BINELÍWAMI 51
CANCIÓN sjj 132 Ma ti bilepi niraa ju
Chúriká nísaré bilé boda jiti kanílitima Jeobá
“Ne suwaba wachíniga niraa nokisí alí we aʼlárika niraa” (1 COR. 14:40, TNM).
JAPI TA JITRA BINEPO
Chúriká echi novios japi cristianos ju kanílitima Jeobá japalí niwá echi níwala boda.
1, 2. ¿Piri nakí Jeobá echi novios jitra japi niwima?
¿ACHI mi olá novio o novia? ¿Achi timí ma niwima? A echi riká nísaká, a keʼré japi mujé ko we kanili. Nalí a keʼré japi timí we nochia jari niwamia echi boda. Jeobá ko nakí japi timí we kanílika simárima echalí bodaa kaachi alí japi timí sinibí kaníliami nima okuaka (Prov. 5:18; Cant. 3:11).
2 We natéami ju japi suwaba japi timí nokimea japalí timí niwá boda kanílitima Jeobá. ¿Chúsiá? ¿Alí chúriká timí nokimea jiti echi boda kanílitima Jeobá? Jenaʼí binelíwami binepo jepuná okuá náriwami jitra. Tákoré echi busuréliami ané echi japi niwímaré, ayénachó iʼwírima sinéami japi simía echoná boda o japalí bilé tamó busuré tánisa.
CHÚSIÁ ECHI BODA KANÍLITISARÉ JEOBÁ
3. ¿Piri natásaré echi cristianos japi niwima, alí chúsiá?
3 Japalí echi cristianos japi novios ju niwá boda, echi ko natásaré echi busuréliami japi Jeobá aní echoná binoy Raʼicháala. ¿Chúsiá? Jiti Jeobá ju japi niwali echi niwíkami. Echi nili japi niwítili echi bacháwala rijoi alí mukí, Adán alí Eva (Gén. 1:28; 2:24). Jiti la emi japi timí novios ju, we natéami niraa inésaré piri nata Jeobá.
4. Japalí timí natia jari chúriká nima echi boda, ¿chúsiá timí ayénachó natásaré piri nata Jeobá?
4 Japalí timí natia jari chúriká nima echi boda, ayénachó we natéami ju japi timí natama piri nata Jeobá, jiti echi ko ju emi Onolá alí we aʼlá amigo (Heb. 12:9, TNM). Ati machí japi emi ko ke nakí japalí ma boda kaachi o jarecho rawé, ikimea bilé namuti japi ke kanílitima Jeobá o omonáritima echi (Sal. 25:14). Japalí timí nata suwaba japi Jeobá isili emi jitra alí japi isima, emi ko matétara iyánilima echi jitra japi timí nokimea echalí boda kaachi (Sal. 116:12).
CHÚRIKÁ TIMÍ NOKIMEA KANÍLITIMIA JEOBÁ
5. Echi busuréliami japi aní echi Biblia, ¿chúriká iʼwírima echi novios aʼlá natia chúriká nima echi boda?
5 Echi Biblia ke suwaba ruyé chúriká nísaré bilé boda o japi nokisáré ma simírisa echi boda. Jiti la, echi novios omeri niwayá echi boda nátika piri nata echi pagótami echoná piréami o japi echi aboi galé. Nalí be, echi cristianos ayénachó nijéwisaré echi nulalíwami japi nijí echi gobiernos echi niwíkami jitra (Mat. 22:21, TNM). Echi novios a nijéwisaká echi busuréliami japi aní echi Biblia, suwaba echi namuti japi nokimea echoná boda, we kanílitima Jeobá. Ma inepo jaré echi busuréliami jitra.
6. ¿Chúsiá we natéami ju japi echi novios nijéwima japi nulá echi gobiernos jiti omérima niwía?
