1921—Wan Höndö Jaa Pasa Kaa

DE BI sikifi wan hakisi da dee Bëibel Öndösukuma a Di Hei Wakitimawosu u 1 u jailiba u di jaa 1921. Di hakisi bi dë: „Un wooko woo du di jaa aki?” De bi taki u di tëkisi u Jesaaja 61:1, 2, de bi mëni dee Bëibel Öndösukuma taa de musu ta du di peleikiwooko. „Jehovah salufu mi u konda bunu buka da dee sakafasi sëmbë . . . . Mi musu konda da hii sëmbë na un ten Jehovah o lei sëmbë taa a a’ bunuhati u de, söseei u di daka di di Gadu fuu o puu ën hatiboonu a sëmbë liba.”

DE BI TA PELEIKI KU DEGIHATI

Ee dee Bëibel Öndösukuma bi kë du di peleikiwooko, nöö de bi musu abi degihati. De bi musu paaja „bunu buka” da dee sëmbë dee abi sakafasi, söseei de bi musu piki dee hogi hati sëmbë taa Jehovah o puu di „hatiboonu” fëën a de liba.

Wan baaa de kai J. H. Hoskin di bi ta libi a Kanada, bi peleiki ku degihati go dou, hii fa sëmbë bi ta du ku ën. A wan pisiten u di jaa 1921, a bi miti wan fesima u wan keiki. Baaa Hoskin bi piki di womi aki taa: „Mi ku i musu sa da woto u soni di nama ku di Bëibel. Ma ee a ko dë taa wa kai a wan, nöö wa musu ko toon felantima fu useei bakaten e.” Hii fa de bi mbei di buka dë, tökuseei soni bi waka woto fasi. Baaa Hoskin bi taki taa: „Wa bi fan dou wantu miniti seei, hën di womi hati bi boonu sö te taa a naki di döö. A bi naki ën sö taanga taa mi bi mëni taa di gaasi u di döö bi o puu kai booko.”

Di womi bi bai taa: „Faandi mbei wan nango fan ku dee sëmbë dee an nango a keiki?” Baaa Hoskin an piki ën na wan soni. A waka go fëën. Ma di a bi ta waka nango a taki nëën hati taa: ’Di mi bi ta fan ku di womi, mi bi ta fii kuma mi bi ta fan ku wan sëmbë di an nango a keiki!’

Di di womi bi hoi keiki di daka baka di di soni aki bi pasa, hën a bi taki mindimindi soni u Baaa Hoskin da dee sëmbë. Baaa Hoskin bi taki taa: „A bi piki dee sëmbë u di keiki taa mi da di möön gaan mindisonima u di foto, söseei a bi taki taa mi musu dëdë.” Hii fa di soni aki bi pasa, tökuseei Baaa Hoskin bi peleiki go dou, nöö sömëni sëmbë bi ta haikëën. A bi taki taa: „Mi bi lobi di peleiki di mi bi ta peleiki ala seei. So sëmbë bi piki mi seei taa ’mi sabi taa i ta du di wooko u Gadu!’ Söseei de bi ta kë heepi mi te mi bi abi wan soni fanöudu.”

LEI SONI U BËIBEL KU DI WOSUDENDU DINI

U di dee Bëibel Öndösukuma bi kë heepi sëmbë u de ko fusutan dee lei u Bëibel möön bunu, mbei de bi ta sikifi woto a di buku The Golden Age (Di Goutu ten),a di bi ta piki wan hakisi. Hakisi bi dë tu da njönkuwan, nöö dee mama ku dee tata bi ta luku dee woto aki ku dee mii u de. Dee mama ku dee tata bi ta buta dee hakisi da dee mii u de, nöö de bi ta heepi dee mii u de feni dee piki a di Bëibel. I bi abi hakisi kuma: „Un mëni pikipiki buku dë a di Bëibel?” Dee lö hakisi aki bi ta lei wan mii fanöudu soni u Bëibel. Woto hakisi bi dë tu di bi ta heepi njönkuwan u de peleiki ku degihati. Wan u de bi dë: „Hiniwan Keesitu sëmbë musu dë ku di mëni taa sëmbë o du ku ën?”

Wantu hakisi ku piki bi dë tu da sëmbë di bi kë sabi möön soni u Bëibel. De bi sa feni dee piki a di fosu wan u di buku di de bi ta kai Studies in the Scriptures. Dusudusu sëmbë bi ta feni wini u dee woto aki. Ma Di Goutu Ten u 21 u tuwalufumu-liba u di jaa 1921 bi taki taa de an bi o ta sikifi dee woto aki möön a dee buku fuu. Faandi mbei de tooka di soni aki?

