DJAMBA DJƐ WEKELO 29
YEEMBO 87 Yɛka, lokowa lokembo
Wopo wɔ mpɛyɛ dako
‘Langokolakaka ole langokofunaka ntsho.’—YEE. 32:8.
IKANYI YƐ DJAMBA
Wopo wɔ mpɛyɛ alako wa wɔlɔ.
1. Onto wɔkɔna wolekɔ́ l’odjito wɔ mpɛyɛ dako? Pakisola.
NGOKAKA ngete mo djɛ mpɛyɛ onto dako? Amɔtshi ndjalaka l’osasa. Ankina nkakanyɛka kana nyɛnaka nyɛtshi mpɛyɛ onto dako. Ayale nghɔsɔ kana lako, isankfumɔ tolekɔ la odjito wɔ mpɛyɛ anto alako winá la winá. Ladjikɛnge? Ladjikɛnde Yeso atepelaka ante lá nsɔsɔlɔ ambeki wande wangewama má ngandji kɛ yongokanaka l’anteyi kɛwɔ. (Dj. 13:35) Wopo ɔmɔtshi wɔ nyɛnyɛ ngandji nde mpɛyɛ wananyɔ la ankaana alako woyɛwɔ la djonyi. Otepela wɔ Ndjambe wotepela ante: ‘Ilongo yɛ nsɔsɔlɔ’ ndjɛka kana mposaka má ‘dako djɛ l’oloko ɔmɔ.’—Woo. 27:9.
2. Tokokolo oyɛwɔ ladjɛ ndjala l’akoka wa nangha nge, ko ladjikɛnge? (Lenda ole ipapango “Alako wa losanghanyɛ lɔ anteyi kɛ lobengo.”)
2 Pekapeka tokokolo ladjɛ ndjala l’akoka wa mpɛyɛ alako wa wɔlɔ. Má mbamba kɛ Yeso, Yehova apɛyɛka ampame yɛsɔ odjito wɔ nama otshumano. (1 Pɛ. 5:2, 3) Yopo imɔtshi yonanghakawɔ nkambo djɛsɔ nde má mpɛyɛ alako wɔsama má Bible winá w’ɔpɛyɛwɔ asawo l’otshumano. Iwɔ ladjɛ ndaka ɔnkɔkɔ onkfumɔ w’otshumano wolekɔ́ la djonyi djɛ alako, ndjila ole womboposá má lokoto. Wopo wɔkɔnge tokokolo la isankfumɔ, okokaso mpɛyɛ alako wa wɔlɔ?
3. a) Wopo wɔkɔnge wokokaso ndjala ndaki kɛ wɔlɔ? (Izaya 9:6; lenda ole ipapango “Tokole Yeso winá wɔpɛyɛso dako.”) b) Ɛnaso lá djamba djɛnɛ lɔ nge?
3 Tokoka nangha djɛ ndjala ndaki kɛ wɔlɔ má ndjeka ndjɔmbɔmba yɛ anto welá Bible, pekapeka Yeso. Ekopo kɛmɔtshi kɛ yɔpɛyɛ nde ‘Ndaki k’Ekekete.’ (Wala Izaya 9:6.) Lá djamba djɛnɛ, tɔnghɛna kɛnɛ kokokaso nangha winá wɔtɔlɔmbawɔ djɛ mpɛyɛ onto dako la kɛnɛ kokokaso nangha winá w’oyɛso ladjɛ mpɛyɛ onto dako ipa nde ntɔlɔmba. Tɔnghɛna lonkina lamo oyɛwɔ djonyi mpɛyɛ dako lá winá la lá wopo wɔ wɔlɔ.
WINÁ W’ONTO ƆTƆLƆMBANDE DAKO
4-5. Winá w’onto ɔkɔlɔmbande djɛ ndɔpɛyɛ dako, woopó wɔkɔnge wokokɛ ndáwopola ntondo ntondo? Pɛyɛ ndjɔmbɔmba.
4 Winá wɔ onto ɔtɔlɔmbande dako, okokaso ndjelola ntondo ngete nge? Tɔnghɛna ente ambotila lomo la tokoka mpona djɛ ndokotshɛ́ mbala kɛkɔ kɛmɔ. Koko ntondo ntondo iso ladjɛ ndáwopola ente: ‘Lemi ndekɔ l’akoka wa ndɔpɛyɛ dako lá nkambo djɛnɛ?’ Winá ɔmɔtshi, wopo wɔ wɔlɔ wɔ ndokotshɛ́ nde má nsamba ndɔpɛyɛ dako la má ndɔlɔndjɛ te onto wolekɔ́ l’akoka wa ndɔpɛyɛ dako lá nkambo djɛnde.
