Lomiga Faale-Tusi Paia I LE INITANETI
Lomiga Faale-Tusi Paia
I LE INITANETI
Faa-Samoa
ā
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • ʻ
  • TUSI PAIA
  • LOMIGA
  • SAUNIGA
  • w92 5/15 itu. 3-4
  • Le Lolo e Lē Mafaagaloina

Leai se vitiō o maua i lenei vaega.

Faamalie atu na iai se faalētonu i le kopiina o le vitiō.

  • Le Lolo e Lē Mafaagaloina
  • Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—1992
  • Tamaʻi Ulutala
  • Mataupu e Taitutusa
  • Faamatalaga a le Tusi Paia i le Lolo
  • Sailiga mo le Vaa
  • Po ua Latou Maua le Vaa o Noa?
    Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—2009
  • O le Lolo Tele
    Laʻu Tusi o Tala o le Tusi Paia
  • E Toʻavalu na Sao Atu i se Lalolagi ua Faamamāina Mai i Tagata Leaga
    Lesona E te Aʻoaʻoina Mai i le Tusi Paia
  • Faatusatusaga o le Vaa o Noa ma Fausaga o Vaa
    Ala Mai!—2007
Faitau Atili
Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—1992
w92 5/15 itu. 3-4

Le Lolo e Lē Mafaagaloina

I LE pe tusa ma le 4,300 tausaga ua mavae, na oo mai ai se mala, o le lolo na lofia ai le lalolagi. I se tafega matuā telē lava e tasi, na ia soloia ai toetoe lava o mea uma e iai le ola. Ona o le matuā telē tele o lena lolo, ua lē mafai ai ona galo i le fanau a tagata le tala e uiga i ai, ma ua faapea ai ona tuugutu atu le tala e lea tupulaga i lea tupulaga.

I le 850 tausaga talu ona mavae le Lolo, na tusia ai e le tusitala Eperu o Mose le faamatalaga e uiga i le Lolo i le lalolagi aoao. Na faasaoina lea tala i le tusi o Kenese i le Tusi Paia, o i inā ua tatou faitau ai i faamatalaga tusitusia auiliili i le Kenese mataupu e 6 e oo i le 8.

Faamatalaga a le Tusi Paia i le Lolo

Ua aumaia nei auiliiliga i le Kenese, e manino lava o faamatalaga a se molimau vaaitino: “O le tausaga e ono selau o le olaga o Noa, o le masina e lua, o le aso e sefulu ma le fitu o le masina, o le aso lava lea na lepeti ai o punāvai uma o i le moana sausau, ma ua faaavanoaina pupuni o le lagi. Sa i ai foi le lolo i le lalolagi i ona aso e fagafulu; ua faatuputeleina le vai, ma ua opeopea ai le vaa, ua neetia foi i luga o le eleele. Ua matuā malo tele lava le vai i le lalolagi; ma ua ufitia ai mauga maualuluga uma o i lalo o le lagi uma.”—Kenese 7:11, 17, 19.

E tusa ai o āuga na faia e le Lolo i mea e iai le ola, ua faapea mai le Tusi Paia: “Ona faauma ai lea o le ola o mea ola uma na feoai i le lalolagi, o manu felelei, ma manu vaefa fanua, ma manu feai, ma mea fetolofi uma na fetolofi i le eleele, atoa ma tagata uma.” Ae peitai, o Noa ma isi tagata e toafitu na faasaoina, faatasi ai ma manu taʻilua uma, o manu felelei, ma mea uma o fegaoioiai i le fogaeleele. (Kenese 7:21, 23) Sa faasaoina i latou uma i se vaa tele lava opeopea sa tusa ma le [133 mita] le umi, [22 mita] le lautele, ma e [13 mita] le maualuga. Talu ai ona e pau lava fuafuaga na galueaiina ai le vaa, sa faia ina ia malu puipuia mai le sao i ai o le vai ma ia mafai ona opeopea, sa leai ai sona taʻele lapotopoto, se taumua e maai, o lona uiga sa leai se tapili po o se mea mo le uliina o le vaa. O le vaa o Noa sa na o se mea e pei o se pusa faatafafā.

I le lima masina talu ona mavae le Lolo, sa oo ai ina toʻa le vaa i luga o atumauga o Ararata, o loo taatia i aso nei i Take i sasae. Na ō i fafo Noa ma lona aiga nai le vaa i le laueleele matūtū ina ua mavae le tausaga e tasi talu ona amata le Lolo, ma na toe amata ai se olaga fou e pei ona masani ai. (Kenese 8:14-19) I le gasologa o taimi, sa oo foi ina faatoateleina le fanau a tagata i se tulaga e lava ma totoe e amata ai ona fausia i tafatafa ane o le Vaitafe o le Eufirate le aai o Papelu ma lona ʻolo e matuā sili ona leaga lona talaaga. Sa amata mai ai i inā ona salalau mālie atu tagata i vaega uma o le lalolagi ina ua faaeseese e le Atua le gagana a le fanau a tagata. (Kenese 11:1-9) Ae o le ā le mea na tupu i le vaa?

