sē e fouvale. E sili atu ona faaaloalogia oe e tamaiti pe a e faia se amioga fouvale.” Pagā ni omiga o loo fesagaʻi ma o tatou tagata talavou! E tatau lava ona latou taumafai maumauaʻi o latou mafaufau ma loto e teteʻe atu i faaosoosoga.

²³ O le toʻatele o o tatou tagata talavou o loo lelei lava i le tausisia o lo latou faamaoni e ui lava i tofotofoga. O se tasi o faaaʻoaʻoga, o se tuafafine talavou o lē e nofo i Falani. I se tasi aso ina ua uma le taimi o taumafataga o le aoauli, sa taumafai nisi tama e faamālosia o ia ina ia sogi atu ia i latou, ae sa tatalo o ia ma na ia teʻena mālosi, o lea na tuua ai o ia e tama. Mulimuli ane, na toe foʻi mai ai le tasi o i latou ma fai atu ia te ia e na te viʻiviʻia o ia ona o lona lototele. Sa mafai ona ia avatu se molimau lelei i lea tama e uiga i le Malo, i le faamatala atu i ai o tapulaa maualuluga ua faataatitia e Ieova mo ē uma e mananaʻo e mauaina faamanuiaga o lea Malo. A o faagasolo le tausaga o le aʻoga, sa ia faamatala atu foʻi ona talitonuga i le vasega atoa.

²⁴ Maʻeu se faaeaga tāua ua ia i tatou ina ia faitaulia ai i tatou faatasi ma i latou ua fiafia Ieova e faaaogā e tautala atu ma le matuā mautinoa e uiga i lona finagalo! (Kolo. 4:12) E lē gata i lea, ua tatou maua foʻi le avanoa matagofie e faamaonia atu ai lo tatou faamaoni pe a osofaʻia i tatou e lo tatou Fili pei se leona, o Satani le Tiapolo. (1 Pete. 5:8, 9) Aua lava neʻi galo o loo faaaogā e Ieova le feʻau o le Malo e aumai ai le faaolataga e lē gata ia i tatou o loo talaʻia ae faapea foʻi i latou o loo faalogologo. Tau ina ia avea ia filifiliga ua tatou faia ma vaega o lo tatou olaga i aso faisoo e faamaonia atu ai o loo tatou faamuamua le Malo. Seʻi o tatou faaauau ona talaʻi le tala lelei ma le mautinoa!