DJAMBA DJƐ WEKELO 10
YEEMBO 31 Kɛnda nya Ndjambe!
Okola ekanedji kɛ Yehova la kɛ Yeso
‘Ladjikɛnde Yeso ɛnaka ndjolo lá demba, edjinge nyo nyoyale l’ekanedji keyalaki la nde.’—1 PƐ. 4:1.
IKANYI YƐ DJAMBA
Tɔnghɛna elakanyelo wɛ djonyi w’ɔpɔstɔlɔ Pɛtɛlɔ ndawa má ekanedji kɛ Yeso la kɛnɛ kokokawɔ ntolakanyɛ.
1-2. Nkɔpa Yehova osakisolawɔ nge, ko Yeso ndɛnyɛ ante akɔpa Yehova ngete mo?
‘KƆPA Yehova Ndjambe kɛko l’oloko wɔko onkfumɔ l’anyima wako ankfumɔ la wolo wɔko onkfumɔ ole la yimba yɛko inkfumɔ.’ (Luka 10:27) Yeso ewaki ente ɔsɔ ndeke ɔlɛmbɛ wolekaki djonyi l’Ɛlɛmbɛ wɛ Mɔsɛ. Tɛna ente tɔngɔkɔpake Yehova la oloko wɔso, ndjila ole mposɛ, nsaki, la tokanyi. Tɔngɔɔkɔpake lonkina l’anyima waso ankfumɔ, edjinge la wolo wɔso, ndjila ole nkfulu ketotshinda djɛ nkamba elemo. Koko, tɔngɔkɔpake Yehova lonkina la yimba yɛso, ntepela ente má wopo wokanelaso. Lá nsɔsɔlɔ, topasipisoyɛki kawo ekanedji kɛ Yehova. Koko tokoka nsipisoyɛ ekanedji kɛnde má ‘yimba yɛ Kristo’ mande Yeso okolaka lá lɛdji lɔ djɔ ekanedji kɛ Papa kɛnde.—1 Kɔ. 2:16.
2 Yeso akɔpaki Yehova la yimba yɛ nde inkfumɔ. Nde ewaki ɛkɔpa kɛ Ndjambe lá nkambo djɛ nde la ɔsaka akano wokana l’ɛkɔpa kɛkɔ, kaanga nangha nghɔsɔ yasakisolaka nde nyɛna nkɛtshi. Ma ndápɛyɛ djɛ nangha ɛkɔpa k’Isɛkɛnde, Yeso atatshika kaanga ekete kɛmɔ ndɔwɛkɔla yimba má okoma wɔnde.
3. Ɔpɔstɔlɔ Pɛtɛlɔ ndeke me Yeso nge, iya ndakembɛ winande Akristo djɛ nangha nge? (1 Pɛtɛlɔ 4:1)
3 Pɛtɛlɔ nya winande wawaka mpeyi kɛ mpetshɛ́ winá efula la Yeso la kɛ ndjeka wopo wɔ ndakanelaka. Lá onkanda wɔnde wɔ ntondo, Pɛtɛlɔ akembɛka Akristo djɛ ndɔta ekanedji kɛkɔ kɛmɔ keyalaki la Yeso ete ngo mpeko djɛ mbandji.a (Wala 1 Pɛtɛlɔ 4:1.) Pɛtɛlɔ akambaka la itepela ‘nyɔlɔtɛ’ yɛnyɛ wopo w’angala ɔlɔtakawɔ mpeko djɛwɔ djɛ mbandji la eta winá w’oyalɔngɔsɔlawɔ djɛ ntonana mbandji. Djɛko ndeke ntsha Akristo wambokola wopo wɔ Yeso ndakanelaka, kana yimba yɛnde, wangɔlɔta eta wɛ nkfulu efula winá w’onanawɔ la ikanyi yatshinda djɛ nangha mpekanto y’andja walɔndjɛ Satana.—2 Kɔ. 10:3-5; Ɛfɛ. 6:12.
4. Djamba djɛnɛ otokotshɛ́wɔ djɛ nkilika dako djɛ Pɛtɛlɔ ngete mo?
4 Tongoshishima wopo wɔ Yeso ndakanelaka la tɔnghɛna wopo wokokaso ndowokola. Tɔnghɛna wopo wokokaso ndjokola 1) wopo wɔ Yehova okanelande, wotokotshɛ́ isankfumɔ djɛ ndjala ikanyi imɔ, 2) okitshakitshɛ, la 3) ndjala la yimba yɛ wɔlɔ má ndawɛkɛ le Yehova lá lɔlɔmbɔ.
