‘O Ieova o Loʻu Atua, o Lē Ou te Faatuatua i Ai’

E PEI ONA FAAMATALAINA E WILLI DIEHL

“Aiseā e te fia alu ai i Peteli?” O le fesili lena a loʻu tamā i le tau e totogo ai mea i le 1931 ina ua ou taʻu atu ia te ia loʻu manaoga ou te fia amata i le auaunaga i Peteli. O oʻu mātua o ē sa mau i Saarland na iai i le upu moni pe ā ma le sefulu tausaga, ma sa la faataatia ai se faaaʻoaʻoga lelei mo i matou o tama e toatolu. Na avea le upu moni o so la olaga atoa, ma sa ou manao foi e avea ma oʻu olaga atoa.

AE NA faapefea ona aʻoaʻo e oʻu mātua e uiga ia Ieova ma lona finagalo paia? Ona o le lē faamalieina i lotu ua leva ona iai, na umi ai ona la saili mo le upu moni. Sa la auai i ni ituaiga o lotu eseese ma lotu mavae, ma iloa ai i nei lotu taitasi uma, e lē o iai le lotu saʻo.

I se tasi aso na tuu ai se sāvali [handbill] i lo matou faitotoa e faasilasila ai se lauga faatasi ma ni ata, ma se ata e uiga i fuafuaga a le Atua na taʻua o le “Photo-Drama of Creation” sa faaalia. O tamā sa alu e fai galuega i le aso lea na faapea o le a faaali ai le “Photo-Drama,” ae sa ia faamalosiau ia Tinā ina ia alu. Na ia faapea atu, “Atonu lava o iai se mea tāua e aogā.” Ina ua uma ona ia matamata i ai i lena lava po, sa matuā faafiafiaina Tinā. Sa faapea mai a ia, “Ua iʻu lava ina ou maua le upu moni!” “Ae sau lava oe ia seʻi e vaai i ai i le afiafi a taeao. O le upu moni lava lea o loo ta sailia.” O le tausaga lena e 1921.

I le avea o ni Kerisiano faauuina e le agaga, na tumau ai oʻu mātua i le faamaoni seia oo lava ina la maliliu, o Tamā i le 1944, ina ua uma ona taofiofia i le tele o taimi i le falepuipui e le pulega faa-Nasi, ma o Tinā na maliu i le 1970. Sa faafalepuipuiina foi o ia mo se taimi umi i lalo o pulega faa-Nasi.

Le Maelega o Oʻu Mātua sa Fai ma Faaaʻoaʻo

A o leʻi maliliu i laua, sa matuā mataalia oʻu mātua i le auaunaga i le fanua. O Tinā sa maelega faapitoa lava i le tufatufaina atu o iʻugafono na tatalaina, mai le 1922 e oo i le 1928. I le matua o le sāvali Ecclesiastics Indicted, sa faaalia ai se iʻugafono na talia i le 1924, sa tuuina atu ai se faitioga maʻatiʻati i taʻitaʻi lotu. Sa manaomia le lototele e tufatufaina atu ai nei sāvali. Sa feala le au talaʻi uma i le fa i le vaveao, ma ō atu e tuu sāvali i lalo ifo o faitotoa. E ui lava sa na o le 12 oʻu tausaga, ae sa faataga aʻu e oʻu mātua ina ia fai soʻu sao i lenei galuega. Sa masani lava ona matou amata i le lima i le vaveao, matou te tietie i uila vilivae pe tusa ma le tolu i le fa itula, ina ia ō atu ai i oganuu maotua. Sa nanā a matou uila i le togavao, ma sa ou leoleoina ae ō atu isi e galueaʻiina le nuu. I le afiafi matou te toe tietie atu ai i uila i le aiga, ma i le po sa matou savavali atu ai mo se itula i le sauniga.

Mulimuli ane, sa tuu ai se tagata laitiiti e leoleo uila, ae matou ō faatasi ma le au talaʻi. Ae leai lava se tasi na manatu i le toleniina o aʻu. Sa na ona latou taʻu mai ia te aʻu po o lē fea auala e galulue ai! I le tātāvale o loʻu fatu sa ou tolotolo atu ai i le uluai fale, ma le faamoemoe faapea talosia ia leai se tasi i le fale. Faauta! na tatala mai e se tamaloa le faitotoa. Sa ou lē mautala. Sa ou autago solo, ma na ou faasino atu i ai le tusi i totonu o laʻu ato. Na fesili mai o ia, “E aumai ia Faamasino Rutherford?” Sa na ona ou tautala faaseganui atu lava i ai, ae leai saʻu tali na fai i ai. Ae na fai mai lē ona le fale, “O se tusi fou ea ou te leʻi maua, e lē o ia te aʻu?” Ona ou faamautinoa atu lea, “Ioe, e fou.” Ona faapea mai lea o le tamaloa: “E tatau la ona ou avea. E fia le tau o le tusi?” O lenei mea na aumaia ai ia te aʻu le lototele e faaauau ai.

