Shpresa: A ndikon vërtet në jetë?

NDONËSE ishte vetëm dhjetë vjeç, Danieli kishte një vit që luftonte me kancerin. Mjekët i kishin humbur shpresat e po kështu edhe familjarët e tij. Por Danieli kishte ende shpresë. Kur të rritej donte të merrej me kërkime shkencore dhe të ndihmonte që një ditë të gjenin një kurë për kancerin. Sidomos ishte shumë optimist për vizitën që do t’i bënte një mjek i specializuar për trajtimin e kancerit që kishte. Por, kur erdhi dita e caktuar, mjeku specialist u detyrua ta anulonte vizitën për shkak të motit të keq. Danielin e lëshoi zemra. Për herë të parë ra në plogështi dhe nuk i interesonte më asgjë. Pas pak ditësh vdiq.

Historinë e Danielit e tregoi një punonjës i shëndetësisë, i cili studioi rolin që luan te shëndeti shpresa dhe mungesa e shpresës. Ndoshta edhe ju keni dëgjuar histori të ngjashme. Për shembull, një i moshuar mund të jetë në buzë të varrit, por mezi pret t’ia arrijë ditës kur do të ndodhë një ngjarje e shumëpritur, mbase vizita e një njeriu të dashur ose thjesht një përvjetor. Kur kalon ajo ditë, shpejt atij i vjen vdekja. Çfarë force vepron në këto raste? A mund të jetë vërtet shpresa një forcë kaq e madhe siç besojnë disa?

Gjithnjë e më shumë kërkues në fushën e mjekësisë thonë se optimizmi, shpresa dhe ndjenja të tjera që provojmë kur përqendrohemi në anët e mira të gjërave kanë vërtet ndikim të fuqishëm në jetën dhe në shëndetin e njeriut. Megjithatë, me këto pikëpamje nuk pajtohen të gjithë. Disa kërkues i hedhin poshtë thënie të tilla, duke thënë se janë thjesht gojëdhëna joshkencore. Atyre u pëlqen më shumë të mendojnë se sëmundjet fizike kanë vetëm shkaqe fizike.

Sigurisht, ky mosbesim në rëndësinë e shpresës nuk është diçka e re. Mijëra vjet më parë, filozofit grek, Aristotelit, i kërkuan të përkufizonte shpresën dhe ai u përgjigj: «Është një ëndërr me sy hapur.» Gjithashtu në kohët tona, Benxhamin Franklini, një burrë shteti amerikan, tha këto fjalë therëse: «Ai që jeton me shpresë, do të vdesë i uritur.»

Atëherë, si qëndron e vërteta: mos vallë shpresa është vetëm një iluzion, një mënyrë në të cilën njerëzit kërkojnë ngushëllim në ëndrra boshe? Apo ka ndonjë arsye të vlefshme për ta parë shpresën si diçka më tepër​—diçka që na nevojitet të gjithëve për të pasur shëndet e lumturi; diçka që ka një bazë reale dhe që sjell vërtet dobi?

Përse kemi nevojë për shpresë?

ÇFARË do të kishte ndodhur sikur Danieli, djali që vdiq nga kanceri, i cili u përmend në artikullin e parë, të mos i kishte humbur shpresat e mëdha që kishte? A do ta kishte mposhtur kancerin? A do të ishte gjallë sot? Edhe përkrahësit më të zjarrtë të idesë se shpresa të ndihmon për t’u shëruar, ka shumë mundësi të mos guxonin të bënin pohime të tilla. Kjo gjë nxjerr në pah diçka të rëndësishme. Shpresa nuk duhet mbivlerësuar. Ajo nuk është ilaç për të gjitha sëmundjet.

Në një intervistë në lajmet e stacionit CBS, duke paralajmëruar se sa e rrezikshme është të zmadhohet tepër fuqia e shpresës kur bëhet fjalë për pacientë të sëmurë rëndë, dr. Nejthën Çerni tha: «Kemi pasur raste kur burrat i kanë qortuar gratë e tyre se nuk meditojnë sa duhet, se nuk janë optimiste sa duhet. Kjo mënyrë të menduari krijon iluzionin se mund ta kesh nën kontroll kancerin. Kështu, kur shëndeti i këtyre njerëzve keqësohet, është sikur të thuash se nuk arritën ta mbanin nën kontroll aq mirë sa duhej kancerin, dhe kjo nuk është e drejtë.»

Në të vërtetë, ata që po luftojnë me ndonjë sëmundje të pashërueshme po bëjnë një betejë sfilitëse e që të merr shumë energji. Patjetër që të afërmve as nuk do t’u shkonte nëpër mend që t’ua bënin edhe më të rëndë barrën atyre, duke u shtuar edhe ndjenjat e fajit. Atëherë, a duhet të arrijmë në përfundimin se shpresa nuk ka asnjë vlerë?

