WOTO 29
I dë kabakaba da di gaan fuka u?
„Un musu ta dë setiseti e.”—MAT. 24:44.
KANDA 150 Suku Gadu faa sa tjubi i
WANTU SONI U DI WOTOa
1. Faandi mbei a dë wan köni soni u seeka soni a fesi ufö wan gaan hogi ko pasa?
U SA tjubi di libi fuu te u ta seeka soni a fesi. Te wan gaan fuka ko pasa, nöö a sa pasa taa dee sëmbë dee bi seeka soni a fesi an lasi de libi, söseei a sa pasa taa de feni pasi u heepi wotowan. Wan feleniki u Europa di ta mbei möiti u heepi sëmbë, bi taki taa: „Te i seeka bunu a fesi, nöö a sa mbei taa soni waka bunu.”
2. Faandi mbei u musu seeka useei a fesi da di gaan fuka? (Mateosi 24:44)
2 Di „gaan fuka” o ko wan pasi vou sö (Mat. 24:21). Di gaan fuka an o dë kuma dee gaan hogi dee ta pasa a di ten aki. U sa taki sö, u di u sabi taa di gaan fuka ta ko. Söwan 2000 jaa pasa, Jesosi bi piki dee bakama fëën u de seeka deseei da di ten dë. (Lesi Mateosi 24:44.) Ee u seeka useei a fesi da di taanga pisiten dë, nöö an o taanga da u sö möön fuu pasa ën, söseei fuu heepi wotowan u de pasa ën tu.—Luk. 21:36.
3. Unfa lobi, di hoi di u ta hoi dou, söseei di fii di u ta fii da wotowan, sa heepi u fuu dë kabakaba da di gaan fuka?
3 Boo luku dii fasi di sa heepi u fuu dë kabakaba da di gaan fuka. Andi woo du ee de piki u fuu paaja wan kuutu bosikopu, ma di soni dë mbei dee felantima fuu bigi du ku u? (Ako. 16:21) Wë a o dë fanöudu fuu hoi dou fuu sa ta piki Jehovah buka, söseei u musu biibi taa a sa tjubi u. Andi woo du ee dee baaa ku dee sisa fuu lasi hii dee soni di de bi abi? (Hab. 3:17, 18). Wë u di u ta fii da de, mbei woo heepi de ku dee soni di de abi fanöudu. Andi woo du ee a ko pasa taa u musu libi makandi ku dee baaa ku dee sisa fuu a wan kamian, u di dee tiima u di goonliba aki tuu bigi ta du ku u? (Eze. 38:10-12). Wë a o dë fuu lobi dee baaa ku dee sisa fuu gaanfa seei. A sö wan fasi woo sa ta heepi u na u fuu pasa di taanga ten dë.
4. Unfa di Bëibel ta lei taa u musu ta mbei möiti fuu hoi dou, fuu fii da wotowan, söseei fuu abi lobi?
4 Di Wöutu u Gadu ta da u taanga fuu ta mbei möiti fuu hoi dou, fuu fii da wotowan, söseei fuu lobi wotowan. Lukasi 21:19 ta taki taa: „Te un hoi dou, nöö woon feni libi.” Kolosën 3:12 ta taki taa: „Un musu a’ tjalihati u otowan.” Nöö 1 Tesalonika 4:9, 10 ta taki taa: „Gadu seei lei unu fa fuun lobi unuseei. . . . Nöö u kë begi unu fuun musu ta libi nango sö möönmöön eti.” De bi sikifi dee soni aki da dee bakama u Keesitu dee bi ta hoi dou, dee bi lei taa de ta fii da sëmbë, söseei dee bi ta lobi wotowan. Ma tökuseei de bi musu mbei möiti u de ta du dee soni aki möönmöön. Useei musu ta du dee seei soni aki. Wë boo luku unfa dee fesiten Keesitu sëmbë bi ta lei taa de bi ta du hii dee soni dë. Baka di dë, woo luku unfa u sa ta djeesi de, söseei woo luku unfa u sa lei taa u dë kabakaba da di gaan fuka.
