WOTO 40
I sa hoi dou leti kuma Petuisi
„Masa, kumutu a mi aki e! Biga mi dë wan hogilibi sëmbë.”—LUK. 5:8.
KANDA 38 A o mbei i ko taanga a di biibi
WANTU SONI U DI WOTOa
1. Unfa Petuisi bi ko ta fii di a bi si fa Jesosi bi mbei de kisi fisi a wan foombo fasi?
WAN daka, hën Petuisi puu wan hii ndeti tuwë nëti, ma an kisi na wan hojo soni. Hën Jesosi piki ën taa: „Womi, tuusi di boto go a mindiwata, nöö un tuwë dee nëti fuunu be un kisi fisi” (Luk. 5:4). Petuisi an bi ta biibi taa a bi o kisi fisi, ma tökuseei a du di soni di Jesosi piki ën. Hën ku dee wotowan fëën kisi fisi hia sö tee taa di nëti bi bigi tënë. Di de fusutan taa wan foombo soni Jesosi du dë, hën Petuisi ku dee womi dee bi ta wooko makandi ku ën „ko fëëë”. Fëën mbei Petuisi piki Jesosi taa: „Masa, kumutu a mi aki e! Biga mi dë wan hogilibi sëmbë” (Luk. 5:6-9). A kan taa Petuisi bi ta fii kuma an bi bunu tjika u dë makandi ku Jesosi.
2. Faandi mbei di woto u Petuisi sa heepi u fuu hoi dou?
2 Petuisi bi abi leti, hën da wan zöndu libisëmbë tuu. Di Wöutu u Gadu ta lei u taa so juu Petuisi bi ta taki soni, nasö du soni di bi ta hati ën bakaten. Di soni aki ta pasa ku i so juu ö? I ta mbei möiti u disa wan fasi di i abi di an bunu ö? Ee sö a dë, nöö i sa feni taanga te i tei ten lei soni u Petuisi. Faandi mbei u taki sö? Wë Jehovah bi sa mbei de an sikifi dee föutu u Petuisi buta a Bëibel. Ma tökuseei a mbei de sikifi de da u, sö taa u sa lei wan soni a de (2 Tim. 3:16, 17). Petuisi bi dë sëmbë kuma u nöö. A bi abi so fasi di an bunu, nöö di woto fëën sa heepi u fuu ko fusutan taa Jehovah an ta suku fuu ta du soni söndö föutu. Ma a kë fuu ta hoi dou, aluwasi ee soni ta taanga da u.
3. Faandi mbei a dë fanöudu fuu hoi dou?
3 Faandi mbei a dë fanöudu fuu hoi dou? Wë a dë fanöudu fuu hoi dou, u di möön u ta du wan soni, möön woo ko sa’ u du ën. Boo taa wan sëmbë kë sa’ u pëë gitali. Wë a sa tei sömëni jaa longi ufö a ko sa’ u pëë ën bumbuu. A kan taa bigibigi a bi o ta mbei sömëni föutu, ma u di a hoi dou, mbei a ko sa’ u pëë ën bumbuu seei. Ma ee a ko toon wan gaan pëë gitalima, tökuseei so juu a o ta mbei föutu jeti. Hii fa a dë sö, tökuseei an o disa. A o ta mbei möiti ta pëë di gitali go dou, sö taa a sa ta pëë ën möön bunu. Sö nöö a dë da u tu. A sa pasa taa u toona mbei wan föutu baka, hii fa u bi mbei möiti u na mbei di föutu dë möön. Ma tökuseei u ta mbei möiti go dou. Hii u tuu ta taki soni, nasö du soni di ta hati u bakaten, ma Jehovah o heepi fuu ko ta du soni möön bunu ee u ta mbei möiti go dou (1 Pet. 5:10). Boo buta pakisei a di fasi fa Petuisi bi ta lei taa a ta hoi dou. Woo feni taanga fuu dini Jehovah go dou, te u buta pakisei a di fasi fa Jesosi bi lei taa a bi abi tjalihati u Petuisi, hii fa a bi ta mbei sömëni föutu.
