SUʻESUʻEGA 39
PESE 54 “O le Ala Lenei”
O le a Tali Lelei Mai Ē ua “Saunia o Latou Loto”
“Ua talitonu foʻi i latou uma o ē ua saunia o latou loto mo le ola e faavavau.”—GALU. 13:48.
AOTELEGA
E tāua le ofo atu o suʻesuʻega faale-Tusi Paia ma valaaulia tagata i a tatou sauniga.
1. O le ā le auala e ono tali mai ai tagata i le feʻau o le Malo? (Galuega 13:47, 48; 16:14, 15)
E TOʻATELE tagata i le uluaʻi senituri na vave ona latou talia le feʻau o le Malo. (Faitau le Galuega 13:47, 48; 16:14, 15.) E faapena foʻi nisi i aso nei. E oo lava iā i latou e lē faaalia le fiafia i le feʻau o le Malo, atonu e mulimuli ane o latou taliaina. O le ā la e ao ona tatou faia pe a tau atu i le talaʻiga, i tagata ua “saunia o latou loto”?
2. E faapefea ona taitutusa la tatou galuega o le faia o isi ma soo, ma le galuega a se faifaatoʻaga?
2 E mafai ona faatusaina la tatou galuega o le faia o isi ma soo, i le galuega a se faifaatoʻaga. E na te fafai pe tā mai fua o lana faatoʻaga ua matua. Ae i le taimi e tasi, e galue pea o ia e faamalū le palapala ma totō isi mea o lana faatoʻaga. I se tulaga taitutusa, pe a tatou tau i le talaʻiga i se tasi e fiafia i la tatou feʻau, e vave ona tatou fesoasoani iā te ia e avea ma soo o Keriso. Ae i le taimi e tasi, e faaauau ona tatou fesoasoani i isi ina ia latou iloa le tāua o le feʻau o loo tatou talaʻia. (Ioa. 4:35, 36) E manaʻomia ona iā i tatou le faautauta, e iloa ai le auala sili e fesoasoani ai i tagata taʻitoʻatasi. O lea, o le a tatou talanoaina mea e mafai ona tatou faia, i le taimi muamua e tatou te talanoa ai ma se tasi ua saunia lona loto. O le a tatou talanoa foʻi i auala e fesoasoani ai iā te ia e faaauau ona agaʻigaʻi i luma.
PE A MAUA SE TASI UA SAUNIA LONA LOTO
3. O le ā e mafai ona tatou faia pe a tau atu i le talaʻiga i se tasi e faaalia le fiafia moni? (1 Korinito 9:26)
3 Pe a tau atu i le talaʻiga i se tasi e faaalia le fiafia moni, e tatou te mananaʻo e fesoasoani i lenā tagata ia iloa Ieova ma vavalalata atu iā te ia. O lea, ia aua le faatalatū ae ia ofo atu loa se suʻesuʻega faale-Tusi Paia ma valaaulia o ia i le sauniga, i le uluaʻi taimi e tatou te feiloaʻi ai.—Faitau le 1 Korinito 9:26.
4. Ia faamatala se mea na tupu e faatatau i se tasi na vave ona manaʻo e suʻesuʻe le Tusi Paia.
4 Ofo atu se suʻesuʻega. O isi e tatou te talanoa i ai, e vave ona mananaʻo e suʻesuʻe le Tusi Paia. Seʻi mātau se mea na tupu i Kanata. I se tasi o Aso Tofi, na alu atu ai se tamaʻitaʻi i se fata tusi ma ave le polosiua Se Olaga Fiafia e Faavavau! Na faamatala i ai e le tuafafine na iai i le fata tusi, e mafai ona faaaogā lenā lomiga e fai ai sana suʻesuʻega faale-Tusi Paia e aunoa ma se totogi. Na fiafia i ai le tamaʻitaʻi, ma na faailoa atu e le tasi i le isi numera o la telefoni. Mulimuli ane i le aso lava lenā, na text atu ai o ia i le tuafafine po o le ā se aso lelei e fai ai le la suʻesuʻega. Na faapea mai le tuafafine pe ā le faaiʻuga o le vaiaso, ae na tali atu o ia: “Manaia foʻi taeao auā lea ou te avanoa ai.” O lea, na amata loa le la suʻesuʻega i le Aso Faraile, ma na auai foʻi o ia i le sauniga i le faaiʻuga o le vaiaso lava lenā, ma o loo faaauau pea ona ia agaʻigaʻi i luma.
