Hii juu mi bi ta lei soni u Jehovah

De pai mi a di jaa 1927 a wan piki foto de kai Illinois, di dë zuntu ku Chicago, na Amëëkanköndë. Mi ppa ku mi mma pai feifi mii. De pai Jetha, Don, Joy, Karl, ku mi. Hii u tuu bi dë kabakaba u dini Jehovah ku hii u hati, söseei ku hii u libi. Jetha bi go a di u tu kalasi u di Giliati siköö, a di jaa 1943. Don, Karl, ku Joy bi ta wooko a di Bëtëli u Brooklyn, di dë a New York. Don bi bigi wooko a Bëtëli a di jaa 1944, Karl bi bigi a di jaa 1947, nöö Joy hën a bi bigi a di jaa 1951. Di fasi fa de bi ta du soni, te kisi di fasi fa dee gaansëmbë u mi seei bi ta du soni, bi da mi taanga u mi kë du möön hia soni da Jehovah.

DI FASI FA DEE SËMBË U MI KO SABI SONI U JEHOVAH

Mi mma ku mi ppa bi lo’ u lesi Bëibel, söseei de bi lobi Gadu, nöö de bi heepi u fuu ko lobi Gadu tu. Mi ppa bi ko lasi lesipeki da dee keiki, u di a bi dë wan sodati di bi go feti a Europa a di Fosu Goonliba Feti. Mi mma bi wai seei taa a bi toona ko ku libi a wosu. A bi piki ën taa: „Karl, be u go a keiki kumafa u bi guwenti.” Hën mi ppa piki ën taa: „Mi sa tja i go, ma ma o go a dendu.” Hën mi mma taa: „Faandi mbei?” Hën a taa: „A di pisiten u di feti, nöö dee keiki fesima bi ta begi da dee sodati u di köndë u de be de wini di feti, hii fa de tuu bi dë sëmbë u di seei keiki! Wë, undi u de Gadu bi heepi?”

Bakaten, di mi mma bi dë a keiki, hën tu Jehovah Kotoigi ko a u pisi. De bi da mi ppa tu u dee buku fuu di u bi ta lei sëmbë soni u Bëibel de ta kai Licht, di ta taki soni u di buku Akoalimbo. Di mi mma si dee buku, hën a bigi lesi de wantewante. Wan daka, hën a lesi a kolanti taa de ta kai sëmbë u de ko lei soni u Bëibel ku dee buku dë. Hën a buta taa a o go. Di a go dou a di kamian, hën wan mujëë di ko gaandi kaa jabi di döö. Hën mi mma hopo di buku lei ën, hën a hakisi ën taa: „Un ta lei sëmbë soni ku di buku aki ö?” Hën di mujëë taa: „Aai o mi gudu, i sa ko a dendu.” Di woto wiki fëën, hën mama tja u go tu. Baka di dë, hën a ta tja u go hiniwan wiki.

Wan u dee pasi di u bi go, hën di sëmbë di ta lei u soni bi hakisi mi u lesi Psalöm 144:15, di ta taki taa dee dinima u Gadu ta dë waiwai. Mi bi lobi di vers dë seei, söseei mi bi lobi 1 Timoteo 1:11 ku Efeise 5:1 tu. 1 Timoteo 1:11 ta taki taa Jehovah da „di piizii Gadu”, nöö Efeise 5:1 ta piki u taa u musu ’mbei möiti be u ko dë kuma hën’. Mi bi ko fusutan taa mi musu ta wai taa mi sa wooko da di Sëmbë di mbei mi, söseei taa mi musu ta dëën tangi taa mi abi di gaandi u dini ën. Dee tu soni aki mi bi ta biinga u du hii mi libi longi.

