Watchtower MIKANDA I MU INTERNETE
Watchtower
MIKANDA I MU INTERNETE
Kisongye
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILO
  • w23 Mweshi wa 4 esak. 26-31
  • Tui kunyingisha lukumiino luetu mu mulayilo wa Yehowa wa nsenga ipia naminyi?

Tatui bapete video.

Etufuile namu lusa, kui kintu kibakutshishua kukafika kui video.

  • Tui kunyingisha lukumiino luetu mu mulayilo wa Yehowa wa nsenga ipia naminyi?
  • Kitenta kia Mulami kia kulonga akilungula Bufumu bua yehowa (kia kulonga)-2023
  • Tu mitue twa mianda
  • Mianda i mumune
  • MIANDA AYITEKIE LUKUMIINO LUNYINGIE
  • KUNANGUSHENA KU NKUULO
  • KUNANGUSHENA BI BUKOME BUA YEHOWA
  • UUSHA NSHALELO OOBE NA MIDIMO YA MU KIKUDI
  • “ABIKALOMBANA KUSHÎ KUTENTÛLWA”
  • “Fiimisha lukumiino lwetu”
    Kitenta kya Mulami akilungula Bufumu bwa Yehowa—2015
  • Lukumiino—Nyi eyikashi aditukwasha bwa kwikala banyingye
    Kitenta kya Mulami akilungula Bufumu bwa Yehova (Kya kulonga)—2019
  • Nyingisha lukumiino loobe mu myanda yoodi mukulupile
    Kitenta kya Mulami akilungula Bufumu bwa Yehova—2016
  • “Ikalaayi banyingye mu lukumiino”
    Kitenta kya Mulami akilungula Bufumu bwa Yehowa—2015
Tala bibungi
Kitenta kia Mulami kia kulonga akilungula Bufumu bua yehowa (kia kulonga)-2023
w23 Mweshi wa 4 esak. 26-31

MUISAMBO WA KULONGA 19

Tui kunyingisha lukumiino luetu mu mulayilo wa Yehowa wa nsenga ipia naminyi?

‘Kyoso akyakulâ [Yehowa] ekikitâ.’​—MB. 23:19, EEM.

LOONO 142 Tukwate lukulupilo lwetu pepoo

KI’ABAKUILA MUANKAa

1-2. Nkinyi akitungu’shi tukite pa tuki’atutengiela nsenga ipia?

TUI na lutumbu lukata bua mulayilo wa Yehowa, wa kupianyikisha uno ndumbuluilo a mianda na nsenga ipia amukekala kululama. (2 Mp. 3:13) Sunga t’atuuku nsaa ayikafiki ino nsenga ipia, kui bitunduilo abilesha’shi t’atutengielanyi dingi mafuku e bungi.​—Mat. 24:32-34, 36; Bik. 1:7.

2 Pa tuki’atutengiela, sunga tatudi na bipua bi bungi kinyi mu bia binyibinyi, atue booso abitungu tunyingishe lukumiino luetu mu uno mulayilo. Buakinyi? Muanda sunga lukumiino luekadika lunyingie, ndulombene kubofula ngofu. Biabia, Mpoolo mutumibua bayitanyine kukutua kua lukumiino bu “mulwisho witwanyine.” (Eb. 12:1, Kilombeeno Kipya 2014) Bua kukaluila lukumiino luetu’shi ta lubofulanga, abitungu tuikadikie atutaluula nsaa yooso bishinkamiisho abilesha’shi mu binyibinyi, nsenga ipia ayifiki binobino.​—Eb. 11:1.

3. Nkinyi ki’atuisambila mu uno muisambo?

3 Mu uno muisambo, atuisambila mishindo isatu yatudi balombene kunyingisha lukumiino luetu mu uno mulayilo wa Yehowa, wa nsenga ipia: (1) p’atunangushena ku nkuulo, (2) p’atunangushena bi bukome bua Yehowa, na wa (3) p’atuikala atukisha nsaa i bungi mu midimo ya mu kikudi. Na dingi, atuisambila mushindo wi mukandu wa Yehowa kui Abakuke, aunyingisha lukumiino luetu lelo uno. Biabia, tubandeyi kutaluula ingi mianda yatudi balombene kufumankana nayo lelo uno, ayitekie kunyingisha lukumiino mu mulayilo wa nsenga ipia ayifiki.