Absolutisht që jo. Për shembull, po ai mjek i përmendur më sipër është i specializuar për kujdesin për lehtësimin e dhembjeve dhe të simptomave. Këtu përfshihen trajtime mjekësore të cilat nuk kanë si qëllim të luftojnë drejtpërdrejt sëmundjen dhe as t’ia zgjatin jetën pacientit, por t’ia bëjnë jetën sa më të lehtë dhe sa më të kënaqshme për sa kohë të vazhdojë beteja me sëmundjen. Mjekët si ai kanë shumë besim se trajtimet mjekësore që e bëjnë pacientin të ketë mendime më optimiste kanë vlerë, madje edhe në rastin e atyre që vuajnë nga sëmundje shumë të rënda. Ka prova të konsiderueshme që tregojnë se shpresa mund të të bëjë më optimist e madje të bëjë edhe më shumë.

Vlera e shpresës

«Shpresa është një terapi e fuqishme»,​—pohon dr. U. Giford-Xhonzi, gazetar në fushën e mjekësisë. Ai shqyrtoi studime të ndryshme të bëra për të përcaktuar vlerën që ka mbështetja emocionale te pacientët me sëmundje të pashërueshme. Mendohet se kjo lloj mbështetjeje i ndihmon njerëzit të kenë një pikëpamje më pozitive dhe më optimiste. Nga një studim i vitit 1989 u zbulua se pacientët që morën një ndihmë të tillë jetuan më gjatë, kurse kërkime të kohëve të fundit nuk kanë dhënë një përgjigje kaq të prerë lidhur me këtë çështje. Megjithatë, studimet kanë vërtetuar se pacientët, të cilëve u jepet mbështetje emocionale, vuajnë më pak nga depresioni dhe kanë më pak dhembje se të tjerët.

Shqyrtoni një studim tjetër që përqendrohej në ndikimin e optimizmit dhe të pesimizmit në sëmundjen e arterieve koronare të zemrës. U bë një vlerësim i kujdesshëm i pikëpamjes që kishin për jetën më shumë se 1.300 burra dhe u përcaktua nëse e shihnin jetën me sy optimist apo pesimist. Nga studimi i mëtejshëm i bërë dhjetë vjet më vonë u zbulua që më shumë se 12 për qind e këtyre burrave kishin vuajtur nga ndonjë formë e sëmundjes koronare. Nga këta, numri i pesimistëve ishte afërsisht sa dyfishi i numrit të optimistëve. Laura Kubzanski, ndihmësprofesoreshë për shëndetin dhe sjelljen shoqërore në Fakultetin e Shëndetit Publik në Harvard, thotë: «Deri tani shumica e dëshmive që mbështetnin mendimin se ‘pikëpamja optimiste’ të bën mirë për shëndetin ishin thjesht thënie njerëzish. Por ky studim solli disa nga provat e para vërtet shkencore në fushën e sëmundjeve të zemrës që tregojnë se pikëpamja optimiste ndikon për mirë.»

Nga disa studime është parë se ata që e quajnë veten shëndetligë e marrin veten më ngadalë pas ndonjë operacioni në krahasim me ata që mendojnë se janë të fortë fizikisht. Madje është parë se edhe jetëgjatësia është e lidhur me optimizmin. Gjatë një studimi u analizua ndikimi që ka te të moshuarit fakti nëse përqendrohen në anët e mira apo të këqija të pleqërisë. Kur njerëz të moshuar shihnin në kompjuter mesazhe që e lidhnin pleqërinë me shtimin e mençurisë e të përvojës, u zbulua se pas kësaj ata ecnin me më shumë forcë dhe energji. Në fakt, përmirësimi që u vërejt ishte sikur të kishin ndjekur për 12 javë një program me ushtrime fizike.

Përse ndjenja të tilla si shpresa, optimizmi dhe një pikëpamje pozitive me sa duket i bëjnë mirë shëndetit? Ndoshta shkencëtarët dhe mjekët ende nuk e kuptojnë aq mirë mendjen dhe trupin e njeriut, sa të japin përgjigje përfundimtare. Megjithatë, specialistët që merren me studimin e kësaj çështjeje mund të hedhin hipoteza që bazohen në përvojën dhe njohurinë e tyre. Për shembull, një profesor neurologjie thotë: «Kur je i lumtur dhe ke shpresë, ndihesh mirë. Është një gjendje e pëlqyeshme që sjell fare pak stres, dhe në këto kushte trupi merr forcë. Është diçka më shumë që mund të bëjnë njerëzit për veten e tyre në përpjekje për të ruajtur shëndetin.»