Di kemeente di bi möön dë zuntu ku u bi dë a Chicago, nöö a bi dë 32 kilomëti longi ku u. Ma tökuseei u bi nango, nöö mi bi ko ta möön sa’ soni u Bëibel. Mi ta mëni jeti taa di sëmbë di ta lei u soni u Bëibel bi da Jetha wan piki. Di mi haika hën te mi kaba, hën mi taki a miseei taa: ’Mi bi sabi di soni dë. Faandi mbei seei ma hopo mi maun u da piki?’ Sö mi bi bigi ta seeka miseei u mi sa ta da piki. Ma di möön fanöudu soni di mi lei a di soni dë, hën da a bi heepi mi u mi ko dë möön bunu mati ku Jehovah, leti kuma dee tu woto baaa ku dee tu woto sisa u mi. Mi dopu a di jaa 1941.

U BI TA LEI SONI U JEHOVAH A DEE KÖNKLËSI

Ma ta fëëkëtë di könklësi di bi hoi a di jaa 1942, a di foto de kai Cleveland, a Ohio. Dee sëmbë u mi bi ta libi a wan tenti ku woto sëmbë zuntu ku ka di könklësi bi ta hoi. Boiti di dë, baaa ku sisa u möön leki 50 pisiwata fu Amëëkanköndë bi ta haika di könklësi a tëlëfön. A di pisiten dë di u Tu Goonliba Feti bi nango dou jeti, nöö möön sëmbë bi ta du ku dee Jehovah Kotoigi. Wan ndeti mi bi si fa wanlö baaa bi ta sëndë faja tuwë go a döö së u di kampu ku di wagi u de. Nöö sëmbë bi dë a hiniwan u dee wagi dendu, u koti wakiti di ndeti dë. Ee wan sëmbë bi kë ko du soni ku u, nöö dee baaa dë bi sa sëndë dee wagi faja u dungu de wojo u de an sa si soni, nöö de naki dee genge baka di dë, sö taa dee wotowan sa ko heepi de hesihesi. Mi bi taki a miseei taa: ’Dee sëmbë u Jehovah dë seekaseeka da hii soni di sa miti de!’ Di soni dë bi mbei mi duumi bunu seei, söseei na wan soni bi pasa.

Sömëni jaa baka di dë, di mi toona pakisei soni u di könklësi dë, hën mi ko fusutan taa nöiti mi mma bi lei taa a bi ta booko hën hedi ku soni, nasö taa a bi ta fëëë. A bi ta buta hii ën futoou a Jehovah ku di ölganisaasi fëën. Nöiti mi o fëëkëtë di soni dë.

Mi mma bi bigi du di pioniliwooko kölö sö ufö di könklësi dë bigi. Fëën mbei a bi ta möön buta pakisei a dee taki di bi ta taki soni u di hii-ten diniwooko. Di u bi dë a pasi nango a wosu, hën a taa: „Mi kë du di pioniliwooko go dou, ma ee mi ta du ën go dou, nöö ma o sa ta sölugu dee sëmbë u di wosudendu u mi bumbuu.” A bi hakisi u ee woo heepi ën. Hën u piki ën taa aai. Nöö a sö wan fasi a bi ko ta da hiniwan fuu wan, nasö tu kamba u seeka ufö u njan a mamate. Baka te u go a siköö, nöö a bi ta luku ee di wosu dë limbolimbo. Baka di dë, nöö a nango a di peleikiwooko. A bi dë wan mujëë di bi ta wooko taanga, nöö a bi ta buta pakisei a dee mii fëën tu. Hii juu a bi ta dë a wosu te u bi kumutu a siköö. So juu u bi nango ku ën a di peleikiwooko te u bi kumutu a siköö. Di soni dë bi heepi u fuu ko fusutan möön bunu andi a kë taki u dë wan sëmbë di ta du di pioniliwooko.

MI BIGI DU DI HII-TEN DINIWOOKO

Mi bigi du di pioniliwooko di mi bi abi 16 jaa. Hii fa mi ppa an bi toon wan Jehovah Kotoigi jeti, tökuseei a bi ta kë sabi ee di pioniliwooko u mi bi ta waka bunu. Wan ndeti, mi bi piki ën taa ma bi feni sëmbë di bi kë lei soni u Bëibel jeti, hii fa mi bi ta mbei taanga möiti. Baka di dë, hën mi hakisi ën taa: „I bi o kë u mi lei i soni u Bëibel ö?” Hën a fika piii ta kai pakisei. Hën a piki mi taa aai a kë. Awa, di fosu sëmbë di mi feni lei soni u Bëibel da mi ppa. Wan gaandi seei mi bi feni dë!