I le 1924, sa tele lava ina talanoa tagata matutua e uiga i le tausaga e 1925. Sa faatasi ona matou asiasi atu i se aiga o Tagata Aʻoga o le Tusi Paia, ma na ou faalogo ai i se tasi uso [Tagata Aʻoga o le Tusi Paia] o fesili: “Afai e aveesea i tatou e le Alii i le lagi, o le a faapefea la a tatou fanau?” O Tinā, na tali atu ma le matuā mautinoa lava: “O le a silafia lava e le Alii le auala e tausia ai i latou.” Sa faafiafiaina aʻu i le mataupu na talanoaina. Po o le ā le uiga o nei mea uma? Na oo mai ma mavae atu le tausaga e 1925, ae leai lava se mea na tupu. Ae peitai, sa leʻi faavaivaia ai le maelega o oʻu mātua.

Apoapoaiga Atamai a Tamā

O le iʻuga, i le 1931, na ou taʻu atu ai i loʻu tamā le mea sa ou manao e fai i loʻu olaga. Na fesili mai loʻu tamā i lana tali mai: “Aiseā e te fia alu ai i Peteli?” Ona ou tali atu lea e faapea, “Ona ou te fia auauna ia Ieova.” Sa ia faaauau pea ona fesili mai, “Seʻi faapea la ua talia nei oe mo Peteli, o e iloa ea o uso i inā e lē o ni agelu? E lē lelei atoatoa foi i latou ma e fai foi e i latou mea sese. Ou te fefe ina neʻi avea lenei mea ma pogai e te sola ese ai ma oo ai ina tuulafoaʻi le faatuatuaga. Ia mautinoa ua e mafaufau ma le faaeteete e uiga i ai.”

Sa ou matuā teʻi e faalogo atu i lena mea, ae ina ua uma ona fuafua lelei mea uma mo ni aso, ona toe taʻu atu foi lea o loʻu moomooga o loʻu fia talosaga mo Peteli. Ona ia toe faapea mai lea, “Toe taʻu mai ia te aʻu po o le ā le mafuaaga e te fia alu ai,” na ia fai mai ai. Ona ou toe fai atu foi lea, “Ona o loʻu fia auauna ia Ieova.” O ana toe upu ia te aʻu, “Loʻu atalii e, aua lava neʻi galo lena mea. Afai e valaaulia oe, ia manatua le pogai o le a e alu ai. A e vaai i se mea sese, aua e te soona popole. E tusa pe sese ona faia oe, aua neʻi e sola ese. Aua lava neʻi galo le pogai ua e alu ai i Peteli: ona o lou fia auauna ia Ieova! Tau lava ina fai lau galuega ma faalagolago ia te ia.”

O lea, i le afiafi o Novema 17, 1931, na ou taunuu ai i Peteli i Bern, i Suiselani. Sa matou nonofo ma le isi toatolu ma sa matou galulue i le fale lomitusi, i le aʻoaʻoina o le faagaoioiga o se masini lomitusi laitiiti e faaaogā lima e tuu ai pepa i totonu mo le lomiaina o mea manaomia. O le tasi o uluai mea na tofia aʻu e lolomia, o le The Watchtower i le gagana Romania.

O se Feau mai le Lagi!

I le 1933 na lomia ma faasalalauina ai e le Sosaiete se tamai tusi The Crisis, o loo iai ni lauga e faia i le leitio na sa fofogaina atu e le Uso o Rutherford i le Iunaite Setete. Sa faailoa atu e Uso Harbeck, le auauna o le lala i le aiga Peteli i le taimi o le taumafataga i le tasi taeao faapea, e tatau ona tufa faataamilo le tamai tusi i se auala faapitoa. I le faalauiloaina o sāvali, o le a faapaʻūū mai ai i luga o se vaalele laitiiti sa togipauina, lea o le a lele i luga aʻe o Bern, a o tutū le au talaʻi i luga o auala ma ofoina atu le tamai tusi i tagata lautele. “O ai o outou uso talavou ua nofo sauni e alu aʻe i le vaalele?” na ia fesili mai ai. “Ia faailoa vave mai loa o outou igoa pe afai e te fia tauofo.” Sa ou faia faapea, ma na faasilasila mai mulimuli ane e Uso Harbeck faapea ua filifilia aʻu.

