„A moro prenspari sani, na taki un musu abi tranga lobi”
„A kaba fu ala sani kon krosibei. . . . A moro prenspari sani, na taki un musu abi tranga lobi gi makandra.”—1 PETRUS 4:7, 8.
YESUS ben sabi taki den lasti yuru di a ben de nanga den disipel fu en, ben de tumusi prenspari. A ben sabi san ben o miti den. Den ben musu du wan bigi wroko, ma sma ben o abi bita-ati gi den èn sma ben o frufolgu den, neleki fa den ben du nanga en (Yohanes 15:18-20). Na a lasti neti di den ben de makandra, dan moro leki wan leisi Yesus ben memre den taki den ben musu „lobi makandra”.—Yohanes 13:34, 35; 15:12, 13, 17.
2 Na apostel Petrus, di ben de drape na a neti dati, ben frustan o prenspari a sani de di Yesus ben taki. Wan tu yari baka dati, leti bifo Yerusalem kisi pori, dan Petrus ben skrifi wan sani di e sori o prenspari lobi de. A ben gi Kresten a rai: „A kaba fu ala sani kon krosibei. . . . A moro prenspari sani, na taki un musu abi tranga lobi gi makandra” (1 Petrus 4:7, 8). Den wortu fu Petrus wani taki furu gi den wan di e libi na ini „den lasti dei” fu a seti fu sani disi (2 Timoteyus 3:1). San a wani taki fu abi „tranga lobi”? Fu san ede a de prenspari fu abi so wan lobi gi trawan? Èn fa wi kan sori taki wi abi a lobi disi?
San a wani taki fu abi „tranga lobi”?
3 Furu sma abi a denki taki lobi na wan firi di musu kon fu ensrefi. Ma Petrus no ben e taki fu iniwan sortu lobi; a ben e taki fu a moro bun fasi fa wi kan sori lobi. A wortu „lobi” di skrifi na ini 1 Petrus 4:8, e komoto fu a Griki wortu a·gaʹpe. A lobi disi e meki taki wan sma no e denki ensrefi nomo, fu di a e hori ensrefi na gronprakseri. Wan buku e taki dati wan sma kan dwengi ensrefi fu abi agape lobi fu di a no de soso wan firi nomo, ma a de wan bosroiti di wan sma teki fu du wan sani. Fu di wi abi a firi fu denki wisrefi nomo, meki wi abi rai fanowdu di e memre wi taki wi musu sori lobi gi makandra akruderi den gronprakseri fu Gado.—Genesis 8:21; Romesma 5:12.
4 Disi no wani taki dati wi musu sori lobi gi makandra soso fu di wi kisi a komando fu du so. A·gaʹpe no e meki taki sma no e firi gi makandra. Petrus ben taki dati wi musu „abi tranga lobi gi makandra”.a Wan sabiman e taki fu a Griki wortu gi „tranga”: „A e meki yu prakseri wan sportman di de na a kaba fu wan strei. Yu man si na den titei fu en skin fa a e span ensrefi fu wini a strei.”
5 Sobun, wi no musu sori lobi soso te a makriki fu du so, noso wi no musu lobi wan tu sma nomo. Wi musu sori Kresten lobi someni leki a kan, srefi efu a muilek fu du dati (2 Korentesma 6:11-13). A de krin fu si taki a sortu lobi disi na wan sani di wi musu leri èn wi musu du muiti fu sori dati, neleki fa wan sportman e leri èn e du muiti fu du wan sport moro bun. A de tumusi prenspari fu abi so wan lobi gi makandra. Fu san ede? Meki wi go luku dri reide.
Fu san ede wi musu lobi makandra
6 A fosi reide na: „Bika lobi e kon fu Gado” (1 Yohanes 4:7). Yehovah, a Sma fu pe a tumusi moi fasi disi e komoto, ben lobi wi fosi. Na apostel Yohanes e taki: „Na so a lobi fu Gado ben kon na krin gi wi, fu di Gado ben seni en wan-enkri Manpikin kon na grontapu so taki nanga yepi fu en wi ben kan kisi libi” (1 Yohanes 4:9). Gado „ben seni” en Manpikin fu tron wan libisma, fu du en diniwroko, èn fu dede na wan pina-udu; ala den sani disi ben pasa so taki „wi ben kan kisi libi”. Gado sori wi a moro moi fasi fu lobi, sobun, sortu krakti disi musu abi na wi tapu? Yohanes e taki: „Efu disi na fa Gado lobi wi, dan wisrefi musu lobi makandra” (1 Yohanes 4:11). Luku taki Yohanes skrifi, „efu disi na fa Gado lobi wi”; a no yu wawan, ma wi alamala. San wi e leri, na disi: Efu Gado lobi wi brada nanga sisa, dan wi musu lobi den tu.
