Pe Vevela Hele?
“I SE TAIMI i tausaga o le afe ivaselau onosefulu, na galoma atu ai Hele.” Ua faapea mai ai se tusitala Peretania o David Lodge i lana tusi Souls and Bodies (Solu ma Tino), ma o ana upu na faaatagia ai mafaufauga o le toatele o Katoliko ma Porotesano i le vaitaimi o le taʻisefulu tausaga mulimuli ane ai le taua lona lua a le lalolagi. Mo se taimi, na unaunaʻi malie atu ai e le toatele o lotu autū la latou aʻoaʻoga lautele e uiga i le afi i hele, ona o a latou taumafaiga ia faafetaui atu i faiga o manatu faaonaponei.
O le manatu e uiga i le faasalaga pe a mavae le oti sa faapitoa lava ona lē talia e tagata auā o le talitonuga e uiga i le agasala lava ia, sa lē manino i o latou mafaufau. I se faatalanoaga na faia i le 1984, na faapea mai ai le Katinale Roma o Ratzinger: “O lo tatou tupulaga o le malamalama . . . o loo taulaʻi atu i tulaga e mafai ai ona faafoliga mai e lē matuiā le agasala ua faia, ma ni faamatalaga fepiopioai ina ia taumafai ai e aveesea lagona taʻusalaina o tagata, e uiga i le agasala . . . , ua faafesootaʻi atu ai i lena lava mea moni i le talitonuga ia hele ma Pulekatolio.”
Pe e mafai ona talitonu i aso nei i le moni o le agasala e aunoa ma le talia o le aʻoaʻoga o le faasalaga pe a mavae le oti i pulekatolio ma hele? I se tusi talu ai nei, Abrégé de la foi catholique (Aotelega o le Faatuatuaga Katoliko), na faatomua mai e le Katinale Falani o Decourtray, na tuuina ai le fesili i se tulaga saʻo faapea: “Pe e tatau ona talitonu ia hele?” O le tali: “E lē mafai ona alofia le fesili tau faamataʻu e uiga ia hele.” Ua siiina mai e se tusi Katoliko le Vatican Council II—More Postconciliar Documents (1982) e faapea “O le Talitonuga o Tagata o le Atua” e pei ona taʻua ai: “Matou te talitonu . . . [faapea] o i latou o ē ua tali atu i le alofa ma le alofa mutimutivale o le Atua o le a ō atu i le ola e faavavau. O i latou ua mumusu e talia na mea seia oo i le iʻuga o le a tuuina atu i latou i le afi e lē tineia lava.”
O lea, e ui lava i taumafaiga uma lava faafaifeau e faamaonia lena aʻoaʻoga faasalaese, ae ua avea pea le afi i hele ma se vaega sili o le aʻoaʻoga a le Lotu Katoliko. Peitai, ua tautala le A New Dictionary of Christian Theology (1983) e uiga i le “masiasi” ma le “lē mautonu” ua faapogaia e le aʻoaʻoga o le faasalaina e faavavau i le toatele o sui o lotu Kerisinetoma o aso nei. Ua iai ni o latou faafitauli i le tau faafetauiina o lenei aʻoaʻoga faatasi ai ma le manatu e uiga i se Atua alofa. Ua latou tau manatu: ‘Pe o hele vevela o se aʻoaʻoga moni faa-Kerisiano ma faale-Tusi Paia? Afai e leai, o fea na mapuna mai ai?’
[Ata i le itulau 3]
Bourges Cathedral, Falani