BIBLIOTECA NÁA INTERNET Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA NÁA INTERNET
me̱ʼpha̱a̱
a̱
  • ʼ
  • a̱
  • e̱
  • i̱
  • o̱
  • u̱
  • ŋ
  • BIBLIA
  • MBAʼA I̱YI̱I̱ʼ
  • REUNIÓN
  • mwbr25 marzo mbaʼa ináa 1-13
  • Referencia ndrígóo I̱yi̱i̱ʼ dí najmulú náa reunión xóo kúwi̱i̱n ga̱jma̱a̱ xóo Etaraʼa Cristianos

Nda̱a̱ video gi̱i̱ náa nitaxújmbi̱i̱

Atani̱ mba̱a̱ a̱jkia̱nʼ, tsíyoo gákujmaa video.

  • Referencia ndrígóo I̱yi̱i̱ʼ dí najmulú náa reunión xóo kúwi̱i̱n ga̱jma̱a̱ xóo Etaraʼa Cristianos
  • Referencias ndrígóo I̱yi̱i̱ʼ dí najmulú náa reunión xóo kúwi̱i̱n ga̱jma̱a̱ xóo Etaraʼa Cristianos 2025
  • Subtítulos
  • 3-9 MARZO
  • 10-16 MARZO
  • 17-23 MARZO
  • 24-30 MARZO
  • 31 MARZO ASNDU 6 ABRIL
  • 7-13 ABRIL
  • 14-20 ABRIL
  • 21-27 ABRIL
  • 28 ABRIL ASNDU 4 MAYO
Referencias ndrígóo I̱yi̱i̱ʼ dí najmulú náa reunión xóo kúwi̱i̱n ga̱jma̱a̱ xóo Etaraʼa Cristianos 2025
mwbr25 marzo mbaʼa ináa 1-13

Referencia ndrígóo I̱yi̱i̱ʼ dí najmulú náa reunión xóo kúwi̱i̱n ga̱jma̱a̱ xóo Etaraʼa Cristianos

© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

3-9 MARZO

GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA PROVERBIOS 3

Atasngájma dí naku̱ma̱a̱ʼ xtayáá Jeobá

w18.11 14 kutriga̱ 5, 6

Gakumulú kuʼyáá Jeobá ga̱jma̱a̱ gakuwáanʼ

5 Lá Habacuc nánguá nikumu̱u̱ kaʼyoo Jeobá ga̱jma̱a̱ rí niʼthí maʼni xáʼ. Na̱nguá. Rí nikumu̱u̱ kaʼyoo Jeobá ga̱jma̱a̱ raʼkháa náa mbáa xa̱bu̱ numbaaʼ nasngájma rí ikhaa ndiʼyoo rí maʼni. Gajkhun má rí maxmiéjunʼ numuu rí tákro̱ʼo̱o̱ náa numuu rí Dios táʼni nimbá ga̱jma̱a̱ niniñuʼ rí ikhaa mamínuʼ. Rí Jeobá nimbáyúu Habacuc mu maʼnirámáʼ rí nixmiéjunʼ naʼsngúlú mbá ikha rí gíʼdoo numuu. Ragíʼmaa mamiñúlú muʼtháán rí naʼni maxmiéjunʼlú o rí tsikru̱ʼu̱lú. Mú Dios naʼthúlúʼ rí muʼtháán xúgíʼ rí naʼni maxmiéjunʼlú (Sal. 50:15; 62:8). Náa Proverbios 3:5 naxnúlú tsiakii ajngáa rígi̱: “Ga̱ku̱ma̱ʼ xtayáá Jeobá ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkia̱nʼ, xáku̱ma̱ʼ i̱ndó dí na̱ʼkha̱ náa edxa̱ʼ ikháánʼ”. Mbáa Habacuc nininuʼ májánʼ ajngáa rígi̱ ga̱jma̱a̱ xúʼko̱ má niʼni.