Sailiga mo le Vaa

Talu mai lona 19 o senituri, sa iai le anoanoai o taumafaiga na faia i le sailia o le vaa i luga o atumauga o Ararata. O nei atumauga e lua ona tumutumu lauiloa i le maualuluga, o le tasi e [5,165 mita] le maualuga ma le isi [3,914 mita]. O le tumutumu sili ona maualuga o nei tumutumu e lua, e ufitia pea lava e le kiona. Ae ona o suiga mataʻina na oo i ai mulimuli ane ina ua mavae le Lolo, atonu la na vave tanumia ai le vaa i le kiona. E talitonu maumauai lava nisi tagata suesue faapea o loo iai pea i inā le vaa, o loo tanumia loloto i lalo o le aisa. Ua latou faapea mai sa iai ni vaitaimi na liusuavai ai le aisa, ua lava ma totoe lena e mafai ai ona mānu aʻe se vaega o le vaa mo sina taimi.

O le tusi In Search of Noah’s Ark o loo taʻua ai e George Hagopian, o se tagata Aremenia, o lē na faapea mai sa ia aʻea le Mauga o Ararata i le 1902 ma iloa ai le vaa, ma na toe faapena foi i le 1904. I le uluai asiasiga, na ia faapea mai ai, sa ia aʻea moni lava e oo i le tumutumu o le vaa. “Sa ou tu saʻo i luga ma vaavaai i le tino atoa o le vaa. O se vaa umi. O le maualuga pe tusa ma le [sefululua mita].” E tusa ai ma lana mātau i lana asiasiga mulimuli, na ia faapea mai: “Ou te leʻi vaaia ai ni taviʻo moni. Sa lē pei o so o se vaa masani ua ou vaai i ai. E tali foliga i se lagisi e mafolafola lona taʻele.”

Mai le 1952 e oo i le 1969, e faafā ona faia e Fernand Navarra ni taumafaiga ina ia sailia ni faamaoniga o le vaa. I lana malaga lona tolu i le Mauga o Ararata, sa ia taumafai ai e uia se avanoa i le va o ogāaisa tetele agaʻi i lalo, ma o inā na ia maua ai se fasi laau uliuli o tanumia i le aisa. “E lē taumate o se laau umi tele,” sa ia taʻua ai, “ma atonu o loo pipii atu pea i isi vaega o le tino o le vaa. Sa na o sina fasi mea na mafai ona ou tipiina seia oo ina mafai ona ou gagau ese mai sina fasi laau pe tusa ma le [tasi ma le ʻafa mita].”

O Polofesa Richard Bliss, o se tasi o le au popoto na iloiloina le laau, na faapea mai: “O le laau na aumai e Navarra, o se lagolago o le vaa, ma na valiina atoa i le ta uliuli. O ona sooga sa faafaanifo. Ma sa faia e lima e faaaogā ai tamai ʻili e tipiina ai ma sa fetaui lelei lava.” O le fuafuaina o tausaga o le laau, sa faatatauina pe tusa o le fa po o le lima afe tausaga.

E ui lava i le faia o taumafaiga e sailia le vaa i luga o le Mauga o Ararata, ae o le faamaoniga maʻoti lava faapea sa faaaogā mo le faasaoina ai mai le lolo mataʻutia na tupu e tusa ai ma faamaumauga tusitusia i le tusi o Kenese i le Tusi Paia e tusa ai ma lena mea na tupu. O faamautinoaga o lena faamaumauga e mafai ona vaaia i le anoanoai o tala faaanamua e uiga i le lolo a tagata anamua i le lalolagi uma. Ia iloilo a latou faamatalaga i le mataupu o loo sosoo mai.

[Ata i le itulau 4]

O le vaa, e mafai ona ave ai uta e tutusa ma mea ave uta a nofoaafi e 10, e tusa ma le 25 taavale tutuu Amerika e mafai ona ave ai i le mea ave uta e tasi!

    Lomiga Faa-Samoa (1971-2026)
    Log Out
    Log In
    • Faa-Samoa
    • Lafo Faamatalaga
    • Faapolokalame
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Aiāiga Faapitoa
    • Aiā Faaletulafono
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Lafo Faamatalaga