BINELÍWAMI 20
CANCIÓN sjj 7 Jeobá tamí iʼwírima alí tamí iʼwérili iyama
Jeobá mi ku kaníliti
“Walubélaga anesa Riosi [...] mapu tamujé tamí ne wabé natimá, ayénachó Binói sinibí tamujé tamí ku kanílata mapalita oʼmona” (2 COR. 1:3).
JAPI TA JITRA BINEPO
Piri ta biné echi jitra japi riká isili Jeobá ku kanílitia echi judíos japi torúami nili echomí Babilonia.
1. ¿Chúriká pireili echi judíos echomí Babilonia?
NATÁ echi judíos jitra japi torúami nili echomí Babilonia. ¿Chu iníliliré echi? Echi ko ineli japi chúriká Jerusalén najunárami nili. Echi aboi cha nokali alí echi kiʼyáwala, jiti la torúami nili echomí Babilonia japi riká pioni (2 Crón. 36:15, 16, 20, 21). A bichíwali ju japi echi ko ke erta mochili alí omérili nokayá namuti japi riká jaréala pagótami (Jer. 29:4-7). Nalí we jilí nili pirea echoná alí echi ko ke echi riká pirélinalie. Jiti la, bilé echi jéanili: “Ati omochie mulipi echoná bakochi japi nirú echoná Babilonia. Ati nalali japalí ti newalali Sion jitra” (Sal. 137:1). Echi judíos newaleli japi bilé ku kanílitima, nalí ¿jépuká ku kanílitima?
2, 3. a) ¿Piri isili Jeobá echi judíos jitra japi torúami nili echomí Babilonia? b) ¿Piri binepo jenaʼí binelíwami?
2 Jeobá ju japi “tamujé tamí ku kanílata mapalita oʼmona” (2 Cor. 1:3). Echi ko we galé echi japi binoy muliwi alí ku kanílitinali. Jeobá ko machili japi jaré echi judíos japi torúami nili echomí Babilonia, omona nílima echi namuti jitra japi nokali alí checho ku echi nóchilima japi riká echi nakí (Is. 59:20). Jiti la, 100 bamíali simírikami kecho bijí séachi japalí torúami nima riweili, Jeobá ko isili japi Isaías osimea bilé libro japi echi riwalá chukúami ju. ¿Chúsiá nakili japi oserúami nima echi libro? Echi profeta osali: “‘Ku kanílitisi, ku kanílitisi nijé puéblowalaʼ, echi riká aní emi Onorúamiwala” (Is. 40:1). Jeobá ko néeli jepuná libro japi osali Isaías, ku kanílitimia echi judíos japi torúami nima echomí Babilonia, jiti echi ko machili japi echi judíos newalema.
3 Tamujé ayénachó isini kaachi newalé japi tamó ku kanílitima. Jenaʼí binelíwami binepo bikiá namuti japi chúriká isili Jeobá ku kanílitia echi judíos japi torúami nili echomí Babilonia: 1) aneli japi ku wikáwima a riwésaká cha nokayá, 2) aneli bilé namuti japi echi kanila buwema alí 3) iʼwírili jiti ke majama. Inepo chúriká jepuná bikiá namuti Jeobá echi riká cho isimí jipi tamó ku kanílitimia.
JEOBÁ KO NATIMÁAMI JU ALÍ WIKÁWIAMI
4. ¿Chúriká néwariwélitili Jeobá japi natimáami ju? (Isaías 55:7).
4 Jeobá ju “mapu tamujé tamí ne wabé natimá” (2 Cor. 1:3). Alí echi ko néwariwélitili jepuná, japalí aneli echi judíos japi ku wikáwima a riwésaká cha nokayá (leeri Isaías 55:7). Echi ko anili: “Jiti ni ke riwé mi galea ani mi natimama” (Is. 54:8). ¿Alí chúriká isima riweili? Tákoré sinéami echi judíos risoa nílima riweili jiti ke nijéwili, Jeobá ko aneli japi ke sinibí ripima echoná Babilonia, jiti pe aminana ku buyanárami nima riweili (Is. 40:2) Echi jitra, a keʼré japi echi judíos japi ku nijéwinili Jeobá, ku kanílili.