TOKOLE WOPO WƆ YEHOVA OKANELANDE
5. Wopo wɔkɔnge Pɛtɛlɔ ndasambe ndjala l’ekanedji kɛ Yehova lá mbamba kɛmɔtshi?
5 Tokolenda mbamba kɛmɔtshi kɛ Pɛtɛlɔ ndasambe ndjala la ekanedji kɛ Yehova. Yeso ashimelaka ambeki wande ante nde ladjɛ ntshɔ tá Jerusalɛmɛ, ewandji wɛ ntolo wangovunda l’eteyi, wangɔnyɔkɔla, makɔ wangoyaka. (Mat. 16:21) Pɛtɛlɔ akokaka nyɛna ante Yehova apangawola djɛ Yeso, onto wɔ Isariyɛlɛ yakongaka, la Mesiya kelakemisá ndjakema. (Mat. 16:16) Ko Pɛtɛlɔ etaka Yeso la ntɛkɛ ko oshimelaka ante: ‘Nkfumi lokawoke ngandji; nkambo djɛ nghɔsɔ mpakoke nkokomela.’ (Mat. 16:22) Mande Pɛtɛlɔ atayala la ekanedji kɛ Yehova lá nkambo djɛsɔ, ekanedji kɛnde ketasanga la kɛ Yeso.
6. Lá wopo wokɔnge Yeso ndɛnyɛ ante ekanedji kɛnde kelekɔ ete ngo kɛ Yehova?
6 Ekanedji kɛ Yeso kayalaki ete ngo kɛ Papa kɛnde kɛ l’olongo. Yeso ashimelaka Pɛtɛlɔ ante: ‘Heta l’ɔkɔngɔ wɔmi, Satana! Wɛ olekɔ otamba wɔ ntakanyɛ le linko, mande olekɔ la tokanyi tɔ anto, koko ape tokanyi tɔ Ndjambe.’ (Mat. 16:23) Nkoka Pɛtɛlɔ ayalaki l’ikanyi yɛ wɔlɔ koko Yeso atonaka dako djɛnde. Towa olakanyelo ɔmɔtshi. Yeso ewaki ante djɛ nangha ɛkɔpa kɛ Yehova nde ladjɛ nyɛna ndjolo ole mvɔ. Lá mbamba kɛsɔ, Pɛtɛlɔ awaka olakanyelo wɔ djonyi efula lá wopo wokokande nkanela ete ngo Ndjambe.
7. Wopo wɔkɔnge Pɛtɛlɔ ndɛnyɛ ante atshikitanyɛka ikanyi yɛnde djɛ ntɔlɔnghanyɛ la ikanyi yɛ Yehova? (Lenda ntshango djɛ loposo.)
7 Ekomo ekomo, Pɛtɛlɔ ɛnyɛka ante nde akombolaki ndjala la ekanedji kɛ Yehova. Winá wokokaka w’ase ewila watope ntɛtɔ nkoma enkambi wɛ Ndjambe. Pɛtɛlɔ awaka odjito wɔ mpoposanyɛ Kɔrnɛliyo, ose owila woyalisá onto wɔ ntondo wɔ oloyi wɔ bango wokomisá Akristo. Ase Juda watasanghanaki l’ase ewila, djɛko Pɛtɛlɔ ayalaka la djonyi djɛ ndalɔngɔsɔla djɛ mbɛmba odjito wɔsɔ. Winá wɔ Pɛtɛlɔ ndasipisoyɛ ɛkɔpa kɛ Ndjambe lá nkambo djɛsɔ, nde atshikitanyɛka ikanyi yɛnde. Eposelo weyalisá nde, ‘atshɔka ipa ndjila ehamo’ winá wɔ yotome. (Ele. 10:28, 29) Apoposanyɛka Kɔrnɛliyo l’ase mvulu kɛnde, ko walongolaka batisimo.—Ele. 10:21-23, 34, 35, 44-48.
