Olaga o Sē e Pō le Vaai

E TELE māfuaaga e tauaso pe matuā faalētonu ai le vaai a se tasi, e aofia ai le manuʻa i se mea po o se faamaʻi. O nei mea e ono afāina ai mata, neula o mata, po o le faiʻai. O tagata ua matuā faalētonu le vaai pe tauaso, e tele ina latou lē taliaina lea tulaga, ma lagona le lotomafatia ma le popole. E ui i lea, e toʻatele i latou ua onosaia ma le taulau manuia lea tulaga, ma ola pea i ni olaga fiafia.

E masani lava o mata o le puna autū lea e maua ai faamatalaga e faatatau i mea o loo siʻomia ai i tatou. Pe a pō la le vaai a se tasi, o le a matuā faalagolago o ia i isi ona lagona, o le faalogo, sogisogi, paʻi ma le tofo.

E tusa ai ma le mekasini o le Scientific American, ua iloa mai i suʻesuʻega i neula o le faiʻai, e mafai e le faiʻai ona “fetuunaʻi e tusa ai ma se tulaga e tulaʻi mai.” Na taʻua atili i lea mataupu: “E tele faamaoniga ua faaalia ai, pe a iloa e le faiʻai ua lē galue le isi lagona o le tino, e mafai e le faiʻai ona toe faatulaga ia lava ina ia fesoasoani ma faamalosia isi lagona.” Seʻi mātau vala o loo mulimuli mai:

Faalogo: E mafai e se tasi ona faaāta se mea i lona mafaufau, e ala mai i leo ma le paʻō o le savali a se tasi. Ua taʻua e se tamāloa tauaso e igoa iā Fernando: “Ua aʻoaʻoina aʻu ia manatua ma iloa tagata e ala i o latou leo ma le auala e savavali ai.” Ua faapea mai foʻi se isi tauaso e igoa iā Juan: “E mafai ona iloa e se tagata tauaso tagata eseese i o latou leo.” I le pei o i tatou uma, e iloa lelei e le tagata tauaso ituaiga leo e faamatala mai ai ituaiga faalogona eseese.

O le paʻō o mea e mafai ai foʻi e se tagata tauaso ona iloa mea o loo siʻomia ai o ia, le itu o loo sau ai se taavale, le telē o se potu, ma tulaga o loo tutū ai ni mea.

Sogisogi: O le sogisogi o se lagona e lē gata e iloa ai le manogi o ni mea, ae e mafai foʻi ona avea ma puna o le tele o faamatalaga. O se faataʻitaʻiga, pe a savali se tagata tauaso i se auala, e fesoasoani le lagona lenei iā te ia e iloa ai mea eseese o loo i lenā auala, atonu e aofia ai fale kofe, faleʻaiga, maketi ma isi mea. O paʻō ua masani ai se tagata tauaso, e mafai foʻi ona ia iloa ai mea o loo siʻomia ai o ia, lea foʻi e mafai ona ia iloa e ala i le lagona o le paʻi.

Paʻi: Ua taʻua e Francisco, “Ua avea oʻu tamatamaʻi lima ma oʻu mata.” E mafai ona iloa mamao atu mea i luma e ala i le faaaogā o se tootoo. Ua taʻua e Manasés, o sē na fanau mai e tauaso ma na faaaogāina le tootoo a o laʻitiiti: “Ou te talisapaia isi oʻu lagona ma loʻu manatuaina o mea, ona ua ou iloa lelei ai le mea o loo oʻu iai, ma ua ou iloa le auala o loo oʻu savali ai e ala i le faaaogāina o loʻu tootoo.”

O le lagona o le paʻi ua mafai ai foʻi e le toʻatele o ē e pō le vaai ona faitau, e ala i lomiga ua lomia i le gagana Patupatu (Braille). Ua tele sauniuniga ua maua e tagata tauaso i aso nei ina ia fafaga ai o latou mafaufau ma olaga faaleagaga. E ese mai i lomiga i le gagana Patupatu, o nei sauniuniga e aofia ai leo ua uma ona puʻeina e faalogologo ai, ma komepiuta faaonapōnei ua saunia faapitoa mo ē e pō le vaai. O nei mea ua mafai ai e i latou e pō le vaai, ona faitau le Tusi Paia ma le tele o lomiga faale-Tusi Paia.a

O nei sauniuniga faaleagaga ua avea ma puna o faamoemoe ma faamāfanafanaga e lē mafaatusalia, mo Paqui ma lana tane lea na taʻua i le amataga. Ua la maua foʻi le lagolagosua mai i lo la aiga toʻatele faaleagaga, o le faapotopotoga Kerisiano o Molimau a Ieova o loo la auai ai. Ua faapea mai Paqui, “Ua mafai nei ona ma ola fiafia ma e ma te lē o soona faalagolago i isi.”

O le mea moni, e iai lava tulaga faigatā e feagai ma ē e pō le vaai. Peitaʻi, pe afai e latou te fesagaʻia ma le taulau manuia tulaga faigatā ma ola fiafia pea i le olaga, ua faamaonia mai ai e mafai e tagata ona fetuunaʻi ma onosaia tulaga e tutupu mai.