5. ¿Chúsiá tamujé aminabi we bichiwi echi judíos yúa japi Jeobá ku wikáwiami ju?
5 ¿Piri ta biné? Japi Jeobá ko wikáwinali echi japi nijéwami ju. Jipi rawé tamujé wabé aʼlá machí echi judíos yúa japi Jeobá wikáwiami ju. ¿Chúsiá? Jiti ta machí echi namuti japi Jeobá isili tamó ku wikáwimia. Ma jaré siglos simírisa japalí Isaías anili japi Jeobá ku wikáwiami ju, Jeobá ko júali echi binoy Nolá jenaʼí Wichimóbachi jiti mukumea echi jitra japi riwé cha nokayá. Japi isili Jesús tamó iʼwiri jiti sébali aʼlá ku wikáwirami nibo echi namuti jitra japi ta ke aʼlá noká (Hech. 3:19; Is. 1:18; Efes. 1:7). ¡Jeobá ko ju bilé Onorúami japi we wikáwiami ju!
6. ¿Chúsiá we aʼlá ju japi ta newalabo japi Jeobá we wikáwiami ju? (Ayénachó iné echi imagen).
6 Japi ta leeri echoná Isaías 55:7 we tamó ku kanílitima ati chabé nokálaká namuti we chati alí ti a bijí omona níliaká echi jitra japi ta nokali, tákoré ti ma riweli cha nokayá. Jaré ko echi riká inili alí wabé japalí echi ko a bijí risoa nili echi namuti jitra japi nokali. Nalí ma ti anílaká echi namuti alí ti ma riwélaká cha nokayá, ati we bichíwisaré japi Jeobá ma tamó wikáwili. Alí japalí Jeobá wikawi, ma ke newalá echi namuti chati japi ta nokali (ayénachó iné japi aní Jeremías 31:34). Jeobá ma ke néwalayáaká japi ta nokali, tamujé ayénachó ma ke newalabo echi namuti. Jeobá ko iné echi namuti japi ta noká jipi, alí ke ko echi namuti japi ta ke aʼlá nokali chabé (Ezeq. 33:14-16). Alí newalabo japi tamujé Onolá Jeobá japi we natimáami ju, ma mulipi isima japi ma ke risoa nílipo echi chati namuti jitra japi ta nokali.
Jeobá ko iné echi namuti japi ta noká jipi, alí ke ko echi namuti japi ta ke aʼlá nokali chabé. (Iné echi párrafo 6).
7. ¿Piri tamó iʼwírima jiti ta ke jilí nirabo ruyea echi chati namuti japi ta nokali?
7 ¿Alí piri ta nokisáré ati omona níliaká bilé chati namuti jitra japi ta nokali alí ke ti bijí nawésilaká? Echi Biblia tamó ané japi ta iʼwírili tánipo echi ancianos (Sant. 5:14, 15, TNM). A bichíwali ju japi we jilí ju ruyea japi ta nokali. Nalí newalabo japi Jeobá jáwili echi ancianos tamó iʼwírimia. Jiti la, ati omona nílisaká echi jitra japi ta nokali alí newalásaká japi Jeobá alí echi ancianos we simá nokimea tamujé yúa, ati ke jilí nirabo ruyea japi ta nokali. Ma inepo chúriká Jeobá we natimáami nili alí ku kanílitili bilé hermano Arthur riwéami, japi we omona nilie echi jitra japi isili.a Echi ko aní: “Ani ne sojí bilé bamíali ineli pornografía. Nalí siné kaachi, ani kipuki bilé nawésali japi raʼíchili echi conciencia jitra, jiti la ni ruyeki nijé upila alí echi ancianos japi ni isili. Ani iníliki japi riká ko ma ke olayá bilé namuti we betéami, nalí ani bijí we omona nilie echi jitra japi ni isili. Echi ancianos we simárika tamí aneli japi Jeobá a bijí tamí galé alí japi tamí busuré iyá jiti tamí galé. We ni simá níliki echi jitra japi tamí aneli alí tamí iʼwírili jiti ni ke natama echi chati namuti”. Jipi ko, Arthur precursor regular ju alí siervo ministerial. ¡We ti kilí nili machiyá japi Jeobá tamó ku wikawi ati omona nílisaká echi chati namuti jitra japi ta nokali alí ti riwésaká cha nokayá!