6 Nijéwisi japi nulá echi gobiernos (Rom. 13:1, 2). Wikaná países echi gobiernos nulá jaré namuti japi nokisáré echi novios jiti omérima niwía. Jiti la aʼlá inesi piri timí newalé nokayá echoná japoná emi piré. A timí newaléaká iʼwírili, anesi echi ancianos japi emi iʼwírima.b
7. ¿Chúriká nísaré echalí boda kaachi?
7 Iʼwérili nokisí jiti echalí rawé we aʼlá nima (1 Cor. 10:31, 32). Japi riká, iʼwérili nokisí jiti echalí boda kaachi néwariwélitima japi timí nijéwami ju Jeobá alí ke ko japi timí noká japi riká echi pagótami jenaʼí piréami (Gál. 5:19-26, TNM). Jiti echi novio nuláami nima echoná bitichí, echi nísaré japi isima japi echi boda we aʼlá nima alí sinéami we kanílima. ¿Piri namuti iʼwírima jiti echi riká nima? Echi nawésali japi nijírami nima echoná boda, we simárika niraa nijírami nísaré, jiti jepuná iʼwírima echi pagótami japi echoná sii, jiti inema japi niwía bilé chiliwéliami ju japi Jeobá nijí alí japi echi boda we natéami ju. Jiti la, ne sojí suwaba echi novios nata japi echi nawésali nijírami nima echoná salón japoná napawí echi testigo Jeobá. Echi novios japi néenali echi salón, osaká tánisaré echi ancianos jaré michá kecho séachi echi boda.
8. ¿Piri nokisáré echi novios jiti echi fiesta kanílitima Jeobá? (Romanos 13:13).
8 (Leeri Romanos 13:13, TNM). A timí anisáaká japi niwama fiesta, ¿piri timí nokisáré jiti ke nokimea japi riká echi pagótami jenaʼí Wichimóbachi piréami? Echi raʼíchali “fiestas japi ke aʼlá ju”, griego niraa ruyá aní japoná echi pagótami waʼlú bajili alí weli anérili música we rokojó chéami (iné echi nota riwéami “fiestas descontroladas”, japi chukú echoná Romanos 13:13 echi Biblia de estudio español niraa). A timí anisáaká japi nirúlima alcohol echoná fiesta, we aʼlá nátika nokisí jiti jarecho ke waʼlú bajima.c Alí nirúlisaká música, ke weli anérisi jiti kanílika raʼichama sinéami ka. Ayénachó aʼlá inesi chu iyiri ju echi música japi anérima alí piri ju japi aní jiti jarecho ke cha nílima echi jitra.
9. ¿Piri namuti japi nokimea echoná boda we aʼlá natásaré echi novios?
9 Jaréanamí echi téemala alí amigos omeri anea jaré raʼíchali echi novios, ayénachó uchayá bilé video, fotos o jarecho si namuti. Jepuná isímiré japi echi boda aminabi we semati nima. Nalí a timí iʼwérili nokisáré jiti echi namuti japi nokimea echoná, aʼlá nima alí iʼwérili iyama jarecho (Filip. 4:8). Jiti la nárika nokisí: “¿Achi néwariwélitima japi ta riwiwi jarecho o japi ta we natéami niraa iné echi niwíkami?”. Alí wabé natéami ko ju: “¿Achi kanílitima Jeobá?”. Tákoré bilé omeri aniyá jaré raʼíchali achíritimia jarecho, nalí we aʼlá nátika raʼichásaré jiti ke natárima jarecho echi nasawíliami jitra (Efes. 5:3). Iʼwérili nokisí jiti emi téemala o amigos japi animea jaré raʼíchali, aʼlá machimea piri timí nakí alí jiti emi riwíwima.
10. ¿Chúsiá ke niráami nísaré echi novios japalí niwá echi boda? (1 Juan 2:15-17).