I lea aso tāua, sa matou tietie atu ai ma pusa o sāvali i le malae vaalele. Sa ou nofo i tua o le pailate i totonu o le vaalele ma faaputu sāvali i luga o le nofoa lea e i oʻu tafatafa. O faatonuga maʻoti lava mo aʻu: Ia tāʻaiʻai savali i faaputuga taʻi selau i le tāʻaiga e tasi, ma ia togi tāʻaiga taitasi i le malosi e mafai ai i fafo i le faamalama. O le faatamala o le a faapogaia ai ona lavelavea sāvali i le iʻu o le vaalele, ma tutupu ai ni faafitauli. Ae sa sologa lelei lava mea uma. Na faapea mai mulimuli ane uso, maeu se fiafia sa iai ina ua vaaia lenei ‘feau mai le lagi.’ Sa maua ai le iʻuga na manaomia, ma e tele lava tamai tusi na tufaina atu, e ui lava sa telefoni atu nisi tagata e faitio ona ua ufitia atoa o latou togalaau i sāvali.

Loto Faafetai mo Faaeaga Uma o le Auaunaga

Sa ou faafetai ia Ieova e lē aunoa mo le olioli ma le lotomalie i le auaunaga i Peteli. I le faapotopotoga, sa tofia aʻu e tatala faitotoa o le Maota o le Malo mo sauniga taitasi, ma faasaʻosaʻo lelei nofoa, ma tuu se ipu vai fou i luga o le tulaga e fai atu ai le lauga a le failauga. Sa ou manatu i lenei mea o se faamamaluina sili.

I Peteli, sa ou galue ai mulimuli ane i se masini lomitusi mafolafola telē lena sa faaaogā e lomia ai le The Golden Age (lea ua avea nei o le Awake!) i le gagana Polani. I le 1934, sa amata ai ona matou faaaogā fonokalafi, ma sa ou fesoasoani e fausia ia laau faalogologo. Sa ou maua le olioli tele i le alu atu mai lea fale i lea fale faatasi ma lauga faale-Tusi Paia ua pueina i le laau pese. E toatele lava tagata i aiga sa naunau fia iloa e uiga i lenei masini laitiiti, ma e masani lava ona faapotopoto ane le aiga atoa e faalogologo, ma oo ina toe galoma ese atu taitoatasi. Pe a ō ese uma le aiga, ona faatoʻā ou alu ese loa lea.

Tumau le Mataalia i le Taimi o le Taua

Ina ua mavae le Taua Muamua a le Lalolagi, ona vavae ese mai lea o loʻu nuu moni o Saarland mai Siamani ma pulea e malo i lalo o le pulega a Malo Sosoo. O lea, na faia ai e tagata Saarland a latou lava pepa e faailoa ai po o tusi folau. I le 1935 na faia se pelepesite e filifili ai pe mananao ona tagatānuu ina ia toe tuu faatasi ma Siamani. Sa ou faaaogā ai le avanoa e asiasi atu ai i loʻu aiga, i le iloa faapea o le a lē mafai ona ou faia faapea pe a fai e iai tagata Saarland i lalo o le pulega a Nasi. Ma o le mea moni, mo le tele o tausaga ua mavae, ou te leʻi toe faalogo ai lava mai oʻu mātua po o oʻu uso.

E ui lava sa leʻi aafia tuusaʻo ai i le Taua Lona Lua a le Lalolagi, ae na oo lava ina vavae ese atoatoa Suiselani a o faasolosolo ona nofoia e Siamani atunuu tuaoi. Sa matou lomiaina lomiga uma lava mo Europa atoa vagana ai Siamani, ae i le taimi lea ua lē mafai ona toe avatua ni ota. Na taʻu mai e Uso Zürcher o lē sa avea ma auauna o le lala i lena taimi, faapea ua matuā leai lava sa matou tupe o totoe ma sa ia valaaulia i matou ina ia suʻe ni a matou galuega i fafo atu o Peteli seia oo ina toe lelei le tulaga o mea. Ae peitai, sa faatagaina aʻu ina ia ou nofo pea ona sa iai ni nai mea e fia lolomia mo le afe pe ā o le au talaʻi i la matou oganuu.