Mbase disa mjekëve, psikologëve dhe shkencëtarëve kjo mund t’u duket si ide novatore, por nuk është diçka e re për studentët e Biblës. Gati 3.000 vjet më parë, mbreti i mençur Solomon u frymëzua të shkruante këtë mendim: «Një zemër e gëzuar të bën mirë porsi ilaç, por një frymë e dërrmuar i than kockat.» (Proverbat [Fjalët e urta] 17:22, BR) Vini re drejtpeshimin që pasqyrohet këtu. Ky varg nuk thotë se një zemër e gëzuar do të shërojë çdo sëmundje, por thjesht që «të bën mirë porsi ilaç».

Në fakt, mund të jetë e arsyeshme të pyesim: ‘Sikur shpresa të ishte një ilaç, cili mjek nuk do t’ua jepte pacientëve të tij?’ Për më tepër, dobitë që sjell shpresa nuk janë vetëm shëndetësore.

Optimizmi, pesimizmi dhe jeta juaj

Studiuesit kanë zbuluar se njerëzit optimistë kanë shumë të mira nga prirja për t’i parë gjërat me optimizëm. Në përgjithësi ata dalin më mirë në mësime, kanë më shumë sukses në punë e madje edhe në sporte. Këtë e tregoi edhe një studim që u bë me gratë e një skuadre atletike. Trajnerët dhanë një vlerësim të plotë dhe të veçantë për aftësitë atletike të këtyre grave. Në të njëjtën kohë u vëzhguan edhe vetë gratë dhe u bë një vlerësim i kujdesshëm për të përcaktuar shkallën e optimizmit të tyre. U zbulua se arritjet e këtyre grave në atletikë mund të parashikoheshin shumë më saktë po të merrej për bazë shkalla e optimizmit që kishin ato, sesa vlerësimet e aftësive atletike që bënë trajnerët. Përse optimizmi ka një ndikim kaq të fuqishëm?

Nga studimi i të kundërtës së optimizmit, pra pesimizmit, janë nxjerrë shumë mësime me vlerë. Gjatë viteve 60 të shekullit të 20-të, nga eksperimentet u zbulua diçka e paparashikuar rreth sjelljes së kafshëve. Kjo bëri që kërkuesit të krijonin shprehjen «pazotësi e fituar». Ata zbuluan se edhe njerëzit mund të vuajnë nga një sindromë e ngjashme. Për këtë, studiuan sjelljen dhe reagimet e disa individëve. Pasi i vunë të dëgjonin një zhurmë të bezdisshme, u thanë se mund të mësonin ta pushonin zhurmën po të shtypnin disa butona njërin pas tjetrit. Kur i shtypën butonat, zhurma pushoi.

Të njëjtën gjë i thanë edhe një grupi të dytë, por në rastin e tyre shtypja e butonave nuk e pushoi zhurmën. Siç mund ta kuptoni, te shumë nga ata të grupit të dytë lindën ndjenja pazotësie. Gjatë provave të tjera, ata ngurronin të bënin ndonjë veprim. Ishin të bindur se çfarëdo që të bënin, nuk do të arrinin asgjë. Megjithatë, edhe në grupin e dytë, ata që ishin optimistë nuk pranuan të dorëzoheshin para një mendimi kaq pesimist.

Dr. Martin Seligmani, i cili ndihmoi në përgatitjen e disa prej këtyre eksperimenteve të para u nxit t’i hynte punës për studimin e optimizmit dhe të pesimizmit. Ai bëri kërkime të imëta rreth mënyrës së të menduarit të njerëzve që kishin prirjen ta quanin veten të pashpresë. Nxori si përfundim se kjo mënyrë të menduari kaq pesimiste i pengon njerëzit në shumë veprimtari të jetës ose edhe i zhyt në plogështi e i paralizon. Seligmani e përmbledh kështu pikëpamjen pesimiste dhe ndikimin e saj: «Njëzet e pesë vjet studim më kanë bindur se nëse e kemi zakon të mendojmë, siç mendojnë pesimistët, që gjërat na shkojnë ters për fajin tonë, që tersllëku na ndjek vazhdimisht dhe do të na prishë çdo gjë që bëjmë, do të na dalin shumë më tepër probleme, sesa po të mendonim ndryshe.»

Siç e thamë më sipër, përfundime të tilla sot mund të duken si gjëra të reja për disa, por janë gjëra të njohura për studentët e Biblës. Vini re këtë fjalë të urtë: «Të lëshon zemra në ditë të ngushtë? Të vogël pra, e paske fuqinë.» (Fjalët e urta 24:10, DSF) Po, Bibla e shpjegon qartë se shkurajimi, bashkë me mendimet e tij negative, do t’jua presë fuqitë për të vepruar. Por, ç’mund të bëni për të luftuar pesimizmin dhe për të pasur më shumë optimizëm dhe shpresë në jetë?