10 Ke niráami nisi (leeri 1 Juan 2:15-17, TNM). Jeobá ko we natéami niraa iné japalí echi nijéwami walubéala anénali echi alí ke nakí japi aboi walubéala anérami nima. Jiti la echi novios ke wiká winomí suwabi ralayá o ke noká japi jarecho machimea chu ikí winomí olá. ¿Chúsiá we aʼlá nima emi jitra japi timí ke wiká winomí suwábima echoná boda? Nibí japi aní bilé hermano Noruega bitéami Mike riwéami: “Ke ti wikajá ripiki, jiti la ti ke riweli precursores niya. Tákoré echoná boda ke ti wiká winomí suwábili, we ti kanílika simárili”. Alí bilé hermana India bitéami Tabitha riwéami, jéaní: “Jiti ta ke wiká namuti nokali, ke ti naʼáwiki alí ti ke siwea níliki”.
Kumi ke japoná piré, echi testigo Jeobá omeri niwayá bilé boda japoná ke wiká winomí suwabi alí japi we kanílika ku newalama. (Iné echi párrafos 10 alí 11).
11. ¿Chúriká echi novio alí novia néwariwéliti japi ke niráami ju? (Ayénachó iné echi fotos).
11 ¿Achi timí ma machí chu iyiri napacha o sipucha uchama? Emi ko we simárika járinali. Echi Biblia ayénachó raʼicha echi novios alí novias jitra chabé piréami, japi ayénachó we aʼlá napáchili alí sipúchili jiti we simárika járinalie (Is. 61:10). A bichíwali ju japi echi napacha o sipucha japi timí uchama echalí rawé, sinúrika nima echi yúa japi timí uchá sinibí rawé, nalí nísaré japi riká Jeobá nakí (1 Tim. 2:9, TNM). Kiti riwesi japi echi napacha alí sipucha, o jarecho si namuti, wabé natéami nima echalí boda kaachi (1 Ped. 3:3, 4).
12. ¿Chúsiá echi novios ke nokisáré echi namuti japi echi Biblia aní japi ke aʼlá ju?
12 Kiti nokisí echi namuti japi echi Biblia aní japi ke aʼlá ju (Apoc. 18:4). Jenaʼí Wichimóbachi japoná nulá Satanás, echoná bodas nokiwá namuti japi machina echi religión ke bichíwali jonsa, ocultismo alí jarecho si namuti japi ikaléwami ju. Nalí Jeobá ko tamó ané japi ta ke nokisáré echi iyiri chati namuti (2 Cor. 6:14-17, TNM). Jiti la, a timí ke machiyá níliaká achi timí nokimea jaré namuti japi nokiwá japoná timí piré, binesi kumi jonsa machínili echi namuti alí aasi echoná Biblia jaré busuréliami japi emi iʼwírima machiyá achi timí nokimea echi namuti boda kaachi.
13. ¿Chúriká néwariwéliti echi novios japi iné echi namuti japi chiliwéliwa japi riká Jeobá?
13 Japoná emi piré, ¿achi chiliwéliwa namuti echi novios? Japalí echi pagótami chiliwé namuti echi novios, a keʼré japi chiliwé japi ikí omeri. A bichíwali ju japi echi Biblia aní japi echi cristianos nijíami nísaré jiti kanílima (Prov. 11:25; Hech. 20:35). Nalí be, echi novios ko ke nakí japi echi japi simía echoná boda, inílima japi echi chiliwéliami we natésaré. Japi riká Jeobá, ati matétara nijí chuwé namuti jitra japi jarecho tamó chiliwé, jiti ta machí japi ne sulachí jonsa tamó iyali echi namuti alí ke ko iʼwérili niraa (2 Cor. 9:7).
PIRI IʼWÍRIMA ECHI NOVIOS JAPALÍ IKÍ NAMUTI JILÍRAMI
14. ¿Piri namuti jilírami ikí jaré novios?