O le a lē mafai ona galo i le aiga Peteli Iulai 5, 1940. Ina ua faatoʻā uma lava le ʻaiga i le aoauli ae sau loa ma se loli a le vaegaʻau. Na feosofi i lalo fitafita ma laga mai loa i totonu o Peteli. Sa faatonuina i matou ina ia tutū saʻo, ma sa leoleoina i matou taitoatasi e se fitafita e iai sana auupega. Sa tataʻi uma lava i matou ma faapotopoto i le potu ʻai a o sueina le fale atoa. Sa masalomia i matou e faipule silisili faapea sa matou taʻu atu i isi tagata ina ia aua le ō i le vaegaʻau, ae sa lē taulau ona latou maua so o se faamaoniga.

I le faagasologa o tausaga o le taua, sa avea ai aʻu ma auauna o le faapotopotoga i Thun faapea ma Frutigen. O le uiga o lena mea, sa matuā tumu lava laʻu faasologa o le faaiʻuga o le vaiaso. I Aso Toonai taitasi, e uma loa le taumafataga i le aoauli, ona vili loa lea o laʻu uila mo le 30 maila [50 km] i Frutigen, o inā sa ou taʻitaʻia ai le Suesuega o le Olomatamata i le po. I le taeao o le Aso Sa, sa matou ō faatasi ai ma le au talaʻi i le auaunaga i le fanua. I lea, i le afiafi, sa ou alu atu ai i Interlaken e taʻitaʻia se Suesuega Tau Tusi a le Faapotopotoga, ma i le afiafi po sa ou alu atu ai i se suesuega faale-Tusi Paia ma se aiga i Spiez. O laʻu galuega faaiʻu o le aso, sa ou taʻitaʻia le Suesuega o le Olomatamata i Thun.

I le leva o le po, ina ua uma aʻu galuega uma, sa ou pesepese ma mapumapu a o oʻu foi atu i Bern, ua matuā faamalieina lava aʻu. Sa faaleai ni taavale. O laufanua maugā, sa pei e ufitia atoa i se ie uliuli i le pogisa o le po, ona sa leai ni molī i le auala ona o le aiaiga ia tape molī ona o le taua, sa matagofie ma leai se mea e gasē, ona o le suluia pea i nisi taimi e le susulu o le masina. Maeu le faaʻoaina ai ma faafouina ai o loʻu olaga i nei faaiʻuga o vaiaso!

Se Asiasiga ma ni Iʻuga e Leʻi Faatalitalia

I le tau e afu ai mea o le 1945, na asiasia ai i matou e le Uso o Knorr. I se tasi aso, na ia ulu atu ai i le falegaosimea a o oʻu tu i le masini lomitusi. “Sau i lalo!” na ia valaau mai ai. “E te fia auai ea i le Aʻoga i Kiliata?” Sa matuā faateʻia aʻu. “Afai e te manatu ua ou agavaa, e ao la ona ou fiafia i ai,” sa ou tali atu ai. Sa taunuu mai valaaulia mo le Uso o Fred Borys, le Tuafafine o Alice Berner ma aʻu i le tau e totogo ai mea i le 1946. Ae ona sa ou fanau mai i Saarland, sa lē mafai ai ona faia soʻu tulaga ma o le mea lea na ou talosaga atu ai i Washington, D.C., i le Iunaite Setete, mo se pemita faapitoa.

A o tuua e isi le atunuu i le taimi tonu, ae sa tatau ona ou faatali pea mo se tali o laʻu talosaga. Ina ua amata le aʻoga ia Setema 4, a o oʻu iai pea i Suiselani, ua tauāu ina uma le faamoemoe. Ae telefoni mai loa le Konesula Amerika, e faailoa mai ia te aʻu faapea ua taunuu mai loʻu pemita. Sa vave lona ona ou taumafai e faia fuafuaga mo le malaga ma iʻu ina maua loʻu avanoa i se vaa ave vaegaʻau laʻu pasese e malaga mai Marseilles e alu atu i Niu Ioka. Maeu se mea uigaese! Sa matuā feomaʻi le Athos II. Sa taofi faapitoa loʻu moega i se potu tele. I le aso lona lua i luga lava o le sami, na matuā tu matilatila ai le vaa ona o le pa mai o se mea mai le potu o le afi o le vaa. Sa lē manonofo le pasese faapea ma le auvaa, i le fefefe faapea a nei e goto le vaa. O lenei mea na aumaia ai ia te aʻu se avanoa ofoofogia e talaʻi atu ai e uiga i le faamoemoe i le toetu.