PETUISI BI MBEI TAANGA MÖITI, NÖÖ A BI FENI GAAN BUNU
Andi i bi o du ee di seei soni di bi miti Petuisi bi miti i? (Luku palaklafu 4)
4. Unfa Petuisi bi ta si hënseei te u luku Lukasi 5:5-10, nöö andi Jesosi bi piki ën?
4 Di Bëibel an ta piki u faandi mbei Petuisi bi taki taa hën da „wan hogilibi sëmbë”, söseei an ta piki u fuun pei zöndu a bi ta taki. (Lesi Lukasi 5:5-10.) Ma a bi mbei wantu gaangaan föutu. Jesosi bi sabi taa Petuisi bi ta fëëë, u di kandë Petuisi bi ta si kuma an bunu tjika. Jesosi bi sabi tu taa Petuisi bi o sa hoi dou. Fëën mbei a bi piki ën a wan saapifasi taa: „Na fëëë, womi.” Di futoou di Jesosi bi ta futoou Petuisi bi heepi Petuisi hii hën libi longi. Bakaten Petuisi ku hën baaa Andiasi bi ko disa di fisiwooko u de, hën de bigi ta waka a di Mësiasi baka hii daka. Jehovah bi mbei de feni gaan bunu seei.—Maik. 1:16-18.
5. Un gaan bunu Petuisi bi feni u di an bi mbei dee suwakifasi fëën tapëën faa waka a Jesosi baka?
5 Petuisi bi feni sömëni gaan bunu u di a bi ta waka a Jesosi baka. A bi ta si fa Jesosi bi ta kula sëmbë, ta puu taku jeje a de liba, söseei a bi ta si fa a bi ta weki dëdë sëmbë ko a libi bakab (Mat. 8:14-17; Maik. 5:37, 41, 42). Petuisi bi si wan wojolimbo sunjan ka a bi si fa Jesosi bi o dë könu u di Könuköndë u Gadu. Nöiti a bi fëëkëtë di soni a si dë (Maik. 9:1-8; 2 Pet. 1:16-18). Awa, Petuisi bi si sömëni gaan foombo soni di an bi o sa si ee an bi ta waka a Jesosi baka. A bi musu u wai taa an bi mbei di fasi fa a bi ta si hënseei tapa ën fu an feni dee gaan bunu dë!
6. A bi dë wan kösökösö soni da Petuisi faa wini dee suwakifasi fëën u?
6 Hii fa Petuisi jei sömëni soni, söseei hii fa a bi si sömëni soni, tökuseei so soni bi ta taanga dëën, u di dee suwakifasi fëën bi ta möön ën jeti. Boo taki u wantu u dee soni dë. Di Jesosi bi piki dee bakama fëën taa a o dëdë leti kumafa di Wöutu u Gadu bi taki a fesi, hën Petuisi bi piki ën taa di soni dë an o pasa (Maik. 8:31-33). Sömëni pasi Petuisi ku dee woto apösutu bi ta fia ku deseei u sabi ambë da di möön heiwan a de dendu (Maik. 9:33, 34). Di ndeti ufö Jesosi dëdë, hën Petuisi hopo valau, hën koti wan së jesi u wan womi belim puu (Joh. 18:10). A di ndeti dë seei Petuisi fia dii pasi taa an sabi Jesosi, u di a bi ta fëëë (Maik. 14:66-72). U di soni dë mbei a bi bai këë te a bigi.—Mat. 26:75.
7. Un okasi Petuisi bi feni baka di Jesosi bi weki ko a libi baka?
7 Hii fa Petuisi bi fii bookosaka gaanfa seei, tökuseei Jesosi an bi disëën möönsö. Baka di a toona weki ko a libi baka, hën a da Petuisi di okasi faa lei ën taa a lobi ën jeti. A bi dëën di gaandi faa luku dee sikapu fëën dëën (Joh. 21:15-17). Petuisi bi dë kabakaba u du di soni di Jesosi hakisi ën. Boiti di dë, a bi dë a Jelusalen a di Pensiti daka, söseei a bi dë wan u dee fosu sëmbë di Jehovah bi salufu ku di santa jeje fëën.