Pɛtɛlɔ atingela lá mvulu kɛ Kɔrnɛliyo (Lenda itenyi 7)
8. Okokaso nyɛnyɛ ente ekanedji kɛso kesanga la kɛ Yehova ngete mo? (1 Pɛtɛlɔ 3:8 la nɔtɛ)
8 M’ɔkɔngɔ w’ɔnɔnyi, Pɛtɛlɔ akembɛka winande Akristo djɛ ndjala la ‘tokanyi tɔ wopo ɔmɔ.’ (Wala 1 Pɛtɛlɔ 3:8 la nɔtɛ.) Ete ngo enkambi wɛ Yehova, tokoka ndjala la tokanyi tɔ wopo ɔmɔ má ndjala l’ekanedji kɛ Yehova ete ngo Otepela wɔnde ɛnyɛwɔ. Ndjɔmbɔmba, Yeso akembɛka ambeki wande djɛ ndjila Onkfumi lá edjena kɛ ntondo lá mbiko yɛwɔ. (Mat. 6:33) La nkambo djɛsɔ lá yimba, nsakodji kɛmɔtshi l’otshumano wɔnyo nkoka ndɔsa nkano djɛ nkamba olemo ɔmɔtshi wɔ winá onkfumɔ. L’edjena kɛ ndoshimela ente asɔnɛ yopo inkina yɛ lowiko yɛ wɔlɔ, toshimele etepela wɛ wɔlɔ la tokotshɛ́ djɛ nde nkotshɛ okoma wɔnde.
TOYALE L’OKITSHAKITSHƐ
9-10. Yeso ndɛnyɛ okitshakitshɛ wɔ nkamɔ ngete mo?
9 La lotsho lá ntondo kɛnde ndjakema, Yeso alakanyɛka Pɛtɛlɔ nya apɔstɔlɔ wande ankina olakanyelo wɔ djonyi w’okitshakitshɛ. Lá nkɛsɛ, Yeso atomaka Pɛtɛlɔ nya Djɔanɛ dj’iwɔ ntɔlɔngɔsɔla nkete djɛ ndɔlɛ mma dj’ekomo la nde lá ntondo kɛ nde mvɔ. Nkoka ndjala winá wɔ yalɔngɔsɔlaka nkete, iwɔ wayalaka ladjɛ ndashikikɛ ambɔ wambotshika dɔnga djɛ washi la sumɛ kɛ angangɛnda okokawɔ nsola ekolo lá ntondo kɛ ndɛ. Iya okoka ndjala l’okitshakitshɛ djɛ nkamba olemo wɔ nsola winande ekolo na?
10 Ipa nkakanyɛ, Yeso ɛnyɛka okitshakitshɛ wɔ nkamɔ efula. Ambeki wande wakamɔka efula winá wɔ ndananghe nkambo nanghaka awɔyi. Yeso adjoolaka ntshendja djɛnde djɛ djiko, akowaka sumɛ lá lokenda, ilaka washi lá dɔnga, manyi atateyɛka ndasola ekolo. (Dj. 13:4, 5) Ɔsaka ndambo kɛ winá djɛ nsola ekolo w’apɔstɔlɔ 12 ankfumɔ, ole wɛ Yudasɛ, kaanga loyisá ndofunga. Koko l’okitshakitshɛ onkfumɔ, Yeso akambaka olemo wɔsɔ. Ko manyi Yeso apakisolaka la bale ntshitshi nkfumɔ ante: ‘Nyombosipisoyɛ kɛnɛ kɛ onyonanghelami? Nyongondjetake ente ‘Wetsha’ la ‘Nkfumi,’ nsɔsɔlɔ ndeke otepelanyo, mande oyɛmi nde nghɔsɔ. Ko ntsha lemi Nkfumi la Wetsha, nyosola ekolo, mbɔ koko ole nyo ladjɛ nsolana ekolo l’anteyi kɛnyo.’—Dj. 13:12-14.
Okitshakitshɛ wɔ nsɔsɔlɔ ndendanaka ole la . . . tokanyi tɔso t’eteyi
11. Pɛtɛlɔ ndɛnyɛ ante ambowa olakanyelo w’okitshakitshɛ ngete mo? (1 Pɛtɛlɔ 5:5) (Lenda ntshango.)
11 Pɛtɛlɔ awaka olakanyelo má okitshakitshɛ wɔ Yeso. M’ɔkɔngɔ wɔ Yeso nkalɔ t’olongo, Pɛtɛlɔ ananghaka nsese mɔtshi má nsadjɛ mpame keyalaki ekfuse ngo má botshɔ. (Ele. 1:8, 9; 3:2, 6-8) Lá nsɔsɔlɔ, anto nkɔpaka ndenda nkambo djɛ nghɔsɔ efula. (Ele. 3:11) Pɛtɛlɔ asepaka lomo lonkfumɔ le nde, pekapeka ladjikɛnde nde ayayɛki má idjena yɛ anto yakɔpaka ndjala la lomo kana la mpipo? Lako, Pɛtɛlɔ atoyawandjɛ, koko apɛyɛka Yehova nya Yeso lomo má ntepela ante: ‘Ma djiina djɛ [Yeso] la má ndjawola djiina djɛnde, ndeke mpame kɛnanyo la kewanyo kɛnɛ ndombokemba.’ (Ele. 3:12-16) Etepela wɛ Pɛtɛlɔ ndafune lá onkanda wɔ ndatomela Akristo, welendaná la djonyi djɛ ndjala l’okitshakitshɛ, wetovungola winá wɔ Yeso ndakowe sumɛ lá lokenda la ndasole ambeki wande ekolo.—Wala 1 Pɛtɛlɔ 5:5.