E lua aso na toe faafou ai le vaa, ina ua mavae lea ona faaauau loa lea ona matou malaga ae ua telegese le alu a le vaa. I le 18 aso mulimuli ane, ae matou taunuu loa i Niu Ioka, ae toe taofia ai foi i luga o le vaa ona o se solo tetee a le au faigaluega i le uafu. Ina ua uma ona fai o ni talanoaga, ona iʻu ai lea ina mafai ona matou tuua le vaa. Sa ou uaealesi atu i le Sosaiete e uiga i lea tulaga, ma a o oʻu tuua le ofisa o le tiute ma femalagaaiga, na fesili mai se tagata ia te aʻu: “O oe o Mr. Diehl?” O ia o se tasi o fesoasoani o le Uso o Knorr, ma na ia faaee aʻu i le nofoa afi e alu i le po i Ithaca, e latalata i le Aʻoga i Kiliata, na ou taunuu i inā i le teʻa laitiiti o le valu i le taeao na sosoo ai. Maeu loʻu fiafia ina ua ou taunuu i inā, ma mafai ona ou auai i le uluai vasega faavaomalo a Kiliata!

Tumau pea e Ui i Faigata

O le faauuga o le vasega lona valu o Kiliata sa faia ia Fepuari 9, 1947, ma na matuā lagona e tagata uma le popole. Po o fea o le a aauina atu i ai matou? Mo aʻu, na paʻū ‘tonu lava le fua’ i le fale lomitusi fou a le Sosaiete lea faatoʻā tatala i Wiesbaden, i Siamani. (Salamo 16:6) Sa ou toe foi atu i Bern e talosaga mo ni pemita, ae sa faatagaina e vaegaʻau a le Iunaite Setete o loo nofoia Siamani pemita mo na o i latou na nonofo ai i inā a o leʻi pa le taua. Talu ai ona ou te leʻi nofo ai i inā i lena taimi, sa ou manaomia ai se isi tofiga fou mai le ofisa ulu i Brooklyn. Sa iʻu ina avea o le galuega faamatagaluega i Suiselani, lea na ou talia ma le faatuatua atoa ia Ieova. Ae a o faatali mo lenei tofiga, sa talosaga mai ia te aʻu ina ia ou alu e faamatamata ni tuafāfine paeonia asiasi se toatolu i le fale Peteli. O le tasi o i latou sa o se paeonia e igoa ia Marthe Mehl.

Ia Me 1949, sa ou faailoa atu ai i le ofisa ulu o le lala i Bern faapea ua ou fuafua e faaipoipo atu ia Marthe ma faapea ua ma filifili e tumau ai pea i le auaunaga faataimi atoa. O le ā le tali mai? E leai ni faaeaga seʻi vaganā le auauna o ni paeonia sauatoa. Na amata lea i Biel, na mulimuli ai ma la ma faaipoipoga ia Iuni 1949. Sa lē faatagaina aʻu e avatua ni lauga, e lē mafai foi ona ma saili mo ni api mo le au usufono o le fonotaga lea o loo loma, e ui lava na faailoa e lo matou ovasia matagaluega le fetaui o i maʻua mo lenei faaeaga. E toatele lava latou te leʻi toe faafeiloaia i maʻua, ua faia i maʻua e pei o ni tagata faateʻaina, e ui lava o i maʻua o ni paeonia.

Ae peitai, sa ma iloa faapea, o le faaipoipo o se mea faale-Tusi Paia, o lea sa ma saili ai so ma malu i le tatalo ma tuu atu lo ma faatuatua ia Ieova. O le mea moni, o lenei faiga o i maʻua sa lē faaatagia ai le vaaiga po o le manatu o le Sosaiete. Sa na o se iʻuga o le faatatauseseina o taʻiala faalefaalapotopotoga.