[Figura në faqet 4, 5]

Shpresa mund të sjellë shumë dobi

Ju mund ta mposhtni pesimizmin

SI I shihni zhgënjimet që pësoni? Sot mjaft specialistë mendojnë se përgjigja e kësaj pyetjeje tregon shumë për ju, nëse jeni optimistë apo pesimistë. Të gjithë kalojmë lloj-lloj vështirësish të mëdha në jetë, disa prej nesh më tepër se të tjerët. Megjithatë, përse duket sikur disa njerëz i kapërcejnë rrethanat e mundimshme, i mbledhin prapë forcat dhe janë gati për t’u përpjekur sërish, kurse të tjerë me sa duket dorëzohen kur hasin vështirësi që mund të jenë edhe disi më të vogla?

Për shembull, ta zëmë se po kërkoni punë. Jepni një intervistë pune dhe nuk fitoni. Çfarë mendoni për këtë që ju ndodhi? Mbase ju duket sikur ju kanë inat juve si njeri, e shihni këtë si një problem që do t’ju ndjekë pas gjithnjë dhe thoni me vete: ‘Askush nuk do të merrte në punë një njeri si unë. S’kam për të gjetur kurrë punë.’ Ose më keq, mund të lejoni që ky dështim i vetëm t’jua shtrembërojë pikëpamjen për çdo fushë të jetës suaj, dhe kështu të nxirrni si përfundim: ‘Jam një dështak kokë e këmbë. Nuk vlej për asgjë.’ Në secilin rast, një mënyrë e tillë të menduari është krejt pesimiste.

Beteja kundër pesimizmit

Si mund t’i luftojë secili mendimet pesimiste? Hapi i parë i domosdoshëm është të mësosh t’i dallosh mendimet pesimiste. Hapi tjetër është t’i luftosh ato. Përpiqu të gjesh arsye të tjera të logjikshme përse nuk të morën në punë. Për shembull, a është e vërtetë që nuk e fitove intervistën sepse askush nuk dëshiron të të marrë në punë? Apo ndoshta punëdhënësi thjesht po kërkonte dikë me kualifikime të tjera?

Përqendrohu në fakte konkrete të cilat do të të ndihmojnë të dallosh ato mendime pesimiste që tregojnë për një reagim të tepruar. Vetëm se nuk të morën kësaj here në punë, a do të thotë kjo se vërtet je një dështak kokë e këmbë? Apo mund të mendosh për fusha të tjera të jetës, si për shembull, synimet frymore, lidhjet familjare a miqësitë, ku në njëfarë mënyre ke sukses? Mëso t’i heqësh nga mendja mendimet e zymta për të nesërmen dhe të pranosh që janë thjesht jorealiste, pasi të bëjnë të mendosh vetëm për dështimin. Në fund të fundit, a mund ta dish me siguri se kurrë nuk do të gjesh punë? Po mund të bësh edhe diçka tjetër për të hedhur poshtë mendimet pesimiste.

Mendime pozitive që përqendrohen te synimet

Vitet e fundit, kërkuesit kanë formuluar një përkufizim interesant, ndonëse disi të ngushtë, për shpresën. Sipas tyre, shpresa përfshin besimin se do të arrish t’i realizosh synimet që ke. Siç do të tregohet në artikullin vijues, në të vërtetë shpresa nënkupton shumë më tepër se kaq, por ky përkufizim duket se është i dobishëm në disa drejtime. Po të përqendrohemi në këtë aspekt të shpresës që kemi si individë, kjo mund të na ndihmojë të kemi mendime më pozitive dhe që përqendrohen te synimet.

Që të besojmë se mund t’i arrijmë synimet tona për të ardhmen, kemi nevojë të fitojmë përvojë në vënien e synimeve dhe në arritjen e tyre. Nëse ju duket se kjo përvojë ju mungon, ia vlen të mendoni seriozisht për synimet që i vini vetes. Pikësëpari, a keni ndonjë synim? Është shumë e lehtë të na përpijë rutina dhe ritmi i shpejtë i jetës dhe të mos gjejmë kohë për t’u ulur e për të menduar se çfarë kërkojmë vërtet nga jeta, çfarë ka më shumë rëndësi për ne. Lidhur me këtë parim praktik për të përcaktuar qartë gjërat më të rëndësishme, përsëri zbulojmë se Bibla e tha mirë këtë gjë shumë kohë më parë: «Të siguroheni për gjërat më të rëndësishme.»​—Filipianëve 1:10.