7 A di fu tu: Na ini a ten disi a de tumusi prenspari fu lobi makandra so taki wi kan yepi wi brada nanga sisa di de na nowtu, bika „a kaba fu ala sani kon krosibei” (1 Petrus 4:7). Wi e libi na ini „muilek ten di tranga fu pasa” (2 Timoteyus 3:1). Den situwâsi na grontapu, rampu soleki bigi winti noso gronseki, nanga gens, kan meki wi kisi problema. Te wi de na ini muilek situwâsi, dan wi musu kisi wan moro krosibei banti nanga makandra. Tranga lobi sa tyari wi kon na wán èn a sa meki wi „sorgu gi makandra”.—1 Korentesma 12:25, 26.
8 A di fu dri reide fu san ede wi musu lobi makandra, na fu di wi no wani „gi Didibri pasi” fu kori wi (Efeisesma 4:27). Satan de klariklari fu gebroiki den swakifasi, noso den fowtu fu wi brada nanga sisa, fu meki wi fadon. Wi sa gowe libi a gemeente te wan brada noso wan sisa taki wan sani sondro fu denki fosi, noso te a du wan sani di wi no feni so switi? (Odo 12:18) Wi no sa du dati te wi abi tranga lobi gi makandra! So wan lobi e yepi wi fu tan na ini vrede nanga makandra èn fu dini Gado „leki wán man”.—Sefanya 3:9.
Fa yu kan sori taki yu lobi trawan
9 Wi musu sori lobi na ini wi osofamiri fosi. Yesus ben taki dati sma ben o sabi den tru bakaman fu en fu di den ben o abi lobi gi makandra (Yohanes 13:34, 35). A no na ini a gemeente wawan wi musu sori lobi, ma wi musu du dati na ini wi osofamiri tu. Sobun, trowpatna musu sori lobi gi makandra èn papa nanga mama musu sori lobi gi den pikin fu den. A no nofo taki wi e firi lobi gi wi famiriman nomo; wi abi fu sori dati fu di wi e du bun sani gi den.
10 Fa trowpatna kan sori lobi gi makandra? Wan masra di lobi en wefi trutru, e taki èn e du sani fu sori en wefi taki a lobi en; a e du disi te den de nanga tra sma èn te den de den wawan. A e lespeki en wefi èn a e hori na prakseri san en wefi e denki, fa a e si son sani, èn fa a e firi (1 Petrus 3:7). Fosi a prakseri en eigi bun, a e sorgu taki sani e waka bun nanga en wefi. A e sorgu taki en wefi e kisi ala san a abi fanowdu na skin fasi èn na yeye fasi, èn a e sorgu taki en wefi e firi bun (Efeisesma 5:25, 28). Wan wefi di lobi en masra trutru e sori „dipi lespeki” gi en, srefi efu ten na ten en masra no e du soleki fa a ben fruwakti (Efeisesma 5:22, 33). A e horibaka gi en masra èn a e saka ensrefi na en ondro; a no e aksi sani di en masra no man du, ma a e wroko makandra nanga en masra aladi a e poti prakseri na yeye afersi.—Genesis 2:18; Mateyus 6:33.
11 Papa nanga mama, fa yu kan sori lobi gi yu pikin? Te yu e wroko tranga fu gi den san den abi fanowdu, dan yu e sori taki yu lobi den (1 Timoteyus 5:8). Ma pikin abi moro fanowdu leki nyanyan, krosi, nanga wan presi fu tan. Efu unu wani taki den e gro kon tron sma di lobi Gado èn di e dini en, dan unu musu gi den leri fu Gado tu (Odo 22:6). Dati wani taki dati unu musu meki ten so taki na osofamiri kan studeri Bijbel, teki prati na a preikiwroko, èn go na den Kresten konmakandra (Deuteronomium 6:4-7). A e teki furu muiti fu du den sani disi doronomo, spesrutu na ini den muilek ten disi. Te yu e broko yu ede nanga a yeyefasi fu den pikin fu yu èn te yu e meki muiti fu meki den pikin kon tranga na yeye fasi, dan yu e sori taki yu lobi den; na so wan fasi yu e sori taki yu wani taki sani e go bun nanga den fu ala ten.—Yohanes 17:3.
