Tausia le Autasi Faa-Kerisiano i Faiā Tau Pisinisi

“Faauta, o le mea e matuā lelei ma le matagofie lava, pe a nonofo lava o uso.”—SALAMO 133:1.

1. Ai se a e manaomia tele ai le autasi faa-Kerisiano?

SE mea ina a ‘lelei ma le matagofie pe a nonofo faatasi o uso Kerisiano,’ a e maise lava i nei aso ua taatele ai e lē aufaatasi i le lalolagi. O le ma o lo tele ai le aufaatasi moni, e avea o se mea matagofie, e iʻu ai i se noataga mau o le alofa faauso i totonu o tagata, ma avea ai o se fiafiaga le auaufaatasi ma isi. O le lē autasi, i le isi itu, e matagā ma e iʻu ai i le faasiasia, feitagaʻi, ma lē iloa ai le alofa i le va o aumea.

2. E faapefea i la tatou vaaiga lautele i mataupu silisili faale-Tusi Paia ona faatāuaina ai lo tatou autasi faaleuso tusa lava po o mataupu tau pisinisi?

² Pe a auai Kerisiano i feutagaiga tau pisinisi ma isi auauna a Ieova, o la latou vaaiga taatele i mataupu silisili o le Tusi Paia e tatau ai ona faamalosia lo latou autasi faauso. Ua taʻua faapea e se ovasia o le faapotopotoga a Molimau a Ieova: “A o faateleina le lē maufaatuatuaina o le lalolagi, o se mea e malōlō ai le galulue faatasi ma uso Kerisiano e tausisi i mataupu silisili. E lē tau manaomia ona ‘puipuia i tatou’ i minute uma. Ua tau lē maua ni aumea faapisinsi e faamaoni, ma mamā i lenei faiga o mea. Maeu se matagofie pe a galulue faatasi ma tagata faamaoni o ē e lē ulaula pe tautala i upu masoā, tagata e pulea a latou amio, o ē o a latou gaoioiga autū e lē o matapeʻapeʻa i mea faitino!”

3. (a) O a nisi o faiā tau pisinisi e aafia ai uso talitonu? (e) O a mataupu silisili e ao ona taʻitaʻia feutagiga tau pisinisi?

³ O a nisi o faiā tau pisinisi atonu o le a aafia ai uso talitonu? O le tasi pe afai e filifili ni Kerisiano se toalua po o le sili atu e faia se taumafaiga faapisinisi taʻitoalua po o le sili atu. O le tasi pe afai o le isi o le pule a o le tasi o le tagata faigaluega. O le isi tulaga pe afai e ofo atu e se Kerisiano sana mea na gaosia po o sana auaunaga foʻi i se isi uso talitonu. I so o se feutagaiga i nei ituaiga o faiga pisinisi, e tatau lava ona taʻitaʻia a latou gaoioiga i mataupu silisili tonu ma le faamaoni o loo faamauina i le Afioga faagaeeina a Ieova. I lenei auala o le a faamamaluina ai le autasi faaleuso ma le olioli e galulue faatasi.—1 Korinito 10:31.

4. O ā tulaga mataʻutia o i ai mo Kerisiano i faiga pisinisi?

⁴ Peitaʻi, o le mea mataʻutia ua tupu ona atonu ua lē taulau ona faamuamua e nisi le vaaiga maualuga faa-Kerisiano. Atonu ua manatu mamafa tele i latou i o latou lava lelei. (Filipi 2:4) Atonu ua faatāua tupe na i lo o le autasi faa-Kerisiano. Peitaʻi o le manatu faapito i faiga faapisinisi e mafai ona faaumatia ai faiā faaleuso ma le faiā se tasi ma Ieova. Tatou te lē mananao ia tupu lena mea.!—Ioane 13:34,35; Eperu 13:5; 1 Timoteo 3:2,3; 1 Ioane 3:16; 4:20,21.

O le Tāua o se Maliega Aloaia

5. E faapefea i le mea na faia e Aperaamo i le faatauina o se fanua ona faataʻitaʻia ai le tāua o le faia o se maliega aloaia?