6 Habacuc nikumu̱u̱ kaʼyoo Jeobá bi̱ nambáxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ bi̱ nindxu̱u̱ Anu̱u̱. Ikha jngó ginii niʼthúu̱n Jeobá. Tandxaʼwáminaʼ rí ni̱ʼkha̱ náa edxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ rí niʼni maxmiéjunʼ wéñuʼ, ikha jngó niʼthúu̱n Dios rí nikumu̱u̱ ga̱jma̱a̱ rí niʼni maxmiéjunʼ. Xúʼko̱ niniñuʼ mbá májánʼ xkri̱da. Jeobá naʼdxuun rí nuʼtájkáan ga̱jma̱a̱ naʼthúlúʼ rí makumulúʼ kuʼyáá ikhaa rí muʼtháán xúgíʼ rí naxmiéjunlú (Sal. 65:2). Á mu nuʼni xúʼko̱, makumulúʼ rí ikhaa nagruaʼwánʼ índo̱ nariʼña̱a̱ rí nuʼtájkáan ga̱jma̱a̱ naxnúlú ikha ndrígóo (Sal. 73:23, 24). Mambáyulúʼ makumulúʼ xú káʼnii eyoo ikhaa, tséʼniuu má asndu xú káʼnii rí naʼni maxmiéjunʼlú. Rí muʼtá káñii Jeobá ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkiu̱lú ikhú nusngajmá rí nakumulú kuʼyáá.

w19.11 14, 15 kutriga̱ 4

Lá kuaʼdáá májánʼ fe ndrígúlú “rí nindxu̱u̱ xóo mbá escudo mba̱a̱” ráʼ.

4 Xó má nini soldado bi̱ nikuwa nákha wajyúúʼ, ndayóoʼ mbuʼyáá má xúʼko̱ escudo ndrígúlú rí nindxu̱u̱ fe ga̱jma̱a̱ muñewa̱a̱nlú. Nimbáa xándoo maʼni ga̱jma̱á numulúʼ. I̱ndó xúʼko̱ ma̱ndoo makawáanʼ xawii náa nuxmíjná, numuu rí bi̱ ni̱ndxu̱lú cristianos ndayóoʼ magi̱ʼdu̱lú gajmiúlú giñánʼ guéenʼ (Efes. 6:10-12). Xú káʼnii eʼyáá rí kuwáanʼlú xawii mu muraʼníílu tsáʼkhá rá. Timbá, gunda̱ʼa̱a̱ Dios rí mambáyulúʼ. Nda̱wa̱á, guraxnuu Ajngá rawunʼ mu mbuʼyamijná xó má ndaʼyulu ikhaa (Heb. 4:12). Náa Biblia naʼthí: “Ga̱ku̱ma̱ʼ xtayáá Jeobá ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkia̱nʼ, xáku̱ma̱ʼ i̱ndó dí na̱ʼkha̱ náa edxa̱ʼ ikháán” (Prov. 3:5, 6). Ga̱jma̱a̱ numuu rígi̱, náa numuu rí tséʼyáá tikhu rí ni̱ʼni̱ xíkhoo rá. Mbá xkri̱da, á mu niguáʼdáá mbá xkujndu ga̱jma̱a̱ numuu mbújkha̱a̱, lá nirmáʼáan a̱jkiu̱lú ga̱jma̱a̱ numuu rí Jeobá naʼthí náa Hebreos 13:5 ráʼ. Ikhí naʼthí: “Nimbá miʼtsú xániʼñáʼ ga̱jma̱a̱ xániʼñátiga̱a̱n”. Lá rígi̱ niʼni makumulúʼ rí Jeobá má gambáyulú rá. Á mu xúʼko̱, escudo ndrígúlú rí nindxu̱u̱ fe májánʼ má.

w16.05 17 kutriga̱ 9

Xú káʼnii etraʼwíí ikháánʼ rí matani rá.