5. O le ā e fesoasoani iā i tatou e iloa ai le taimi talafeagai e ofo ai se suʻesuʻega? (Tagaʻi foʻi i ata.)
5 Peitaʻi, e lē o tagata uma e tatou te talanoa i ai e vave ona mananaʻo e suʻesuʻe le Tusi Paia. O isi e umi se taimi faatoʻā mananaʻo e faia faapea. O lea, atonu e lelei ona talanoa muamua ma i latou i se mataupu e fiafia i ai. I le taimi e tasi, e ao ona faatumauina se vaaiga saʻo ma faaalia pea le naunau moni iā i latou. O le faia faapea, atonu o le a vave ai ona latou mananaʻo e suʻesuʻe le Tusi Paia. O ā la ni faaupuga e mafai ona tatou fai atu pe a ofoina atu se suʻesuʻega faale-Tusi Paia? Seʻi o tatou iloiloina fautuaga mai i nisi o uso ma tuafāfine, o ē e iai le poto masani i le amataina o suʻesuʻega faale-Tusi Paia.
O ā ni faamatalaga atonu e mafai ona tatou fai atu i tagata o loo i le ata, ina ia mananaʻo ai e suʻesuʻe le Tusi Paia? (Tagaʻi i le palakalafa e 5)a
6. O ā ni faaupuga e mafai ona tatou faaaogā, e faaosofia ai le fiafia o le tagata e faaauau sa tatou talanoaga faale-Tusi Paia?
6 Ua taʻua e nisi o tagata talaʻi ma paeonia, i nisi o atunuu, atonu o se mea lelei le faaeteete i le faaaogā o faaupuga e pei o le “suʻesuʻega faale-Tusi Paia” po o “aʻoga faale-Tusi Paia.” Nai lo o lea, atonu e sili atu ona lelei le faaaogā o faaupuga e pei o le “fefaasoaaʻi i le Tusi Paia” pe “talatalanoa i le Tusi Paia.” Ina ia faaosofia le naunau o le tagata ina ia toe asia o ia, e mafai ona e faapea atu “O loo maua i le Tusi Paia tali o fesili tāua i le olaga,” pe “E tele isi fautuaga aogā o loo maua i le Tusi Paia.” Pe a uma, ona e faaopoopo atili atu lea: “Atonu e mafai ona ta talanoa ai i se isi taimi, pe e na o le 10 i le 15 minute.” O le faia faapea, e lē tau manaʻomia ai ona e fai i le tagata e asia o ia i vaiaso taʻitasi, ma faamamafa ai i lona mafaufau e pei o se mea e tatau lava ona fai.
7. O le ā le taimi e vave ona iloa ai e nisi le upu moni? (1 Korinito 14:23-25)
7 Valaaulia i sauniga. I taimi o le aposetolo o Paulo, e foliga mai na vave ona iloa e nisi le upu moni ina ua auai i sauniga faa-Kerisiano. (Faitau le 1 Korinito 14:23-25.) I aso foʻi nei, e toʻatele tagata fiafia e vave ona agaʻigaʻi i luma pe a amata ona auai mai i sauniga. O le ā la le taimi e ao ona tatou valaaulia ai tagata i le sauniga? I le lesona e 10 o le lomiga Se Olaga Fiafia e Faavavau!, e tatou te valaaulia ai tagata e auai mai i le sauniga. Peitaʻi, e lē tau manaʻomia ona tatou faatali seʻia oo i lenā lesona. E mafai lava ona tatou valaaulia i latou i le sauniga e faia i le faaiʻuga o le vaiaso, i le taimi muamua e tatou te talanoa ai ma i latou. E mafai ona faailoa i ai le matua o le lauga, faapea ni manatu o le a talanoaina i le suʻesuʻega o Le Olomatamata.