MIANDA AYITEKIE LUKUMIINO LUNYINGIE

4. Mbitshibilo kinyi abitekie lukumiino lunyingie?

4 Efuku dioso, atuataa bitshibilo abitekie lukumiino lunyingie. Bu kileshesho, atuataa bitshibilo bitale kuikala na ba kuuku, kukisha kapapi, kulonga, kuibakila, kutanda bana, na mudimo wa ku mbidi. Atukitshi kalolo p’atuiyipusha atue banabene’shi: ‘Kusangula kuande, akulesha’shi ne mushinkamishe’shi uno ndumbuluilo nga kapindi kapeela na abamupiana binobino kui nsenga ipia y’Efile Mukulu? Sunga’shi, nakasangula bua kukita mianda i mumune na ya bano bantu bashi na lukulupilo lua nkapeta muwa wa ikalaika?’ (Mat. 6:19, 20; Luk. 12:16-21) Atukaata bitshibilo bi buwa su tubanyingisha lukumiino luetu’shi, nsenga ipia ayifiki binobino.

5-6. Buakinyi abitungu tuikale na lukumiino lunyingie mu kino kipungo ki tuinyongoshi? Tuusha kileshesho.

5 Tukuete kupeta dingi bitompuanga, abitekie kuikala na lukumiino lunyingie. Pangi tui kupeta kubinguabingua, maladi e bukopo, sunga ingi mianda ilombene kuitutshobolosha. Kia kumpala, tui kupeta kitompuanga na kuikala na kitshibilo kia kuikinyingiila. Biabia, su bitompuanga abitungunuka, abitungu tuikale na lukumiino lunyingie bua kunyingiila, na kutungunuka na kufubila Yehowa na muloo.​—Lom. 12:12; 1 Mp. 1:6, 7.

6 Patudi munkatshi mua kitompuanga, tui balombene kunangushena’shi, nsenga ipia ya Yehowa ta yaanafikie. Bino abilesha’shi lukumiino luetu ndubofule? Nya ta ngi biabidi. Tubandeyi kuata kileshesho, mu kipungo ki mashika e bukopo, tui balombene kumona’shi t’akuikalanyi kibobo. Aku namu, kipungo kia kibobo akifiki. Mu mushindo umune, su tui batshobolokie ngofu, tui balombene kupusha’shi nsenga ipia ta yaanafikie. Biabia, su lukumiino luetu ndunyingie, atuuku’shi milayilo y’Efile Mukulu, ayikalombana. (Mis. 94:3, 14, 15; Eb. 6:17-19) Biabia, na kino kishinkamiisho tui balombene kutungunuka na kutuula lulanguilo lua Yehowa pa mbalo ya kumpala mu nshalelo eetu.

7. Mmushindo kinyi wa kunangushena autungu’shi tulekie?

7 Abitungu dingi tunyingishe lukumiino luetu, bua kulungula mukandu wi buwa. Bantu be bungi b’atulungula mukandu wi buwa bakuete kumona’shi, “mukandu wi buwa” pabitale kufika kua nsenga ipia y’Efile Mukulu t’aukalombana. (Mat. 24:14, Kilombeeno Kipya 2014; Es. 33:32) Abitungu tuikale bapasukie bua’shi tatukumanga kuikala na mpaka ya’shi abitulongiesha Yehowa t’abikitshika. Bua kupela’shi bino binangu bi bubi tabitufikilanga, abitungu tutungunukie na kunyingisha lukumiino luetu. Tutalulengieyi mishindo isatu yatudi balombene kunyingisha lukumiino luetu.

KUNANGUSHENA KU NKUULO

8-9. Kunangushena ku nkuulo nkulombene kunyingisha lukumiino luetu naminyi?

8 Mushindo umune watudi balombene kunyingisha lukumiino luetu, mpa kunangushena ku nkuulo. Nkuulo ayitupa kishinkamiisho kia’shi milayilo y’Efile Mukulu, ayikalombana. Nsaa y’atunangushena kalolo buakinyi nkuulo ngitushibue, na ki’ayilesha, atunyingisha lukumiino luetu’shi mulayilo w’Efile Mukulu wa muwa ushi na mpuilo mu nsenga i buwa, aukalombana binyibinyi. Buakinyi tui kuamba bino?

