Kongregacioni i krishterë i shekullit të parë
Në Rrëshajat e vitit 39 të e.s. fryma e shenjtë u derdh mbi 120 dishepuj të Jezuit, të cilët filluan të flitnin në shumë gjuhë për gjërat e mrekullueshme të Perëndisë. U themelua kështu, kongregacioni i krishterë. Atë ditë u pagëzuan rreth 3.000 dishepuj të rinj.—Veprat, kapitulli 2.
Dora-dorës që apostujt dhe të tjerët vazhdonin të shpallnin Fjalën e Perëndisë me guxim, kongregacionet rriteshin në numër. Siç thuhet në librin e Veprave, shpejt predikimi u përhap në mbarë zonën mesdhetare, nga Babilonia dhe Afrika veriore në Romë e ndoshta në Spanjë.—Romakëve 15: 18-29; Kolosianëve 1:23; 1. Pjetrit 5:13.
Kudo që dilnin dishepuj, formoheshin kongregacione. Burra të kualifikuar dhe të pjekur emëroheshin si pleq ose mbikëqyrës, për të mbajtur nëpër kongregacione normën e mësimit të drejtë dhe sjelljes së duhur. Por nuk përbënin një kler; ishin shërbëtorë dhe shokë veprash për Mbretërinë e Perëndisë.—Veprat 14:23; 20:28; 1. Korintasve 3:5; 5:13; Kolosianëve 4:11; 1. Timoteut 3:1-15; Hebrenjve 13:17; 1. Pjetrit 5:1-4.
Apostujt dhe shërbëtorë të tjerë të ngushtë shërbenin si trup udhëheqës. Prinin veprën e predikimit, zgjidhën probleme në kongregacionin e Jeruzalemit. Dërguan vëllezër të kualifikuar në Samari dhe Antioki për t’i forcuar atje besimtarët e rinj. Zgjidhën një mosmarrëveshje në lidhje me rrethprerjen, duke e bërë të njohur vendimin e tyre që të respektohej prej të gjitha kongregacioneve. Megjithatë, këta burra nuk zotëruan mbi të tjerët, por ishin shërbëtorë dhe bashkëpuntorë të mbarë kongregacionit.—Veprat 4:33; 6:1-7; 8:14-25; 11:22-24; 15:1-32; 16:4, 5; 1. Korintasve 3:5-9; 4:1, 2; 2. Korintasve 1:24.
Dishepujt e parë quheshin të krishterë, emër që iu atribua atyre nëpërmjet një provanie hyjnore. Dalloheshin edhe për doktrinat që shpallnin hapur, të quajtura mësimi i apostujve apo modeli i fjalëve të drejta. Ky mësim u quajt edhe e vërteta.—Gjoni 17:17; Veprat 2:42; 11:26; Romakëve 6:17; 1. Timoteut 4:6; 6:1, 3; 2. Timoteut 1:13; 2. Pjetrit 2:22; 2. Gjonit 1, 4, 9.
Formonin një shoqatë botërore vëllezërish, të bashkuar me lidhje dashurie. Interesoheshin për bashkëshërbëtorët e tyre në vende të tjera. Kur dilnin jashtë vendit, shokët e tyre të besimit i pritnin në shtëpinë e tyre. Ndiqnin norma të larta morale, duke qenë një popull i shenjtë i ndarë prej botës. E mbanin mirë në mendje ditën e pranisë së Jehovait dhe e bënin me zell deklarimin publik të besimit të tyre.—Gjoni 13:34, 35; 15:17-19; Veprat 5:42; 11:28, 29; Romakëve 10:9, 10, 13-15; Titit 2:11-14; Hebrenjve 10:23; 13:15; 1. Pjetrit 1:14-16; 2:9-12; 5:9; 2. Pjetrit 3:11-14; 3. Gjonit 5-8.
Megjithatë, siç ishte parathënë, në shekullin e II dhe III filloi të zhvillohej një apostazi e madhe. Prej saj rrodhën sisteme fetare me shtrirje të gjerë që nuk e ruajtën pastërtinë e kongregacioneve të para të krishtere, qoftë në doktrinë, sjellje, organizim dhe lidhje me botën.—Mateu 13:24-30, 37-43; 2. Selanikasve, kapitulli 2.
Jezui, megjithatë, paratha se në përfundim të sistemit të gjërave do të rikthehej adhurimi i vërtetë. Dëshmitarët e Jehovait besojnë se ky rikthim është sot i dukshëm në aktivitetet e tyre botërore, rreth 1.900 vjet pas profecisë së Jezuit. Faqet që pasojnë do të shpjegojnë përse.
• Si u themelua dhe si u rrit kongregacioni i krishterë?
• Si mbikëqyrej ai kongregacion?
• Cilat karakteristika i dallonin të krishterët e shekullit të parë?
[Harta në faqen 7]
(Për tekstin e formatuar, shih botimin)
Deti i Zi
Gjiri Persik
Deti i Kuq
Deti Kaspik
Deti i Madh
Zona ku mbërriti lajmi i mirë në shekullin e parë
ITALIA
Roma
GREQIA
MALTA
KRETA
QIPROJA
BITINIA
GALACIA
AZIA
KAPADOKIA
SILISIA
SIRIA
IZRAELI
Jeruzalemi
MESOPOTAMIA
Babilonia
Disa banorë të këtyre zonave u bënë besimtarë
ILIRIA
MEDIA
PERSIA
ELAMI
ARABIA
LIBIA
EGJIPTI
ETIOPIA
[Figurat në faqen 7]
Të krishterët e shekullit të parë e predikonin Fjalën e Perëndisë me guxim
Kudo që shkonin, të krishterët mirëpriteshin në shtëpitë e bashkëbesimtarëve të tyre