MUISAMBO WA KULONGA 40
Nka bu Mpiele: Tungunuka na kufubila Yehowa
“Enda kula nami Muanana, muanda ne nkitshishi a miluisho.” —LUK. 5:8.
LOONO 38 Akakunyingisha
KI’ABAKUILA MUANKAa
1. Mpiele bapushishe naminyi kunyima kua Yesu kukita kilengieshi kia kuibakuasha bua kukuata mishipa i bungi?
MPIELE baadi mulobe bufuku bushima kadi kushiye kukuata kantu su nkamune. Bibamukaanyishe pa bamulunguile Yesu’shi: “Esesele na buato mbalo i mema e bula, na nuele makondia enu bua kukuata mishipa.” (Luk. 5:4) Mpiele baadi na mpaka’shi ta mulombene kukuata ka mushipa su nkamune, kadi bakitshine nka bibaabamulunguile kui Yesu. Mpiele na babaadi nabo babakuatshile mishipa ikile bungi ibabangile kusaana mpaa na bukondia. P’abo kumona kino kilengieleshi, Mpiele na babaadi nabo “babakaanyine ngofu.” Ngi Mpiele nkuamba’shi: “Enda kula nami Muanana, muanda ne nkitshishi a miluisho.” (Luk. 5:6-9) Abimueka’shi Mpiele baadi muimone bu shii mulombene kuikala pamune na Yesu.
2. Buakinyi kutaluula kileshesho kia Mpiele nkulombene kuitukuasha?
2 Mpiele baadi na kabingilo ka kuakula bino muanda baadi “Nkitshishi a miluisho.” Bifundue abilesha’shi ingi misuusa baadi aakula sunga kukita mianda ayimuinyongosha kunyima. Obe namu opushaa ingi nsaa nka bu bibapushishe Mpiele su? Okuete kulua na eyikashi kampanda di bubi sunga na kinangu kia kukita miluisho su? Su mbiabia, kileshesho kia Mpiele nkilombene nkunyingisha. Mu mushindo kinyi? Tutale uno muanda: Yehowa badia kupela kufundisha bilubilo bia Mpiele mu Bible, anka Baadi muibifundishe mu Bible bua’shi bitulongieshe muanda kampanda. (2Ti. 3:16, 17) Kulonga pabitale kubofula kua uno muana mulume, na bibaadi epusha nka bu atue, nkulombene kuitukuasha bua kumona’shi Yehowa t’etutekaa bua’shi tuikale bapuidikie nya. Akumiina’shi tutungunukie na kumufubila sunga mbiatudi bantu be na kubofula.
3. Buakinyi abitungu tutungunukie na kufubila Yehowa?
3 Buakinyi bi na muulo bua’shi tutungunukie na kufubila Yehowa? Abamba’shi muntu akitaa kintu efuku dioso, alumbulaa ngobesha ya kuikita. Bu kileshesho: Bua komba kiombuanga kampanda kalolo, abitungu muntu akite mafuku e bungi. Mu aa mafuku, akitshi bilubilo bi bungi. Anka su batungunuka na kui kiomba efuku dioso, akauku kuikiomba kalolo. Sunga afika ngomba auku komba kalolo, dingi efuku akitshi nka kilubilo. Sunga mbiabia, ta mulombene kuleka komba. Atungunuka nka na komba mpaa na bianyiisha kulumbuula. Mu mushindo umune, sunga kunyima kuatue kupusha’shi tui bapue kukambila kubofula kampanda, tui kukita nka kilubilo dingi. Anka t’abitungu tubofule na kulumbuula mudimo wetu. Atue booso atuakulaa sunga kukita muanda kampanda awituinyongosha kunyima. Biabia su tuakutua kubofula, Yehowa aketukuasha buatudia kutungunuka na kuenda kumpala. (1Mp. 5:10) Biabia tutaluuleyi kileshesho kia Mpiele kia kutungunuka na kufubila Yehowa. Lusa lubaabadi bamuleshe kui Yesu sunga mbibaadi na bilubilo, lui kuitutakula namu n’atue bua kutungunuka na kufubila Yehowa.
KUIKITSHISHA KUA MPIELE NA MIABI IBAADI MUPETE
We kukita naminyi su opeta muanda wi mumune na wa Mpiele? (Tala kikoso 4)
4. Nka bu abilesha Luka 5:5-10, Mpiele baadi muakule kinyi pabimutale aye nabane, anka Yesu baadi mumushinkamiishe kinyi?