U bi lei soni u Bëibel ku di buku de kai „De Waarheid Zal U Vrijmaken”. Baka wan pisiten, hën mi ko si taa mi ppa bi ta heepi mi u mi ko sa’ u öndösuku soni u Bëibel möön bunu, söseei u mi ko möön sa’ u lei sëmbë soni u Bëibel. A wan ndeti di u kaba lesi wan palaklafu, hën a taki taa: „Mi fusutan andi di buku aki ta taki. Ma unfa i du sabi taa di buku aki ta taki soni kumafa a dë tuutuu?” Ma bi sabi di soni dë u piki ën wantewante. Fëën mbei mi bi piki ën taa: „Ma sa piki i nöunöu aki, ma te woo lei soni u Bëibel baka, nöö mi o sa piki di hakisi fii”. Nöö sö a pasa tu. Mi bi feni wantu Bëibel tëkisi di ta lei faandi mbei u sa biibi dee soni dee sikifi a di buku dë. Baka di dë, mi bi ko ta öndösuku soni u Bëibel möön bunu ufö mi lei mi ppa soni u Bëibel. Di soni dë bi heepi mi ku mi ppa u ta öndösuku soni u Bëibel möön bunu. A bi ta du dee soni dee a bi ta lei. Fëën mbei a dopu a di jaa 1952.

BËTËLI BI HEEPI MI U MI KO MÖÖN SA’ SONI U JEHOVAH

Mi bi foloisi di mi bi abi 17 jaa. Mi sisa Jethaa bi ta du di sëndëlengiwooko, nöö Don bi ta wooko a Bëtëli. Hii de tuu bi lobi di wooko di de bi ta du, nöö di soni dë bi ta da mi taanga seei. Fëën mbei mi fuu di pampia u go a Bëtëli, söseei mi fuu di pampia u go a di Giliati siköö, hën mi bi disa hii soni a Jehovah maun. Baka di dë, hën de bi kai mi u mi go wooko a Bëtëli a di jaa 1946.

A dee jaa dee pasa mi bi abi sömëni tookatooka wooko ta du a Bëtëli. Fëën mbei mi bi lei sömëni njunjun soni. Awa, a dee 75 jaa dee mi bi wooko a Bëtëli, mi bi lei unfa mi musu mbei buku, söseei mi bi lei unfa mi bi musu seeka möni soni. Boiti di dë, mi bi lei unfa mi musu ta bai soni di u abi fanöudu a Bëtëli, söseei unfa mi bi musu manda soni go a woto kamian. Ma di soni di mi bi ta möön kai gaan soni, da dee lei dee u bi ta kisi a mamate te u bi ta luku di daka wöutu makandi, söseei ku dee woto taki di dee baaa bi ta hoi da u a Bëtëli.

Mi bi lei soni u di möön njönku baaa u mi de kai Karl, di bi ko wooko a Bëtëli a di jaa 1947. A bi sa’ u lei sëmbë soni, söseei a bi sa’ u öndösuku soni u Bëibel bunu. Wan daka mi bi hakisi ën faa heepi mi ku wan taki u mi. Mi bi piki ën taa mi bi musu tja gaan hia soni ko a wan, sö taa mi bi sa hoi di taki. Mi bi öndösuku sömëni soni feni kaa, ma ma bi saanfa u wooko ku de. Hën a hakisi mi taa: „Andi da di në u di taki fii?’ Di a taki di soni dë, hën mi fusutan wantewante taa mi musu wooko ku andi mi abi fanöudu, nöö mi buta dee woto soni a wan së. Nöiti ma fëëkëtë di soni di a bi lei mi dë.