DË KABAKABA FII HOI DOU
5. Andi dee fesiten Keesitu sëmbë bi ta du u de bi sa hoi dou?
5 Dee fesiten Keesitu sëmbë bi musu hoi dou (Heb. 10:36). Dee fuka dee bi ta miti woto sëmbë a di ten dë, bi ta miti de tu. Ma soni bi ta miti de tu, u di de bi dë Keesitu sëmbë. Dee fesima u dee Dju keiki, dee tiima u Loomë, söseei dee famii u dee Keesitu sëmbë seei bi ta du ku sömëni u de (Mat. 10:21). Boiti di dë, dee Keesitu sëmbë bi musu mbei taanga möiti sö taa dee sëmbë dee bia baka da di tuutuu lei, söseei dee bi ta suku u paaja poipoi lei a di kemeente, an feni de ganjan (Tjab. 20:29, 30). Hii fa dee soni aki bi ta miti de, tökuseei de bi hoi dou (Ako. 2:3). Unfa a waka? Wë de bi ta kai pakisei a dee woto u sëmbë dee sikifi a Bëibel dee ta lei unfa sëmbë bi hoi dou. Wan u dee woto dë, da di woto u Jöpu (Jak. 5:10, 11). Söseei de bi ta begi Gadu faa da de kaakiti (Tjab. 4:29-31). Boiti di dë, de bi ta hoi a pakisei taa te de hoi dou, nöö Jehovah o mbei de feni gaan bunu.—Tjab. 5:41.
6. Andi i ta lei a dee soni dee Merita bi du, sö taa a bi sa hoi dou di sëmbë bi ta du ku ën?
6 Woto u sëmbë di bi hoi dou, dë sikifisikifi a di Wöutu u Gadu. Te u ta lesi dee woto dë, söseei te u ta kai pakisei a de, nöö de ta heepi u fuu hoi dou. Dee soni aki wan sisa de kai Merita, di ta libi a di köndë de kai Albania, bi ta du, sö taa a bi sa hoi dou hii fa dee famii fëën bi ta du ku ën seei. Di sisa aki bi taki taa: „Di woto u Jöpu di sikifi a di Bëibel, bi da mi taanga seei. A bi tja sömëni sitaafu. Hii fa an bi sabi ambë bi ta du ku ën, tökuseei a bi taki taa: ’Mi o ta hoi miseei a Gadu u te böö u mi koti!’ (Jöpu 27:5) Mi bi ko si taa dee fuka dee bi ta miti jöpu bi bigi möön dee fuka u mi. Söseei mim sabi ambë ta mbei taa soni ta miti mi, ma Jöpu an bi sabi ambë bi ta mbei soni bi ta miti ën.”
7. Andi u musu mbei möiti u du nöunöu kaa, hii fa kandë gaangaan fuka an miti u jeti?
7 U sa möön hoi dou, te u ta begi Jehovah hii juu, ta konda dee bookohedi fuu dëën (Fil. 4:6; 1 Tes. 5:17). Kandë gaangaan fuka an ta miti i nöunöu. Ma aluwasi ee a dë sö, i ta begi Jehovah ta hakisi ën faa heepi i te wan soni ta toobi i, nasö te ja saandi i musu du ö? Wë ee i abi di guwenti u ta begi Jehovah te pikipiki soni ta miti i, nöö an o taanga da i fii begi ën te möön gaan soni o miti i a di ten di ta ko. Joo dë seiki taa Jehovah sabi na un ten a musu heepi i, söseei joo dë seiki taa a sabi na un fasi a musu heepi i.—Ps. 27:1, 3.
HOI DOU
Hiniwan tesi di ta miti u sa heepi u fuu pasa dee wotowan dee o ko a baka (Luku palaklafu 8)
8. Unfa di woto u Mira ta lei u taa te u ta hoi dou te fuka ta miti u a di ten aki, nöö a sa heepi u fuu hoi dou a di ten di ta ko? (Jakobosi 1:2-4) (Luku di peentje tu.)
8 Te u ta hoi useei a Jehovah te fuka ta miti u a di ten aki, nöö woo sa möön hoi useei nëën a di pisiten u di gaan fuka (Lom. 5:3). Faandi mbei u taki sö? Wë sömëni baaa ku sisa taki taa te de hoi dou te wan gaan tesi miti de, nöö a ta heepi de u de hoi dou a di wotowan di ta ko a baka. Di hoi di de ta hoi dou ta tja wini ko da de, söseei a ta heepi de u de möön biibi taa Jehovah dë kabakaba u heepi de. Nöö di biibi u de ta heepi de u de hoi dou te wan woto fuka miti de. (Lesi Jakobosi 1:2-4.) Wan sisa de kai Mira, di ta du di pioniliwooko na Albania, bi taki taa u di a bi hoi dou a di ten di pasa, mbei a sa ta hoi dou te tesi ta miti ën a di ten aki. Hii fa a dë sö, tökuseei a bi taki taa so juu a bi ta fii kuma hën wanwan soni ta miti sö. Ma te a kai pakisei a dee fasi fa Jehovah bi heepi ën a dee 20 jaa pasa aki, nöö a ta piki ënseei taa: ’Hoi iseei a Jehovah go dou e. A bi heepi i fii hoi dou di sömëni gaan tesi bi miti i.’ Wë iseei sa kai pakisei a dee fasi fa Jehovah bi heepi i fii hoi dou. I sa dë seiki taa hii juu a ta si i te i hoi dou te wan fuka miti i, söseei i sa dë seiki taa a o mbei i feni gaan bunu (Mat. 5:10-12). Te di gaan fuka dou, joo sabi andi i musu du fii sa hoi dou, söseei joo dë kabakaba u hoi iseei a Gadu go dou.