WAN NJUNJUN BUKU!

Di buku *De Harp Gods*

Wan kaita ka sikifi ka wan sëmbë musu lesi

Wan kaita ku hakisi

Dee baaa dee bi ta tei fesi bi ko si taa a bi dë fanöudu u dee njunjun Bëibel Öndösukuma lei soni u Bëibel a wan woto fasi. De bi kë seeka peipei woto u de taki u de. Fëën mbei a ëlufumu-liba u di jaa1921 de tja di buku de kai De Harp Gods ko a döö. Dee sëmbë dee bi tei di buku aki bi tei ten u lei soni nëën. Sömëni u de bi ko si taa Gadu paamusi libisëmbë taa de o libi u teego. Ma unfa de bi ta lei soni a di buku aki?

Te wan sëmbë bi tei di buku, nöö de bi ta dëën wan piki kaita ka sikifi un bladsëidë u di buku a musu lesi. Di wiki nëën baka, de bi ta manda wan woto kaita da di sëmbë ka wantu hakisi bi dë sikifisikifi. Dee hakisi bi ta nama ku di soni di di sëmbë bi lesi. Nöö a kaba pisi u di kaita de bi ta sikifi andi ku andi di sëmbë musu lesi da di woto wiki.

Tuwalufu wiki longi di sëmbë bi ta feni wan njunjun kaita di di kemeente bi ta manda dëën. Dee baaa ku dee sisa dee bi ko gaandi, nasö dee an bi sa du hia soni sö möön, de bi lo’ u sikifi dee kaita aki manda da dee sëmbë. Wan sisa de kai Anna K. Gardner u Millvale, Pennsylvania, di dë na Amëëkanköndë, bi taki taa: „Mi sisa Thayle an sa waka sö bunu. Ma di de bi tja di buku De Harp Gods ko a döö, a bi mbei mi sisa bi abi möön soni u du. A bi ta heepi sikifi dee kaita, nöö a bi ta manda de da dee sëmbë.” Te wan sëmbë bi piki hii dee hakisi, nöö wan sëmbë u di kemeente bi nango miti ën u heepi ën faa ko sabi möön soni u Bëibel.

DI WOOKO DI BI MUSU DU JETI

A kaba u di jaa, hën Baaa J. F. Rutherford manda wan biifi go da hii dee kemeente. A bi sikifi a di biifi taa: „Di jaa aki u bi konda soni u di Könuköndë da möön hia sëmbë möön dee jaa dee pasa, nöö di bosikopu bi heepi möön hia sëmbë tu.” Baka di dë, a bi taki taa: „Ma di wooko an kaba. Da woto sëmbë taanga u de ko du di wooko aki tu.” Dee Bëibel Öndösukuma bi du di soni aki. Biga a di jaa 1922, dee Bëibel Öndösukuma bi konda soni u di Könuköndë da sëmbë, möön dee jaa a fesi.

De bi abi degihati

Dee Bëibel Öndösukuma bi lei taa de lobi deseei kuma baaa ku baaa, u di de bi ta heepi deseei. De bi abi degihati, nöö de bi dë kuma sëmbë bi ’pai de u te fuka dë’. Woo taki u di soni aki a di woto aki.—Nöng. 17:17.

A 31 u sebitaa-liba u di jaa 1921, de bi söötö wan baakama a dunguwosu a di foto Tulsa, Oklahoma, na Amëëkanköndë, u di de bi taki taa a bi du wan hogi ku wan bakaa mujëë. Baka di di soni aki bi pasa, hën möön leki 1000 bakaa bi go feti ku wanlö baakama. Te fii mëni di feti bi dou a wan kamian ka baakama ta libi möön gaanfa. Di kamian dë de ta kai Greenwood. Sëmbë bi booko möön leki 1400 wosu ku wënkë fufuu soni a dendu, söseei de bi tjuma wanlö u dee kamian aki tu. De bi taki taa 36 sëmbë bi lasi libi u di soni aki hedi, ma a kan taa söwan 300 sëmbë bi lasi libi. Di feti aki de ta kai di Tulsa Race Massacre.

