5D «Të Perëndisë madhështor e të Shpëtimtarit tonë, Krishtit Jezu»
Tit 2:13—Gr., τοῦ μεγάλου θεοῦ καὶ σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ Ἰησοῦ; (tou megálou Theoú kai sotéros hemón Hristoú Iesoú)
1879 |
|
Përkthimi i Kristoforidhit. |
1935 |
|
A New Translation of the Bible, nga Xhejms Mofati, Nju-Jork dhe Londër. |
1950 |
|
New World Translation of the Christian Greek Scriptures, Bruklin. |
1957 |
|
La Sainte Bible, nga Lui Sëgo, Paris. |
1972 |
|
The New Testament in Modern English, nga Xh. B. Filips, Nju-Jork. |
1991-1994 |
|
Diodati i Ri. |
Në këtë vend gjejmë dy emra të lidhur nga fjala καί (kai, «dhe»), emri i parë paraprihet nga nyja shquese τοῦ (tou, «të») dhe emri i dytë pa nyjë shquese. Një ndërtim i tillë gjendet te 2Pj 1:1, 2, ku në vargun 2 bëhet një dallim i qartë mes Perëndisë dhe Jezuit. Kjo tregon se kur dy persona janë të lidhur nga lidhëza καί, nëse personi i parë paraprihet nga nyja shquese, nuk është e nevojshme të përsëritet nyja shquese përpara personit të dytë. Shembuj të këtij ndërtimi në tekstin grek gjenden te: Ve 13:50; 15:22; Ef 5:5; 2Se 1:12; 1Ti 5:21; 6:13; 2Ti 4:1. Ky ndërtim gjendet edhe te LXX. Sipas veprës An Idiom Book of New Testament Greek, nga K. F. D. Mul, Kembrixh, Angli, 1971, fq 109, kuptimi i frazës «të Perëndisë madhështor e të Shpëtimtarit tonë Jezu Krisht . . . është i mundur të kapet në greqishten κοινή [koiné] edhe pa përsëritjen [e nyjës shquese]».
Një studim i hollësishëm i ndërtimit të Tit 2:13 gjendet në veprën The Authorship of the Fourth Gospel and Other Critical Essays, nga Ezra Aboti, Boston, 1888, fq. 439-457. Në fq. 452 të kësaj vepre gjenden komentet vijuese: «Të marrim një shembull nga Dhiata e Re. Te Mateu xxi. 12 lexojmë se Jezui ‘flaku jashtë të gjithë ata që shitnin dhe blinin në tempull’, τοὺς πωλοῦντας καὶ ἀγοράζοντας [tous poloúntas kai agorázontas]. Askush nuk mund të arsyetojë se këtu po përshkruhen të njëjtat persona që shesin e blejnë njëkohësisht. Te Marku dy grupet dallohen nga futja e fjalës τούς përpara fjalës ἀγοράζοντας; këtu është lënë pa problem në aftësinë e lexuesit që t’i dallojë ato. Në rastin në fjalë [Tit 2:13], mospërmendja e nyjës përpara fjalës σωτῆρος [sotéros] mua më duket se nuk paraqit vështirësi,—e jo sepse fjala σωτῆρος bëhet e shquar në mënyrë të mjaftueshme nga shtimi i fjalës ἡμῶν [hemón] (Uajner), pasi, meqë edhe Perëndia, edhe Krishti quhen shpesh «Shpëtimtari ynë», shprehja ἡ δόξα τοῦ μεγάλου θεοῦ καὶ σωτῆρος ἡμῶν [he dóksa tou megálou Theoú kai sotéros hemón] e veçuar do të kuptohej më natyrshëm për një subjekt të vetëm, pra, për Perëndinë, Atin. Por shtimi i frazës Ἰησοῦ Χριστοῦ [Iesoú Hristoú] pas shprehjes σωτῆρος ἡμῶν [sotéros hemón], e ndryshon tërësisht këtë rast, duke e kufizuar fjalën σωτῆρος ἡμῶν te një person ose qenie, i cili, sipas përdorimit të zakonshëm të gjuhës nga Pavli, dallohet nga personi ose qenia që ai e quan ὁ θεός [ho Theós], dhe për këtë arsye nuk kishte nevojë të përsëritej nyja për shmangien e ndonjë paqartësie. Pra, te 2Sel. i. 12, shprehja κατὰ τὴν χάριν τοῦ θεοῦ ἡμῶν καὶ κυρίου [katá ten hárin tou Theoú hemón kai kiríou], do të kuptohej natyrshëm për një subjekt të vetëm, dhe nëse do të bëhej fjalë për dy subjekte, do të kërkohej nyja përpara fjalës κυρίου. Por thjesht shtimi i frazës Ἰησοῦ Χριστοῦ [Iesoú Hristoú] pas fjalës κυρίου [kiríou] e bën të qartë, edhe pa futur nyjën, se bëhet fjalë për dy subjekte të ndryshme.»
Prandaj, te Tit 2:13, flitet për dy persona të ndryshëm, Perëndinë Jehova dhe Jezu Krishtin. Askund në Shkrimet e Shenjta Jehovai dhe Jezui nuk identifikohen si i njëjti person.
a Përkthyer nga anglishtja.