9 Á mu nu̱ʼni̱ xóo Jesús ga̱jma̱a̱ á mu nuniʼñáanʼ maxná ikhulú Jeobá, mambáyulúʼ muraʼwíí muʼnilú rí májánʼ. Náa Biblia naʼthí: “Ga̱ku̱ma̱ʼ xtayáá Jeobá ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkia̱nʼ, xáku̱ma̱ʼ i̱ndó dí na̱ʼkha̱ náa edxa̱ʼ ikháánʼ. Xúgíʼ dí gátani garmáʼáan a̱jkia̱nʼ gáʼni Jeobá, ikhaa má gáʼni jmbu kamba̱a̱ʼ. Xátayaminaʼ rí asndu xóo natayáá wéñuʼ. Gamiñáʼ xtayáá Jeobá ga̱jma̱a̱ atanitsinguminaʼ náa dí ra̱májánʼ” (Prov. 3:5-7). Índo̱ nuʼnigajmaa Biblia ma̱ngaa najmañulúʼ xú endxa̱ʼóo edxu̱u̱ Jeobá, ma̱ndoo mbuʼyáá rí nandoo ikhaa muʼnilú. Ga̱jma̱a̱ índo̱ itháan gajmañulú xóo endxa̱ʼwáminaʼ itháan xáʼniulu mingíjyúuʼ muraʼwíí muʼni rí naniguʼ ikhaa. Ma̱ngaa, muʼgími̱jna̱ ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkiu̱lú muʼnimbánii ikha ndrígóo (Ezeq. 11:19).

Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu

w21.11 8 kutriga̱ 1, 2

Gusngajmá má xúʼko̱ ngajua rí tsétumuu

1 GUAʼDÁÁ mbaʼa wéñuʼ numuu rí musngajmúún ngajua rí tsétumuu eʼwíinʼ. Tikhu rí ikhaa nuxkamaa náa proverbios: “Ngajua rí nditháan tsétumuu ga̱jma̱a̱ rí gajkhun gárigá má xúʼko̱ náa ikháán [...]; Ikhú Dios ga̱jma̱a̱ xa̱biya̱ magruiguíín ma̱ngaa mi̱dxu̱ʼnú majmaʼníínʼ xóo mbáa xa̱bu̱ bi̱ najmañuu”; “xa̱bu̱ bi̱ gíʼdoo ngajua rí nditháan tsétumuu ikhaa má gámbáyúu”, ma̱ngaa “bi̱ ndayáʼ má xúʼko̱ rí májánʼ ga̱jma̱a̱ ngajua rí nditháan tsétumuu maxkamaa rí maxtáa” (Prov. 3:3, 4; 11:17, nota; 21:21).

2 Náa mbá ajtsú texto rígi̱ naʼthí náá numuu rí gíʼmaa musngajmá ngajua rí tsétumuu. Timbá, Dios ndaʼyoo rí guaʼdáá numulúʼ. Raga̱jma̱, numuu rí mambáyulúʼ má ikháánʼ. Mbá xkri̱da, nambáyulúʼ muxkamii bi̱ gajkhun ma̱ndoo mambaxú gajmiúlú mbayuuʼ. Rí maʼni ajtsú, á mu ikháanʼ nusngajmá ngajua rí tsétumuu, mbaʼa xóo gáguma tsajkurámáánʼlú nda̱wa̱á, mbá dí ikhaa nindxu̱u̱ rí makuwáanʼ kámuu mbiʼi. Guaʼdáá mbaʼa numuu rí muʼnimbulúʼ kiʼtáñajunʼ ndrígóo Jeobá numuu rí ikhaa naʼthúlúʼ: “Gusngajmá ngajua rí nditháan tsétumuu ga̱jma̱a̱ gagawíinʼ a̱jkia̱la kuyamíjna̱” (Zac. 7:9).

10-16 MARZO

GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA PROVERBIOS 4

“Atie̱wa̱a̱n a̱jkia̱a̱nʼ”

w19.01 15 kutriga̱ 4

Xú káʼnii gándoo gúñewa̱a̱n a̱jkiu̱lú rá.

4 Náa Proverbios 4:23, najmaa ajngáa “a̱jkia̱nʼ” mu maʼthí ga̱jma̱a̱ numuu “dí rígá awúu̱n” (atraxnuu Salmo 51:6). A̱jkiu̱lú nandoo gáʼthi rí nundxa̱ʼwáá edxu̱lúʼ, rí nakumulú, rí nandulú muʼni ga̱jma̱a̱ rí nagua̱ʼa̱ muʼni. Raʼkháa rí xóo kujmáanʼ mbájniin, nandoo gáʼthi rí xóo phú ni̱ndxu̱lú awúu̱n.

w19.01 17 kutriga̱ 10, 11

Xú káʼnii gándoo gúñewa̱a̱n a̱jkiu̱lú rá.