8. O ā ni mea e mafai ona faamatala atu i se tasi e tatou te valaaulia i le sauniga? (Isaia 54:13)
8 Pe a valaaulia se tagata fiafia, ia faamatala i ai le eseesega o a tatou sauniga mai i sauniga faalelotu atonu ua masani ai. I le taimi muamua na auai ai se tagata aʻoga i le suʻesuʻega o Le Olomatamata, na fesili ai o ia i lona faiaʻoga pe e iloa e le fai suʻesuʻega igoa o tagata uma. Na faamatala i ai e lona faiaʻoga e tai pei le faapotopotoga o se aiga, o le mea lenā e tatou te taumafai ai e iloa igoa o tagata uma i le faapotopotoga. E fou i le tagata aʻoga lenā mea, auā o le toʻatele o tagata i lana lotu e latou te lē iloa igoa o isi i le ʻaulotu. Ioe, o le toʻatele e fou iā i latou le auala e fai ai a tatou sauniga. (Faitau le Isaia 54:13.) E tatou te potopoto ina ia tapuaʻi faatasi iā Ieova, aʻoaʻo mea e faatatau iā te ia, ma fefaalaeiauaʻi le tasi i le isi. (Epe. 2:12; 10:24, 25) O le iʻuga, e maopoopo lelei le auala e fai ai a tatou sauniga ma e lē faia ai ni faiga faaleaganuu. (1 Kori. 14:40) E fausia foʻi a tatou Maota mo Sauniga i se auala e faigofie ai ona tatou uaʻi, ma aʻoaʻoina mea e faatatau iā Ieova. E tatou te lē lagolagoina se vaega faaupufai, talu ai e tatou te solitū i mataupu faapolotiki. E tatou te lē tauupu foʻi pe soona feʻei i sauniga. Ina ia iloa e tagata mea e faatalitalia pe a auai mai i a tatou sauniga, o se mea lelei le faaali muamua i ai o le vitiō O ā Mea o Loo Faia i se Maota mo Sauniga?
9-10. Pe a valaaulia se tasi i le sauniga, o ā mea e mafai ona tatou faailoa atu iā te ia ina ia lē faatalatū pe popole ai e auai mai i sauniga? (Tagaʻi foʻi i le ata.)
9 E faatalatū nisi e auai mai i sauniga, ona e popole neʻi tatou faamalosia i latou e liulotu. O lea ia faamautinoa atu iā i latou, e tatou te fiafia pe a asiasi mai isi i a tatou sauniga, ma e tatou te lē faamalosia i latou e faia ni o latou sao. E mafai foʻi ona auai mātua faatasi ma a latou fanau, ma e lē nonofo ese le fanau mai i o latou mātua. Nai lo o lea, e nonofo faatasi ma aʻoaʻoina faatasi i latou. O le faia faapea, e lē popole ai mātua po o fea o loo iai a latou fanau, ma iloa ai foʻi mea o loo aʻoaʻoina ai le fanau. (Teu. 31:12) E lē gata i lea, e lē aoina ni a tatou peleti, auā na fetalai Iesu: “Ia outou avatu fua, auā ua outou maua fua.” (Mata. 10:8) E mafai foʻi ona e faailoa atu, e lē manaʻomia ona taugatā o latou laʻei ina ia auai ai i sauniga, auā e silasila Ieova i le loto o le tagata ae e lē o ona foliga vaaia.—1 Samu. 16:7.
10 Pe a auai mai le tagata i le sauniga, ia fai le mea sili e faafeiloaʻi ai ma le māfana o ia. Ia faafeiloaʻi atu foʻi o ia i toeaina o le faapotopotoga po o nisi o uso ma tuafāfine. Pe a lagona e le tagata uiga māfana o le faapotopotoga, atonu o le a naunau ai e toe auai mai i se isi sauniga. A o faagasolo le sauniga, ia fesoasoani e suʻe mau o le Tusi Paia ma faasino atu iā te ia pe afai e leai sana Tusi Paia. Ia fesoasoani foʻi iā te ia ina ia malamalama i le fesootaʻiga, po o le auala o loo faaaogā ai mau i se lauga po o se suʻesuʻega.