⁵ Ina ia fesoasoani e puipuia ni feeseeseaiga i faiga tau pisinisi, manatu i le auala na faatau ai e Aperaamo se fasi fanua. “Ona fuaina lea e Aperaamo o ario mā Eferona sa taʻu mai ai e ia i luma o le fanauga a Heti, o sekeli ario e fa selau, o tupe e masani ai o e faatau. O le fanau o Eferona i Makapelu . . . ua faato, e fai mo Aperaamo, i luma o le fanauga a Heti, i luma o i latou uma o e ulu mai i le faitotoa o lana aai.” Sa lē o se maliega na o ni tamaloloa lenei mea. O se maliega aloaia, na faamaonia i luma o molimau. Sa leai se fenuminumiai e uiga i le faatauga ma le tau saʻo.—Kenese 23:2-4,14-18.

6. E faapefea ona aloaia e Kerisiano faamaumauga tāua faapisinisi?

⁶ E faapena foʻi ona poto mo Kerisiano ina ia saunia lelei ni faamaumauga tāua. Afai o le faamaumauga e aafia ai se faatauga o se mea, e tatau ona tusia i lalo e itu e lua le mea ua faatauina, le tau, le auala e totogia ai, o afea ma pe faapefea ona tiliva atu, ma isi lava tulaga ua uma ona malilie i ai. Afai e aafia ai se auaunaga e tatau ona faia, e mafai e itu e lua ona tusi i lalo le galuega e faia, o afea e faaumaina ai, le tau, ma isi mea moni. E tatau ona tusia le aso i lenei pepa ma ia sainia, ma e tatau foʻi ona teu ni kopi a itu taitasi. O lenei maliega tusia e sili ona tāua i se pisinisi e faitoalua. O le a fesoasoani lenei mea i itu uma e lua ia malamalama lelei i le la faiā ma fesoaosani ia i laua ia ola ai e tusa ma fautuaga a Iesu: “A ia faapea la outou upu, Ioe, ioe, leai, e leai.” (Mataio 5:37) I mataupu e sili ona faigata, atonu e fautuaina ina ia saili se fesoasoani tomai e tusia se maliega.

7. (a) O ā isi mea e ao ona mafaufauina e tusa ai ma maliega tusitusia? (e) O le ā le agaga e tatau i Kerisiano ona faagasolo ai mataupu tau pisinisi?

⁷ O le faaupuina o ni maliliega tusitusia, e tatau ai i itu e lua ona manatunatu e lē gata i ni itu e feteenaʻi ai a e faapea foʻi ma itu e ono tutupu mai, e pei o le faapefea ona faamuta le fuafuaga o lenei mea pe afai ua tatau ai. (Faataoto 21:5) O taualumaga tau pisinisi uma lava e i ai ona tulaga pagatia e ono tutupu ai, ma e leai ni pepa tusia e mafai ona faamaumauina tulaga uma atonu o le a mapuna aʻe. Afai e suia tulaga o mea, e mafai foʻi la ona suia le maliega po o le toe teuteuina. E i ai se taimi atonu e oo lava ina iloa tino ai e se tagata o loo ia tauaveina ma le lē faautauta se auaunaga faapisinisi ma atonu e tatau ona faasaoloto mai ai o ia i se auala mamalu. A e peitaʻi ia lē avea lenei mea ma togafiti e sola ese ai mai le avega tauave i aitalafu ua i ai ona o lona soʻona faaalu o tupe po o le lē lelei foʻi ona pulea. E manaomia ona faia. O lea, e mautinoa lava, o le tagata loto faamaoni o le a na faia mea tatau uma na te mafai e faamamaluina ai matafaioi uma tau le konekarate, tusa lava pe tatau ona suia ia taualumaga o lona olaga mo sina taimi. (2 Tesalonia 3:12) Afai e manao se Kerisiano e savali ma le lē mataʻulegaina ma faia le amiotonu, o le a ia taumafai la e faataunuu ona tiute tauave o i le feagaiga e ui lava ina atonu e lē sili ona faafiafiaina ai, a e o le a ia faia ina ia maua ai le faamaoniga a Ieova. “E tauto ia i le mea e tiga ai o ia, a e le ʻalo ai.” (Salamo 15:1-4) I na taualumaga uma, e manaomia e auauna a Ieova ona “faia uma a outou mea i le alofa.”—1 Korinito 16:14.