10 Mu muñewa̱a̱n a̱jkiu̱lú, gíʼmaa mbuʼyáá ndiéjunʼ rí nindxu̱u̱ gamíi ga̱jma̱a̱ mbuʼyáá nacha̱ ndiéjunʼ guʼni. Ajngáa rí na̱ʼkha̱ náa Proverbios 4:23 naʼni marmáʼáan a̱jkiu̱lú xa̱bu̱ bi̱ nuyejngoo bi̱ nikuwa nákha nixtáa rey Salomón. Ikhiin nuyejngoo náa xtátsí ndrígóo xuajen, á mu nduyáá gamíi, ikhú nundxa̱ʼwa̱. Xkri̱da rígi̱ nambáyulúʼ makru̱ʼu̱lú ndiéjunʼ gíʼmaa muʼni mu Satanás xáʼni gachúu edxu̱lúʼ.

11 Nákha wajyúúʼ, xa̱bu̱ bi̱ nuyejngoo nuñajunʼ mbóó gajmiún bi̱ nuñewa̱a̱n xkrugua ndrígóo xuajen (2 Sam. 18:24-26). Nduyáá á mu xkrugua kúgoo índo̱ ga̱ʼkha̱ mbáa xa̱bu̱ sia̱nʼ (Neh. 7:1-3). Ku̱ma̱ ndrígúlú rí nijuiʼsngáá ga̱jma̱a̱ Biblia ma̱ndoo mani̱ndxu̱u̱ xóo mbáa bi̱ nayejngoo. Xú káʼnii rá. Mandxa̱ʼwá índo̱ Satanás gágíiʼ maʼni gachúu a̱jkiu̱lú, xóo muʼthá, índo̱ gágíʼ mariʼkhuu xóo endxaʼwáá edxu̱lúʼ, rí nakumulú, rí nandulú muʼni o rí nagua̱ʼa̱ muʼni. Índo̱ ku̱ma̱ ndrígúlú gáʼthulúʼ, gíʼmaa muʼdxawíín, xóo muʼthá, muruguáá xkrugua mu xáto̱ʼo̱o̱ Satanás.

w19.01 18 kutriga̱ 14

Xú káʼnii gándoo gúñewa̱a̱n a̱jkiu̱lú rá.

14 Mu muñewa̱a̱n a̱jkiu̱lú, raʼkháa i̱ndó muruguáá mu xáto̱ʼo̱o̱ dí ra̱májánʼ, ma̱ngaa gíʼmaa mumbáʼtaa mu mato̱ʼo̱o̱ rí májánʼ. Gundxaʼwamíjna̱ mbu̱júu̱ ga̱jma̱a̱ numuu xuajen rí kúguamáʼa̱ ga̱jma̱a̱ xtátsí. Bi̱ nañewu̱u̱n xuajen narugoo xkrugua mu xáto̱ʼo̱o̱ xa̱bu̱ sia̱nʼ. Mú nguáná nambáʼtoo mu mato̱ʼo̱o̱ ganitsu o i̱ʼwáʼ rí ndayóoʼ. Á mu tseni xúʼko̱, xa̱bu̱ bi̱ kuwa ikhí makhañún ga̱jma̱a̱ ewiʼ. Ikháá má kayuʼ, gíʼmaa mumbáʼtaa a̱jkiu̱lú mu mato̱ʼo̱o̱ kiʼsngáa ndrígóo Jeobá.

w12 1/5 32 kutriga̱ 2

“Guñewa̱a̱n a̱jkiu̱lú”