O le vave lava e auai ai le tagata i le sauniga, o le vave foʻi lenā e agaʻigaʻi ai i luma (Tagaʻi i le palakalafa e 9-10)
PE A AMATA LE SUʻESUʻEGA
11. E faapefea ona faaalia atu e tāua iā i tatou le taimi ma le faasologa a le tagata suʻesuʻe?
11 O ā ni manatu e ao ona manatua pe a faia se suʻesuʻega faale-Tusi Paia? Ia faatāua ma amanaʻia le taimi ma le faasologa a le tagata. O lea, e ao ona tatou asia o ia i le taimi na faatulaga e fai ai lana suʻesuʻega, e tusa po o se mea masani i tagata o lo tatou vaipanoa le lē tausi taimi. O se mea lelei foʻi le faapuupuu o le lua suʻesuʻega muamua. Ua taʻua e nisi tagata talaʻi e iai le poto masani le aogā o le faia faapea, e tusa pe e naunau le tagata e faaauau le talanoaga. Ia aua foʻi le tautala soo, ae tuu le avanoa i le tagata e faamatala mai ai ona manatu.—Faata. 10:19.
12. O le ā lo tatou sini mai lava i le amataga o le suʻesuʻega?
12 O lo tatou sini mai lava i le amataga o le suʻesuʻega, o le fesoasoani lea i le tagata ia iloa Ieova ma Iesu ma atiaʻe le alofa mo i laʻua. E tatou te faia faapea, e ala i le faauaʻi o ia i le Tusi Paia nai lo o le faauaʻi mai iā i tatou ma mea ua tatou iloa. (Galu. 10:25, 26) Seʻi mātau le auala na aʻoaʻo atu ai le aposetolo o Paulo. Na ia faauaʻi atu pea tagata iā Iesu Keriso, o lē na auina mai e Ieova e fesoasoani iā i tatou e iloa o Ia, ma alolofa iā te Ia. (1 Kori. 2:1, 2) Na faamatilatila foʻi e Paulo le tāua o le fesoasoani i soo fou e atiaʻe uiga lelei, lea e faatusaina i le auro, siliva, ma maa tāua. (1 Kori. 3:11-15) O na uiga e aofia ai le faatuatua, atamai, faautaga loloto ma le mataʻu iā Ieova. (Sala. 19:9, 10; Faata. 3:13-15; 1 Pete. 1:7) O lea, ia tatou mulimuli i le auala na aʻoaʻo atu ai le aposetolo o Paulo. E faapefea? E ala i le fesoasoani i a tatou tagata aʻoga e atiaʻe se faatuatua malosi ma se faiā vavalalata ma Ieova.—2 Kori. 1:24.
13. E faapefea ona tatou faaalia le onosaʻi ma taumafai e malamalama i le tulaga o tagata aʻoga? (2 Korinito 10:4, 5) (Tagaʻi foʻi i le ata.)
13 Ia tatou mulimuli foʻi i le auala na aʻoaʻo atu ai Iesu, e ala i le faaalia o le onosaʻi ma taumafai e malamalama i le tulaga o le tagata. Ia ʻalofia le fai atu o ni fesili e lagona ai e le tagata le matamuli. Pe a iai se manatu e faigatā ona ia malamalama i ai, o se mea lelei le faaauau pea o le suʻesuʻega seʻi lua toe talanoa i lenā manatu i se taimi mulimuli ane. Nai lo o le taumafai e faamalosia o ia e talia se aʻoaʻoga a le Tusi Paia, ia tuu i ai se taimi e mafaufau ai ina ia mafai ona mausalī le upu moni i lona loto. (Ioa. 16:12; Kolo. 2:6, 7) O le mea moni, ua taʻua i le Tusi Paia e tai pei aʻoaʻoga sesē o ni mea ua matuā mautū e faigatā ona lepetia. (Faitau le 2 Korinito 10:4, 5) E manaʻomia la ona tatou fesoasoani iā te ia ina ia avea Ieova ma ona sulufaʻiga, ina ia mafai ai ona ia liaʻiese na aʻoaʻoga sesē.—Sala. 91:9.