Pasi i kemi përcaktuar se cilat janë gjërat më të rëndësishme për ne, e kemi më të lehtë të zgjedhim disa synime kyçe në fusha të ndryshme, si për shembull në aspektin frymor, në jetën familjare ose në punë e në shkollë. Sidoqoftë është thelbësore që të mos vëmë tepër synime që në fillim e veç kësaj të vëmë si synime gjëra që e dimë se mund t’i arrijmë lehtë. Në qoftë se një synim është tepër i vështirë, mund të frikësohemi dhe të dorëzohemi. Prandaj, shpesh është më mirë që synimet e mëdha dhe afatgjata t’i ndajmë në synime më të vogla e afatshkurtra.

«Aty ku ka vullnet, ka edhe rrugëzgjidhje.» Kështu thotë një proverb i vjetër, dhe me sa duket ka diçka të vërtetë në të. Pasi i kemi vënë vetes synime kyçe, për t’u përpjekur që t’i arrijmë ato na duhet forca e vullnetit, pra dëshira dhe vendosmëria. Vendosmëria mund të forcohet po të meditojmë për vlerën e synimeve tona dhe për dobitë që do të kemi duke i arritur ato. Sigurisht që do të dalin edhe pengesa, por është e nevojshme t’i shohim ato si vështirësi që mund t’i kapërcejmë e jo si gjendje pa rrugëdalje.

Gjithsesi kemi nevojë edhe të mendojmë për mënyra praktike si t’i realizojmë synimet. Shkrimtari C. R. Snajdër, i cili ka bërë një studim të hollësishëm për vlerën që ka shpresa, këshillon që kur dikush ka ndonjë synim të mendojë shumë mënyra për ta arritur. Kështu, po të mos ia dalë me një mënyrë, mund të provojë një të dytë, një të tretë, e kështu me radhë.

Gjithashtu, Snajdëri këshillon që të kuptojmë kur është koha për të zëvendësuar një synim me një tjetër. Në rast se vërtet jemi të bllokuar dhe e kemi të pamundur të arrijmë një synim, po të vazhdojmë ta bluajmë në mendje, vetëm sa do të shkurajohemi. Nga ana tjetër, po ta zëvendësojmë atë me një synim më realist, kjo do të na japë diçka tjetër për të shpresuar.

Në Bibël ka një shembull të dobishëm në lidhje me këtë. Mbreti David e kishte shumë për zemër që të ndërtonte një tempull për Perëndinë e tij, Jehovain. Por Perëndia i tha Davidit se këtë privilegj nuk do ta kishte ai, por djali i tij, Solomoni. Kështu, megjithëse gjërat nuk shkuan siç e priste ai, Davidi nuk mbajti inat e as nuk nguli këmbë në të tijën, por ndryshoi synimet që kishte. I derdhi energjitë në mbledhjen e fondeve dhe materialeve që do t’i duheshin djalit të tij për të përfunduar këtë projekt.​—1 Mbretërve 8:17-19; 1 Kronikave 29:3-7.

Edhe nëse ne vetë arrijmë të kemi njëfarë shprese duke luftuar pesimizmin dhe duke ushqyer mendime pozitive që përqendrohen te synimet, prapëseprapë mund të ndiejmë se shpresa ende na mungon shumë. Pse ndodh kështu? Po ja, mungesa e shpresës që vërejmë në këtë botë vjen në një masë të madhe nga faktorë që janë krejtësisht jashtë kontrollit tonë. Si mund të mbajmë një pikëpamje optimiste kur mendojmë për problemet mbytëse që i sjellin vuajtje njerëzimit, siç janë varfëria, luftërat, padrejtësitë ose kërcënimi i vazhdueshëm nga sëmundjet dhe nga vdekja?

[Figura në faqen 7]

Po të mos e fitoni një vend pune që dëshironi, a mendoni se kurrë nuk do të gjeni punë?

[Figura në faqen 8]

Mbreti David u tregua elastik në lidhje me synimet

Ku mund të gjeni shpresë të vërtetë?

ORA juaj ka mbetur dhe me sa duket është prishur. Kur vjen puna që ta rregulloni, gjendeni para shumë mundësive. Ka plot reklama për riparime orësh dhe që të gjitha garantojnë një punë me cilësi, madje disa nga gjërat që thonë bien ndesh me njëra-tjetrën. Po sikur të merrni vesh se një fqinj i juaji është pikërisht mjeshtri që e ka projektuar atë orë vite më parë? Për më tepër, mësoni se ai është gati t’ju ndihmojë falas. Është e qartë se ç’do të vendosni të bëni, apo jo?