4 Bifundue t’abiakula buakinyi Mpiele eelesha aye nabene bu “nkitshishi a miluisho” sunga kulesha iinyi miluisho ibaadi ayimufuila mu muntue nya. (Badika Luka 5:5-10.) Anka baadi mukite bingi bilubilo bikata. Yesu baadi auku buakinyi Mpiele baadi na moo, na kiinyi kibaadi akimutakula bua kuipusha biabia. Yesu baadi auku dingi’shi Mpiele mmulombene kushaala na lulamato. Yesu balunguile Mpiele na kalolo koso’shi, “leka kutshiina.” Bibaabadi bashinkamiishe Mpiele kui Yesu, bibaadi bishintuule nshalelo aaye ooso. Kunyima, Mpiele na mukuabo Andre babalekiele mudimo wabo wa kuloba, abo nkufika balongi ba Mesiya bua losoo. Na Yehowa nkuibelela miabi mu mishindo i bungi.—Mak. 1:16-18.
5. Mpiele baadi mupete miabi kinyi p’aye kukambila moo waye, na p’aye kukumiina luitanyino lua Yesu?
5 Mpiele pa bafikile bu mulongi a Nkidishitu bapetele mianda i bungi i buwa. Bamuene Yesu apaasha mikumbo, abingi ba demo, na kubusha bafue.b (Mat. 8:14-17; Mak. 5:37, 41, 42) Mpiele bamuene dingi kimonua kia kukaanya kia Yesu mmushaale bu Mfumu a Bufumu bu’Efile Mukulu mu mafuku aafiki. Uno muanda ubaadi na bukitshishi bukata kuadi. (Mak. 9:1-8; 2Mp. 1:16-18) Su Mpiele ta mulonde Yesu, ta badia kumona ino mianda yoso. Baadi na lutumbu lukata lua kupela kutadiila kintu su nkimune sunga binangu bi bubi pa bimutale aye nabene bia mukutshishua ino miabi!
6. Mpiele baadi mukambile kubofula kuaye nka musuusa umune su? Patuula.
6 Sunga bibaadi mupushe na kumona, Mpiele baadi mutungunukie nka na kuikitshisha bua kukambila kubofula kuaye. Tutaluuleyi tuno tubileshesho tupeela. Yesu pa baadi muibapatuluile bi’akakiengie na kufua bua kulombasha matemuki a mu Bible, Mpiele bamulunguile’shi biabia t’abikufikila. (Mak. 8:31-33) Misuusa i bungi, Mpiele na bangi balongi naye babaadi bekakeene bua kuuka pabitale mukile bangi boso bukata. (Mak. 9:33, 34) Bufuku kumpala kua Yesu kufua, pa muanda wa nsungu Mpiele batshibile ungi muana mulume etui. (Yo. 18:10) Anka buabua bufuku bumune, Mpiele baadi mupele’shi t’auku Yesu kuuku aaye misuusa isatu. (Mak. 14:66-72) Pa muanda wa biabia, kunyima Mpiele badidile ngofu.—Mat. 26:75.
7. Kunyima kua Yesu kusanguka, baadi mupe Mpiele mushindo wa kukita kinyi?
7 Yesu ta baadi musumbushene uno mulongi aaye baadi muinyongole nya. Kunyima kua Yesu kusanguka, baadi mupe Mpiele mushindo wa kumulesha dingi’shi mumufule. Yesu balunguile Mpiele buadia kuikala muiyishe bua kufuba bu mulami a mikooko yaaye. (Yo. 21:15-17) Mpiele baadi muilumbuule bua kukita uno mudimo ubabamupeele kui Yesu. Na dingi baadi mu Yelusalema efuku dia Pentekote, na baadi mu kisaka kia balongi babaadi bedibue muimu wa kikudi kiselele.