12 A de tumusi prenspari tu taki papa nanga mama e hori den firi fu den pikin na prakseri tu. Pikin abi lobi fanowdu; ibri tron baka den wani sabi taki yu lobi den trutru. Taigi den taki yu lobi den, èn sori disi furu tron, bika disi sa gi den a dyaranti taki yu lobi den èn taki den warti trutru. Prèise den na wan switi fasi èn nanga yu heri ati, bika na so den kan sabi taki yu e si den muiti di den e du èn taki yu e warderi dati tu. Gi den trangaleri na wan lobi-ati fasi, bika disi e sori den taki yu e broko yu ede trutru nanga den, èn taki yu wani den musu tron bun sma (Efeisesma 6:4). Te wi e sori lobi na ala den difrenti moi fasi disi, dan wi sa kisi wan moro koloku, krosibei banti na ini na osofamiri èn disi sa yepi wi fu kakafutu gi den problema fu den lasti dei disi.
13 Lobi e meki taki wi no e poti tumusi furu prakseri na den fowtu fu trawan. Memre taki di Petrus ben gi den leisiman fu en a rai fu „abi tranga lobi gi makandra”, dan a ben taki tu fu san ede disi de so prenspari: „Bika lobi e tapu wan heri ipi sondu” (1 Petrus 4:8). Fu ’tapu’ sondu no wani taki dati wi musu ’kibri’ seryusu sondu. Te wan sma du seryusu sondu, dan wi musu fruteri dati na den wan di abi frantwortu na ini a gemeente, so taki den kan du wan sani fu yepi a sma di du a sondu (Lefitikus 5:1; Odo 29:24). Te wi e gi pasi taki wan sma e tan du seryusu sondu teige trawan èn taki a e tan hati den, dan wi no e sori lobi èn wi no e du san Bijbel e taki.—1 Korentesma 5:9-13.
14 Furu tron den fowtu di wi brada nanga sisa e meki, no de so seryusu. Ten na ten wi alamala e taki fowtu sani, noso wi e du sani di kan hati wan trawan noso di kan meki en firi brokosaka srefi (Yakobus 3:2). Wi musu fruteri ala sma sortu fowtu wan trawan meki? Efu wi ben o du dati, dan wi ben sa meki trobi kon na ini a gemeente (Efeisesma 4:1-3). Efu wi e meki lobi tiri wi na ini wi libi, dan wi no sa „fruteri fu wan fowtu” di wan brada noso sisa meki (Psalm 50:20). Neleki fa sementi nanga ferfi e tapu wan priti na ini wan skotu, na so lobi e tapu den fowtu fu trawan.—Odo 17:9.
15 Lobi e meki taki wi e yepi den wan di de na nowtu trutru. Fu di a situwâsi na ini den lasti dei e kon moro takru, meki ten na ten wi abi fu yepi brada noso sisa fu di wi o gi den sani di den abi fanowdu, noso fu di wi o yepi den fu du tra sani (1 Yohanes 3:17, 18). Fu eksempre, wan sma na ini a gemeente fu wi abi moni problema, noso a lasi wroko? Kande wi kan yepi den pikinso na moni sei, efu wi man du dati (Odo 3:27, 28; Yakobus 2:14-17). Wan owru sisa di no abi masra moro, e tan na ini wan oso di brokobroko na wan tu presi? Kande wi kan aksi en na wan lespeki fasi efu wi kan yepi en fu meki na oso.—Yakobus 1:27.
16 Wi no e sori lobi gi den wan di e libi na ini wi birti nomo. Son leisi, wi e yere fa futuboi fu Gado na ini tra kondre kisi problema, fu di den kisi fu du nanga bigi winti, gronseki, nanga dyugudyugu na ini a kondre. Kande den abi nyanyan, krosi, nanga tra sani tranga fanowdu. Wi no e luku taki den de fu wan tra ras noso fu wan tra kondre. Wi ’abi lobi gi ala den brada fu wi’ (1 Petrus 2:17). Sobun, neleki den gemeente fu a fosi yarihondro, wi de klariklari fu horibaka gi den sani di orga fu yepi den brada nanga sisa disi (Tori fu den Apostel 11:27-30; Romesma 15:26). Te wi e sori lobi na ala den fasi disi, dan wi e kisi wan moro tranga banti fu wánfasi na ini den lasti dei disi.—Kolosesma 3:14.
