Lesona mo le Olaga Atoa Mai i le Aʻoaʻo Sili

FAAAʻOAʻOGA A OʻU MĀTUA

I le 1957, na siitia mai ai oʻu mātua mai i Italia, agaʻi i Kindersley i Kanata. E leʻi umi ae la aʻoaʻoina le upu moni, ma o le mea lenā na sili ona tāua i o matou olaga. Ou te manatua e masani ona talaʻi le matou aiga i le aso atoa, ma o isi taimi e fai ai aʻu tala ula na ou “paeonia lagolago” i le valu o oʻu tausaga!

E ui i le matitiva o oʻu mātua, ae na la faataatia se faaaʻoaʻoga lelei o le faia o ni faataulaga mo Ieova. O se faaaʻoaʻoga, i le 1963, na la faatau ese ai le tele o a la meafaitino ina ia maua ai se tupe, e matou te ō ai i le tauaofiaga faavaomalo i Pasadena i Kalifonia. I le 1972, na matou siitia ai i se vaipanoa e matuā mamao ese e taʻua o British Columbia i Kanata, ina ia fesoasoani e talaʻi i tagata Italia i inā. Na galue loʻu tamā o se kiligi, ma na ia teena isi avanoa faigaluega lelei ina ia uaʻi ai pea i lana auaunaga iā Ieova.

Ou te lotofaafetai ona o le faaaʻoaʻoga a oʻu mātua mo i matou ma nai oʻu tei e toʻatolu. Na faataatia ai se faavae mausalī mo laʻu auaunaga iā Ieova, ma ou aʻoaʻoina ai se lesona tāua i loʻu olaga: Pe afai ou te faamuamua le Malo, o le a tausia aʻu e Ieova.—Mata. 6:33.

AMATA I LE AUAUNAGA FAATAIMI ATOA

I le 1980, na ou faaipoipo ai iā Debbie, o se tuafafine lalelei e iai ona sini faaleagaga. Na ma mananaʻo e ma te auai i le auaunaga faataimi atoa, o le mea lea na paeonia ai loa Debbie ina ua faatoʻā tolu masina talu ona ma faaipoipo. Ina ua mavae le tausaga, na ma siitia ai i se tamaʻi faapotopotoga na iai le manaʻoga, ma amata ai loa ona ou paeonia.

A o faagasolo taimi, na ma lagona le lotovaivai ma mananaʻo ai e ō ese. Peitaʻi, na ma mafaufau seʻi talanoa muamua i le ovasia matagaluega. Na ia talanoa saʻo mai i se auala alofa e faapea: “E sesē foʻi oulua i se isi itu. Ua lua soona uaʻi tele i itu lē lelei. Ae o so o se mea lava e iai sona itu lelei, ma o le mea lenā e tatau ona lua uaʻi i ai.” O le fautuaga tonu lenā na ma manaʻomia. (Sala. 141:5) Na vave ona ma faatatauina lana fautuaga, ma e leʻi umi lava ae ma iloa le tele o itu lelei. E toʻatele isi i le faapotopotoga na mananaʻo e faia le tele o mea mo Ieova, e aofia ai talavou ma isi e lē talitonu paaga. O se lesona tāua tele lenā na ma aʻoaʻoina. Na ma iloa ai e ao ona ma vaai i le itu lelei, ma faatalitali iā Ieova e faasaʻo se tulaga na foliga mai e faigatā. (Mika 7:7) Na ma toe maua le olioli, ma toe faaleleia ai le tulaga o mea.

O faiaʻoga o le ma aʻoga paeonia muamua, na latou auauna i isi atunuu. A o latou faaali mai ata ma faamatala luʻi ma faamanuiaga na tofo i ai, na faaosofia ai lo ma faanaunauga e auauna o ni misionare. O lea na ma filifili ai, e ma te fia auauna o ni misionare.

Ina ia ausia lenā sini, na ma siitia ai i le 1984 i Quebec, o se vaipanoa e tautatala i le gagana Falani, ma e silia ma le 4,000 kilomita (2,485 maila) le mamao mai i British Columbia. O lona uiga na tatau ona ma faamasani i se aganuu fou ma aʻo se gagana fou. O se isi luʻi, e masani ona lē lava le ma faasoa. Na iai le taimi na pau mea na ma aai ai o pateta na ma aoina mai i le faatoʻaga a se isi tamāloa. Na poto Debbie i le faia o kuka eseese e faaaogā ai le pateta! E ui i na luʻi, ae na ma uaʻi atu i le faia o le mea sili ina ia tumau ai pea ma le olioli. Na ma mātauina foʻi le tausiga a Ieova iā i maʻua.—Sala. 64:10.