Tani zëreni sikur në vend të orës të ishte ndjenja e shpresës. Nëse shikoni që po i humbni shpresat, siç po u ndodh shumë vetave në këto kohë të trazuara, ku do të kërkonit ndihmë? Shumë njerëz pretendojnë se janë të aftë ta zgjidhin këtë problem, por sugjerimet e panumërta mund të jenë pështjelluese dhe kontradiktore. Atëherë, pse të mos i drejtoheni në radhë të parë Atij që e projektoi njerëzimin me ndjenjën e shpresës? Bibla thotë se «ai nuk është larg nga secili prej nesh» dhe se është shumë i gatshëm për të na ndihmuar.​—Veprat 17:27; 1 Pjetrit 5:7.

Një përkufizim më i thellë për shpresën

Koncepti biblik për shpresën është më i gjerë dhe më i thellë se ai që përdorin sot në përgjithësi mjekët, shkencëtarët dhe psikologët. Fjalët origjinale të përkthyera «shpresë» në Bibël, do të thonë të presësh me padurim dhe të presësh gjëra të mira. Në thelb shpresa përbëhet nga dy elemente. Ajo përfshin dëshirën për diçka të mirë, si edhe bazën për të besuar se kjo gjë e mirë do të realizohet. Shpresa që jep Bibla nuk është vetëm një iluzion. Ajo ka një bazë të fortë që përbëhet nga fakte dhe prova.

Në këtë drejtim, shpresa ngjason me besimin, i cili duhet bazuar në dëshmi dhe jo të jetë thjesht një besim i verbër. (Hebrenjve 11:1) Megjithatë, Bibla bën dallim midis besimit dhe shpresës.​—1 Korintasve 13:13.

Le ta ilustrojmë: Kur i kërkoni një miku të ngushtë t’ju bëjë një nder, shpresoni se ai do t’ju ndihmojë. Nuk është një shpresë pa baza, sepse ju keni besim te miku juaj, e njihni mirë dhe në të kaluarën e keni parë se është treguar mirëdashës dhe bujar. Besimi dhe shpresa që keni janë të lidhur ngushtë, madje varen nga njëri-tjetri, por gjithsesi janë dy gjëra të ndryshme. Si mund të keni një shpresë të tillë te Perëndia?

Baza për të shpresuar

Perëndia është burimi i shpresës së vërtetë. Në kohët biblike, Jehovai quhej ‘shpresa e Izraelit’. (Jeremia 14:8) Çdo shpresë e besueshme që kishte populli i Perëndisë vinte prej tij; prandaj, ai ishte shpresa e tyre. Shpresa e besueshme nuk nënkuptonte vetëm dëshirën për diçka. Perëndia u dha një bazë të fortë për të pasur shpresë. Gjatë shekujve që pati një lidhje të veçantë me ta, ai dha një sërë provash se i mbante premtimet që bënte. Josiu, udhëheqësi i Izraelit, u tha: «Pranoni . . . që nuk ka rënë për tokë asnjë nga fjalët e mira që Zoti, Perëndia juaj, ka thënë lidhur me ju.»​—Jozueu 23:14.

Mijëra vjet më vonë, këto prova qëndrojnë ende. Bibla është plot me premtime të mrekullueshme të Perëndisë, si edhe me prova të sakta historike për përmbushjen e tyre. Premtimet e tij profetike janë kaq të besueshme, saqë ndonjëherë janë shkruar sikur tashmë të ishin plotësuar në kohën kur u profetizuan.

Ja përse mund të themi se Bibla është libri i shpresës. Ndërkohë që studioni këto prova se si ka vepruar Perëndia me njerëzit, do të keni arsye më të forta për t’i varur shpresat tek ai. Apostulli Pavël shkroi: «Gjithçka që u shkrua kohë më parë, u shkrua për mësimin tonë, që me anë të qëndrueshmërisë sonë dhe me anë të ngushëllimit nga Shkrimet të kemi shpresë.»​—Romakëve 15:4.

Çfarë shprese na jep Perëndia?

Kur e ndiejmë më shumë nevojën për shpresë? A nuk e ndiejmë kur jemi përballë vdekjes? Por pikërisht në një çast të tillë, për shembull kur vdekja u rrëmben një njeri të dashur, shumë vetave u duket shumë e vështirë që të gjejnë shpresë. Në fund të fundit, cila situatë mund të jetë më e pashpresë sesa vdekja? Vdekja ndjek pa mëshirë secilin prej nesh. Mund t’i shpëtojmë vetëm për njëfarë kohe, por s’kemi fuqi mbi të. Bibla, me vend, e quan vdekjen «armiku i fundit».​—1 Korintasve 15:26.

