Lomiga Faale-Tusi Paia I LE INITANETI
Lomiga Faale-Tusi Paia
I LE INITANETI
Faa-Samoa
ā
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • ʻ
  • TUSI PAIA
  • LOMIGA
  • SAUNIGA
  • bsi07 itu. 3-4
  • Tusi o le Tusi Paia Numera 24—Ieremia

Leai se vitiō o maua i lenei vaega.

Faamalie atu na iai se faalētonu i le kopiina o le vitiō.

  • Tusi o le Tusi Paia Numera 24—Ieremia
  • “O Tusitusiga Paia Uma”—E Moni Aʻiaʻi ma Aogā, Tusi 15
  • Tamaʻi Ulutala
  • LE POGAI E AOGĀ AI
“O Tusitusiga Paia Uma”—E Moni Aʻiaʻi ma Aogā, Tusi 15
bsi07 itu. 3-4

Tusi o le Tusi Paia Numera 24—Ieremia

Lē na Tusia: Ieremia

Nofoaga na Tusia Ai: Iuta ma Aikupito

Māeʻa Ona Tusia: 580 T.L.M.

Vaitaimi o Aofia Ai: 647-580 T.L.M.

SA SOIFUA le perofeta o Ieremia i le vaitaimi mataʻutia ma le vevesi. Na tofia o ia e Ieova i le tausaga e 647 T.L.M., i lona 13 o tausaga o le nofoaiga a Iosia le tupu o Iuta o lē sa mataʻu i le Atua. A o faafouina le maota o Ieova, na maua ai le tusi o le Tulafono a Ieova ma sa faitauina atu i le tupu. Sa ia galue malosi e faataunuu le tulafono, peitaʻi sa na o sina taimi lē tumau na mafai ona ia taofiofia ai le paʻū ese atu i ifoga i tupua. O Manase le tamā o le tamā o Iosia, lea sa avea ma tupu mo le 55 tausaga, atoa ai ma lona tamā o Amone, o lē na ave faamalosia ma fasiotia ina ua mavae le na o le 2 tausaga talu ona avea ma tupu, sa avea uma i laʻua ma tupu amioleaga. Na la uunaʻia tagata e fai poula matagā ma faiga sauā, o lea na fai ai ma a latou masani le ofoina atu o mea manogi i le “tupu fafine o le lagi” atoa ai ma taulaga e faia i tagata mo atua temoni. Sa faatumulia e Manase Ierusalema i le toto o ē lē sala.—Iere. 1:2; 44:19; 2 Tu. 21:6, 16, 19-23; 23:26, 27.

2 Sa lē faigofie le galuega a Ieremia. Sa ao ona avea o ia ma perofeta a Ieova e valoiaina le faatafunaina o Iuta ma Ierusalema, le faamūina o le malumalu matagofie o Ieova, atoa ma le ave faatagataotauaina o ona tagata—o ni mala sa lē faigofie ona talitonuina! Sa tatau ona faaauau pea ona ia vavalo atu mo le 40 tausaga i Ierusalema, i taimi o pulega a tupu leaga o Ioasasa, Ioakima, Ioakina (Konia), ma Setekaia. (Iere. 1:2, 3) Mulimuli ane, i Aikupito, sa tatau ona ia vavalo atu ai e faatatau i ifoga i tupua a tagata Iutaia sa faaaunuua ai i inā. Na faamāeʻaina lana tusi i le 580 T.L.M. O le taimi la o loo aofia ai i le Ieremia, o se vaitaimi e 67 tausaga e tumu i mea mataʻina.—52:31.