I se tasi o aso, na ma maua ai se valaaulia e leʻi faatalitalia e auauna i le Peteli i Kanata. Talu ai na ma talosaga mo le Aʻoga i Kiliata, o lea na ma lē mautonu ai pe e talia le valaaulia. Ae mulimuli ane na ma taliaina. Ina ua ma taunuu i le Peteli, na ma fesili atu i le uso o Kenneth Little, o se sui o le Komiti o le Lālā: “Ae faapefea le ma talosaga mo Kiliata?” Na ia tali mai: “Ia, seʻi oo atu lava i lenā taimi.”

I le vaiaso mulimuli ane, na ma maua ai le valaaulia e auai i le Aʻoga i Kiliata. O lea, na tatau ona ma faia se filifiliga. Na faapea mai le uso o Little: “E tusa po o le ā le faaeaga e te lua filifilia, ae e iai lava taimi e te lua ono mafaufau ai, e pei lava ua sesē le filifiliga na lua faia. Peitaʻi, e lē faapea ai ua sili atu le isi faaeaga i lo o le isi, auā e faamanuia e Ieova faaeaga uma.” Na ma talia le valaaulia e auai i Kiliata, ma a o faagasolo tausaga, na ma iloa ai le saʻo o le fautuaga a le uso o Little. E masani ona ma faasoa atu i isi lana fautuaga, pe a latou filifili foʻi po o le ā le faaeaga e galulue ai.

AUAUNAGA FAAMISIONARE

Na ma matuā fiafia i le avea ai ma vaega o tagata aʻoga e toʻa 24 i le vasega lona 83 o le Aʻoga o Kiliata, lea na faia i Brooklyn i Niu Ioka iā Aperila 1987. O le uso o Ulysses Glass ma Jack Redford o faiaʻoga autū ia o la matou vasega. Na matou faauu iā Setema 6, 1987. Na tofia i maʻua e galulue i Haiti, faatasi ai ma John ma Marie Goode.

E leʻi toe iai ni misionare na auina atu i Haiti, talu mai le 1962 ina ua tutuliese misionare na iai i inā. E tolu vaiaso talu ona uma le faauuga, ae ma auauna loa i Haiti i se tamaʻi faapotopotoga i vaega maugā, lea e toʻa 35 le ʻautalaʻi. E ma te lāiti, e leʻi lava lo ma poto masani, ma e na o maʻua foʻi na nonofo i le fale o misionare. E matuā matitiva tagata ma o le toʻatele e lē iloa faitau. I le amataga o la ma auaunaga faamisionare, na ma fesagaʻia ai tulaga faigatā e pei o fetauaʻiga i totonu o atunuu, foua le malo, poloka a vaegaʻau, ma afā.

E tele mea na ma aʻoaʻoina mai i le tutumau ma le fiafia o uso ma tuafāfine i Haiti. E ui na feagai le toʻatele ma faigatā, ae na latou alolofa iā Ieova ma maelega e talaʻi. O se faataʻitaʻiga, na iai se tuafafine matua e lē iloa faitau, ae na ia taulotoina mau e pe ā ma le 150. O le mātauina o faigatā na feagai ma tagata, na faamalosia ai pea i maʻua e talaʻi atu le feʻau o le Malo, ona e na o le pau lea o le vaifofō o o tatou faafitauli. O se fiafiaga le vaaia o nisi o a ma suʻesuʻega faale-Tusi Paia, ua avea nei o ni paeonia sauatoa, paeonia faapito, ma o ni toeaina.

A o iai i Haiti, na ou feiloaʻi ai iā Trevor, o se talavou misionare Mamona, ma na tele taimi na ma fetufaaʻi ai i le Tusi Paia. A o faasolo tausaga, na ou maua ai se tusi mai iā te ia e faapea: “O lea ou te fuafua e papatiso i le matou fonotaga o loo sosoo mai. Ou te manaʻo ou te toe foʻi i Haiti e auauna o se paeonia faapito, i le vaipanoa lea sa ave ai laʻu faamisiona.” O le mea lenā na ia faia i le tele o tausaga, faatasi ai ma lana avā.