9 Biabia, nkuulo ayilesha kinyi? Yehowa baatumine Muana aaye a kifulo eeleka, kuuku aaye mukata, amukatusha muiyilu bua’shi atandikue bu muntu mupuidikie pano pa nsenga. Yesu pa baadi pano pa nsenga, baadi munyingiile nkalakashi ya bipaso bioso. Dingi, Yesu bakiengiele na afua lufu lua dikienga. Yehowa, baadi mupushe kenyongoshi kakata! Efile Mukulu eetu sha kifulo, ta kukumiina bua’shi atadiile Muana aaye akiengie na kufua penda bua kuitupa muwa wi buwa bua kapindi kapeela nya. (Yo. 3:16; 1 Mp. 1:18, 19) Ku muanda Yehowa mmuitupe Muana aaye e buwa bukile bua kuitukuasha, akashinkamisha’shi tui na mushindo wa kuikala na muwa wa ikalaika mu nsenga ipia.

KUNANGUSHENA BI BUKOME BUA YEHOWA

10. Muyile mukanda wa Bena-Efeso 3:20, Yehowa e na ngobesha ya kukita kinyi?

10 Mushindo wa kabidi wa kunyingisha lukumiino luetu, mpa kunangushena bi bukome bua Yehowa. E na bukome bua kulombasha kintu kioso kiadi mulee bua kukita. Mu binyibinyi, kulombana kua mulayilo wa muwa ushi na mpuilo mu nsenga ipia, akumuekaa bu kui bukopo ku meeso kua bantu. Anka, misuusa i bungi Yehowa atuushaa milayilo ya bintu biabashi balombene kulombasha kui bantu. Yehowa mmulombene kukita bino, muanda nnaye Efile Mukulu Sha bukome booso. (Yob. 42:2; Mak. 10:27) Biabia, t’abitukaanyisha nya nsaa y’etulaa bintu bia kukaanya.​—Badika Bena-Efeso 3:20.

11. Tuusha kileshesho kimune kia mu milayilo y’Efile Mukulu ya kukaanya. (Tala kashibo akamba’shi, “Ingi milayilo ya kukaanya ilombane.”)

11 Tubandeyi kutala bingi bintu abimueka bu bi bukopo, bibaadi Yehowa mulee muilo waye wa kala. Baadi mushinkamiishe Abrahame na Sara’shi abakapete muana ku bununu buabo. (Kib. 17:15-17) Baadi dingi mulungule Abrahame’shi bekulu baaye, akebapa nsenga ya Kanaana. Munda a bipua bi bungi, bekulu ba Abrahame, bena Isaleele babaadi mu bupika mu Ejipitu, bibaadi abimueneka’shi uno mulayilo ta wanaalombane. Anka ubalombene. Kunyima, Yehowa balunguile Elizabete baadi mupue kununupa’shi okapete muana. Yehowa balunguile dingi Mariya mukashi kamame’shi, akatanda Muana aaye’ye nabene, bino bioso bibaadi bikitshikie, Yehowa tabaadi mupue kuibilaa munda a bipua binunu kumpala muifuba dia Edene, uno ngungi mulayilo upue kulombana!​—Kib. 3:15.

INGI MILAYILO YA KUKAANYA ILOMBANE

Abrahame na Sara mbasemune muana aabo tooka Isaake.

Milayilo

Abrahame na Sara babaadi balombene kupeta muana ku bununu buabo.​—Kib. 18:14.

Buakinyi abimuekaa bu bi bukopo

Sara baadi mununu shi bia kutanda.​—Kib. 18:11.

Ilombane

Kib. 21:1, 2

Yoshua mmukuate lupete lua ngoshi na atala muiyilu.

Milayilo

Bekulu ba Abrahame babaadi na kia kushaala mu nsenga ya Kanaana.​—Kib. 17:8.

Buakinyi abimuekaa bu bi bukopo

Bena Isaleele abatuelele mu bupika mu Ejipitu.​—Efi. 1:13, 14.

Ilombane

Yos. 11:23

Yosefu na Mariya na muana aabo tooka Yesu mu kidiilo kia nyema.

Milayilo

Muikulu a Davide ngi akamunana losoo.​—2 Sam. 7:8, 16.