Náá numuu dí gíʼmaa muñewa̱a̱n a̱jkiu̱lú rá. Dios niʼni dí Salomón maʼnirámáʼ: “A̱jkia̱nʼ gíʼdoo itháan numuu ki xóo i̱ʼwáʼ, atie̱wa̱a̱n wéñuʼ, numuu rí ikhí na̱ʼkha̱ rí naʼni maraxtaa” (Proverbios 4:23). Ikha jngóo gíʼdoo wéñuuʼ numuu dí gíwan náa a̱jkiu̱lú numuu dí ikhaa maʼni rí makuwá májánʼ dí mbiʼi xúgi̱ ga̱jma̱a̱ maʼni dí makuwaanʼ kámuu nda̱wa̱á. Numuu rí Dios ndaʼyoo dí gíwánʼ ikhí (1 Samuel 16:7). Xóo xa̱bu̱ nindxu̱lú awúu̱n o xóo nindxu̱u̱ a̱jkiu̱lú nasngájma ndiéjunʼ endxa̱ʼwáminaʼ Dios ga̱jma̱a̱ numulú (1 Pedro 3:4).

Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu

w21.08 8 kutriga̱ 4

4 Náa Proverbios 4:18 naʼthúlúʼ dí “Kambu̱ún bi̱ jmbiin nindxu̱u̱ xóo rí nambiʼi miʼcha̱ rí na̱jkha̱ raʼni itháan mba̱a̱ asndu índo̱ nambiʼi májánʼ”. Ajngáa rígi̱ nasngájmulú kaʼwu dí Jeobá naʼsngúún mañu mañúú xa̱bi̱i̱ dí gíʼdoo maʼni. Náa versículo rígi̱ ma̱ngaa ma̱ndoo muʼthá ga̱jma̱a̱ numuu mbáa bi̱ nagíʼ maʼni itháan ñajuunʼ Jeobá. Mú maguma ñajunʼ rígi̱ ndayóoʼ mba̱yu̱u̱ʼ mbiʼi ga̱jma̱a̱ xáʼyóoʼ maguma mbá nacha̱. Á mu nuʼnigajmaa tsumáá ma̱ngaa á mu nuʼgíʼ nuʼnimbaníí consejo rí na̱ʼkha̱ náa Ajngá rawuunʼ Dios ga̱jma̱a̱ ikha rí naxná xuajñuu, mañu mañúú gúʼgua̱ ruyaʼridáá̱ Cristo ga̱jma̱a̱ muniʼnííʼ itháan májánʼ Dios. Jesús nijmuu mbá xkri̱da mu maʼthí rígi̱. Guʼyáá.

17-23 MARZO

GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA PROVERBIOS 5

Atani̱ tsínguminaʼ náa dí nagua̱ʼa̱ mataba̱ʼ ga̱jma̱a̱ mbáa

w00 15/7 29 kutriga̱ 1

Ma̱ndoo manindxu̱lú kaʼwáanʼ náa numbaaʼ dí rígá rí tséjmaa

Náa proverbio rígi̱ naʼthí ga̱jma̱a̱ numuu a̱ʼgu̱ bi̱ nagujuamínáʼ. Ajngáa dí najmuu mu maʼthúún xa̱bu̱ mu maʼniríjíinʼ nindxu̱u̱ xóo jyááʼ rí mitaun ga̱jma̱a̱ nindxu̱u̱ xóo aceite ndrígóo oliva. Xúʼko̱ kayuuʼ erígá índo̱ mbáa xa̱bu̱ nagua̱ʼa̱ makudaminaʼ aʼkhá ga̱jma̱a̱ imba̱a̱. Guʼyáá mbá xkri̱da, ga̱jma̱a̱ numuu mbáa secretaria mitsiʼyáa bi̱ mbiʼyuu Amy bi̱ gíʼdoo 27 tsiguuʼ. Ikhaa naʼthí: “Xtáa mbáa dxámá bi̱ nañajunʼ gajmuʼ bi̱ ndaʼyoo xúgíʼ xóo enii ga̱jma̱a̱ naʼthúnʼ ajngáa rí mitsaanʼ. Naniguʼ dí eʼwíinʼ xa̱bu̱ mbuyáá rí enii, mú índo̱ nda̱yo̱o̱ ndiéjunʼ nindxu̱u̱ dí nandún, tséniʼñúuʼ rí muni̱ nduwún ga̱jma̱a̱ xóo eni̱”. Ajngáa dí najmuu mbá xa̱biya̱ o mbáa a̱ʼgu̱ mu maʼniríjíin eʼwíinʼ nakujmaa dí nindxu̱u̱ mitsaanʼ, mu ndayóoʼ mbuʼyáá ndiéjunʼ nindxu̱u̱ dí phú nandoo, ikha jngóo ndayóoʼ mundxa̱ʼwa̱ májánʼ edxu̱lúʼ.