8. Ai se ā e lelei ai ona faitau muamua le tau a o leʻi fai se faiā tau pisinisi?

⁸ O le vaai atu i lenei mea, a o leʻi ulu atu i faiga tau pisinisi, e lelei pe a faitau lona tau. (Luka 14:28-30) O nisi atonu e folau atu i le sami malū o faiga pisinisi a e toe magoto ona ua fetaui ma papa o faafitauli sa leʻi iloaina. Mo se faaaʻoaʻoga, ua manatu nisi faapea o tupe faasili o loo maua e o latou pule atonu e mafai ona avea o a latou tupe pe ana fai e faia ni a latou lava pisinisi faapena. Peitaʻi ua lē taulau ona latou iloa faapea o le pulea o se pisinisi i lenei lalolagi o tauvaga fāumalo e lē o se mea faigofie. I tausaga taitasi e faitau sefulu afe pisinisi ua lē taulau i le lalolagi atoa. O lea, ina ua uma ona tofo i faalogona tiga matuitui mai tulaga pagatia i faiga pisinisi, e toatele Kerisiano ua mapu i le toe avea o ni tagata faigaluega i se totogi lelei.

Faaaloalo i Faiā Tau Pisinisi

9. O ā nisi o auala e mafai e Kerisiano ona faaalia le faaaloalo o le tasi i le isi i le galuega?

⁹ “Ia tausolomua ona ava o le tasi i le tasi,” ua fai mai ai le Roma e 12:10. O tagata faigaluega Kerisiano o e o faia lenei mea o le a lē taumatea e faaaogā o latou pule ona o ia o se uso Molimau, i le pulea mai o uiga faalelalolagi faapea talu ai e mafaia e le pule so o se mea, e tatau foʻi la ona ia faapalepale i ni sese o lana au faigaluega. Na i lo o lena, e tatau ona latou faaalia le faaaloalo i lo latou pule e ala i o latou uiga ma galuega filigā. (1 Timoteo 6:2) I le isi foi itu, o pule Kerisiano o le a faaalia le faaaloalo i tagata faigaluega Molimau e ala i le auala e tautala ma feutagaʻi ai ma i latou. E lē tatau i se pule ona i ai se lagona faapea e sili aʻe o ia i se uso talitonu o loo galue mo ia a e tatau ona lagona o i laua uma o pologa a Ieova, e tutusa i Lana silafaga. (Efeso 6:9) E tatau pea foʻi, i le pule ma le tagata faigaluega ona teuina i mafaufau lenei faatonuga i le Kalatia 6:10: “ia tatou agalelei . . . i tagata uma lava, a e faasili i le aiga o le faatuatua.”

10. Ua faapefea ona fesoasoani le loto maulalo i le faaalia o le faaaloalo o le tasi i le isi?

¹⁰ E lē faigata ona faaalia le faaaloalo pe a i ai le loto maulalo. O se faaʻaoaʻoga, o se toeaina loto maulalo i le faapotopotoga Kerisiano o le a lē faigata ia te ia ona gauaʻi atu i le taʻitaʻiga a le uso Kerisiano i le pisinisi o lē e lē o i ai sona faaeaga faapena i le faapotopotoga. I le feagai ai, o le pule loto maulalo o le a lē faigata ia te ia ona gauaʻi atu i lana tagata faigaluega, o le toeaina, i gaoioiga tau le faapotopotoga. O le loto maulalo foʻi o le a taofia ai i laua uma mai le soʻona faitio po o le faatalitalia o le lelei atoatoa o le tasi, talu ai “ua agasala tagata uma lava, ma ua le oo i le viiga mai le Atua.”—Roma 3:23; 12:3.

11. E mafai faapefea e Kerisiano ona faaalia le agamalu i tulaga tau pisinisi?

¹¹ Ua poloaʻi mai foʻi le Tusi Paia: “Ia iloa lo outou agamalu e tagata uma lava.” (Filipi 4:5) E lē o se uiga agamalu mo se Kerisiano ona faatalitalia le faia o ni manaoga faapito po o ni galuega aupito sili po o tau paʻū i taimi uma ona o loo ia feutagaʻi ma se uso talitonu. E lē tatau foʻi i se Kerisiano, i lana lava pule ona faataitalia ni taimi malolo po o isi faaeaga, e pei o le faaāogaina o taavale po o masini, talu ai ona o lona pule o se uso talitonu. O mea lelei, galuega sili, po o le faapaʻū o le tau, po o taimi malolo atonu e oo mai lava a e lē tatau ona faatauanauina. O ni faatalitaliga e lē tatau e mafai ona faapogaia ai le loto tiga i le va o Kerisiano, ma faaleagaina ai le la faiā.—Faataoto 18:19.