5 Tɔkɔsa ndjɔmbɔmba kɛnɛ. Ilongo yɛko alekɔ la olando w’ekekete efula. Ambokoshimela ante ahona bɔki nkoka lande, ko ambɔkɔlɔmba djɛ mpɛyɛ ikanyi yɛko lá bɔki djɛnɛ ente dekɔ wɔlɔ. Okoka ndjala la ikanyi lá nkambo djɛsɔ, koko opalekɔ l’akoka kana otingela nkalasa kɛ tofulume djɛ ndɔpɛyɛ bɔki djɛ olando wɔsɔ. Ntsha nghɔsɔ, wopo wɔ wɔlɔ wokokɛ nkotshɛ́ ilongo yɛko nde, ndokembɛ djɛ mpona onto wokoka ndokotshɛ́.
6. Lamo oyɛso ladjɛ ndɔsa nkano djɛ nkonga ndambo lá ntondo kɛ mpɛyɛ dako?
6 Kaanga winá wɛnaso ente tolekɔ l’akoka wa mpɛyɛ dako lá nkambo mɔtshi, tokoka ndɔsa nkano djɛ mbadjeyɛ ndambo daambi lá ntondo kɛ nkadjimola onto wɔmbɔtɔlɔmba dako. Lamo? Mande Woongo 15:28 atepela ante: ‘Onto wɔ wɔlɔ ntɔnɔlaka lá ntondo kɛ nkadjimola.’ Iya ntsha tɔfɛnyɛ ente tewa ekadjimwelo? Tokoka ndɔsa winá wɔ nangha ehonelo, ndɔmba la ntɔnɔla. Manyi tokoka ndjala l’eshikikelo ente ndjɔndɔ kɛso kengokana l’ikanyi yɛ Yehova. Tokolenda ndjɔmbɔmba kɛ ɔprɔfɛtɛ Nata.
7. Olakanyelo wɔkɔnge ngombowa má ndjɔmbɔmba kɛ Nata?
7 Winá wɔ ndasawolaka nya ɔprɔfɛtɛ Nata, Nkfumi Davidɛ oshimelaka ante akɔpa mpikela Yehova tɛmpɛlɔ. Mbala kɛkɔ kɛmɔ Nata olakaka djɛ mpika. Koko Nata ayalaka ladjɛ ndɔsa ntondo ntondo winá wɔ ndjopola Yehova. Ladjikɛnge? Ladjikɛnde Yehova atakɔpaki Davidɛ mpika tɛmpɛlɔ. (1 Ɛk. 17:1-4) Ete ngo ndjɔmbɔmba kɛsɔ ɛnyɛwɔ, winá wɔtɔlɔmbawɔ djɛ mpɛyɛ dako, angoyala wɔlɔ iso ndjala ‘ɔkɔkɛ djɛ ntepela.’—Dja. 1:19.
8. Elonga kɛkɔnge kenkina koyɛso ladjɛ ntɔnɔla lá ntondo kɛ mpɛyɛ dako?
8 Tokolenda elonga kenkina koyɛso ladjɛ ndjala la ntɔnɔ winá wɔpɛyɛso onto dako: Tokoka nkapana odjito ntsha dako djɛ sɔmbɔpɛyɛ onto mboyala la eposelo wɛ nyɛtshi. Lá nsɔsɔlɔ alekɔ djonyi efula ntɔnɔla la nkɔmɛ nkfumɔ lá ntondo kɛ mpɛyɛ dako.
MPƐYƐ DAKO IPA ONTO NTƆLƆMBA
9. Lá ntondo kɛ mpɛyɛ dako, lá nkambo djɛkɔnge tokokolo oyɛwɔ ladjɛ ndashikikɛ? (Ngalatiya 6:1)
9 Mbala la mbala, tokokolo ladjɛ ndɔsa nonghanyi djɛ ndaka wananyɔ la ankaana ‘ivunga mboka.’ (Wala Ngalatiya 6:1.) Nɔtɛ kɛ wekelo kɛ vɛrse djɛnɛ ketepela ante onto wɔsɔ “akɔpa ntshɔ tá mboka kɛ nyɛtshi koko atananghe mpekanto k’ekekete.” Okoma wɔ tokokolo nde djɛ nkotshɛ́ onto wɔkɔ djɛ ntshikala lá mboka kɛtɔla tá lowiko l’etshinda. (Dja. 5:19, 20) Koko djɛ alako wawɔ ndjala wɔlɔ, iwɔ ladjɛ ndáshikikɛ ntondo ntondo ambɔ lá nsɔsɔlɔ onto ambovunga mboka. Yehova mpɛyɛka onto onkfumɔ l’anteyi kɛso lotshungɔ lɔ ndɔsa nkano má nkilika nkfum’oloko kɛnde. (Ɔrɔ. 14:1-4) Ko iya ntsha lá nsɔsɔlɔ wɔnanyɔ ambovunga mboka ko tokokolo wambɔsa nkano djɛ ndɔpɛyɛ dako?