Pɛtɛlɔ apɛyɛ Yehova nya Yeso lomo l’okitshakitshɛ onkfumɔ m’ɔkɔngɔ wɔ nangha nsese. Ole iso Tokoka nangha akambo wa wɔlɔ má ndjala l’okitshakitshɛ ipa nkonga ente anto watewe kana watofute (Lenda itenyi 11-12)
12. Wopo wɔkɔnge wokokaso nkindjɛ nkona okitshakitshɛ ete ngo Pɛtɛlɔ?
12 Tokoka ndjokola ndjɔmbɔmba kɛ Pɛtɛlɔ ma ndjala l’okitshakitshɛ. Tovungɔ ente djɛ ndjala l’okitshakitshɛ wɔ nsɔsɔlɔ ape ngo mposɛ totepela tɔ okitshakitshɛ toko. Itepela yɛ Pɛtɛlɔ ndakambe ikadjimwama okitshakitshɛ, nsakisolaka tokanyi tɔso tɔ l’eteyi, ntepela ente ‘yimba yɛ ndakitshakitshɛ.’ Iso nkambelaka anto ankina elemo mande tɔngɔkɔpake Yehova la tɔngɔkɔpake anto, koko ape mande tɔkɔpa anto ntolula. Ntsha tokambela Yehova la wananyɔ waso l’osasa lá yopo inkfumɔ y’okokaso, kaanga ntsha anto wapɛnyi welo wilaso, tɛnyɛ ente tolekɔ l’okitshakitshɛ.—Mat. 6:1-4.
TOYALE LA ‘YIMBA YƐ WƆLƆ’
13. Kopakisola kɛnɛ kesakisola ndjala la ‘yimba yɛ wɔlɔ.’
13 Ndjala la ‘yimba yɛ wɔlɔ’ osakisolawɔ nge? (1 Pɛ. 4:7) Okristo wolekɔ́ la yimba yɛ wɔlɔ nanghaka la wolo djɛ ndɔsa akano wɛnyɛ ekanedji kɛ Yehova. Okristo wɔ nghɔsɔ ndjewaka ante lako ekete lá lowiko keleka djokanelo djɛnde nya Yehova djonyi. Angoyalake la yimba yɛ wɛdjimo, má ndjawola ante apewe nkambo nkfumɔ. Anghɛnyɛke wɛkamo wɔnde le Ndjambe ma nsawola nyande lá lɔlɔmbɔ l’okitshakitshɛ.b
14. Pɛtɛlɔ ndasambe ndáwɛkɛ le Yehova lá mbamba kɛmɔtshi ngete mo?
14 La lotsho lá ntondo kɛ nyɔyi kɛnde, Yeso ewolaka ambeki wande ante: ‘Nyankfumɔ nyongotakana lá nkambo djɛmi la otsho wɔnɛ.’ Pɛtɛlɔ akadjimolaka la eshikikelo kenkfumɔ ante: ‘Kaanga anto ankina ankfumɔ kotakanaka lá nkambo djɛko, lemi mpatakanaki kawo!’ Yeso alakaka ambeki wande amɔtshi l’otsho wɔkɔ ante: ‘Nyowadjɛ la nyokindjɛ ndɔmba.’ (Mat. 26:31, 33, 41) Pɛtɛlɔ ndotoka dako djɛsɔ, ntshimi atakoka ndjala l’oloko wolo wɔ nsuyɛ ante alekɔ ombeki wɔ Yeso. Koko, Pɛtɛlɔ anghanaka Owandji wɔnde, ko akiyanaka efula.—Mat. 26:69-75.
15. Wopo wɔkɔnge Yeso ndakindjɛ ndjala la yimba yɛ wɔlɔ l’otsho w’ekomo wɔ lowiko lɔnde ete ngo onto?
15 Yeso alawɛkɛki le Yehova lá akambo ankfumɔ. Kaanga ndayalaka djɔ, alɔmbaki mbala la mbala. Kɛsɔ kɔpɛyɛki oloko wolo wɔ nangha akambo lá nkilika ɛkɔpa kɛ Yehova lá nkambo djɛnde. (Mat. 26:39, 42, 44; Dj. 18:4, 5) Nyɛna wopo wɔ Yeso ndalɔmbaka mbala la mbala akokaka ndjala la ndjimbo le Pɛtɛlɔ.