8. Nkilubilo kinyi kikata kibaadi Mpiele mukite ku Antioshe?
8 Sunga kunyima kuaye kufika bu muina Nkidishitu muedibue muimu, Mpiele batungunukile nka na kuikitshisha bua kukambila kubofula kuaye. Mu kipua kia 36 bino bipungo bietu (B.B.), Mpiele baadi mupetekielue pa baadi Korneye muntu a ingi Miilo shii musadibue muedibue muimu wa kikudi kiselele. Na Mpiele nkuakula pa butooka’shi: “Efile Mukulu te na ntondo” na bantu ba ingi Miilo mbalombene kutuela mu kakongie ka bena Nkidishitu. (Bik.10:34, 44, 45) Kunyima kua paapa, Mpiele babangile kudia pamune na bantu ba ingi Miilo kintu kiashibaadi mukite dingi kumpala. (Nga. 2:12) Anka bangi bena Nkishitu ba bena Yuda babakuile’shi, bena Yuda na bantu ba ingi Miilo ta mbalombene kudia pamune nya. Nsaa ibafikile bangi babaadi na uno mmueneno ku Antioshe, Mpiele bemikile kudia pamune na bakuabo ba ingi Miilo. Abimueka’shi baadi atshiinyi tala bakuabo bena Nkidishitu ba mu Yuda bafiita munda. Mpoolo mutumibua pa bamuene buno bu nsesa, baadi musaashile Mpiele munkatshi a bantu. (Nga. 2:13, 14) Sunga bibaadi Mpiele mukite kino kilubilo, baadi mutungunukie nka na kufubila Yehowa. Nkinyi kibamukuashishe?
NKINYI KIBAKUASHISHE MPIELE BUADIA KUTUNGUNUKA NA KUFUBILA YEHOWA?
9. Mukanda wa Yowano 6:68, 69, aushimika kasele pa lulamato lua Mpiele naminyi?
9 Mpiele baadi na lulamato, na ta baadi mutadiile kintu su nkimune kimukutshishue buadia kulonda Yesu nya. Baadi muleshe lulamato luaye ungi musuusa nsaa ibaadi Yesu muakule muanda kampanda wabashii bapushe kalolo kui balongi baye. (Badika Yowano 6:68, 69.) Pamutue a kutengiela sunga kukimba ki’abipatuula, be bungi babalekiele kulonda Yesu. Kadi Mpiele batungunukile nka na kumulonda. Muanda baadi auku’shi nka penda Yesu ngi e na “mayi a muwa wa loso.”
Buakinyi mushindo ubaadi Yesu mukulupile Mpiele aukunyingisha? (Tala kikoso 10)
10. Yesu baadi muleshe’shi mmukulupile Mpiele naminyi? (Tala dingi kifuatulo.)
10 Yesu namu ta musumbushene Mpiele. Bufuku bua nfudiilo a muwa waye pano pa nsenga, Yesu baadi muukie’shi Mpiele na bangi balongi abakamusumbushena. Sunga mbiabia, Yesu baadi mushinkamishe’shi Mpiele akaluka na kushaala na lulamato kuadi. (Luk. 22:31, 32) Yesu baadi auku’shi “eshimba adikumiina, kadi mbidi ngibofule.” (Mak. 14:38) Biabia, sunga kunyima kua Mpiele kupela’shi tauku Yesu, Yesu namu ta baadi musumbushene mutumibua aaye nya. Pa basangukile Yesu, baadi mumuenekile Mpiele, bikishekishe pa baadi Mpiele bupenka. (Mak. 16:7; Luk. 24:34; 1Ko. 15:5) Banda kunangushena bibaabidi binyingishe Mpiele baadi muinyongole bua bibaadi mukite!
11. Yesu baadi mushinkamiishe Mpiele naminyi’shi Yehowa akamukuatshishena?
11 Yesu baadi mushinkamiishe Mpiele’shi Yehowa amupasukila. Kunyima kua Yesu kusanguka, baadi mukitshine Mpiele na bangi balongi kilengieleshi kia kukuata mishipa i bungi. (Yo. 21:4-6) Kushi mpaka kino kilengieleshi kibaadi kishinkamiishe Mpiele’shi mbibofuile Yehowa buadia kumupasukila ku nkalo yaaye ya ku mbidi. Pangi mutumibua baadi mutentekieshe mayi a Yesu aamba’shi, Yehowa mmulombene kupua nkalo ya baaba abatungunuka na “kukimba kumpala Bufumu.” (Mat. 6:33) Bino bioso bibaadi bikuashe Mpiele buadia kutuula mudimo wa kulungula mukandu wibuwa pa mbalo ya kumpala mu nshalelo aaye, kukila mudimo waye wa kuloba. Mpiele baadi mulungule mukandu wibuwa n’eshimba dinyingie muifuku dia Pantekote a mu kipua kia 33 (B.B.), na aye nkukuasha bantu binunu bua kukumiina mukandu wibuwa. (Bik. 2:14, 37-41) Kunyima kua mafuku, bakuashishe dingi bangi bantu bena Samadiya na ingi Miilo buabadia kukumiina Nkidishitu. (Bik. 8:14-17; 10:44-48) Kushi mpaka Yehowa baadi mufubishe Mpiele mu mushindo wa kukaanya buadia kutuesha bantu ba bipaso bioso mu kakongie.