12. E tusa ai ma le talaʻi atu o le Malo, o le ā le faaeteetega e manaomia i nofoaga o galuega?

¹² A o mananao Kerisiano e faalauiloa atu le tala lelei o le Malo o le Atua e lē talitonu i le mea e faigaluega ai, e tatau ona latou faaeteete e faia lena molimau atu o le Malo i le taimi saʻo. (Failauga 3:1, 7) Afai e faia i itula faigaluega, e tatau ona i ai le faamaoniga a le pule. Ina neʻi taʻuvaleaina e le pule, ma e mafai e lenei mea ona upuleagaina ai Ieova ma Ona tagata. (1 Timoteo 6:1) E i ai foʻi i isi taimi, e pei o le taimi o aiga i le aoauli po o nai malologa i aso faigaluega, e mafai ai ona faia lena molimau. E lē gata foʻi i lea, afai e i ai nisi Molimau i le galuega, latou te lē manaomia la e faaalu le taimi e talanoa ai le tasi i le isi e uiga i mea faatiokarate a o lea e tatau ona latou galulue.

Leoleoina o Faanaunauga Faapisinisi

13. Na faapefea ona manatu Paulo ma ana tali malō i Korinito i la latou galuega masani?

¹³ Ao i ai i Korinito, sa faia ai e le aposetolo o Paulo se faiā tau faapisinisi ma ana tali malō Kerisiano, o Akula ma Pisila. (Galuega 18:1-3) Sa latou galulue mo mea manaomia i le olaga, a e sa tulaga lua lena i la latou feau autū—o le faalauteleina o le tapuaiga ia Ieova. O le mea moni lava e leʻi moliaina i latou i le “manatu o le mea e maua ai le oloa [mea faitino] o le amio Atua lea.” (1 Timoteo 6:5) Na matuā faamanuia uma e Ieova lenei toatolu ma taʻuleleia i le Tusi Paia.—Roma 16:3-5.

14. (a) Ai se ā e lelei ai le iloiloina o faanaunauga a o leʻi ulu i se taumafaiga faapisinisi? (e) Na faapefea ona foʻia e Molimau e toatolu lo latou faafitauli?

¹⁴ I le faaeteete ia iloilo muamua lagona a o leʻi ulu atu i se taumafaiga faapisinisi, e mafai e se Kerisiano ona alofia le tele o faigata. Mo se faataʻitaʻiga, atonu e manaomia e se Kerisiano se taimi tele e faalauteleina ai fiafiaga o le Malo, a o lana aumea o loo manao e faaleleia tulaga o lona olaga. Atonu o le a manao le tasi e toe teu polofiti e atiina aʻe ai le pisinisi, a o le isi ua sauni e totogi atu lafoga tetele a e lē teua tupe maua ina ia alo ese ai mai le faateleina o mea e aafia ai. I se tasi atunuu, e toatolu Molimau a Ieova e fesoʻotai foʻi i le itu faaletino sa latou auaufaatasi i le faia o se pisinisi. Peitaʻi i se taimi, na eseese ai o latou manatu i le auala e mananao taitoatasi ai i latou e aafia i le pisinisi. O la latou maliega o se faaiʻuga mautinoa ina ia vaevaeina le pisinisi ma ia tufaina a latou tagata faatau ia i latou. I lenei auala sa latou faasaoina ai lo latou faiā faaleagaga ma le faaleaiga. Sa latou utagia le faatonuga a le Tusi Paia ina ia “tatou tausisi i mea e tupu ai le filemu, ma mea e fefaamafanafanaai.”—Roma 14:19.