Atëherë, si mund të gjejmë shpresë përballë vdekjes? Në Bibël, në vargun ku vdekja quhet armiku i fundit thuhet gjithashtu se ky armik «ka për t’u asgjësuar». Perëndia Jehova është më i fortë se vdekja. Ka plot raste kur ai ka dhënë prova për këtë. Si? Duke ringjallur të vdekurit. Bibla përshkruan nëntë raste kur Perëndia përdori fuqinë e tij për të kthyer në jetë njerëz të vdekur.

Në një rast të jashtëzakonshëm, Jehovai i dha fuqi Birit të tij, Jezuit, të ringjallte mikun e tij të dashur me emrin Lazar, i cili kishte katër ditë që kishte vdekur. Jezui nuk e bëri këtë gjë fshehtas, por haptazi, para një turme që po shikonte.​—Gjoni 11:38-48, 53; 12:9, 10.

Ju mbase do të pyesni: ‘Pse u ringjallën këta njerëz? A nuk u plakën ata dhe në fund vdiqën prapë?’ Po, kjo është e vërtetë. Megjithatë, nga tregime të besueshme për ringjallje të ndryshme, siç është ky i mësipërmi, arrijmë të kemi jo thjesht dëshirën që njerëzit tanë të dashur të jetojnë sërish, por të kemi arsye për të besuar se ata do të jetojnë përsëri. Me fjalë të tjera, kemi shpresë të vërtetë.

Jezui tha: «Unë jam ringjallja dhe jeta.» (Gjoni 11:25) Pikërisht atij Jehovai do t’i japë fuqinë të kryejë ringjallje në shkallë botërore. Jezui tha: «Po vjen ora, kur të gjithë ata që janë në varret përkujtimore do ta dëgjojnë zërin e [Krishtit] dhe do të dalin.» (Gjoni 5:28, 29) Po, të gjithë ata që flenë në varre kanë mundësinë për t’u ringjallur në jetë në një parajsë tokësore.

Profeti Isaia e përshkroi kështu skenën prekëse të ringjalljes: «Të vdekurit e tu jetojnë, trupat e tyre do të ngjallen përsëri. Ata që flenë në tokë do të zgjohen dhe do të bërtasin nga gëzimi; sepse vesa jote është si vesa e dritës vezulluese dhe toka do të sjellë në jetë ata që për një kohë të gjatë ishin të vdekur.»​—Isaia 26:19, The New English Bible.

A s’është ngushëlluese kjo? Të vdekurit janë në gjendjen më të sigurt që mund të mendohet, ashtu si një foshnjë është e mbrojtur në barkun e nënës. Po, ngjashëm kësaj foshnjeje, ata që pushojnë në varre janë plotësisht të mbrojtur brenda kujtesës së pakufishme të Perëndisë së Plotfuqishëm. (Luka 20:37, 38) Së shpejti ata do të kthehen sërish në jetë dhe do të vijnë në një botë të lumtur e mikpritëse, njësoj si një i sapolindur mirëpritet nga një familje e dashur. Pra, edhe përballë vdekjes mund të gjejmë shpresë.

Si mund t’ju ndihmojë shpresa?

Pavli na mëson shumë për vlerën që ka shpresa. Ai tha se shpresa është një pjesë jetësore e armaturës frymore, është përkrenarja. (1 Selanikasve 5:8) Ç’donte të thoshte me këtë? Në kohët biblike, një ushtar kur shkonte në betejë vinte një përkrenare metalike, shpesh mbi një qeleshe ose kësulë lëkure. Falë përkrenares, shumica e goditjeve që kishin si shënjestër kokën devijoheshin dhe nuk ishin vdekjeprurëse. Pra, çfarë donte të nxirrte në pah Pavli? Ashtu si një përkrenare mbron kokën, ashtu edhe shpresa mbron mendjen, aftësitë për të menduar. Në rast se keni një shpresë të fortë në përputhje me qëllimet e Perëndisë, paqja juaj mendore nuk do të prishet nga frika ose dëshpërimi kur të jeni përballë vështirësive. Cili nga ne nuk ka nevojë për një përkrenare të tillë?

Pavli përdori një tjetër ilustrim të gjallë për shpresën që lidhet me vullnetin e Perëndisë. Ai shkroi: «Këtë shpresë e kemi si një spirancë për shpirtin, të sigurt dhe të patundur.» (Hebrenjve 6:19) Meqë kishte shpëtuar më shumë se një herë kur i ishte mbytur anija, Pavli e njihte mirë vlerën e spirancës. Kur i zinte stuhia, marinarët lëshonin në det spirancën. Nëse ajo ngecte në fund të detit dhe ngulej fort, anija kishte mundësi ta përballonte stuhinë pak a shumë pa probleme në vend që të shtyhej drejt bregut e të përplasej me shkëmbinjtë.