w23.06 22, 23 kutriga̱ 9, 10

Rí mamiñulúʼ kuʼyáá Dios mambáyulú rí mbiʼi xúgi̱ ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á

9 Rígá mbaʼa rí gíʼdoo numuu mu xúʼbulú xkawiʼ kayuuʼ gajmiulúʼ mbáa. Libro ndrígóo Proverbios naʼthí dí “a̱ʼgú skágunʼ”naʼthí dí “itháan taun iyaʼ rí niguma kuʼwáʼ”. Ndiéjunʼ eyoo gáʼthúu̱n “iyaʼ rí niguma kuʼwáʼ” rá. Náa Biblia nambríguii iyaʼ dí naxnáa tsiakii ga̱jma̱a̱ índo̱ xa̱bu̱ bi̱ nidamijná nubu̱únʼ mbríguu (Prov. 5:15-18). Bi̱ ninigu̱u̱nʼ ma̱ndoo má mubu̱únʼ gajmiún guʼñu̱ún xó má kaʼyoo. Mú, “iyaʼ rí niguma kuʼwáʼ” nindxu̱u̱ mixtiʼkhu kayuuʼ. Mbáa rígi̱ nandoo gáʼthúu̱n índo̱ xa̱bu̱ bi̱ tsédamijná, nubu̱únʼ xkawiiʼ kayuuʼ. Mbaʼa nuthu naguma nguʼwáá, ikháá xó mbá kuʼwáʼ naʼni índo̱ tséyáá. Bi̱ nuni̱ rígi̱ asndu naku̱mu̱ún dí taun nindxu̱u̱ “iyaʼ rí niguma kuʼwáʼ” numuu dí eʼwíinʼ tséyáá dí nuni̱i̱. Mú nuninduwamijná. Jeobá ndaʼyoo xúgíʼ dí erígá, xándoo muʼninduwaalú ikhaa. Nda̱a̱ imbo̱o̱ dí itháán miʼkhu̱u̱n ki xóo ni xámbájxulú gajmiulú Jeobá. Ra̱ʼkhá tháán miʼkhu̱u̱n rúʼko̱ (1 Cor. 6:9, 10). Mú rígá xóó itháan.

10 Mbáa xa̱bu̱ bi̱ naguʼwuun mabo̱ó gajmíi̱n mbaʼin, ma̱ndoo maʼni dí mathiyuuʼ, maku̱mu̱u̱ dí nda̱a̱ numuu, asndu ma̱ndoo magiʼdaa mbáa ada̱ dí tségiʼthu̱u̱n o maʼni gachúu familia ndrígóo. Rí itháán májánʼ nindxu̱u̱ dí xúndrigúlú invitación ndrígóo “a̱ʼgú skágunʼ”. Mbaʼin bi̱ najngutíguíin náa tsáʼkhá dí mubu̱únʼ gajmíi̱n xa̱bu̱, nánguá mbájxu̱u̱n gajmiún Jeobá ma̱ngaa nuguaʼdaa nandii dí naʼni dí makhañún (Prov. 7:23, 26). Versículo 18 ndrígóo capítulo 9 naguámbári̱go̱o̱ xígi̱ kaʼnii: “Bi̱ ikhaa nandxaʼwún, kajchún náa majñu̱u̱ʼ iñá wajinʼ”. Á mu xígi̱ kaʼnii gawámbári̱go̱o̱ mbiʼi ndrígún, ndíjkha jngóo mbaʼin xa̱bu̱ nundrigú invitación rígi̱ xá. (Prov. 9:13-18.)