8. Un gaan föutu Petuisi bi mbei a Antiokia?
8 Hii fa Petuisi bi ko dë wan salufuwan, tökuseei a bi abi u ta mbei möiti u libi ku dee suwakifasi fëën go dou. A di jaa 36 baka Keesitu, hën Gadu manda Petuisi go a wan womi de kai Konelisi. Di womi aki an bi dë wan Dju. Gadu bi salufu Konelisi leti a Petuisi fesi dë, a sö wan fasi a bi dë gbelingbelin u si taa „Masa Gadu an ta luku fesi. A ta si hii sëmbë di wan fasi”, söseei taa dee woto köndë sëmbë seei sa ko dë Keesitu sëmbë tu (Tjab. 10:34, 44, 45). Baka di dë, hën Petuisi bigi ta sindo njan makandi ku woto köndë sëmbë. Fosufosu, nöö an bi o du di soni dë nöiti (Gal. 2:12). Ma so u dee Dju dee bi ko dë Keesitu sëmbë bi ta pakisei taa wan Dju an bi musu sindo njan makandi ku wan woto köndë sëmbë. Di so u dee Keesitu sëmbë dë bi ko a Antiokia, hën Petuisi bi hopo kumutu a dee baaa ku dee sisa di an bi dë Dju dendu. A kan taa a bi ta fëëë taa dee Keesitu sëmbë dee bi dë Dju bi o fii wan fasi. Apösutu Paulosu bi si di bödjëë libi u Petuisi, hën a gandji dëën a hii dee wotowan fesi (Gal. 2:13, 14). Ma hii fa Petuisi bi mbei di föutu aki, tökuseei a bi ta mbei möiti u dini Jehovah go dou. Andi bi heepi ën?
ANDI BI HEEPI PETUISI FAA HOI DOU?
9. Unfa di tëkisi u Johanisi 6:68, 69 ta lei u fa Petuisi ta hoi hënseei a Jesosi tjika?
9 Petuisi bi ta hoi hënseei a Jesosi. An bi mbei na wan soni tapëën faa waka a Jesosi baka. Wan daka, hën Jesosi bi taki wan soni di dee bakama fëën an bi fusutan. (Lesi Johanisi 6:68, 69.) Ka u de bi wakiti u jei möön fini u di woto, nasö ka u de bi hakisi Jesosi faa puu di woto da de, hën sömëni u de bia kaba dëën. Ma Petuisi hën an bi du sö, a bi hoi hënseei a Jesosi, hën a piki ën taa: „I nöö abi dee wöutu dee ta da sëmbë libi u teego.”
Faandi mbei di futoou di Jesosi bi ta futoou Petuisi ta da i taanga? (Luku palaklafu 10)
10. Unfa Jesosi bi lei taa a ta futoou Petuisi? (Luku di peentje tu.)
10 Jesosi an bi bia baka da Petuisi. A di ndeti ufö Jesosi dëdë, a bi sabi taa Petuisi ku dee woto apösutu tuu bi o go disëën. Ma tökuseei Jesosi bi piki Petuisi taa a dë seiki taa a bi o toona ko, nöö a bi o hoi hënseei nëën go dou (Luk. 22:31, 32). Awa, Jesosi bi sabi taa di „hati . . . kë du kumafa a fiti, ma sinkii . . . an taanga sö” (Maik. 14:38). Fëën mbei Jesosi an bi disa Petuisi, baka di Petuisi bi fia taa an sabi ën. Baka di Jesosi weki ko a libi baka, hën a go miti Petuisi. An kan taa a bi go nëën di a bi dë hën wanwan a wan kamian (Maik. 16:7; Luk. 24:34; 1 Kol. 15:5). Di soni dë bi musu u da Petuisi taanga seei, biga a bi musu u ta tjali gaanfa jeti u di soni di a bi du!
11. Unfa Jesosi bi heepi Petuisi faa ko dë seiki taa Jehovah o heepi ën?
11 Jesosi bi heepi Petuisi faa ko dë seiki taa Jehovah o heepi ën. Baka di Jesosi bi weki ko a libi baka, hën a toona mbei Petuisi ku dee woto apösutu kisi fisi a wan foombo fasi baka (Joh. 21:4-6). Di foombo soni di Jesosi bi du dë, bi musu u mbei Petuisi ko dë seiki taa Jehovah bi o sa dëën dee soni dee a bi o abi fanöudu. Kandë dee apösutu bi toona mëni di Jesosi bi taki taa Jehovah o ta sölugu dee sëmbë dee ta mbei hii möiti u dë a di „Tii [fëën] dendu” (Mat. 6:33). Dee soni aki tuu bi heepi Petuisi faa möön buta pakisei a di peleikiwooko, möön di fisi wooko fëën. Ku degihati a bi peleiki da sëmbë a di Pensiti daka u di jaa 33 baka Keesitu, nöö di soni dë bi heepi dusudusu sëmbë u de ko dë bakama u Keesitu (Tjab. 2:14, 37-41). Bakaten, Petuisi bi heepi dee sëmbë u Samalia Köndë, ku dee woto köndë sëmbë u de ko dë bakama u Keesitu (Tjab. 8:14-17; 10:44-48). Jehovah bi da Petuisi di santa jeje fëën a wan apaiti fasi faa bi sa heepi sëmbë u peipei nasiön u de ko a di tuutuu biibi.