JEOBÁ KO TAMÓ ANÉ ECHI NAMUTI JAPI TA KANILA BUWÉ
8. a) ¿Piri namuti aneli Jeobá echi judíos japi kanila buwema? b) Japi riká aní Isaías 40:29-31, ¿chúriká iʼwírima riweili echi judíos echi namuti japi Jeobá aneli?
8 Echi Babilonios ke siné riwéami nili japi ku simama echi japi pioni niwali. Jiti la echi pagótami nátiliré japi echi judíos ke siné ku simama aboi pirélachi (Is. 14:17). Nalí Jeobá ko aneli echi puéblowala japi a ku simama aboi pirélachi. ¡Alí ke wesi chéwima riweili japi echi riká ikimea! (Is. 44:26; 55:12). Jeobá jitra ko echi Babilonia nili japi riká ko taa saté japi ke runáami atí (Is. 40:15). Alí japi upúchisa, ¡ma ke ité echi saté! Echi riká cho Jeobá ke jilí nirama riweili niyubia binoy puéblowala. Machiyá jepuná namuti we ku kanílitiliré echi judíos, nalí ke echi bi nili, Isaías ayénachó osali: “Echi japi Jeobá bichiwi, ku jiwera nílima” (leeri Isaías 40:29-31). Echi namuti japi Jeobá aneli echi judíos japi buwema, we iʼwérili iyama riweili, jiti la “echi ko inía riwélima japi riká ko olayá echi usá masala”.
9. ¿Piri iʼwírili echi judíos jiti aminabi we bichíwima Jeobá alí echi namuti japi echi anili?
9 Niruili bilé namuti we natéami japi iʼwírili echi judíos japi torúami nili echomí Babilonia jiti aminabi we bichíwima Jeobá alí echi namuti japi echi anili. ¿Piri nili? Echi judíos ko ineli japi a ikísili japi Jeobá anili. Japi riká, aʼlá machiyé japi Asiria niyúrili nakoa echi Israel yúa, japi nuláami nili echomí norte, alí tóoli echi pagótami echoná piréami japi riká pioni niraa (Is. 8:4). Ayénachó ineli chúriká echi babilonios suwabie Jerusalén piréami alí echi toyé japi riká pioni echomí Babilonia (Is. 39:5-7). Ayénachó machiyé japi echi silíami Babilonia nuláami, busukachi riweli echi silíami Sedequías alí tóoli echomí Babilonia (Jer. 39:7; Ezeq. 12:12, 13). Suwaba japi Jeobá anili, ne echi riká ikili (Is. 42:9; 46:10). Suwaba jepuná iʼwírili echi judíos jiti aminabi we bichíwima japi Jeobá ayénachó iʼwírima jiti ku machibúrami nima.
10. ¿Piri tamó iʼwírima jipi jubá rawé jiti we jiwérika bichíwipo japi Jeobá isima?
10 ¿Piri ta biné? Ata siwea níliaká, echi namuti japi ta buwea piré tamó iʼwírima jiti ku kanílipo alí ku jiweria nílipo. A bichíwali ju japi jipi rawé ati we jilí niraa pirea alí nirú wiká sayérala we jiwérami, nalí ke ti majásaré. Jeobá ko ma anili japi pe aminana sinibí pirélipo we kilí niraa alí ma ke majaka. Ati we bichíwisaré echi namuti ne sulachí jonsa. Ke ti echi riká nokisáaká, echi ko nima japi riká ko ti inea bilé namuti we baʼóami echoná ventánachi jonsa japi olá vidrio japoná we sujúlami ju. Jiti la, ¿chúriká ti “ku biʼwíkami niwabo echi ventana” o sinibí we jiwérika bichíwipo japi Jeobá isima? Ata iʼwérili nokiboa jiti ikíripo natia chúriká pirélipo pe aminana echoná Wichimóbachi we baʼóami. Jiti la, leéripo oselí, inepo videos alí kipubo canciones japi echi jitra raʼicha. Alí ruyepo Jeobá chu iyiri namuti ju japi ta wabé nakí japi ikimea.