Ee u kë dë waiwai a Bëtëli, nöö u musu mbei möiti u nango a di peleikiwooko. Dee soni dee woo ta miti a di peleikiwooko sa da u taanga seei. Mi ta mëni wan woto vilivili sö di bi pasa a wan ndeti, a wan foto de kai Bronx a New York City. Mi ku wan baaa bi go luku wan mujëë di bi tei wan Hei Wakitimawosu ku wan Ontwaakt! wantu daka pasa. Di u bi dou nëën pisi hën u taa: „Di ndeti aki u ta heepi sëmbë u lei soni u Bëibel di sa da de taanga.” Hën a taa: „Ee woon taki soni u Bëibel, nöö un sa ko a dendu.” U bi lesi tëkisi, söseei u bi konda soni u di Könuköndë u Gadu, ku di njunjun goonliba di ta ko dëën. Di soni dë bi suti dëën seei te a kai sömëni u dee mati fëën u de ko haika te u toona ko nëën woto wiki baka. Bakaten, hën ku hën manu ko toon dinima u Jehovah.

MI LEI SONI U DI MUJËË U MI

Mi bi ta suku wan sëmbë u toou 10 jaa longi ufö mi miti ku di mujëë u mi. Wë, andi bi heepi mi u feni wan sëmbë di fiti mi? Mi bi begi Jehovah, söseei mi bi ta kai pakisei a dee soni dee mi bi o kë du makandi ku di mujëë u mi baka te u toou.

A di jaa 1953, hën mi miti wan sisa de kai Mary Aniol, a di könklësi di bi hoi a Yankee Stadium. Hën ku Jetha bi go a di u tu kalasi u di Giliati siköö, söseei a bi du di sëndëlengiwooko makandi ku mi sisa. Ku wai seei Mary bi konda soni u di sëndëlengiwooko di a bi du a dee Karibis köndë da mi, söseei a bi piki mi u mëni sëmbë a bi ta lei soni u Bëibel hii dee jaa dee pasa. Di u bigi ko sabi useei möön bunu, hën u ko si taa u tuu kë du dee seei soni da Jehovah. U bi ko lobi useei möön gaanfa, hën u tööu a piki-deewei-liba u di jaa 1955. Mary da wan kado di Jehovah da mi, söseei a bi dë wan sëmbë di mi bi sa djeesi. A bi ta dë waiwai u du hii wooko di a feni u du. A bi ta wooko taanga, a bi ta booko hën hedi ku wotowan, söseei hii juu a bi ta buta di Könuköndë u Gadu a di fosu kamian nëën libi (Mat. 6:33). U bi du di keling-wooko dii jaa longi, hën de kai u fuu go wooko a Bëtëli a di jaa 1958.

Mi bi lei sömëni soni a Mary. Wa bi tööu longi jeti, hën u bi buta taa woo ta lesi Bëibel makandi, nöö woo ta lesi 15 vers wan pasi. Baka te hiniwan fuu lesi wan pisi, nöö u ta taki andi u lei, ku unfa u sa fiti di soni dë a di libi fuu. Mary bi lo’ u piki mi andi a bi lei a di Giliati siköö, nasö dee soni dee a bi lei di a bi ta du di sëndëlengiwooko. Dee soni dë bi ta heepi mi u mi hoi dee taki u mi möön bunu, söseei de bi ta heepi mi u mi saanfa u da dee sisa degihati.​—Nöng. 25:11.

Mary ko lasi libi a di jaa 2013. Mi ta hangi ën seei, nöö mi dë seei kabakaba ta wakiti u si ën a di njunjun goonliba! Boiti di dë, mi dë kabakaba seei u lei möön hia soni u Jehovah, söseei u ta futoou ën ku hii mi hati go dou (Nöng. 3:5, 6). A ta da mi kötöhati seei te mi ta kai pakisei a dee soni di dee sëmbë u Jehovah o du a di njunjun goonliba. Woo lei njunjun soni u di Gaan Leima fuu go dou! Awa, ma sa dëën tangi tjika u dee soni dee a lei mi, söseei u dee bunu soni dee a du da mi.