Buakinyi abimuekaa bu bi bukopo

Kunyima kua Mfumu Sedekiya kufua, ta kubaadi ba mfumu be bungi bekulu ba Davide nya.​—Yel. 52:11.

Ilombane

Luk. 1:32, 33

Bena Isaleele abakatuka mu Babilone.

Milayilo

Kunyima kua bena Isaleele kukisha bipua 70 mu bupika mu Babilone, babaadi bebakuule Yelusaleme.​—Yel. 29:10.

Buakinyi abimuekaa bu bi bukopo

Yelusaleme baadi mu malua, Babilone baadi muukibue’shi t’anaa tuushe Yelusaleme mu bupika nya.​—Yesh. 14:17.

Ilombane

Esel. 1:1-3; 2:1

Muikeyilu wi na lupete lua ngoshi, aupapama kumpala kua kiluilo kia bena Asirii.

Milayilo

Bena Asirii ta banaa kuate Yelusaleme nya.​—2 Bf. 19:32-34.

Buakinyi abimuekaa bu bi bukopo

Kiluilo kia bena Asirii kibaadi kikata ngofu na kibaadi kipue kukuata bibundi bi bungi bikata na bipeela bia bena Yuda mu bupika. ​—2 Bf. 18:13.

Ilombane

Yesh. 37:36, 37

Elizabete aseme Mariya na muloo ooso.

Milayilo

Elizabete akatanda muana mulume, na Mariya namu akatanda Muana a Efile Mukulu.​—Luk. 1:13, 31.

Buakinyi abimuekaa bu bi bukopo

Elizabete baadi mununu shi bia kutanda muana. Mariya namu baadi nsonguakashi kamame.​—Luk. 1:18, 34.

Ilombane

Luk. 1:57; 2:7

12. Mukanda wa Yooshwa 23:14 na wa Yeeshaya 55:10, 11, ayitushinkamiisha kinyi pabitale bukome bua Yehowa?

12 P’atunangushena pabitale milayilo yooso ya Yehowa, na mushindo wa kuete kuiyilombasha, atupusha kalolo’shi e na bukome bui bungi dingi lukumiino luetu mu uno mulayilo wa nsenga ipia, alunyiisha kunyinga. (Badika Yooshwa 23:14; Yeeshaya 55:10, 11.) Bino, abituikasha belumbuule kalolo bua kukuasha bangi bua’shi bamone’shi, mulayilo wa nsenga ipia ta nkilootua nya, ngua biinyi. Yehowa nabene ngi bakuile pabitale eyilu dipia na nsenga ipia’shi: “Funda byabya bi nákatuka mu kwakula, mwanda mbya bînyibînyi, mbilombêne kukulupilwa.”​—Kibaf. 21:1, 5, EEM.

UUSHA NSHALELO OOBE NA MIDIMO YA MU KIKUDI

Be na kakongie abateemesha na kalolo kooso mukuetu mulume eele muisambo.

BISANGILO BIA MU KAKONGIE

Mudimo ooso wa ku ino midimo ya mu kikudi wi kunyingisha lukumiino lobe naminyi? (Tala kikoso 13)

13. Bisangilo bia mu kakongie mbilombene kunyingisha lukumiino luetu naminyi? Patuula.

13 Mushindo wa kasatu watudi balombene kunyingisha lukumiino luetu, mpa kukisha nsaa mu midimo ya mu kikudi. Tubande kutala kino kileshesho kia mushindo awitukuashaa bisangilo bietu bia kakongie. Anna, baadi mukishe nsaa i bungi mu mishindo ilekeenelekeene ya mu mudimo wa nsaa yooso, amba’shi: “Bisangilo mbilame lukumiino luande lunyingie nka bu nyindo. Sunga yawa eele muisambo t’awuku kulongiesha kalolo sunga kutuusha kintu kipia, ami nateemeshaa nka penda muanda kampanda awumpa mpushisho e buwa a bia binyibinyi, na kunyingisha lukumiino luande.”b Kushi mpaka, atuikalaa dingi na lutumbu bua ngaluulo ayinyingisha lukumiino luetu y’abatuusha kui bantu mu bisangilo.​—Lom. 1:11, 12; 10:17.

Mukuetu mulume alungula mukandu wi buwa kui muina mudimo naaye pa mbalo ya mudimo.