17 Lobi e meki taki wi e prati a bun nyunsu fu Gado Kownukondre nanga trawan. Luku na eksempre fu Yesus. Fu san ede a ben e preiki èn gi leri? A ben „firi sari” gi den sma fu di den ben swaki na yeye fasi (Markus 6:34). Den falsi kerki skapuman no ben e poti prakseri na den sma èn den ben e kori den sma tu, aladi na den ben musu leri den sma den tru tori fu Gado èn na den ben musu gi den sma howpu. Sobun, fu di Yesus ben abi trutru, dipi lobi èn sari-ati gi den sma, meki a ben e trowstu den nanga „a bun nyunsu fu a kownukondre fu Gado”.—Lukas 4:16-21, 43.
18 Na ini a ten disi tu, kerki fesiman no e gi sma nyanyan na yeye fasi; den e kori sma, èn den libi den sondro howpu. Efu wi wani de leki Yesus, dan wi o poti moro prakseri na den sma di no sabi a tru Gado ete èn wi o si taki den abi yepi fanowdu na yeye fasi. Fu di wi lobi den èn fu di wi abi sari-ati nanga den, meki wi o prati a bun nyunsu fu Gado Kownukondre nanga den (Mateyus 6:9, 10; 24:14). Te wi e hori na prakseri taki a ten di tan abra kon syatu, dan wi o frustan taki now na a moro prenspari ten fu preiki a boskopu disi di e gi libi.—1 Timoteyus 4:16.
„A kaba fu ala sani kon krosibei”
19 Memre taki, bifo Petrus gi a rai taki wi musu abi lobi gi makandra, dan a taki: „A kaba fu ala sani kon krosibei” (1 Petrus 4:7). Heri esi, na ogri grontapu disi sa meki presi gi a regtfardiki nyun grontapu fu Gado (2 Petrus 3:13). Fu dati ede, disi a no wan ten fu abi mi-no-ke fasi. Yesus ben warskow wi: „Poti prakseri na unsrefi taki noiti un ati musu kon hebi nanga nyan pasa marki èn dringi pasa marki èn den broko-ede fu a libi, èn a dei dati e kon na un tapu wantronso, na ini wán momenti leki wan trapu.”—Lukas 21:34, 35.
20 Fu dati ede, awinsi san wi e du, meki wi „tan na ai”, fu di wi e tan hori na prakseri na ini sortu ten wi e libi (Mateyus 24:42). Meki wi luku bun nanga iniwan tesi fu Satan di kan puru wi prakseri na san de prenspari. Meki wi noiti no gi pasi taki a grontapu disi di no abi lobi, tapu wi fu sori lobi gi trawan. Ma a moro prenspari sani di wi musu du, na fu kon moro krosibei na a tru Gado, Yehovah, di sa gebroiki en Mesias Kownukondre fu meki den tumusi moi sani di a abi na prakseri gi a grontapu disi, kon tru.—Openbaring 21:4, 5.
[Futuwortu]
a Na 1 Petrus 4:8, tra Bijbel e taki dati wi musu abi „trutru”, „dipi”, noso „faya” lobi gi makandra.
AKSI GI A STUDIE DISI
• Fosi Yesus gowe, dan sortu rai a ben gi den disipel fu en? San e sori taki Petrus ben frustan o prenspari a rai disi de? (Par. 1, 2)
• San a wani taki fu abi „tranga lobi”? (Par. 3-5)
• Fu san ede wi musu lobi makandra? (Par. 6-8)
• Fa yu kan sori taki yu lobi tra sma? (Par. 9-18)
• Fu san ede disi a no wan ten fu abi mi-no-ke fasi, èn sortu fasti bosroiti wi musu abi? (Par. 19, 20)
[Prenki na tapu bladzijde 29]
Wan osofamiri di abi wan tranga banti nanga makandra, sa man kakafutu moro bun gi den problema fu den lasti dei disi
[Prenki na tapu bladzijde 30]
Lobi e meki taki wi e yepi den wan di de na nowtu trutru
[Prenki na tapu bladzijde 31]
Wi e sori lobi te wi e prati a bun nyunsu fu Gado Kownukondre nanga trawan