Po kështu, në qoftë se premtimet e Perëndisë janë për ne një shpresë ‘e sigurt dhe e patundur’, kjo shpresë mund të na ndihmojë të përballojmë trazirën e këtyre kohëve të stuhishme. Jehovai premton se së shpejti do të vijë koha kur njerëzimin nuk do ta mundojnë më luftërat, krimet, hidhërimi ose edhe vdekja. (Shih kutinë në faqen 10.) Po të kapemi pas kësaj shprese, mund ta kemi më të lehtë të ruhemi nga katastrofat. Ajo na jep nxitjen e nevojshme për të jetuar në përputhje me normat e Perëndisë në vend që t’i dorëzohemi qëndrimit pështjellues dhe imoral që është kaq i përhapur në botën e sotme.

Shpresa që ofron Jehovai ju përfshin edhe ju personalisht. Ai dëshiron që ta jetoni jetën ashtu siç kishte si qëllim ta jetonit. Dëshira e tij është që «njerëz të çdo lloji të shpëtojnë». Si ta arrijmë këtë? Së pari çdokush duhet ‘të arrijë në njohurinë e saktë të së vërtetës’. (1 Timoteut 2:4) Botuesit e kësaj reviste ju nxitin të merrni këtë njohuri jetëdhënëse për të vërtetën e Fjalës së Perëndisë. Po të bëni kështu, Perëndia do t’ju japë një shpresë e cila qëndron shumë më lart se çdo shpresë që mund të gjeni në këtë botë.

Me një shpresë të tillë, kurrë nuk do të ndiheni të pazotë, sepse Perëndia mund t’ju japë forcën që ju duhet për të arritur çdo synim që keni në përputhje me vullnetin e tij. (2 Korintasve 4:7; Filipianëve 4:13) A nuk është kjo shpresa që ju duhet? Pra nëse keni nevojë për shpresë, nëse po e kërkoni, merrni zemër! Shpresa ekziston vërtet. Ju mund ta gjeni.

[Kutia dhe figura në faqen 10]

Arsye për të pasur shpresë

Këto mendime nga Shkrimet mund t’ju ndihmojnë të keni më shumë shpresë:

◼ Perëndia premton një të ardhme të lumtur.

Fjala e tij thotë se toka do të bëhet një parajsë globale dhe në të do të banojë një familje njerëzore e bashkuar dhe e lumtur.​—Psalmi 37:11, 29; Isaia 25:8; Zbulesa 21:3, 4.

◼ Perëndia nuk mund të gënjejë.

Ai i urren të gjitha llojet e gënjeshtrave. Jehovai është jashtëzakonisht i shenjtë ose i pastër, prandaj është e pamundur që të gënjejë.​—Fjalët e urta 6:16-19; Isaia 6:2, 3; Titit 1:2; Hebrenjve 6:18.

◼ Perëndia ka fuqi të pakufishme.

Vetëm Jehovai është i plotfuqishëm. Asgjë në univers nuk mund ta pengojë që t’i mbajë premtimet.​—Eksodi 15:11; Isaia 40:25, 26.

◼ Perëndia dëshiron që ju të jetoni përgjithmonë.

​—Gjoni 3:16; 1 Timoteut 2:3, 4.

◼ Perëndia ka shpresë për ne.

Ai vendos të përqendrohet jo te të metat dhe gabimet tona, por te cilësitë e mira dhe te përpjekjet që bëjmë. (Psalmi 103:12-14; 130:3; Hebrenjve 6:10) Ai shpreson se ne do të bëjmë atë që është e drejtë dhe kënaqet kur veprojmë kështu.​—Fjalët e urta 27:11.

◼ Perëndia premton se do t’ju ndihmojë të arrini synimet që janë në përputhje me qëllimin e tij.

Shërbëtorët e tij kurrë nuk kanë pse të ndihen të pashpresë. Për të na ndihmuar, Perëndia na jep me bujari frymën e tij të shenjtë, forcën më të fuqishme që ekziston.​—Filipianëve 4:13.

◼ Shpresa te Perëndia nuk çon kurrë në zhgënjim.

Meqë është plotësisht i besueshëm dhe besnik, ai nuk do t’ju zhgënjejë asnjëherë.​—Psalmi 25:3.

[Figura në faqen 12]

Ashtu si një përkrenare mbron kokën, ashtu edhe shpresa mbron mendjen

[Figura në faqen 12]

Si një spirancë, shpresa që mbështetet në themele të forta mund t’ju japë qëndrueshmëri

[Burimi]

Me mirësjelljen e René Seindal/Me lejen e Muzeumit Arkeologjik Krahinor «A. Salinas» të Palermos