10-12. Winá w’ɔpɛyɛwɔ onto dako ipa nde ndaalɔmba, tokokolo oyɛwɔ ladjɛ nangha nge? Pɛyɛ ndjɔmbɔmba. (Lenda asango.)
10 Tokokolo tɔpɛyɛ anto alako ipa ndalɔmba wangopomanake la okakasano ɔmɔtshi. Lá wopo wɔkɔnge? Ɔpɔstɔlɔ Poolo atepelaka ante onto nkoka mvunga mboka ipa ndjewa ante amonangha nyɛtshi. Djɛko ndeke tokokolo nkoka ndɔngɔsɔla onto wɔkɔ ntondo djɛ nde ndjawola dako.
11 Mpɛyɛ onto dako ipa nde nkɔlɔmba alekɔ ngo ngete nkona nkete lá looko lɔ wolo. Lá ntondo kɛ onkonyi nkona nkete lá looko lɔ wolo, nde mbondolaka. Mbondola ndjilaka looko wɔdju wɔdju la ndɔngɔsɔlaka wɔlɔ djɛ nsanga mɛna. Ko manyi angokonake nkete. Ekomo ekomo, angovutelake washi djɛ nsanga mɛna. Wopo wɔkɔ ɔmɔ, lá ntondo kɛ ikokolo mpɛyɛ dako ntsha onto apɔlɔmbi, angoyala wɔlɔ nde ndɔngɔsɔla looko, lá ntondo kɛ ntepela. Ndjɔmbɔmba, akoka mpona winá wɔ wɔlɔ, ko nshimela wɔnanyɔ ante nde ndɔkɔpaka efula. Ntsha kanga lɔpɛyɛ dako ewama ete ngo onto wɔkɔpana la wɔ oloko wɔlɔ, angoyala wɔdju djɛ anto ndjawola alako wande.
12 Winá wɔ ntshawo, ikokolo nkoka nkindjɛ ndjɔmbɛla looko má ndjewa ante isankfumɔ nanghaka evunga ole tolekɔ la djonyi djɛ alako winá la winá. (Ɔrɔ. 3:23) La djoyi dj’ɔkɔkɛ ole la dilɛmɛlɔ dj’efula, tokokolo wangɔwɛnyɛ papoo l’Afunelo wopo wɔ ndombovunga mboka. Winá wɔ wɔnanyɔ awolande ante amonangha ovunga, tokokolo “wangovutela nsanga” má ndopakisola la totepela tɔ wɔdju kɛnɛ koyɛnde ladjɛ nangha djɛ nsembola akambo. Ko l’ekomo, tokokolo wangovutela “washi” lá nsanga yɛ yombokona má mbandjɛ wɔnanyɔ la má ndɔmba esanga lande.—Dja. 5:15.
Ndɔmbamaka ndjala la ngandji ole la balo winá wɔpɛyɛ onto dako ipa nde nkɔlɔmba (Lenda itenyi 10-12)
13. Tokokolo okokawɔ ndáshikikɛ ambɔ onto amboka dako djɛ yombolaka ngete nge?
13 Winá ɔmɔtshi, kɛnɛ kɛ kanga lolaka dako otepelande la kɛnɛ k’onto wolakande okande nkoka ndjala nkete mpe ntshikitanyi. Tokokolo okokawɔ nangha nge dj’ipa nkambo djɛsɔ nanghema? Wakoka ndoshimela tokanyi tɔ djonyi má ndowopola weepó la dilɛmɛlɔ ole la mayɛlɛ. (Los. 12:11) Ndjɔndɔ yɛnde ingokotshɛ́ anto wolaka djɛ ndashikikɛ ambɔ amboka dako djɛ yombolaka.