AUAUNA I EUROPA MA I AFERIKA

Ina ua faaitiitia faasāsāaga o la tatou galuega talaʻi i se vaega o Europa, na tofia ai loa i maʻua e auauna i inā. I le 1992, na ma taunuu ai i Ljubljana i Slovenia, e lata i le vaipanoa na feola aʻe ai oʻu mātua a o leʻi siitia i Italia, ma na iai pea faigātaua i vaipanoa na taʻua muamua o Yugoslavia. I le taimi lenā, na vaavaaia ai la tatou galuega i na vaipanoa e uso sa iai i Vienna i Austria, o Zagreb i Croatia, ma Belgrade i Serbia. I le taimi foʻi lea, na fai ai fuafuaga ina ia iai ni Peteli i vaipanoa na taʻua muamua o Yugoslavia.

Na manaʻomia ona ma toe aʻo se isi gagana ma faamasani i se aganuu fou. E masani ona fai mai tagata i inā: “E faigatā le gagana,” ma e saʻo lelei la latou tala. Na ma talisapaia le faamaoni o uso ma tuafāfine, o ē na talia suiga mai i le faalapotopotoga, ma na ma mātauina auala na faamanuia ai i latou e Ieova. Na ma toe mātauina foʻi le auala na faasaʻo ai ma le alofa e Ieova mea i lana taimi tatau. E lē gata na tele lesona fou na ma aʻoaʻoina a o ma iai i Slovenia, ae na faamanatu mai ai foʻi le tele o isi lesona na ma aʻoaʻoina muamua.

Peitaʻi, e leʻi uma ai i inā suiga. I le 2000, na tofia ai i maʻua e galulue i Côte d’Ivoire i Aferika i Sisifo. Ae iā Novema 2002, na faafuaseʻi ai ona ma tuua i inā ona o fetauaʻiga i le atunuu, ae ma ō i Sierra Leone, lea faatoʻā uma ai foʻi fetauaʻiga mo le 11 tausaga. Na faigatā iā i maʻua lo ma tuua faafuaseʻi o Côte d’Ivoire. Peitaʻi, o lesona na ma aʻoaʻoina mai i inā, na fesoasoani e faatumauina ai pea lo ma olioli.

Na ma uaʻi atu i le toʻatele o tagata na mananaʻo e aʻoaʻoina le upu moni, faapea uso ma tuafāfine na tutumau mo le tele o tausaga a o faagasolo fetauaʻiga. E ui i lo latou matuā matitiva, ae na mananaʻo e tufa atu a latou mea i isi. O se faataʻitaʻiga, na aumai e se tuafafine ni ofu iā Debbie. Ina ua faatalatū Debbie e talia, na faapea mai le tuafafine: “I le taimi o le taua, na saunia e uso mai i isi atunuu le fesoasoani mo i matou. Ae o le taimi la lenei, e tatau ona matou fesoasoani iā te oulua.” Na fai ma o ma sini le mulimuli i la latou faaaʻoaʻoga.

Mulimuli ane, na ma toe foʻi atu ai i Côte d’Ivoire. Peitaʻi, na toe amata foʻi fetauaʻiga i inā. Iā Novema 2004, na ma ō ese faatopetope ai i se helikopa ma e na o le taʻi 10 kilokalama (22 pauna) le mamafa o ma ato taʻitasi na ave. I le pō, na ma momoe i le fola o se fale na faamautū ai le vaegaʻau a Falani, ma na ma ō atu i Suisilani i le aso na sosoo ai. Na ma taunuu i le lālā pe ā o le vaeluapō, ma na faafeiloaʻi ma le māfana i maʻua e sui o le Komiti o le Lālā ma faiaʻoga o le Aʻoga mo Toleniga i le Faiva. Na latou saunia meaʻai mo i maʻua, ma le tele o sukalati Suisilani. Na matuā pāʻia ai lava o ma loto!

Na tofia i maʻua e galulue i Ghana mo sina taimi, ma mulimuli ane ma toe foʻi i Côte d’Ivoire ina ua faaitiitia fetauaʻiga i inā. O le agalelei o le ʻauuso, na fesoasoani iā i maʻua e onosaia ai faigatā e pei o le sosola ese mai i mea na ma nonofo ai, ma le galulue mo sina taimi i tofiga eseese. E ui e ma te ioe ma Debbie o le alofa faaleuso o se uiga e iloa ai tagata o Ieova, ae e ma te lē mananaʻo e manatu māmā i ai. O le mea moni, e ui lava i na taimi e sili ona faigatā, ae na ma vaai i ai o se toleniga lelei mo i maʻua.