11. ¿Piri iʼwiri bilé hermana japi we nayúa bité jiti ku jiweria nílima?
11 Ma inepo bilé ejemplo bilé hermana Joy riwéami, japi we nayú. Echi ko aní chúriká echi namuti japi buwea bité, echi ku kaníliti alí iʼwérili iyá, jéaní: “Japalí ni ke anachia nili echi nawilí jitra, ani ne sulachí jonsa raʼichi Jeobá alí ni ruyé suwaba japi ni inili, jiti ni machí japi echi ko a tamí inami. Alí Jeobá ko a tamí kipú alí tamí jiwérili iyá japi ni newalé” (2 Cor. 4:7). Echi hermana ayénachó nata japi chúriká bitélima echoná Wichimóbachi we baʼóachi, japoná “ke bilé pagótami animea: ‘Nayulú niʼ” (Is. 33:24). Tamujé ayénachó ruyésaká Jeobá japi ta inili alí ti natásaká echi namuti japi ta buwea piré, echi ko tamó jiwérili iyama.
12. ¿Chúsiá ti we bichiwi Jeobá alí echi namuti japi isima? (Ayénachó iné echi imagen).
12 Japi riká echi judíos, tamujé ayénachó omeri jipi we bichiwia Jeobá alí japi echi isima. Natabo echi profecías japi ikísimi jipi rawé. Japi riká, nirú isélikami japi kukuchimi we jiwérami ju alí kukuchimi ke jiwérami ju (Dan. 2:42, 43). Ayénachó ti kipú japi wikanami we noké echi kawí, alí japi ta nawesa omáana Wichimóbachi (Mat. 24:7, 14). Inea japi jipi rawé ikísimi jepuná profecías alí jarecho si, tamó iʼwiri aminabi we bichiwia japi jaréala namuti japi Jeobá aní japi isima, echi riká cho ikimea.
Echi profecías japi ikísimi jipi rawé, tamó iʼwiri aminabi we bichiwia japi Jeobá isima pe aminana. (Iné echi párrafo 12).
JEOBÁ TAMÓ IʼWIRI JITI KE MAJABO
13. a) ¿Piri namuti jilírami ikimea riweili echi judíos kecho ku machibúrami niya echoná Babilonia jonsa? b) Japi riká aní Isaías 41:10-13, ¿chúriká ku kanílitili Jeobá echi judíos japi torúami nili echomí Babilonia?
13 Jeobá ko ku kanílitili echi judíos japi torúami nili echomí Babilonia aneka we semati raʼíchali japi ikimea, nalí ayénachó machili japi echalí rawé japalí ku machibúrami nima echoná Babilonia jonsa, ikimea namuti we jilírami. Jeobá ko anili japi nirúlima bilé silíami we jiwérami, japi suwábima echi naciones japi mulipi niruili echoná Babilonia, alí miná ko najunama Babilonia (Is. 41:2-5). ¿Achi majaa níliliré echi judíos? Chabé kecho ikíachi jepuná, Jeobá ko isili japi echi profeta Isaías osimea jepuná raʼíchali: “Kiti majá, nijé mi yúa atí. Kiti siwé, jiti nijé ju mujé Onorúamiwala” (leeri Isaías 41:10-13). ¿Chúsiá Jeobá aneli “nijé ju mujé Onorúamiwala”? Echi ko ke echi riká aneli newalárimia japi echi bi nijéwisaré, nalí jiti ke wikawama japi echi sinibí iʼwírima (Sal. 118:6).
14. ¿Piri bilecho namuti isili Jeobá iʼwírimia echi judíos jiti ke majama?