16. Wopo wɔkɔnge Pɛtɛlɔ ndɛnyɛ ante ananghaka la wolo djɛ ndjala la yimba yɛ wɔlɔ? (1 Pɛtɛlɔ 4:7)
16 L’ilá kɛ etsho, Pɛtɛlɔ ayɛka ndawɛkɛ efula le Yehova lá lɔlɔmbɔ. Winá wɔ Yeso ndakfundɔ ashikikɛka Pɛtɛlɔ la apɔstɔlɔ ankina ante wangowa nyuma k’ekina dj’iwɔ nkotshɛ olemo wɔwɔ wɔ mpoposanyɛ. Koko, Yeso alɔmbaka dj’iwɔ nkonga lá Jerusalɛmɛ tii winá wongonanghema nkambo djɛsɔ. (Luka 24:49; Ele. 1:4, 5) Pɛtɛlɔ ndananghaka nge winá wɔ ndakongaka? Pɛtɛlɔ nya winande Akristo ‘wakindjɛki ndɔmba.’ (Ele. 1:13, 14) M’ɔkɔngɔ, lá onkanda wɔnde wɔ ntondo, Pɛtɛlɔ akembɛka winande Akristo djɛ ndjala la yimba yɛ wɔlɔ la ndawɛkɛ le Yehova lá lɔlɔmbɔ. (Wala 1 Pɛtɛlɔ 4:7.) Pɛtɛlɔ ekaka djɛ ndáwɛkɛ le Yehova la akomaka nkondji dj’ekekete djɛ otshumano.—Nga. 2:9.
17. Kaanga olɛso l’akoka amɔtshi wa lowotshɔ, kɛkɔnge kolɛso ladjɛ nangha? (Lenda ntshango.)
17 Djɛ ndjala la yimba yɛ wɔlɔ, iso ladjɛ ndɔmbaka Yehova mbala la mbala. Tewe ente iso ladjɛ nkindjɛ ndɔmba Yehova kaanga oyɛso l’akoka amɔtshi wa lowotshɔ. Pekapeka winá woyɛso ladjɛ ndɔsa akano waleka djonyi, tɔlɔmbɛ Yehova ɛlɔndjɛlɔ, má ndowilela oloko ente ewa kɛnɛ kelekɔ́ wɔlɔ leso.
Pɛtɛlɔ ekaka djɛ ndáwɛkɛ le Yehova má lɔlɔmbɔ. Ole iso tokoka ndjala la yimba yɛ wɔlɔ má ndɔmba okotshɔ wɔ Yehova, pekapeka winá woyɛso ladjɛ ndɔsa akano waleka djonyi (Lenda itenyi 17)c
18. Wopo wɔkɔnge wokokaso ndjala la ekanedji kɛ Yehova lá lɛdji l’efula?
18 Tolekɔ la djedjɛ efula le Yehova má ndjewa ente atotongaka lá wopo w’okokaso ndjokola wekeka wande. (Ewa. 1:26) Lá nsɔsɔlɔ topakoke ndjokola Yehova lá lɛdji lɔ djɔ. (Iza. 55:9) Koko, ete ngo Pɛtɛlɔ, tokoka ndjala la ekanedji kɛ Yehova lá lɛdji l’efula. Nyontshɔ tokindjɛ ndjokola ekanedji kɛ Yehova, toyale l’okitshakitshɛ, ole la yimba yɛ wɔlɔ.
Yeembo 30 Papa kɛmi, Ndjambe kɛmi, la Ilongo yɛmi
a ‘Ekanedji’ kelekɔ́ lá 1 Pɛtɛlɔ 4:1, kekoka nkadjimolama “yimba, eyalelo, la wopo wɔ nkanela.”
b Djɛ ndjewa akambo ankina wa nsakiso kɛ yimba yɛ wɔlɔ kana ekanedji kɛ wɔlɔ kɛ nyuma, lenda lá jw.org, kana lá JW Library “Que veulent dire ces versets?” lá djamba “2 Timɔte 1:7 ‘Dieu ne nous a pas donné un esprit de crainte,’” lá etenyi ‘yimba yɛ wɔlɔ.’
c NSAKISO KƐ NTSHANGO : Nkaana kɛmɔtshi alɔmba lá limimi winá wokongande djɛ ntokadjimola lá weepó djɛ nde ntateyɛ nkamba olemo