MUDIMO WA BULUNGUDI

Mudimo ooso wa ku ino midimo ya mu kikudi wi kunyingisha lukumiino lobe naminyi? (Tala kikoso 14)

14. Mudimo wa bulungudi aunyingishaa lukumiino luetu naminyi?

14 Atunyingishaa dingi lukumiino luetu, nsaa y’atuende mu mudimo wa bulungudi. (Eb. 10:23) Barbara baadi mufubile Yehowa munda a bipua bikile pa 70, amba’shi: “Naadi nasangana misuusa yooso’shi mudimo wa kulungula mukandu wi buwa awunyingisha lukumiino luande. Pa naadi nanyiisha kulungula bangi pabitale milayilo ya Yehowa, lukumiino luande lubaadi alunyiisha kuikala alutala na lunyingie.”

Mukuetu mukashi afubisha mikanda ayipatuula Bible bua kuilongiela.

KUILONGIELA KUA PA BUPENKA

Mudimo ooso wa ku ino midimo ya mu kikudi wi kunyingisha lukumiino lobe naminyi? (Tala kikoso 15)

15. Kuilongiela kuetu kua pa bupenka akunyingishaa lukumiino luetu naminyi? (Tala dingi kifuatulo.)

15 Tutaleyi ungi mudimo wa mu kikudi awunyingishaa lukumiino luetu: Kuilongiela kua pa bupenka. Susan, mmupete bukuashi ku programe aaye a kuilongiela. Amba’shi: “Mu dia Lubingo, nelongielaa Kitenta kia Mulami kia kulonga lubingo alufiki. Mu Dimune na mu dia Kabidi, nalumbuulaa bisangilo bia munkatshi a lubingo. Angi mafuku abashaala, nalombashaa ingi mpango ya kuibadikila kua pa bupenka.” P’aye kulama programe a kuilongiela kua pa bupenka kalolo, Susan, atungunukaa nka na kunyingisha lukumiino luaye. Irene, baadi mufube munda a bipua bi bungi ku biro bietu bikata bia nsenga ishima, mmusangane’shi lukumiino luaye lubaadi alunyiisha kunyinga p’elongiela matemuki a mu Bible. Amba’shi: “Bibaadi abinkaanyisha bua matemuki a Yehowa apue kulombana kantu pa kantu.”c

“ABIKALOMBANA KUSHÎ KUTENTÛLWA”

16. Buakinyi kishinkamiisho kia Yehowa kui Abakuke akitukuasha lelo uno? (Bena-Ebelu 10:36, 37)

16 Bangi bafubi ba Yehowa, babaadi batengiele mfudiilo a uno ndumbuluilo e bubi munda a bipua bi bungi. Muyile mmueneno a bantu, kulombana kua mulayilo w’Efile Mukulu akumuekaa bu akuisha. Anka, Yehowa awukaa abipushaa bafubi baaye, ngi buakinyi baadi mushinkamiishe mutemuki Abakuke’shi: ‘Mwanda kimonwa, ki na kipindji kyâkyo kya kukitshika, akikalombana kushî mpaka apakakumbana mafuku atshibibwe, sunga kwakwa kulombana kwamweka bu akwisha, otengiele. Mwanda bînyibînyi byabya byankufumbwila, abikalombana kushî kutentûlwa!’ (Aba. 2:3, EEM) Efile Mukulu baadi mutuushe kino kishinkamiisho bua kukuasha nka penda Abakuke su? Su ano mayi aaye e na namu bukuashi kuatudi lelo uno? Mpoolo mutumibua baadi muyokielue, baadi mualushuule ano mayi kui bena Kidishitu babaadi abatengiela kufika kua nsenga ipia. (Badika Bena-Ebelu 10:36, 37.) Oolo, tui balombene kushinkamisha’shi, sunga mulayilo wetu wa kupososhibua wamueneka bu awuyisha, “awukalombana kushî kutentûlwa!”