14 Jeobá ko isili bilecho namuti iʼwírimia echi judíos jiti ke majama: newalárili japi echi ko we machíami ju alí wabé jiwérami. Echi ko aneli japi ripá inema alí ruyeli japi ke bi niwali echi sipolí, nalí japi we aʼlá machí chu riwéami ju ibili echi (Is. 40:25-28). Jiti la, ayénachó we aʼlá machí chu riwéami ju ibili niraa echi japi nijéwami ju. Alí, jiti echi ko omérili niwayá echi sipolí, ata machí japi ayénachó omérima iʼwiria echi puéblowala. Jiti la, ke niruili bilé namuti japi jitra echi judíos majasa riweili.
15. ¿Piri isili Jeobá iʼwírimia echi judíos japalí ikíachi namuti we jilírami?
15 Jeobá ayénachó aneli echi judíos nijéwami jaré namuti jiti machimea piri nokisáré japalí ikíachi namuti we jilírami. Jéaneli echi puéblowala: “Bakí pachá echoná cuartos alí irré echi yewi. Ichípika asá teeli bi japalí cheka ma ni ke iyoa nílisa” (Is. 26:20). Japi aní jepuná versículo, bachá ikili japalí echi silíami Ciro najúnili Babilonia. Bilé historiador griego aní, japalí Ciro bakili echoná Babilonia, aneli echi sontársiwala japi miʼlimea sinéami japi machí ayé jarie. ¡Echi pagótami Babilonia piréami we majaa níliliré! Nalí a keʼré japi echi judíos niyúbili jiti nijéwili japi Jeobá aneli.
16. ¿Chúsiá ti ke majásaré natia japi ikimea echoná gran tribulación? (Ayénachó iné echi foto).
16 ¿Piri ta biné? Ma mulipi ikimea namuti we jilírami ma gran tribulación kaachi. Japalí echi riká ikisaa, sinéami echi pagótami ke machiyá nílima chúsiá echi riká ikí alí we majaa nílima. Nalí tamujé ko ke, jiti ta machí japi Jeobá ju tamujé Onorúamiwala. Ke ti majaa nílipo jiti ta we aʼlá machí japi niyúbitami nipo (Luc. 21:28). Alí ke ti riwepo bichiwia Jeobá japalí echi isélikami tamó sayérisa. Jeobá ko tamó tibuma néeka echi ángeles alí tamó anema piri ta nokisáré jiti niyúbipo. Nalí, ¿chúriká tamó anema? Ke ti cho bijí machí. A keʼré japi néema echi congregaciones, alí a keʼré japi echi ju echi cuartos japoná ti aʼlá tibuta mochibo. ¿Chúriká ti aʼlárika buwea mochibo japalí séachi echi rawé? Ati mulipi nísaré echi hermanos yúa, we kanílika nijéwisaré japi aní echi organización alí ti we bichíwisaré japi Jeobá nee echi, tamó anemia japi ta nokiboa (Heb. 10:24, 25; 13:17).
Natia japi Jeobá we omériami ju alí japi omeri tamó niyubia, tamó iʼwírima jiti ke majabo ma gran tribulación kaachi. (Iné echi párrafo 16).b
17. ¿Piri mi isísaré jiti mi riwema japi Jeobá mi ku kanílitima?
17 Tákoré echi judíos jitra we jilí nili pirea echoná Babilonia, Jeobá ko ku kanílitili. Alí echi riká cho isima tamujé yúa. Jiti la, tákoré pe aminana ikiyé namuti we jilírami, riwepo japi Jeobá tamó ku kanílitima. Newalá japi Jeobá ko ku wikáwiami ju alí japi we mi galé. Ayénachó iʼwérili isí sinibí natia echi namuti japi mi buwea bité. Alí kiti wikawá japi Jeobá ju mujé Onorúamiwala, jiti la ke nirú bilé namuti japi mi jitra majásaré.
CANCIÓN sjj 3 Nijé mi wichii, Jeobá
a Sinúrika ju jaré riwalá.
b JAPI RUYÉ JAPI MACHINA ECHONÁ FOTO: Jaré hermanos napawika muchuwi. Bichiwi japi Jeobá we jiwérami ju alí japi omeri tibúa echi japi nijéwami ju, kumi ke japoná muchuwi echoná Wichimóbachi.