Injac Zemelvajsi

Ishin hedhur një sërë idesh për shkakun e mundshëm të kësaj sëmundjeje, por askush nuk kishte arritur ta zbulonte misterin. Gjithë përpjekjet për të ulur shkallën e vdekshmërisë kishin dalë të kota. I tronditur nga vdekja e ngadaltë dhe agonike e shumë nënave, Zemelvajsi vendosi të gjente shkakun e kësaj sëmundjeje dhe ta parandalonte.

Spitali ku punonte, kishte dy maternitete dhe për çudi vdekshmëria e nënave pas lindjes në maternitetin e parë ishte më e lartë se tek i dyti. I vetmi ndryshim midis dy materniteteve ishte se tek i pari stërviteshin studentë të mjekësisë së përgjithshme, kurse tek i dyti vetëm mamí. Po pse tek i pari vdisnin më shumë nëna? Në përpjekje për të zbuluar përgjigjen, Zemelvajsi eliminoi një nga një disa shkaqe të mundshme të sëmundjes, por shkaku i vërtetë mbetej ende enigmë.

Megjithatë, në fillim të 1847-s Zemelvajsi zbuloi diçka të rëndësishme. Kolegu dhe miku i tij Xhejkëb Koletshka kishte vdekur nga helmimi në gjak pasi ishte çarë teksa bënte autopsinë e një kufome. Kur lexoi raportin e autopsisë së Koletshkës, Zemelvajsi kuptoi se në disa aspekte, rezultatet ishin identike me ato të viktimave të etheve të paslindjes. Prandaj mendoi se ato që ai i quante «helme», transmetoheshin nga kufomat te gratë shtatzëna, duke shkaktuar kështu ethet e paslindjes. Mjekët dhe studentët e mjekësisë, që shpesh bënin autopsi para se të futeshin në pavijonin e maternitetit, pa dashje e transmetonin sëmundjen te nënat gjatë vizitës obstetrike ose gjatë lindjes. Vdekshmëria te pavijoni i dytë ishte më e ulët, sepse studentët që përgatiteshin për mami nuk merreshin me autopsi.

Menjëherë Zemelvajsi vendosi një rregull strikt në klinikë për pastrimin e duarve, që përfshinte sterilizimin e tyre me anë të një tretësire me klor para se të vizitonin gratë shtatzëna. Rezultati ishte befasues: shkalla e vdekshmërisë ra nga 18,27 për qind në prill në 0,19 për qind në fund të vitit.

Megjithatë, jo të gjithë e duartrokitën suksesin e Zemelvajsit. Këto rezultate hidhnin poshtë teoritë për ethet e paslindjes të eprorit të tij, që acarohej nga këmbëngulja e Zemelvajsit. Si përfundim, Zemelvajsi e humbi punën në Vjenë dhe u kthye në Hungari. Atje e vunë në krye të Departamentit të Obstetrikës në spitalin Shën Rokus në Pest, ku metodat e tij ndihmuan që shkalla e vdekshmërisë nga ethet e paslindjes të binte nën 1 për qind.

Në vitin 1861 Zemelvajsi botoi librin The Cause, Concept, and Prophylaxis of Childbed, të cilit i kushtoi gjithë jetën. Mjerisht, vlera e zbulimit të tij u pranua vetëm disa vjet më vonë. Ndërkohë, shumë e shumë veta që mund të ishin shpëtuar, humbën jetën në mënyrë tragjike.

Më në fund Zemelvajsi u njoh si një nga etërit e teknikës së sotme antiseptike. Nga libri i tij u kuptua se grimcat mikroskopike mund të shkaktojnë sëmundje. Ai i ka kontribuar teorisë se mikrobet shkaktojnë sëmundje. Kjo teori është cilësuar si «kontributi më i rëndësishëm në shkencën e mjekësisë dhe në mjekësinë e praktikuar». Është interesante që mbi 3.000 vjet më parë, Ligji i Moisiut, i cili më vonë u bë pjesë e Biblës, tashmë kishte dhënë udhëzime të mençura si të veprohej me kufomat.