Baaa Richard J. Hill bi dë wan baakama di bi ta libi a di kamian de kai Greenwood. A bi konda unfa soni bi waka a di ten dë. A bi taki taa: „U bi ta hoi di kemeente komakandi fuu di ndeti di di feti bigi. Di di komakandi kaba, hën u jei sëmbë ta suti goni a di foto. De bi ta suti go dou u te gaan ndeti.” Soni bi ko möön hogi a pikisaba 1 u höndima-liba. „So sëmbë bi ko piki u taa ee u kë feni tjubi, nöö u bi musu fusi go a wan kamian u lanti di dë a di foto.” Di Baaa Hill jei di soni aki, hën a fusi go ku hën mujëë, ku dee feifi mii u de. De bi go a di Tulsa Convention Hall. Söwan 3000 baakama bi fusi go ala tu, nöö lanti u di köndë bi buta sodati ala u tapa dee sëmbë u de an feti möön.

A di ten dë, hën wan baaa de kai Arthur Claus di bi dë wan bakaa, bi du wan soni di bi lei taa a abi degihati. Di baaa aki bi taki taa: „Di mi bi jei taa sëmbë bi nango a sëmbë pisi a Greenwood ta fufuu soni u de, söseei u tjuma wosu u de, hën mi taki taa mi o go ala u si unfa a nango ku Baaa Hill, u di mi ku ën dë mati.”

Baaa Arthur Claus ta wooko ku di buku De Harp Gods u heepi 14 mii u de ko sabi möön soni u Bëibel

Di Baaa Arthur go dou a Baaa Hill pisi, hën a miti ku wan bakaa womi di bi dë ku wan goni a maun. Di womi aki bi dë wan womi di bi ta libi a Baaa Hill bandja, nöö a bi lobi Baaa Hill tu. A bi mëni taa Baaa Arthur bi dë wan u dee sëmbë dee bi ta tjuma sëmbë wosu. Nöö hën di womi bai taa: „Andi i ko suku aki?”

Baaa Arthur bi taki taa: „Di womi dë bi o suti mi, ee ma bi piki ën a wan bunu fasi. Mi bi konda dëën taa mi ku Baaa Hill dë mati, söseei taa mi bi ko nëën pisi sömëni pasi kaa.” Baaa Arthur ku di womi bi tjubi di wosu u Baaa Hill, nöö dee sëmbë an bi du soni ku ën.

Bakaten Baaa Arthur bi ko fusutan taa Baaa Hill ku dee sëmbë fëën wosudendu bi dë a di lanti kamian. Ma de bi piki Baaa Arthur taa dee baakama an bi sa kumutu a di kamian dë. Munëi Barrett bi musu teeken wan pampia da de ufö de bi sa kumutu. Di womi aki bi dë di hedima u dee sodati. Baaa Arthur bi taki taa: „A bi dë wan taanga soni u miti ku di womi aki. Ma di mi ku ën miti, hën mi piki ën andi mi bi kë du, hën a hakisi mi taa: ’Joo sa tjubi dee sëmbë aki ö? Joo sa da de dee soni di de abi fanöudu ö?’ Hën mi piki ’aai’.”

Di Baaa Arthur feni di pampia, hën a biinga go a di lanti kamian. A lei wan sodati di pampia, hën di sodati taki taa: „Di hedima fuu seei teeken di pampia aki! Ju da di fosu sëmbë di feni pasi u puu sëmbë a di kamian aki tide.” An bi tei longi möön, hën Baaa Arthur ku di sodati go feni Baaa Hill ku dee sëmbë fëën. Hii de tuu subi go a di wagi u Baaa Arthur, hën a tja de go a wosu.

Baaa Claus bi ta luku Baaa Hill ku dee sëmbë fëën, sö taa hogi an miti de. A bi bigi da so sëmbë di de bi si unfa Baaa Claus bi abi degihati, söseei unfa a bi lei taa a lobi dee baaa ku dee sisa fëën. Baaa Arthur bi taki taa: „Di womi di bi ta libi a Baaa Hill bandja bi ko möön lobi dee Jehovah Kotoigi. Nöö sömëni sëmbë bi kë ko sabi möön soni u di tuutuu lei, u di de bi si taa dee sëmbë u Gadu ta libi fiifii ku deseei aluwasi un pei nasiön sëmbë de dë, nöö na wan sëmbë ta si kuma a hei möön wotowan.”

a A di jaa 1937 de bi tooka di në The Golden Age (Di Goutu ten) ko toon Consolation (Kötöhati). Ma a di jaa 1946 de tooka di në Consolation ko toon Ontwaakt!