3 O le igoa o le perofeta atoa ma lana tusi i le faa-Eperu o Yir·meyahʹ po o Yir·meyaʹhu, e foliga mai atonu, o lona uiga, “Ua Faaeaina e Ieova; pe, Ua Faamatuu e Ieova [e foliga mai o le faamatuu mai le faaʻautagata].” O loo maua le tusi i lisi o tusi uma lava o Tusitusiga Eperu, ma e talia e le toʻatele le avea o le tusi ma vaega moni o tusi ua faamaonia o le Tusi Paia. O le mataʻina o le faataunuuina o le tele o valoaga i le taimi a o soifua Ieremia ua faamautūina ai lona moni aʻiaʻi. E lē gata i lenā, e iai taimi o loo faasino atu ai ma taʻua le igoa o Ieremia i Tusi Paia Kerisiano Eleni. (Mata. 2:17, 18; 16:14; 27:9) E aliali mai sa suʻesuʻeina e Iesu le tusi o Ieremia auā sa ia faaaogāina faaupuga lava e tasi lea e i le Ieremia 7:11 ma le Isaia 56:7 ina ua ia faamamāina le malumalu. (Mare. 11:17; Luka 19:46) Ona o le loto tele ma le faamalosi o Iesu, sa manatu ai nisi tagata faapea o ia o Ieremia. (Mata. 16:13, 14) O le valoaga a Ieremia e faatatau i se feagaiga fou (Iere. 31:31-34) sa faasino atu i ai Paulo i le Eperu 8:8-12 ma le 10:16, 17. Na sii mai e Paulo le Ieremia 9:24 ina ua ia faapea mai: “O lē mitamita, ia mitamita o ia i le Alii.” (1 Kori. 1:31) O loo maua foʻi i le Faaaliga 18:21 se faatatauga e sili ona malosi o le tala faatusa a Ieremia (Iere. 51:63, 64) e uiga i le paʻū o Papelonia.

4 E lagolagoina foʻi e suʻesuʻega i toēga o mea e maua mai i le eleele ia faamaumauga o loo i le Ieremia. O se faaaʻoaʻoga, na taʻua i se faamatalaga tusia o le talafaasolopito o Papelonia le mauaina e Nepukanesa o Ierusalema i le 617 T.L.M., ina ua ia puʻea le tupu (Ioakina) ae tofia se isi tupu (Setekaia) i lana lava faitalia.—24:1; 29:1, 2; 37:1.a

5 E sili atu ona atoatoa faamatalaga ua tatou maua e uiga i le olaga o Ieremia na i lo se isi lava perofeta anamua seʻi vaganā ai Mose. Ua faailoa mai e Ieremia le tele o mea e uiga iā te ia, o ona lagona, atoa ma ona faalogona ootia, o loo faaalia ai se loto tele lē fefe ma le faamalosi, ae o loo iai le loto maulalo ma le loto agamalu. E lē gata o ia o le perofeta ae o ia foʻi o le ositaulaga, o sē na tuufaatasia ia Tusitusiga Paia, ma o se tusitala e saʻo ana faamaumauga o le talafaasolopito. O ia o le atalii o le faitaulaga o Hilikia i Anatota, o se nuu o faitaulaga i le itu i mātū o Ierusalema, “i le nuu o Peniamina.” (1:1) E manino lelei le auala o loo tusia ai le tusi a Ieremia, e tuusaʻo, ma e faigofie ona malamalama ai. E tumu i tala faatusa ma faamatalaga faafaatusa, ma o loo tusia foʻi le tusi i le gagana e masani ai, atoa ma le gagana faafatusolo.

LE POGAI E AOGĀ AI

36 O lenei valoaga faagaeeina e aogā ma e faagaeetia ai. Tagaʻi i le faaaʻoaʻoga loto tele a le perofeta lava ia. Sa aunoa ma le fefe i le faalauiloaina atu o se feʻau lē logolelei i tagata lē amioatua. Sa ia matuā teena le faatasitasi ma ē amioleaga. Na ia talisapaia le faanatinati o le feʻau a Ieova, ma tuuina atu atoatoa lona loto i le galuega a Ieova e aunoa ma le faamaamulu. Sa avea le afioga a le Atua e pei o se afi i totonu o ona ivi, ma sa fai ma mea e olioli ma fiafia ai lona loto. (Iere. 15:16-20; 20:8-13) Seʻi tau ina ia tatou maelega pea mo le afioga a Ieova! Tau ina ia tatou faapena foʻi ona tuuina atu o le lagolagosua faamaoni i auauna a le Atua, faapei ona faia e Paruka iā Ieremia. O le usiusitai faamaoni o sā Rakapā e avea foʻi ma lesona lelei mo i tatou, faapena foʻi ma le auala sa magafagafa ma agalelei ai Epetemeleka i le perofeta sa sauāina.—36:8-19, 32; 35:1-19; 38:7-13; 39:15-18.