15. Ai se ā e ao ai ona tatou leoleoina faapitoa o tatou lagona faatatau i tupe?

¹⁵ E tatau lava ona leoleoina faapitoa faanaunauga o se tasi i le fesoʻotaʻiga ma tupe. “O le tagata faamaoni,” ua faamautinoa mai ai i tatou e le Tusi Paia, “e tele mea e manuia ai o ia; a o le ua faataalise ona mauoa, e le faasaoina o ia.” (Faataoto 28:20) O le “faataalise ona mauoa,” e oo ai ina tauaso se Kerisiano i mea e sili atu ona tautele—o ona uso Kerisiano. E mafai e lenei mea ona faatupu se lē autasi i totonu o le faapotopotoga, auā atonu o le a lē fiafia nisi i lona faamuamua o tupe na i lo o fiafiaga o le Malo. O lea ua lapataʻi mai ai le Tusi Paia: “A o e manao i le fia mauoa, e maua i latou i le faaosoosoga, ma le mailei, ma tuʻinanau e tele e valea ai ma leaga ai, o mea ia e goto ai tagata i le fanoga ma le malaia. Auā o le manao i tupe, o le pogai lea o mea leaga uma lava; ua mananao tele i ai nisi, ona sese ai lava lea o i latou i le upu o le faatuatua, ua tuʻia ai ua ati i latou e i latou i puapuaga e tele.”—1 Timoteo 6:9,10.

16. E ao faapefea ona taulimaina mataupu uma tau pisinisi?

¹⁶ O le tasi auala e mafai ona taʻitaʻiseseina ai e “le manao i tupe” se Kerisiano, o le faaosoosoina lea o ia e faia faiga faapisinisi e lē talafeagai ma le tulafnono po o le matuā lē faamaoni foʻi. Afai e miomiō faatasi pe faifai mea faatasi uso Kerisiano ma lea ituaiga tagata, e mafai ona iʻu ai i le lē autasi. Ma o na foʻi ituaiga faiga e mafai ona lamatia ai le faiā a se tasi ma Ieova. Ina ia sologa lelei le faiā tau pisinisi, e tāua tele pe a teuina i le mafaufau faapea o le faaimamago i le faiga faapisinisi o se mea “e inosia e Ieova.” (Faataoto 11:1; 20:23) Na i lo o lea, e mananao Kerisiano e faapea ane e pei ona sa faia e le aposetolo o Paulo: “Auā o loo taofi i matou ua ia te i matou le loto fuatia ifo lelei, o loo loto i matou e amio lelei [faamaoni] i mea uma lava.”—Eperu 13:18.

Foʻia o Faafitauli i Pisinisi

17. E faapefea ona foʻia ni nai faafitauli iti tau pisinisi?

¹⁷ I so o se fesoʻotaiga tau pisinisi lava i le va o uso, e mafai ona mapuna aʻe ai ni faafitauli. O nisi o nai faafitauli iti e mafai lava ona foʻia i le faatinoina o le mataupu silisili o i le 1 Peteru 4:8, ua faapea mai: “Ia muamua i mea uma ona maua e outou o le alofa naunau o le tasi i le tasi, auā o le alofa e ufiufi ai agasala e tele.” Afai e lē mafai i le auala lena ona foʻia ai faafitauli, e lē tatau la ona faatagaina ia telē ma sili atu ona leaga. E mafai e lenei ona iʻu i le leiloa o le faaaloalo loloto ma tagata esea ai. O le vaifofo e masani lava ona faalagolago i le agalelei, ma le fefaaaliaʻi saʻo o manatu a o leʻi oo ina tugā le tulaga o mea. Ua fautuaina i tatou e le Afioga a le Atua ia vave ona faalelei se feeseesegaiga.—Mataio 5:23-25; Efeso 4:26, 27.