14 Niwamia bilé boda japi kanílitima Jeobá jilí nímiré emi jitra. Japi riká, we jilí nímiré natia chu ikí pagótami bayema o chu ikí winomí suwábima. Charlie, japi bité echomí Islas Salomón, jéaní: “We ti jilí niraki natia jépuká ti bayepo echoná boda, jiti ta olá wiká amigos alí japoná ti piré sinéami pagótami buwé japi ta bayepo”. Tabitha, japi ta jitra bineki echoná párrafo 10, jéaní: “Japoná ni bité echi novios sinibí wiká pagótami bayé, jiti la ti wilí nokaki raʼichia jiti tamujé wénwala a nakimea japi ta bayepo 100 pagótami bi”. Alí Sarah, India bitéami, jéaní: “Wiká pagótami we natéami niraa iné chu kipi winomí olá alí piri nata jarecho echi jitra. Jiti nijé prímowala wiká winomí suwábili, echi boda we baʼóami nili. Jiti la jaré pagótami iʼwérili tamí anéi japi nijé níwala boda aminabi we baʼóami nísaré”. ¿Piri emi iʼwírima japalí echi riká ikisaa?
15. ¿Chúsiá we natéami ju japi timí raʼichama Jeobá yúa echi boda jitra?
15 Sinibí raʼichasi Jeobá yúa echi boda jitra. A timí omeri raʼichia Jeobá yúa chuwé namuti jitra japi timí nokinali alí echi jitra japi timí inili (Filip. 4:6, 7 alí echi nota riwéami “en cualquier situación” echi Biblia de estudio español niraa). Ayénachó a timí omeri tania Jeobá japi emi iʼwírima aʼlá machiká nokayá, kilí nilia japalí timí ke machiyá nili piri nokimea alí ke majaka nokayá echi namuti japi timí ma nátili, aʼlá nísaká (1 Ped. 5:7, TNM). Japalí timí iné chúriká Jeobá emi iʼwiri, aminabi timí we bichíyami nima. Tabitha jéaní: “Nijé nóviowala alí nijé, ati majaa nilie jiti ta mayéi japi ta ke katúwika nokiboa okuaka alí tamujé téemala yúa. Jiti la kecho raʼichia echi namuti jitra japi ta nokinalie, sinibí ti bachá raʼichie Jeobá yúa. Alí ti ineki chúriká Jeobá tamó iʼwírili jiti ta kilí nipo”.
16, 17. ¿Chúsiá we natéami ju japi echi novios alí echi téemala we aʼlárika raʼichama echi boda jitra?
16 Aʼlárika raʼichasi alí riwíwika niraa (Prov. 15:22). Japalí timí niwá echi boda, emi ko natásaré wiká namuti. Japi riká, chu kabú nima echi boda, chu ikí winomí suwábima alí jépuká timí bayema alí wiká jarecho si namuti. Kecho nokayá ibili namuti, bachá napawika raʼichasi, binesi echi busuréliami japi aní echi Biblia alí kipusi japi emi ané echi hermanos japi we machíami ju. Japalí timí ruyé japi emi nata, simárika nokisí alí aʼlá kipusi. Emi wénwala anisáaká japi timí nokimea bilé namuti japi riká echi nakí, a timí omériaká echi riká nokisí, jiti echi jitra ayénachó we natéami ju echalí rawé. Alí ke timí omériaká, simárika ruyesi alí riwíwika niraa (Col. 4:6). Iʼwírisi echi jiti machimea japi echalí we timí kanílika simárinali alí kanílitinali Jeobá.
17 ¿Alí emi wénwala ke testigos nísaká? We jilí nímiré ruyea japi timí nata, nalí we aʼlá nima a timí simárika nokisáaká. Bilé hermano India bitéami Santhosh riwéami, jéaní: “Tamujé téemala ko nakiyé japi nokiboa jaré namuti japi riká nokayé echi religión hindú. Wilí ti nokaki raʼichia echi yúa jiti inámima piri ta nata echi jitra. Alí ti nátiki nokimea jaré namuti japi echi nakiyé japi nokiboa alí japi ke chati nili Jeobá jitra. Japi riká, ati okaki echi koʼwáami japi echi koʼnalie alí ti aniki japi ke wikarama alí ke awimea, jiti echi ko ke echi riká nokayé”.