ABITULONGIESHA KINYI?
12. Na kileshesho kia Mpiele mu binangu, abitungu tutentekieshe kinyi su tukuete kuikitshisha bua kukambila kubofula kutakudi mafuku e bungi?
12 Yehowa e kuitukuasha bua’shi tutungunukie na kumufubila. Misuusa i bungi ta bikalaa bibofule nya, bikishekishe nsaa y’atuikitshisha bua kukambila kubofula kutakudi mafuku e bungi. Ingi misuusa kubofula kuetu kui kumueka bu nkalakashi i bukopo kukila ibapetele Mpiele. Anka Yehowa e kuitupa bukome bua’shi ta tukookanga. (Mis. 94:17-19) Bu kileshesho, ungi mukuetu mulume baadi muipaane mu kutambuka lusandi lua mulume na mulume bipua bi bungi kumpala kua’shi alongie bia binyibinyi. Baadi mushintulukie mu nshalelo aaye, na aye nkuikala na nshalelo muipushene na abiamba Bible. Sunga mbiabia, ingi nsaa kuete kuikitshisha bua kukambila nkalo i bubi. Nkinyi kimukuashe buadia kutungunuka na kufubila Yehowa? Apatuula’shi: “Yehowa etupeya bukome.” Akumbasha dingi’shi: “Ku bukuashi bua kikudi kia Yehowa. . . . Ne mulongie’shi mbibofule bua kutungunuka na kutambukila muishinda dia binyibinyi. . . . Yehowa mmufubishe sunga biandi mukutue kupuidika, na ki’atungunukaa na kumpa bukome.”
Horst Henschel babangile mudimo wa nsaa yooso 1/1/1950. Onangushena’shi mmuinyongole muanda kuete kufubisha muwa waye bua kufubila Yehowa su? (Tala kikoso 13, 15)d
13. Tui kuambula kileshesho kia Mpiele naminyi bu abilesha Bikitshino 4:13, 29, 31? (Tala dingi kifuatulo.)
13 Nka bu bibaatuibimono, Mpiele baadi mukite bilubilo bikata pa muanda wa’shi baadi atshiinyi bantu. Nsaa ibaadi mutekie bua kupeta bukome, Mpiele bakitshine mianda n’eshimba dinyingie. (Badika Bikitshino 4:13, 29, 31.) N’atue namu tui kukambila moo wetu. Tubandeyi kutala kibaadi kikitshikile Horst ungi mukuetu ki nsongua mushalele mu Allemagne Nazi. Mu aa mafuku baadi mu buluishi bubaabadi abamukitshisha mianda pa bukopo ku kalaasa, bua’shi ambe’shi: “Hitler mmupaashi eetu!” Pa muanda wa bino bibaadi abimufikila, baledi ba Horst babaadi abamutekiela. Balungulanga Yehowa bua’shi amupe eshimba dinyingie. Ku bukuashi bua baledi baye na lukulupilo luaye mui Yehowa, Horst baadi mupete bukome bua kushaala munyingie peepo. Kunyima kua mafuku baadi mumone’shi: “Yehowa ta mumusumbushene.”c