ANDI U LEI?
12. Unfa di woto u Petuisi sa heepi u ee u ta feti wan hii pisiten kaa ku wan suwakifasi di u abi?
12 Jehovah sa heepi u fuu hoi dou. Kandë a o dë fuu ta mbei taanga möiti, möönmöön ee u ta feti wan hii pisiten kaa ku wan suwakifasi di u abi. So juu a sa djei kuma dee suwakifasi fuu hogi möön dee u Petuisi. Ma Jehovah sa da u di taanga di u abi fanöudu fuu hoi dou (Ps. 94:17-19). Ufö wan baaa bi ko sabi di tuutuu lei, nöö a bi ta libi ku woto womi kuma hënseei sömëni jaa longi. Ma a bi disa hii di fanafiti fasi u libi dë, hën a tooka seei ko ta libi kumafa Gadu kë. Tökuseei, so juu a bi ta mbei taanga möiti u feti ku dee taku fii dë jeti. Andi bi heepi ën faa hoi dou? A bi taki taa: „Jehovah ta da u taanga. Di santa jeje u Jehovah . . . , heepi mi u mi ko fusutan taa u sa hoi dou a di tuutuu lei . . . Jehovah bi heepi mi u mi sa wooko dëën, söseei a ta heepi mi go dou aluwasi mi abi suwakifasi.”
Baaa Horst Henschel bi bigi du di hii-ten diniwooko a 1 u jailiba u di jaa 1950. I ta si kuma a bi hati ën taa a dini Jehovah hii hën libi longi ö? (Luku palaklafu 13, 15)d
13. Unfa u sa waka a Petuisi baka, te u luku Tjabukama 4:13, 29, 31? (Luku di peentje tu.)
13 U lei taa Petuisi bi mbei wantu gaangaan föutu u di a bi ta fëëë libisëmbë. Ma a bi ko abi degihati, u di a bi ta begi Jehovah faa dëën degihati. (Lesi Tjabukama 4:13, 29, 31.) Useei sa feni heepi tu. Buta pakisei a di soni di bi miti wan njönku baaa de kai Horst, di bi ta libi na Alumaköndë a di pisiten di dee Nazi sodati bi ta tii. A di pisiten dë, de bi ta musu sëmbë u de taki wan apaiti soni te de bi ta da de na de odi. Dee wöutu di de bi ta taki bi kë taki taa „Hitler o puu u a fuka”. Hii fa Baaa Horst bi sabi taa an bunu fuu ta da odi a di fasi dë, tökuseei a bi ta du ën, u di a bi ta fëëë sëmbë. Baaa Horst tata ku hën mama an bi gandji dëën, ma de bi ta begi Jehovah makandi ku ën faa da Horst degihati. Di soni aki bi mbei taa Horst bi ko abi degihati faa taanpu gingin. Te u kaba fëën, Horst bi taki taa: „Nöiti Jehovah disa mi möönsö.”c