18. ¿Piri iʼwírima echi novios jiti suwaba aʼlá machínima japi riká echi nakí? (1 Corintios 14:40; ayénachó iné echi foto).
18 Aʼlá natasi piri timí nokimea. A timí we aʼlá nátika nokisáaká, echalí ma boda kaachi ma timí ke jilí nirama (leeri 1 Corintios 14:40, TNM). Wayne, Taiwán bitéami jéaní: “Kecho séachi echi boda, ati napawiki alí ti raʼíchiki echi yúa japi tamó iʼwírima alí ti nokaki japi riká ko ma boda ka, jiti suwaba aʼlá machínima echoná boda”. Iʼwérili nokisí nokayá echi namuti echi hora japi timí ma anili, echi riká timí néwariwélitima japi timí we riwiwi sinéami.
Aʼlá natia piri nokimea echoná boda, iʼwírima echi novios jiti suwaba aʼlá machínima japi riká echi nakí. (Iné echi párrafo 18).
19. Jiti suwaba aʼlá machínima echoná boda, ¿piri omeri nokayá echi novios?
19 A timí aʼlá natásaré piri jilírami namuti ikiméaré echalí boda kaachi, alí piri timí omeri nokayá echi riká ikisaa (Prov. 22:3). Japi riká, echoná japoná timí piré, ¿achi wiká pagótami simía echoná boda tákoré ke bayérami ju? Natasi piri timí omeri nokayá jiti ke echi riká ikimea. Ayénachó simásaká emi téemala japi ke Testigos ju, ruyesi chúriká ju echi bodas japi niwá echi testigo Jeobá alí chúriká ti iné jaré namuti. A timí omeri riwiria echi oselí japi nirú echoná jw.org riwéami “¿Como son las bodas de los testigos de Jehová?”. Jiti ke ikimea namuti japi timí ke nakí, iʼwírili tánisi bilé hermano japi we machíami ju, jiti tibuma japi ikimea echoná boda (Juan 2:8). A timí we aʼlá ruyésaká japi timí nokinali, echi ko omérima emi iʼwiria alí suwaba aʼlá machínima echoná boda japi riká timí nakí.
20. ¿Piri newalásaré echi novios?
20 Japalí timí nata suwaba echi namuti japi timí nokisáré, a timí natámiré japi wiká namuti ju. Nalí newalasi japi bilepi bi rawé ju echi boda, alí japi echalí jonsa a timí chotásima napawika nóchilia Jeobá. Iʼwérili nokisí jiti echalí boda we aʼlá nima alí bichíwisi Jeobá. A timí riwésaká japi Jeobá emi iʼwírima, pe aminana emi ko we kanílika ku newalama alí timí jéanimea: “We ni kanílika simíriki echalí rawé” (Sal. 37:3, 4).
CANCIÓN sjj 107 Jeobá ko bineri chúriká galéami nipo
a RAʼÍCHALI JAPI WE NATÉAMI JU: Jaréanamí bilé boda ko ju japoná echi novios katúwika noká anakupi niraa Onorúami yúa, alí a keʼré pe aminana echi niwá bilé fiesta. Nalí jaréanamí japoná echi novios ke noká jepuná namuti, we natéami ju japi echi nijéwima echi busuréliami japi aní echi Biblia.
b Jiti mi che machimea japi aní echi Biblia echi nulalíwami jitra japi nulá echi gobiernos jiti omérima niwía, leérisi echi artículo riwéami “Bodas honorables a la vista de Dios y los hombres”, echoná oselí La Atalaya 15 inárachi octubre 2006.
c Inesi echoná jw.org echi video riwéami ¿Achi aʼlá ju japi nijibo alcohol?