14. Balami ba mikooko baasha kalolo abashinkamiishaa bano boso batshobolokie kinyi?
14 Yehowa na Yesu ta baan’etusumbushene nya. Kunyima kua Mpiele kupela Yesu, baadi muate kitshibilo ki na muulo. Badia kuleka sunga’shi badia kutungunuka na kuikala bu mulongi a Nkidishitu su? Yesu baadi musendeele Yehowa bua’shi lukumiino lua Mpiele ta lubofulanga. Yesu balunguile Mpiele pabitale lualua luteko na kumushinkamiisha’shi okapete dingi bukome bua kunyingisha bakuenu. (Luk. 22:31, 32) Biobino bibaadi bishinkamiishe Mpiele buadia kutungunuka na kutentekiesha mayi a Yesu! Nsaa y’atukiebe kuata kitshibilo ki na muulo ukata, Yehowa mmulombene kufubisha balami ba mikooko buabadia kuitushinkamiisha, kuitupa bukome buatudi nabo lukalo bua kushaala na lulamato. (Ef. 4:8, 11) Paul ungi mukuetu mulume bapu kufuba bipua bi bungi bu mukulu, baadi mutompe kunyingisha bangi. Baadi ayipusha bano babaadi abakiebe kuleka kufubila Yehowa, buabadia kunangushena pabitale mushindo ubaadi Yehowa muibakakie bua musuusa wa kumpala mu bia binyibinyi. Baadi ebashinkamiisha dingi’shi, kifulo ki na lulamato kia Yehowa t’akimutakula’shi ebasumbushene nya. Afudisha’shi: “Ne mumone bantu be bungi batshobolokie, bi’abatungunuka na kufubila Yehowa ku bukuashi buaye.”
15. Kileshesho kia Mpiele na kia Horst, akilesha bia binyibinyi bi mu Mateo 6:33, naminyi?
15 Nka bibaadi Yehowa mupe Mpiele na bangi batumibua bintu bia ku mbidi, aketupasukila namu n’atue ku nkalo yetu ya bintu bia ku mbidi, su tubatuulu mudimo wa bulungudi pa mbalo ya kumpala mu nshalelo eetu. (Mat. 6:33) Horst atatupuile kuteemuna kunundu, batshile mudimo wa bu mbala-mashinda kunyima kua ngoshi ya Kabidi ya Nsenga Ishima, baadi na makuta apeela na baadi anangushena’shi, mmulombene kukutua makuta a kupua nkalo yaaye na kushaala mu mudimo wa bu mbala-mashinda. Baadi mulombene kukita kinyi? Batshile kitshibilo kia kutompa Yehowa, n’aye nkukisha lubingo lushima mu mudimo wa bulungudi pa bafikile mukunkushi a kifunda mu kuibakunka. Ku nfudiilo kua lubingo, mukunkushi a kifunda baadi mumupe ebofu di na makuta, anka ta baadi mumulungule’shi amupa makuta nya. Mu diadia ebofu mubaadi makuta e bungi abaadi alombene kumukuasha munda a mieshi i bungi buadia kukita mudimo wa bu mbala-mashinda. Horst baadi mumone’shi kino kia buntu kibamushinkamiisha’shi Yehowa amukuatshishena. Mu nshalelo aaye ooso mushima, batudile Bufumu bua Yehowa pa mbalo ya kumpala.—Mal. 3:10.
16. Buakinyi bi buwa kulonga bi bungi pabitale Mpiele na bibaadi mufunde mu mikanda yaaye?
16 Mpiele baadi na muloo muanda Yesu ta baadi mumusumbushene, sunga mbibaadi Mpiele mutekie Yesu’shi ende kula n’aye! Nkidishitu baadi mutungunukie na kulongiesha Mpiele buadia kuikala mutumibua sha lulamato na kileshesho ki buwa kui bena Nkidishitu. Mu mianda i bungi ibaadi Yesu mulambukishe Mpiele, mui malongiesha e bungi e buwa alombene kuitukuasha. Mpiele baadi mulungule bangi ano malongiesha. Na angi e bungi e mu mikanda ibidi iyokielue ibaadi mutumine tukongie tua mu siekele a kumpala. Mu muisambo aulondo atukesambila mianda ipeela i mu ino mikanda na mushindo watudi balombene kuiyitumikila lelo uno.
LOONO 126 Pasukaayi, kankamanayi, nyingaayi
a Uno muisambo mbeufunde bua kukankamika baaba boso bakuete kuikitshisha bua kukambila kubofula’shi, be kuikukambila na kutungunuka na kufubila Yehowa na lulamato looso.
b Bifundue bi bungi biabadi bateemune mu uno muisambo, abitukila mu Evanjile a Mako. Abimueneka’shi mmufunde mianda ibaadi mupushe kui Mpiele baadi mupetekielue apakitshika yaaya mianda.
c Tala muisambo wa nshalelo a muntu wa Horst Henschel awamba’shi: “Affermi par la fidélité de ma famille,” wi mu Reveillez-vous ! a mu 22/2/1998.
d BI MU BIFUATULO: Anka bu bi’atuibimono mu kifuatulo, Horst Henschel na baledi baaye abeele luteko pamune na abanyingisha kitshibilo kiaye kia kupela kuamba’shi, “Hutler mmupaashi eetu.”