U musu hoi dee gaan daka u?

DEE gaan daka di dee keiki ta hoi ku söseei dee daka sëmbë u sömëni köndë u di goonliba aki ta hoi, an kumutu u Bëibel. Wë nöö naasë dee daka dë kumutu? Ee i abi di okasi u go a wan buku wosu u öndösuku soni u dee gaan daka, nöö joo foondo u ko sabi andi woto buku ta taki u dee gaan daka dee sëmbë lo’ u hoi a di pisiwata ka i ta libi. Buta mëni a so u dee gaan daka dë.

Pasen. Wan buku taki taa: „Kamian an dë a di Nyun Testamenti [Njunjun Buka], ka a sikifi taa sëmbë bi ta hoi Pasen” (The Encyclopædia Britannica). Unfa a du ko taa sëmbë bigi hoi Pasen? A kumutu u dee heiden sëmbë. Hii fa sëmbë ta taki taa de ta hoi di daka aki u mëni di wekibaka u Jesosi, tökuseei dee guwenti dee nama ku Pasen an kumutu u dee tuutuu bakama u Keesitu. Luku andi wan buku ta taki u di Pasen kököni: „Di kököni dë wan maaka di dee heiden sëmbë bi abi, nöö a bi ta söi fa sëmbë bi sa pai hia mii” (The Catholic Encyclopedia).

Njunjun Jai. Na a di wan seei daka hii köndë ta hoi Njunjun Jai ku söseei dee guwenti di nama ku ën. Wan buku ta taki u di ten di de bigi hoi di daka dë, taa: „A di jaa 46, di Tiima u Loomë de kai Julius Caesar bi buta di fosu daka u jai-liba ko toon di daka di de ta hoi Njunjun Jai. Dee Loomë sëmbë bi ta hoi di daka dë da Janus, di gadu u dee döö ku söseei u dee soni dee ta bigi. Jai-liba tei puu u di në Janus, di bi abi tu fesi. Wan u de bi ta luku go a fesi, nöö di wotowan bi ta luku go a baka” (The World Book Encyclopedia). Sö a dë taa a dee heiden sëmbë Njunjun Jai kumutu.

Woto gaan daka. Wa sa kaba taki u hii dee daka sëmbë ta hoi a hii di goonliba. Ma gaan daka di sëmbë ta hoi u hei libisëmbë nasö dee feleniki u de, an ta kai ku Jehovah (Jelemia 17:5-7; Tjabukama 10:25, 26). Hoi a pakisei tu taa a dë fanöudu fuu sabi ka wan daka di keiki ta hoi kumutu, u di di soni dë sa mbei taa Gadu feni u bunu nasö taa an feni u bunu (Jesaaja 52:11; Akoalimbo 18:4). Dee maiki u Bëibel dee u bi taki u de a di u 16 Woto u di buku aki o heepi i fii ko sabi unfa Gadu ta si ën te i ta hoi wan daka di dee sëmbë u di goonliba aki ta hoi.