SASAʻE TUTOTONU

I le 2006, na ma maua ai se tusi mai i le ofisa ulu e faailoa mai ai lo ma tofiga fou i Sasaʻe Tutotonu. O lona uiga, na tatau ona ma toe faamasani i se nofoaga, gagana, ma se aganuu fou, faapea ma ni luʻi e ma te leʻi tofo muamua i ai. Na tele mea na tatau ona ma aʻoaʻoina ona o le malosi o faiga faapolotiki ma talitonuga faalelotu. E ui i le eseese o gagana i le tele o faapotopotoga, ae na ma vaaia le autasi o le ʻauuso ona o le mulimuli i le taʻitaʻiga a le faalapotopotoga a Ieova. Na ma talisapaia le lototetele o le ʻauuso e onosaia teteega mai i tauaiga, o ē aʻoʻoga ma galulue faatasi, faapea tuaoi.

Na ma auai i le tauaofiaga faapitoa na faia i Tel Aviv i Isaraelu i le 2012. O le taimi muamua lea faatoʻā toe faapotopoto ai le toʻatele o tagata o Ieova i lenā vaipanoa, talu mai le Penetekoso 33 T.A. O se tauaofiaga faagalogatā!

A o faagasolo na tausaga, na auina atu ai i maʻua e asiasi i se atunuu e faasāsā ai la tatou galuega. Na ma ō ma ave ni nai lomiga, talaʻi atu, ma auai i ni fonotaga lāiti na faia i inā. Na iai poloka a fitafita i so o se mea, ae na ma lagona pea le toʻafilemu a o matou ō faatasi ma le faautauta ma nisi o le ʻauuso.

TOE FOʻI I AFERIKA

I le 2013, na ma maua ai se faaeaga e ma te leʻi faatalitalia, ina ia auauna i le lālā i Kinshasa i Congo, o se atunuu telē ma matagofie, ae e matuā matitiva tagata ma e tele ai fetauaʻiga. I le taimi muamua, na ma mafaufau, “E leai se mea e popole ai auā ua ma masani i Aferika.” Peitaʻi, na manaʻomia ona ma faamasani pea i le tele o mea, aemaise pe a malaga i vaipanoa e leai ni auala ma auala laupapa. E tele mea lelei na ma uaʻi i ai, e pei o le tutumau ma le fiafia o uso e ui i faigatā tau tamaoaiga, o lo latou maelega i le faiva, ma a latou taumafaiga e auai i sauniga ma fonotaga. Na ma vāaitino i le fua tele mai o le galuega talaʻi ona o le lagolagosua ma le faamanuia a Ieova. E tele lesona tāua na ma aʻoaʻoina a o ma iai i le auaunaga faataimi atoa i Congo, ma na ma maua ai foʻi ni uō pele ua pei o ni o ma aiga.

I le faaiʻuga o le 2017, na ma maua ai se isi faaeaga e auauna ai i le lālā i Aferika i Saute. O le lālā aupito i telē lea ua ma auauna ai, ma na tofia i maʻua e faia ni galuega e ma te leʻi faia muamua. E ui na tele isi mea fou na tatau ona ma aʻoaʻoina, ae na fesoasoani iā i maʻua lesona na ma aʻoaʻoina mai i isi o ma faaeaga. Na pele iā i maʻua le toʻatele o uso ma tuafāfine na tutumau ma le faamaoni mo le tele o tausaga. O se faaeaga foʻi le vaai i le galulue autasi o le aiga Peteli e ui i le eseese o o latou ituaiga ma aganuu. Ua faamaonia mai ai le foaʻi mai e Ieova o le filemu i ona tagata, a o taumafai e oofu i le tagata fou ma faatatau mataupu silisili o le Tusi Paia.

A o faagasolo tausaga, na ma maua ma Debbie ni faaeaga e lē aumaua, faamasani i ni aganuu eseese, ma aʻo ni gagana fou. O le mea moni, e lē o taimi uma e faigofie ai, ae e ma te lagona pea le alofa faamaoni o Ieova e ala mai i lana faalapotopotoga ma le ʻauuso. (Sala. 144:2) E mautinoa o toleniga na ma maua mai i le auaunaga faataimi atoa, ua faaleleia ai la ma auaunaga iā Ieova.

Ou te matuā talisapaia le auala na tausia aʻe ai aʻu e oʻu mātua, le lagolagosua a si aʻu avā pele, ma le tele o faaaʻoaʻoga mataʻina i lo tatou aiga faaleagaga i le lalolagi aoao. A o agaʻi atu i le lumanaʻi, e ma te maumauaʻi e aʻoaʻo pea lesona mai i lo tatou Aʻoaʻo Sili.