LEI TAA I TA FII DA WOTOWAN
9. Unfa di kemeente u Antiokia di bi dë a Silia bi lei taa de bi ta fii da wotowan?
9 Buta pakisei a di soni di bi pasa di wan gaan hangi bi miti dee Keesitu sëmbë a Judea. Di di kemeente u Antiokia di dë a Silia bi jei taa wan hangi pena bi dë a Judea, hën de bi fii da dee baaa ku dee sisa dee bi dë a Judea. Ma boiti di dë, de bi du soni u heepi dee baaa ku dee sisa u de. De bi „pii möni te de kaba. Hiniwan u de da kumafa a sa da, hën de tja di möni ko mökisi” (Tjab. 11:27-30). Hii fa dee baaa ku dee sisa aki bi ta libi a wan longi kamian, tökuseei dee Keesitu sëmbë u Antiokia bi dë kabakaba u heepi de.—1 Joh. 3:17, 18.
FII DA WOTOWAN
Te soni kuma gaan ventu nasö gaan wata ko booko wan kamian, nöö a dë wan okasi ka u sa lei taa u ta fii da wotowan (Luku palaklafu 10)
10. Unfa u sa lei taa u ta fii da dee baaa ku dee sisa fuu, te wan hogi pasa a wan kamian? (Luku di peentje tu.)
10 Useei sa lei taa u ta fii da dee baaa ku dee sisa fuu te wan gaan hogi pasa a wan kamian. U sa lei taa u ta fii da de te soni kuma gaan ventu, nasö gaan wata ko booko di kamian ka de ta libi, nasö te wan woto hogi pasa. U sa hakisi dee gaanwomi unfa u sa heepi de. U sa buta möni da di wooko di u ta du a hii di goonliba, nasö u sa ta begi da deb (Nöng. 17:17). A di jaa 2020, hën de seti möön leki 950 komite a hii së u goonliba di nango heepi te wan hogi pasa a wan kamian. De bi seti de u de heepi dee baaa ku dee sisa a di pisiten di di kolona siki bi ta paaja. Dee baaa ku dee sisa dee ta heepi a dee komite dë fiti gafa. U di de ta fii da dee baaa ku dee sisa u de, mbei de nango heepi de ku soni di de abi fanöudu, de ta heepi de u de dini Jehovah go dou, söseei de ta seeka dee wosu nasö dee zali dee bi booko.—Luku 2 Kolenti 8:1-4.
11. Unfa u ta tja gafa ko da Jehovah te u ta lei taa u ta fii da wotowan?
11 Te u ta lei taa u ta fii da wotowan te wan gaan hogi pasa, nöö sëmbë ta si di möiti di u ta mbei u heepi de. A di jaa 2019, wan gaan ventu di de bi kai Dorian bi ko booko wan Könuköndë zali a di paati de kai Bahamas. Di dee baaa bi ta mbei di zali baka, hën de bi hakisi wan womi di an bi dë wan Jehovah Kotoigi un mëni de musu pakëën faa wooko da de. Di womi bi piki de taa: „Mi o leni unu dee wookolai u mi, ku dee woto soni di un abi fanöudu fuun toona mbei di zali, söseei an dë fuun paka mi da di wooko di mi o du. Mi kë heepi di ölganisaasi fuunu. A ta bigi da mi seei te mi ta si fa un ta fii da dee mati fuunu.” Gaansë sëmbë u di goonliba aki an sabi Jehovah. Ma sömëni u de ta buta pakisei a di fasi fa Jehovah Kotoigi ta du soni. U ta tei ën u bigi seei taa di lei di u ta lei taa u ta fii da wotowan, sa mbei sëmbë kë ko sabi soni u Jehovah, di Sëmbë di „a’ tjalihati fuu te tjika”!—Ef. 2:4.