17. Ungi mukuetu mukashi baadi mutumikile elango dibaabadi bape Abakuke kui Yehowa naminyi?

17 Bafubi be bungi ba Yehowa, mbatumikile elango dia Yehowa dia ‘kutungunuka na kutengyela’ munda a bipua bi bungi. Bu kileshesho, Louise tababangile kufubila Yehowa kubanga mu kipua kia 1939 amba’shi: “Ingi nsaa, naadi nanangushena’shi Armagedone mmulombene kufika kumpala kua’shi mpudishe kalasa kakata. Anka bino ta mbikitshikie nya. Munda a bipua bi bungi, naadi nabadika mianda ya mu Bible pabitale bantu babaadi abatengiela kulombana kua milayilo ya Yehowa, na bibaadi binkuashe buandia kutengiela kulombana kua milayilo ya Yehowa. Naadi nabadika pabitale Nowa, Abrahame, Yosefe, na bangi bantu babaadi batengiele munda a mafuku e bungi, kumpala kua mulayilo wa efuto aufiki kui Yehowa. Nsaa yooso yankulupila’shi milayilo ayilombana, abinkuasha na kukuasha bangi buabadia kushinkamisha’shi nsenga ipia tayidi peepi.” Bangi be bungi ba tabadi mafuku e bungi na kulanguila Yehowa, abakumiinaa uno muanda!

18. Kubandila bipangua akunyingisha lukumiino luetu naminyi mu kufika kua nsenga ipia?

18 Mu binyibinyi, nsenga ipia tayafikile nya. Biabia, nangushena pabitale bingi bintu abimueka bu nyenyenyi, mitshi, nyema, na bantu noobe. Ta kui muntu su ngumune mulombene kuelesha mpaka’shi bino bintu bioso ta bi kuanka, sunga biekala’shi mu kingi kipungo ta bibaadi kuanka. Binobino tabidi kuanka, penda pa muanda wa’shi Yehowa ngi muibipangie. (Kib. 1:1, 26, 27) Efile Mukulu eetu mmulee dingi’shi akalushuula nsenga ipia. Akalombasha uno mulayilo. Mu nsenga ipia, bantu abakasangeela muwa ushi na mfudiilo na mbidi ipuidikie. Tui balombene kushinkamisha’shi nsenga ipia, ayikafiki mu kipindi kiabadi batshibe kui Efile Mukulu.​—Yesh. 65:17; Kibaf. 21:3, 4.

19. We kunyingisha lukumiino lobe naminyi?

19 Penyi pa tuki’atutengiela, kita kioso akitungu bua kunyingisha lukumiino lobe. Nyiisha kuikala na lutumbu bua nkuulo. Nangushena bi bukome bua Yehowa. Uusha nshalelo oobe na midimo ya mu kikudi. P’okitshi bino, wekala munkatshi mua “baaba abakapiana kiakia kibalayilwe pa lukumiino na lwishinko lwabo.”​—Eb. 6:11, 12, Kilombeeno Kipya 2014; Lom. 5:5.

WE KUNYINGISHA LUKUMIINO LOBE NAMINYI PA . . .

  • kunangushena ku nkuulo?

  • kunangushena bi bukome bua Yehowa?

  • kuipaana mu midimo ya mu kikudi?

LOONO 139 Emone mu nsenga ipya

a Lelo uno, be bungi t’abakumiinaa mu mulayilo wa mu Bible wa nsenga ipia nya. Be bungi abamonaa uno mulayilo’shi mpenda kilotua, ta ngua binyibinyi nya. Biabia, tui bashinkamishe’shi milayilo yooso ya Yehowa, ayikalombana. Sunga mbiabia, biki’abitutungu nka’shi tunyingishe lukumiino luetu mu uno mulayilo. Mmushindo kinyi? Uno muisambo awitupatuluila bianka.

b Angi mashina mbeashintule.

c Miisambo i bungi ya matemuki a mu Bible, ngilombene kusanganyibua pa mutue wa muanda awamba’shi “Matemuki” wi mu Mukanda aukwasha ba Temwe ba Yehowa bwa kukimbuula myanda. Bu kileshesho, tala muisambo awamba’shi: “Les prédictions de Jéhovah s’accomplissent” wi mu Kitenta kia Mulami kia 1/1/2008, mu mfualase.

    Mikanda ya mu Kisongye (2011-2025)
    Tuuka
    Tuela
    • Kisongye
    • Tumina muntu
    • Byokumina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pabitale bya kufubisha
    • Bya kufubisha
    • Bya kufuamisha yobe
    • JW.ORG
    • Tuela
    Tumina muntu