MPƐYƐ DAKO LÁ WINÁ LA LÁ WOPO WƆ WƆLƆ
14. Iso ladjɛ mpɛyɛ dako winá woyɛso la nkɛlɛ? Pakisola.
14 Tolekɔ ase ntshamba djɛ djɔ, ko tongonanghake la tongotepelake akambo wakɔta anto ankina. (Kɔl. 3:13) Otepela wɔ Ndjambe nyɛnyɛka ante lá winá ɔmɔtshi tokoka ndjokɛ anto ankina nkɛlɛ. (Ɛfɛ. 4:26) Koko iso ladjɛ ntona ikanyi yɛ mpɛyɛ onto dako winá woyɛso la nkɛlɛ. Ladjikɛnge? Ladjikɛnde ‘onto wolekɔ́ la nkɛlɛ apananghe akambo lá wopo wokana la sii kɛ Ndjambe.’ (Dja. 1:20) Ntsha tɔpɛyɛ dako winá woyɛso la nkɛlɛ, tokoka ntshita nkambo koko ape ndɔngɔsɔla. Kɛsɔ kepasakisola ente topakoke mpɛyɛ ikanyi yɛso la nshimela onto wɔmbɔtɔpɛyɛ nkɛlɛ wopo wokaso. Koko tongotepela lá wopo wɔ wɔlɔ, ntsha tombokonga iso nkitakita. Tokolenda ndjɔmbɔmba kɛ wɔlɔ kɛ Elihu, kanga loyalisá ndaki kɛ wɔlɔ kɛ Djɔbɔ.
15. Olakanyelo wɔkɔnge w’owaso má ndjɔmbɔmba kɛ Elihu? (Lenda ntshango.)
15 Elihu ahetshɛka mfu efula ngo ekameyɛ Djɔbɔ alaseela má emamɔ w’anto wayisá ndolenda. Elihu okaka Djɔbɔ djandji. Koko Elihu alolaka kfu la nkɛlɛ ladjikɛnde Djɔbɔ awangaka mbanda Yehova akambo la atepelaki ante atananghe nyɛtshi. Kaanga ndoke nghɔsɔ, Elihu akongaka nkɛlɛ kɛnde nkitakita, ko atepelaka la ndákota ole la dilɛmɛlɔ dj’efula winá wɔ ndalake Djɔbɔ. (Djɔ. 32:2; 33:1-7) Ndjɔmbɔmba kɛ Elihu ketolakanyɛ nkambo mɔtshi djɛ djonyi efula: Angoyala wɔlɔ mpɛyɛ onto dako lá winá wɔ wɔlɔ la lá wopo wɔ wɔlɔ—la dilɛmɛlɔ ole la ngandji.—Los. 3:1, 7.
Kaanga etepela wɛ Djɔbɔ yomadjɛ Elihu efula, Elihu ayalaka la ndákota, akongaka nkɛlɛ nkitakita ole atepelaka la dilɛmɛlɔ (Lenda itenyi 15)
TOKINDJƐ MPƐYƐ LA NDJAWOLA ALAKO
16. Olakanyelo wɔkɔnge ngombowa má Yeembo 32:8?
16 Vɛrse djɛ ɔtɛ wɔ djamba djɛnɛ ntepela ante ‘Yehova ntolakaka má ntofuna ntsho.’ (Wala Yeembo 32:8.) Kɛsɔ kɛnyɛ ente angokindjɛke ntokotshɛ́. Angɔtɔpɛyɛke dako la angokindjɛke ntokotshɛ́ dj’iso nkamba la dako djɛkɔ. Ɔsɔ ngo oyɛnde ndjɔmbɔmba kɛ wɔlɔ leso! Winá wowaso mpeyi kɛ mpɛyɛ anto alako, nyontshɔ tokole Yehova má nkindjɛ ndalenda la ndapɛyɛ okotshɔ woyɛwɔ la djonyi dj’iwɔ ndonga.
17. Winá wɔ tokokolo ɔpɛyɛwɔ alako wa djɔ wambɔsama má Bible, ɛnyɛwɔ ambɔ oyɛwɔ na? Pakisola. (Izaya 32:1, 2)
17 Totayalaka la djonyi ntondo djɛ mpɛyɛ kana ndongola alako ete ngo winá wɔsɔ. (2 Ti. 3:1) Tokokolo tɔpɛyɛ alako wa djɔ, wambɔsama má Bible walekɔ ete ngo ‘nkɔkɔ kɛ loshi lá osowe wɔ lɔsɛkɛ.’ (Wala Izaya 32:1, 2.) Tolongo tewa kɛnɛ kokombolaso ndjoka koko totoshimela kɛnɛ koyɛso la djonyi djɛ ndjoka watɔpɛyɛ epapɛyɛ welekɔ ete ngo ‘mbambo yɛ pɔmɛ yɛ mpaonyi lá efunelo wɛ mfɛsa.’ (Woo. 25:11) Nyontshɔ tokindjɛ isankfumɔ ndjala la djaana dj’oyɛso la djonyi djɛ mpɛyɛ la ndongola alako wa wɔlɔ.
YEEMBO 109 Tokane ngandji k’efula kɛ m’anse kɛ oloko