12. Unfa di lei di u ta lei taa u ta fii da wotowan a di ten aki, ta heepi u fuu seeka useei da di pisiten u di gaan fuka? (Akoalimbo 13:16, 17)
12 Faandi mbei a o dë fanöudu fuu lei taa u ta fii da wotowan a di pisiten u di gaan fuka? Di Bëibel ta lei u taa dee sëmbë dee an ta nama ku dee tiima u di goonliba aki, o tja fuka a di ten aki, söseei a di pisiten u di gaan fuka. (Lesi Akoalimbo 13:16, 17.) Kandë dee baaa ku dee sisa fuu o abi so soni fanöudu u de sa dë a libi. U kë u di Könu fuu Jesösi Keesitu si taa u ta fii da wotowan te a o ko u kuutu sëmbë, söseei u kë faa kai u fuu ko dë a di Könuköndë fëën.—Mat. 25:34-40.
LOBI DEE BAAA KU DEE SISA FII MÖÖN GAANFA
13. Unfa dee fesiten Keesitu sëmbë bi ko lobi de na de möön gaanfa, te u luku Loomë 15:7?
13 Hii sëmbë bi sabi taa hii dee fesiten Keesitu sëmbë bi lobi de na de. Ma a bi dë wan kösökösö soni da de u de lei taa de lobi de na de u? Pakisei luku un pei sëmbë bi dë a di kemeente a Loomë. So u de bi dë Dju, di bi ta hoi deseei a dee Wëti di Gadu bi da Mosesi, ma so u de bi kumutu a woto köndë, nöö de bi abi woto guwenti. A kan taa so u de bi dë saafu, nöö wotowan an bi dë saafu, nasö a kan taa so u de bi dë sëmbë di bi abi saafu. Unfa dee Keesitu sëmbë dë bi sa ta lei taa de lobi de na de, hii fa de an bi dë di wan? Apösutu Paulosu bi da de taanga u de ’tei de na de kumafa de dë’. (Lesi Loomë 15:7.) Andi a bi kë taki ku di soni dë? Wë di wöutu di de puu ko „tei” kë taki u tei wan sëmbë ku wai a wosu, nasö u tei wan sëmbë ko mati fii. Onësimusi bi dë wan saafu u Filemon di bi fusi go. Di Paulosu bi piki Filemon unfa a bi musu tei Onësimusi baka, hën Paulosu bi piki ën taa: „Tei ën ku wai” (Filem. 17). Söseei Pesila ku Akila bi tja Apolo go a de pisi u di de bi kë heepi ën faa fusutan dee lei u Keesitu möön fini (Tjab. 18:26). Dee Keesitu sëmbë an bi mbei soni paati de, ma de bi ta libi makandi ta tei de na de ku wai.
LOBI
A dë fanöudu fuu ta fii taa hii dee baaa ku dee sisa fuu lobi u (Luku palaklafu 15)
14. Unfa Anna ku hën manu bi lei taa de lobi woto sëmbë?
14 Useei sa lei taa u lobi dee baaa ku dee sisa fuu te u ta tei de ko mati fuu. Di soni dë o mbei de lobi u tu (2 Kol. 6:11-13). Boo luku di woto u wan sisa de kai Anna ku hën manu. Kölö sö baka di Anna ku hën manu bi dou na Afiikan u de du di sëndëlengi wooko ala, hën di kolona siki bigi ta paaja a hii së u goonliba. Di soni dë bi mbei de an bi sa go a di Könuköndë zali u de hoi komakandi, söseei a bi taanga da de u de ko sabi dee baaa ku dee sisa. Ma hii fa a bi dë sö, tökuseei unfa de bi sa lei taa de lobi dee baaa ku dee sisa? Wë de bi wooko ku Internet u bëli de. Nöö te de bi bëli de, nöö de bi ta piki de taa de bi kë ko sabi de möön bunu. Dee baaa ku dee sisa bi lobi di soni dë seei, nöö hii juu de bi ta bëli Anna ku hën manu, söseei de bi ta manda bosikopu a tëlëfön da de tu. Faandi mbei Anna ku hën manu bi mbei möiti sö u de ko sabi dee baaa ku dee sisa u di njunjun kemeente ka de bi go? Anna bi taki taa: „Nöiti mi o fëëkëtë dee baaa ku dee sisa dee bi lei mi taa de lobi mi ku dee sëmbë u mi. De bi lei taa de lobi u te soni bi nango bunu da u, söseei te soni an bi nango bunu. Di soni dë bi da mi taanga u mi lei taa mi lobi wotowan tu.”