37 O le afioga a Ieova lea sa oo mai iā Ieremia sa faataunuuina ma le matuā saʻo atoatoa. E faamalosia moni ai lava e lenei mea le faatuatua i le mana o Ieova e fai ai valoaga. Manatu mo se faaaʻoaʻoga, o valoaga ia na mafai ona ola Ieremia e vaai i lo latou faataunuuga, e pei o le ave faatagataotauaina o Setekaia ma le faaumatiaga o Ierusalema (21:3-10; 39:6-9), le aveesea mai le nofoālii ma le fasiotia o le tupu o Saluma (Ioasasa) a o faaaunuua o ia (Iere. 22:11, 12; 2 Tu. 23:30-34; 2 No. 36:1-4), le ave faatagataotauaina o le tupu o Konia (Ioakina) i Papelonia (Iere. 22:24-27; 2 Tu. 24:15, 16), atoa ai ma le oti o Hanania le perofeta pepelo i lea lava tausaga (Iere. 28:16, 17). O valoaga uma lava nei, atoa ai ma isi, sa faataunuuina uma e pei lava ona valoia mai e Ieova. Sa iloa e isi perofeta ma auauna a Ieova mulimuli ane ai le aogā ma le aloaʻia o le valoaga a Ieremia. O se faaaʻoaʻoga, na iloa e Tanielu mai i tusitusiga a Ieremia e faapea, o le faatafunaina o Ierusalema e ao ona faaauau mo le 70 tausaga, ma sa tataʻi atu e Esera ia manatu i le faataunuuga o upu a Ieremia i le iʻuga o le 70 tausaga.—Tani. 9:2; 2 No. 36:20, 21; Esera 1:1; Iere. 25:11, 12; 29:10.

38 I le taimi ina ua ia faavaeina ma ona soo le faamanatuga o le Talisuaga Afiafi a le Alii, sa faailoa ai e Iesu le faataunuuga o le valoaga a Ieremia e faatatau i le feagaiga fou. O lea, na ia faasino atu i ai “o le feagaiga fou lea i loʻu toto,” lea o le a mafai ona faamagaloina ai a latou agasala ma aoaoina ai i latou e avea ma nuu faaleagaga o Ieova. (Luka 22:20; Iere. 31:31-34) O ē ua faauuagagaina ua aumaia i totonu o le feagaiga fou, o i latou ia ua avatu e Keriso i le feagaiga o le Malo, ina ia pule faatasi ma ia i le lagi. (Luka 22:29; Faaa. 5:9, 10; 20:6) E tele taimi o loo taʻua ai lenei Malo i le valoaga a Ieremia. E ui lava i le tele o le taʻusalaina na avatu i Ierusalema lē faatuatua, ae sa taʻua e Ieremia se māfuaaga mo le faamoemoe i lona faapea mai: “ Faauta, e oo mai ona aso, o loo fetalai mai ai Ieova, ou te faatupuina ai mo Tavita le La laau amiotonu, e pule foʻi le Tupu, e manuia o ia, e faia foʻi e ia le faamasinoga ma le amiotonu i le lalolagi. ” Ioe, e taʻua le tupu, “O Ieova la Tatou Amiotonu.”—Iere. 23:5, 6.

39 O lea foʻi ua toe taʻua e Ieremia se toe faafoʻisiaga: “A e latou te auauna iā Ieova lo latou Atua, ma Tavita lo latou tupu, ou te faatūina ai mo i latou.” (30:9) Mulimuli ane, sa ia taʻu mai mea lelei na fetalai i ai Ieova e faatatau iā Isaraelu ma Iuta, o le mea o le a fai i “ia ona po, ma lenā lava tausaga, [e] faatupuina ai [e Ieova] iā Tavita o le La laau amiotonu,” ina ia faatoʻateleina lana fanau ma ia mafai ai ona iai “se atalii e fai ma tupu i lona nofoālii.” (33:15, 21) E faapei lava ona iai moni se vaega totoe na toe faafoʻisia mai Papelonia, o le a faapena foʻi ona faatinoina e le Malo o lenei “la laau” fai mea tonu, ia le faamasinogatonu ma le amiotonu i le lalolagi atoa.—Luka 1:32.

[Faaopoopoga i lalo]

a Insight on the Scriptures, Tusi 2, itulau 326, 480.

    Lomiga Faa-Samoa (1971-2026)
    Log Out
    Log In
    • Faa-Samoa
    • Lafo Faamatalaga
    • Faapolokalame
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Aiāiga Faapitoa
    • Aiā Faaletulafono
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Lafo Faamatalaga