18. O le ā mafai ona faia e se Kerisiano pe afai ua ia iloa ua matuā faaseseina o ia e se uso Kerisiano i le pisinisi?

¹⁸ A e peitaʻi, afai ua leiloa e se Kerisiano ua matuā faaseseina o ia e se uso talitonu i le pisinisi, o laʻasaga o loo faaauivi mai i le Mataio 18:15-17 e tatau lava ona mulimuli ai ma le faaeteete. O le uluai laasaga po o lona lua foi e tatau ona foʻia ai le faafitauli. Afai e lē mafai, o le laʻasaga lona tolu o le tuu atu lea i le autoeaina tofia e iloiloina le mataupu. Afai e tupu lenei mea, e tatau i le autoeaina ona fautuaina malosi ina ia aua neʻi tuuina atu e le tasi le isi i se faamasinoga. O le molia o se uso talitonu i le faamasinoga o lona uiga, e pei ona fai mai ai Paulo “ua outou matuā sese lava.” Na ia faaopoopo mai: “Tou te le onosai ea i le agaleaga i se a? Tou te lē onosai i se a pe a gaoia a outou mea?” (1 Korinito 6:1-8) E sili pe a pagatia i le lē iloa o tupe na i lo o le faalumaina o le suafa o Ieova atoa ma le faapotopotoga ma talepe ai lo tatou autasi i le molia o se uso talitonu i le faamasinoga. E moni, e ui lava e leʻi faia se gaoioiga a le faamasinoga, a e atonu e tatau i ai se gaioioiga a le faapotopotoga pe a aafia le lē faamaoni.

19. O ā faaaʻoaʻoga sili faale-Tusi Paia e mafai ona faasino atu e le autoeaina pe a avatu se fautuaga i faafitauli tau pisinisi?

¹⁹ Pe a fautuina i latou o i ai faafitauli tau pisinisi, e tatau i le autoeaina ona faasino ia i latou le faaaʻoaʻoga lē manatu faapito na faataatia e Aperaamo ina ua oo ina tugā lo la faiā ma Lota. E ui lava ina e matua Aperaamo, a e na ia tuu atu ia Lota le muaʻi filifiliga o le laueleele na i lo o le faaleaga o le faiā. (Kenese 13:5-11) E mafai foʻi ona faasino atu e le autoeaina le faaaʻoaʻoga lelei a Sakaio. Sa naunau o ia e avatu le afa o ana mea uma i ē matitiva ma o le tasi afa e toe faafoʻi atu ai taʻifa mea na ia maua mai tagata ona o ana moliaga sese.—Luka 19:1-10; tagaʻi foʻi i le 1 Korinito 10:24.

20, 21. O le ā le mea e ao ona teu mau i le mafaufau e uiga i galuega masani?

²⁰ Maeu se matagofie pe a foʻia ma le uigā e Kerisiano faafitauli tau pisinisi i lo latou mulimuli atu ma le faaeteete i fautuaga a le Tusi Paia! I lenei auala o le a tumau ai lo latou autasi e tusa lava pe lē taulau taumafaiga pisinisi. O le iʻuga fiafia lena pe a tatou tausia le mea aupito sili i o tatou mafaufau i taimi uma lava faapea, mo Kerisiano, e tulua galuega masani o le olaga, o fiafiaga o le Malo ma le autasi faaleuso. O se mea lelei foʻi pe a fuafuaina manaoga faapisinisi ia faatagaina ai se taimi tele mo mea e sili ona tāua e fesoʻotai atu ma galuega tau le Malo.—Mataio 6:33; faatusatusa le Filipi 1:9,10.

²¹ O lea, o le mea e sili ona tāua i o tatou olaga o la tatou faiā ma Ieova ma lo tatou ʻau uso Kerisiano. (Mataio 22:36-39) Tatou te lē mananao e faaleagaina lenei faiā i faatosinaga a le lalolagi po o mataupu tau pisinisi, auā o le mea moni e leai se mea e faatusatusaina i ai la tatou faiā ma Ieova, pe faafetauai foʻi le matagofie o la tatou autasi faaleuso!

Fesili mo le Autaluga

◻ E faapefea ona faatāuaina se faiā tau pisinisi pe a usiusitaʻi i le Afioga a le Atua?

◻ Ai se ā e poto ai le faaaloaia o ni faamaumauga tāua?

◻ E faapefea ona faaalia e Kerisiano le faaaloalo o le tasi i le isi i galuega?

◻ Ai se ā e tatau ai ona iloilo o tatou lagona i pisinisi?

◻ O ā uiga e tatau ona faaalia i le foʻia o faafitauli tau pisinisi?

[Ata i le itulau 16]

Sa faamaonia e Aperaamo se faatauga o le fanua e ala i se maliega aloaia ma Eferona

[Ata i le itulau 18]

O le galue ina ia maua mea e ola ai sa avea o se mea tāua lona lua ia Paulo, Akula ma Pisila