14. Unfa dee gaanwomi sa heepi dee baaa ku dee sisa dee an ta fii u dini Jehovah möön?
14 Jehovah ku Jesosi an o disa u. Petuisi bi musu taki andi a o du, baka di a bi bia baka da Jesosi. A bi musu taki ee a o disa u waka a Jesosi baka, nasö ee a o mbei möiti u dë wan bakama fëën go dou. Jesosi bi begi Jehovah faa heepi Petuisi faa hoi dou. A bi piki Petuisi taa sö a bi begi dëën, söseei taa a o kisi hënseei baka, nöö a o sa da dee wotowan fëën taanga (Luk. 22:31, 32). Dee soni dee Jesosi bi taki aki, bi musu u ta da Petuisi taanga te a bi ta toona pakisei de! Te a ko pasa taa useei musu taki andi woo du tu, nöö Jehovah sa mbei dee gaanwomi ko da u di degihati di u abi fanöudu fuu sa dini ën go dou (Ef. 4:8, 11). Wan baaa de kai Paul, di dë gaanwomi wan hii pisiten kaa, ta mbei möiti u da dee baaa ku dee sisa degihati kuma Jesosi. A bi ta hakisi dee baaa ku dee sisa dee an bi ta fii u dini Jehovah möön, u de toona kai pakisei a di fasi fa Jehovah bi hai de tja ko a di tuutuu lei. Baka di dë, nöö a ta heepi de u de ko dë seiki taa Jehovah an o disa de möönsö, u di di lobi di a abi da de an ta kaba möönsö. Baaa Paul bi taki tu taa: „Mi si fa Jehovah bi heepi sömëni baaa ku sisa di bi ta fii bookosaka u de hoi dou.”
15. Unfa di woto u Petuisi ku di u Baaa Horst ta lei u taa u sa biibi di soni di sikifi a Mateosi 6:33?
15 Leti kumafa Jehovah bi sölugu Petuisi ku dee woto apösutu, sö nöö a o ta sölugu u tu te di peleikiwooko ko dë di möön fanöudu soni a u libi (Mat. 6:33). Baka di u Tu Goonliba Feti, hën Baaa Horst di u bi taki soni fëën a fesi, bi pakisei u bigi du di pioniliwooko. A bi pooti seei, nöö an bi dë seiki ee a bi o sa ta feni möni tjika u sölugu hënseei faa bi sa du di hii-ten diniwooko go dou. Andi a bi o du? A bi buta taa a o pooba Jehovah luku, sö taa a sa si ee a bi o sölugu ën tuutuu. Fëën mbei a bi buta taa a o peleiki hii di wiki di di keling-gaanwomi bi ko luku de. A kaba u di wiki, hën di keling-gaanwomi dëën wan afölöpu ku möni a dendu. Ma an bi piki ën ambë dëën di möni. Di möni bi hia tjika faa bi sa du di pioniliwooko sömëni liba longi. Baaa Horst bi ta si di kado aki kuma wan soni di bi ta lei ën taa a sa dë seiki taa Jehovah o sölugu ën. Baka di dë, hën a buta di Könuköndë u Gadu a di fosu kamian nëën libi hii hën libi longi.—Mal. 3:10.
16. Faandi mbei a bunu fuu lei soni u Petuisi, ku dee soni dee a sikifi buta a dee tu biifi fëën?
16 Petuisi bi musu u tei ën u bigi seei taa Jesosi an bi go, di a bi piki ën faa go kumutu nëën dë! Jesosi bi heepi Petuisi fu te a ko dë wan apösutu di bi abi wan taanga biibi, söseei a ko dë wan sëmbë di hii Keesitu sëmbë sa djeesi. U sa lei sömëni soni a di fasi fa Jesosi bi heepi Petuisi. Petuisi bi konda so u dee soni dee Jesosi bi lei ën a tu biifi di a bi sikifi manda da dee kemeente a di pisiten u dee fesiten Keesitu sëmbë. A di woto di ta ko, woo taki u wantu u dee soni dee sikifi a dee biifi dë, söseei woo taki unfa u sa wooko ku de a di ten aki.
KANDA 126 Boo ta köni ta hoi taanga
a U sikifi di woto aki da dee sëmbë dee ta mbei taanga möiti u disa dee suwakifasi u de, sö taa de sa ko abi di biibi taa de sa disa dee fasi dë, söseei taa de sa dini Jehovah go dou.
b Gaansë u dee tëkisi dee u taki soni u de a di woto aki, sikifi a di buku Maikusi. A djei kuma Petuisi hën bi konda dee soni dë da Maikusi, u di Petuisi bi si fa dee soni dë bi pasa.
c Luku di woto u Baaa Horst Henschel „Gemotiveerd door de loyaliteit aan God van mijn familie”, a di Ontwaakt! u 22 u bakajailiba u di jaa 1998.
d DEE SONI DI DEE PEENTJE KË TAKI: Leti kumafa u ta si a di peentje aki, nöö dee gaansëmbë u Baaa Horst Henschel bi ta begi makandi ku ën, söseei de bi ta dëën taanga faa abi degihati u hoi hënseei gingin a Jehovah.