Toe Foi mai le Uso o Knorr

I le 1951, na toe asiasi mai ai foi le Uso o Knorr i Suiselani. Ina ua uma ona ia fofogaina atu se lauga, sa faailoa mai ia te aʻu faapea o loo fia talanoa o ia ia te aʻu. E ui lava sa foliga e lagona ai le fefe, ae sa ou fiafia ona sa manao o ia e fia vaai ia te aʻu. Sa ia fesili mai pe ma te loto malilie e talia se tofiga mo se aiga misionare ua fuafuaina i Sineva. O le mea masani lava, sa matuā faafiafiaina i maʻua, e ui lava o le tuua o Biel o le a avea foi o se mea e faanoanoa ai. I le aso na sosoo ai, na taunuu mai ai se isi talosaga atili mai le Uso o Knorr. Pe ma te loto malilie e toe amata ona faia le galuega faamatagaluega, ona talu ai ua manaomia se uaʻi faaopoopo atu i lenei mea i Suiselani. Sa ma malilie loa i ai. O loʻu uiga faaalia o le talia pea o so o se tofiga e ofoina mai.

Sa matuā tele faamanuiaga i a ma gaoioiga i le galuega faamatagaluega i Suiselani i sasae. Sa ma faimalaga atu i faapotopotoga i nofoa afi, e ave a ma mea uma lava i atopaʻu e lua. Sa masani ona faatali i maʻua e uso i le fale e faatali ai pasese o nofoa afi i uila vilivae, auā e toaitiiti i latou o ē fai taavale i na aso. I tausaga mulimuli ane na aumai ai e se uso se taavale mo i maʻua e faaaogā, lea sa faigofie ai ona fai la ma auaunaga.

Ni Mea Fou e Faaofo Ai

Maeu se fiafiaga ina ua valaaulia aʻu ma laʻu avā i le 1964 ina ia ma auai i le vasega lona 40 o Kiliata, o le vasega mulimuli lea na aofia ai se faasologa o ni mataupu se tele; e sefulu masina na faia ai, lea ua faapuupuuina nei i le valu masina. Sa tatau ona aʻoaʻoina vave e Marthe le gagana faa-Peretania, ae sa ia mafaia lenei mea ma le viiviia. Sa tele lava manatunatuga na tutupu mai po o fea o le a aauina atu i ai i maʻua. O loʻu manatu sa faapea: ‘Ou te lē amanaia lava po o fea e tofia i ai aʻu, ae tau lava ina ia lē o se galuega faaofisa!’

Ae o le mea tonu lava lena na tupu! I le aso o le faauuga, Setema 13, 1965, na tofia ai aʻu o se auauna o le lala i Suiselani. O Peteli sa avea o se mea fou ia Marthe. Ia te aʻu, o lona uiga o le toe foi atu i le “Fale o le Atua,” e lē i le fale lomitusi, lea na ou auauna ai mai le 1931 e oo i le 1946, ae i le ofisa. E tele mea fou sa tatau ona ou aʻoaʻoina, ae faatasi ma le fesoasoani a Ieova sa mafai ai ona ou faia faapea.

Toe Tepa i Tua

I le 60 tausaga o le auaunaga sauatoa, sa ou faatuatua atoatoa ia Ieova, e pei lava ona taʻu mai e loʻu tamā ia te aʻu o le mea e ao ona ou faia. Ma ua liligi mai e Ieova le sautualasi o faamanuiaga. Sa avea Marthe ma puna o faalaeiauga ofoofogia i taimi e lē taugamalie ai po o taimi e avea ai tofiga ma faamataʻuga e lofituina ai aʻu, o le mea moni o se aumea faamaoni faatasi ma le mautinoa aʻiaʻi ia Ieova.

Ia viia Ieova mo le tele o faamanuiaga o le auaunaga ua ou olioli ai! O loo ou auauna pea o se sui sooupu o le Komiti o le Lala i Thun, ma sa ou faimalaga mo ni nai taimi e avea o se ovasia o le sone. Po o le ā lava le mea sa fesiligia ai aʻu ou te faia, sa ou vaavaai atu pea ia Ieova mo le taʻitaʻiga. E ui lava i le tele o oʻu sese ma vaivaiga, ae sa ou talitonu aʻiaʻi lava faapea ua faamagaloina aʻu e Ieova e ala ia Keriso. Tau lava ina ia faaauau ona ou matuā faafiafiaina o ia. Ma tau lava ina ia faaauau ona ia taʻitaʻia oʻu laasaga, a o oʻu vaavaai maumauai atu pea ia te ia e avea o “loʻu Atua ou te faatuatua ia te ia.”—Salamo 91:2.

[Ata i le itulau 27]

Le Uso o Diehl muamua i po po fou o lana auaunaga i Peteli