Ia tuu se taimi e mafaufau ai le tagata aʻoga i mea ua ia aʻoaʻoina, ina ia mafai ona mausalī le upu moni i lona loto (Tagaʻi i le palakalafa e 13)
PE A AUAI SE TAGATA FIAFIA I LE SAUNIGA
14. E faapefea ona tatou feutagaʻi ma ē e fou mai i a tatou sauniga?
14 E lē finagalo Ieova e tatou te faaalia le faailoga tagata i ē e fou mai i le sauniga, e tusa lava po o ā o latou tulaga, aganuu, mauʻoa pe matitiva foʻi. (Iako. 2:1-4, 9) E faapefea ona tatou faaalia le alofa i ē e asiasi mai i a tatou sauniga?
15-16. E faapefea ona tatou faaalia le agalelei i ē e auai mai i a tatou sauniga?
15 O nisi e māfua ona auai i sauniga, ona e fia iloa mea o loo fai ai pe ona sa valaaulia foʻi e se tasi. O lea ia tausolomua e faafeiloaʻi ma le māfana i latou. Ia valaaulia i latou e tatou te nonofo faatasi i le sauniga, ma ofo atu e faaaogā faatasi la tatou Tusi Paia ma lomiga o loo suʻesuʻeina i le sauniga. E mafai foʻi ona avatu i ai ni a latou lava kopi e faaaogā. Ia mafaufau i nisi vala e mafai ona fesoasoani e faaitiitia ai lo latou popole. I le taimi muamua na asiasi mai ai se tamāloa i a tatou sauniga, na faafeiloaʻi ma le māfana o ia e se uso. Na faailoa e le tamāloa i le uso ona faalogona popole i ona ofu sa fai. Peitaʻi, na faamatala i ai e le uso e leai se mea e popole ai, e talia e Molimau a Ieova so o se tasi i a latou sauniga. Na mulimuli ane papatiso le tamāloa, ma e lē taitai galo iā te ia le auala na faafeiloaʻi ai o ia e le uso. O se manatu lenei e ao ona tatou nofouta i ai: Pe a talanoa ma tagata e auai mai i a tatou sauniga, ia faaalia le naunau moni iā i latou. Peitaʻi, ia ʻalofia le fesili atu i mataupu e fitoitonu iā i latou.—1 Pete. 4:15.
16 E iloa foʻi lo tatou agalelei i ē e asiasi mai i sauniga, e ala i le faaalia o le faaaloalo i a tatou tala e fai, o tali, po o vaega i sauniga e faatatau i tagata e lē o ni Molimau a Ieova ma o latou talitonuga. Ia ʻalofia foʻi faamatalaga e aafia ai o latou faalogona pe faatigā ai iā i latou. (Tito 2:8; 3:2) O se faataʻitaʻiga, ia faaeteete i le taʻufaatauvaaina o o latou talitonuga. (2 Kori. 6:3) E tatau i uso e faia lauga lautele ona manatua lelei lenā manatu. E iloa foʻi lo latou amanaʻia o tagata e lē o ni Molimau a Ieova, e ala i le faamatala o le uiga o se upu po o ni faaupuga e lē masani ai tagata lautele.
17. O le ā lo tatou sini pe a maua ē ua “saunia o latou loto” i le galuega talaʻi?
17 Ua matuā faanatinati la tatou galuega o le faia o isi ma soo, ma o loo faaauau pea ona tatou maua ē ua “saunia o latou loto mo le ola e faavavau.” (Galu. 13:48) Pe a tatou maua i latou na, aua le faatalatū e ofo atu se suʻesuʻega faale-Tusi Paia, pe valaaulia i latou i sauniga. O le faia faapea, ua tatou fesoasoani ai iā i latou e amata ona uia le “auala e tau atu i le ola.”—Mata. 7:14.
PESE 64 Ia Auai ma le Olioli i le Seleselega
a FAAMATALAGA O ATA: O loo talanoa atu ni uso se toʻalua i se tamāloa ua litaea mai i le ami, o loo nofonofo i le poletito o lona fale; o loo molimau puupuu atu ni tuafāfine se toʻalua i se tinā o loo pisi.