15. Andi i ta lei u di woto u Vanessa di nama ku di lobi di u musu lobi hii dee baaa ku dee sisa fuu? (Luku di peentje tu.)
15 Sömëni fuu dë a wan kemeente di abi baaa ku sisa di an dë kuma u, söseei di abi tookatooka fasi. U sa ko lobi de möön gaanfa, te u ta buta pakisei a dee bunu fasi di de abi. A bi taanga da wan sisa de kai Vanessa, di ta du di diniwooko a Njunjun Zeeland, faa ko dë mati ku so sëmbë a di kemeente ka a dë. Ma hii fa a bi dë sö, tökuseei a bi buta taa a o mbei möiti faa möön dë makandi ku dee baaa ku dee sisa dee bi abi manii di an bi kaba lobi. Di a bi du di soni dë, nöö a bi heepi ën faa ko si dee fasi di de abi di mbei Jehovah lobi de. A bi taki taa: „Sensi di mi ku mi manu bigi du di keling-wooko, hën u ta dë makandi ku sömëni woto baaa ku sisa di abi tookatooka manii, ma an ta taanga da mi sö möön u mi libi fiifii ku de. Mi ko lobi taa hii sëmbë an dë di wan fasi. A musu u dë sö taa Jehovah lobi ën tu, u di dee sëmbë dee a hai ko nëën abi tookatooka fasi.” Te u ta mbei möiti fuu si woto sëmbë kumafa Jehovah ta si de, nöö u ta lei taa u lobi de.—2 Kol. 8:24.
Jehovah o sa tjubi u a di pisiten u di gaan fuka te u ta nama ku dee baaa ku dee sisa fuu (Luku palaklafu 16)
16. Faandi mbei lobi o dë fanöudu a di pisiten u di gaan fuka? (Luku di peentje tu.)
16 Lobi o dë fanöudu a di pisiten u di gaan fuka. Unfa Jehovah o tjubi u te di gaan fuka dou? Luku andi Jehovah bi piki dee sëmbë fëën u de du di sëmbë bi ko u ko feti ku Babilon. A bi taki taa: „Dee sëmbë u mi, un go a unu dendu wosu, nöö un tapa dee döö. Un tjubi unuseei wan kölö pisiten, u te di hatiboonu u mi ko saka” (Jes. 26:20). A kan taa woo abi u du di seei soni aki a di pisiten u di gaan fuka. Dee „dendu wosu” sa dë dee kemeente fuu. Jehovah ta paamusi u taa ee u ta dini ën go dou makandi ku dee baaa ku dee sisa fuu, nöö a o tjubi u a di pisiten u di gaan fuka. Fëën mbei a dë fanöudu fuu lobi dee baaa ku dee sisa fuu ku hii u hati nöunöu kaa. Di soni dë sa mbei u feni libi!
SEEKA ISEEI NÖUNÖU
17. Andi woo sa ta du a di pisiten u di gaan fuka, ee u seeka useei nöunöu kaa?
17 „Di gaan daka u Jehovah” o dë wan taanga pisiten da hii libisëmbë (Sef. 1:14, 15). Soni o taanga da dee sëmbë u Jehovah tu. Ma ee u seeka useei nöunöu kaa da di ten dë, nöö woo sa ta dë piii, söseei woo sa heepi wotowan. Woo sa hoi dou aluwasi un tesi o miti u. Te dee baaa ku dee sisa fuu o ta tja fuka, woo sa dë kabakaba u heepi de, u di u ta fii da de. Boiti di dë, woo dë makandi ku dee baaa ku dee sisa fuu, u di u lobi de. Te u du dee soni aki, nöö Jehovah o mbei u libi u teego a wan goonliba ka na wan siki o dë, söseei ka na wan woto pei fuka o dë.—Jes. 65:17.
KANDA 144 I musu ta pakisei dee bunu dee joo feni!
a Abiti möön di gaan fuka o bigi. Ma u musu hoi dou, u musu fii da sëmbë, söseei u musu abi lobi sö taa u sa dë kabakaba u pasa di möön taanga pisiten di o miti libisëmbë dë. Boo buta pakisei a di fasi fa dee fesiten Keesitu sëmbë bi ta lei taa de bi abi dee fasi dë, unfa useei sa djeesi de a di ten aki, söseei unfa dee fasi dë o heepi u fuu sa dë seekaseeka da di gaan fuka.
b Dee baaa ku dee sisa dee kë heepi te wan gaan hogi pasa a wan kamian, musu fuu di DC-50 pampia nasö di A-19 pampia, nöö baka di dë de musu wakiti u dee baaa kai de u de go heepi.