w15 1/6 19-21 kutriga̱ 8-10

Xátatsiʼñáminaʼ matani dí ra̱májánʼ

8 Náa Proverbios 5:8, Biblia naʼthúlúʼ rí muʼni tsíngunʼ náa aʼkhá xóo rí muʼbúlú gajmiúlú mbáa. Náa capítulo 7 ndrígóo Proverbios nuraxnuu historia ndrígóo mbáa dxámá bi̱ nigájnuu pasía mbruʼun, mijngii náa xtáa mbáa a̱ʼgu̱ bi̱ nagujuamínaʼ. Ikhaa wíji̱ náa mbá esquina, kagúwunʼ mbá xtíin rí nasngájma xuyuʼ. Índo̱ ndiʼyoo dxámá nikuʼmaminaʼ náa ikhaa, ni̱ʼkhu̱ rawunʼ ga̱jma̱a̱ niʼthúu̱n mbaʼa rí maʼniuu maxkaxi̱i̱ rí maʼndoo mabóoʼ ga̱jma̱a̱. Índo̱ dxámá nigájnuu náa goʼwóo na̱nguá endxa̱ʼwáminaʼ makudaminaʼ mbá aʼkhá. Numuu rí ikhaa na̱nguá niʼni gaʼduunʼ dí ra̱májánʼ, ikhú nikudaminaʼ aʼkhá. Nda̱wa̱á nimínuuʼ ga̱jma̱a̱ numuu aʼkhá rígi̱. Á mu nindxa̱ʼwáminaʼ dí magíʼnuu mbá dí ra̱májánʼ, ikhaa matsíngunʼ náa a̱ʼgu̱ buʼko̱ (Prov. 7:6-27).

9 Mangáanʼ mu̱ʼgua̱nú muʼni mbá dí ra̱májánʼ á mu tsendxaʼwáá edxu̱lúʼ rí migamíi nindxu̱u̱ tikhuu rí muʼni. Mbá xkri̱da, migamíi wéñuʼ nindxu̱u̱ rí mi̱dxu̱ʼ ratrikui̱i̱ canal ndrígóo televisión mu ma̱ta̱ya̱a̱ mámbá rí na̱ʼkha̱. Ndíjkha rá. Numuu rí gamíi mbuʼyáá tikhuu programa náa kuwa rubúu̱nʼ xa̱bu̱. Ga̱jma̱a̱ á mu kuwáanʼ ruʼyáá Internet, gamíi wéñuʼ nindxu̱u̱ á mu nuʼni clic náa mbá ináa rí tseʼniʼnuʼ, o rí mata̱ʼa̱ʼ náa ináa rí nusngajma mbuyáá xúgínʼ rí náa kuwa nubúunʼ o náa na̱ʼkha̱ pornografía. Á mu nduʼyáá rígi̱ maʼni rí magua̱ʼa̱ muʼni dí raʼkhí ga̱jma̱a̱ maʼga̱ kaguáanʼ rí ní xúʼnimbulú náa Jeobá.

10 Náa Biblia naʼthúlúʼ xóo gíʼmaa mbuyamajkumijná xa̱bekha gajmiún gu̱ʼu̱ (atraxnuu 1 Timoteo 5:2). Xa̱bi̱i̱ Jeobá gíʼmaa masngájma rí i̱ndó bi̱ ndiyáa manigiuʼ kaʼyoo o magíʼdoo wéñuʼ numuu náa ikhaa. Ga̱jma̱a̱ xa̱bi̱i̱ Jeobá bi̱ xóó tsenigúnʼ o tsenújunʼ i̱ndó masngájma rí nanigiuʼ kaʼyoo bi̱ nandoo mbayáa. Tikhun nakumún rí á mu a̱jmi̱i̱n xa̱bu̱ tsiruguami̱jna̱ nda̱a̱ rí gáʼniuu á mu káaʼ nuni xngaʼun o nuxingíiʼ ga̱jma̱a̱ xú káʼnii eyamijná. Mú á mu a̱jmi̱i̱n xa̱bu̱ nuni rígi̱ maʼni rí mundxaʼwamíjna̱ dí ra̱májánʼ ga̱jma̱a̱ maguanu muxuʼdami̱jna̱ aʼkhá. Nigíʼniin má rígi̱ tikhun xa̱bu̱, ga̱jma̱a̱ mangáanʼ ma̱ndoo mugíʼnii. Ikha jngó xa̱bi̱i̱ Dios ragíʼmaa muni rígi̱.

Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu

lff kíxnuu 41 punto 1

Ndiéjunʼ eʼsngáa náa Biblia ga̱jma̱a̱ numuu dí nubúúnʼ xa̱bu̱ rá.

1. Xú káʼnii eʼyoo Jeobá rí nubúúnʼ xa̱bu̱ rá.

Rí nubúúnʼ xa̱bu̱ nindxu̱u̱ mbá regalo dí naxná Jeobá. Ikhaa nandoo rí i̱ndó xa̱bu̱ bi̱ nidamijná muni gagimijná índo̱ nubúúnʼ. Regalo rígi̱ raʼkháa i̱ndó naʼni rí xa̱bu̱ gajmii muguaʼdiin e̱ji̱n ma̱ngaa xúʼko̱ nandoo nusngajma rí nandún kuyamijná. Ikha jngóo náa Ajngá rawuunʼ Dios naʼthí: “Atani gagiminaʼ ga̱jma̱ʼ a̱ʼgu̱ bi̱ ndiyáa nákha dxámá” (Proverbios 5:18, 19). Jeobá nagi̱ʼthu̱u̱n dí cristianos bi̱ nidamijná xúninduwaaʼ bi̱ ndi̱ya̱a̱. Ikha jngóo mbáa cristiano nditháan ragíʼmaa mabóoʼ ga̱jma̱a̱ bi̱ raʼkháa a̱ʼgiu̱u̱ o ajmbio̱o̱ (atraxnuu Hebreos 13:4).

24-30 MARZO

GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA PROVERBIOS 6

Ndiéjunʼ ejmañulúʼ ga̱jma̱a̱ numún ajkuáan rá.

it-1 1175, 1176

Ajkuáan

Nigumiin mu muñajunʼ gakhi̱i̱ ga̱jma̱a̱ najmañún. Ajkuáan na̱nguá nigumiin mu majmañún mbuyáá dí nindxu̱u̱ májánʼ ga̱jma̱a̱ dí ra̱májánʼ, ikhiin najmañún ga̱jma̱a̱ nuni̱ asndu ndiéjunʼ má, numuu rí xúʼko̱ ma niʼnii Dios. Náa Biblia naʼthí dí ajkuáan naʼniratoo ganitsu ndrígóo índo̱ ruʼphu ma̱ngaa nagujxi̱i̱ mbaʼa ganitsu índo̱ najma̱a̱ (Pr 6:8.) Ajkuáan bi̱ kúwá náa Palestina bi̱ najmaʼniúnʼ xóo Messor semirufus, ikhiin nagímbóó wéñuuʼ ganitsu índo̱ naʼni ruʼphu mu muphu índo̱ nánguá xóo muxkamaa ganitsu, ajkuáan bugi̱ nakúwá náa mijngii rígá tsígáʼ. Á mu ruʼwa naʼni ma̱ñu̱u̱ʼ tsígáʼ, ajkuáan nurawíi mu mujndooʼ náa a̱jkha̱ʼ. Ma̱ngaa ga̱jma̱a̱ rawunʼ nuxui̱ʼta̱ tsígáʼ mu xúʼko̱ xárudíinʼ. Nakujmaa náa kúwá ajkuáan bugi̱ numuu rí nakujmaa kamba̱a̱ dí ikhiin nuni̱ náa nagún ma̱ngaa nakujmaa xtóo tsígáʼ dí nuniñanʼ náa iñúnʼ.

Dí naʼsngúlú. Bi̱ nduyáá ga̱jma̱a̱ numuu ajkuáan nuthi xó má eʼthí náa Proverbios 6:6, náa naʼthí: “Iʼskha ayuʼ náa iñúnʼ ajkuáan ga̱jma̱a̱ atayáá kambu̱ún ma̱ngaa gajmañaaʼ xóo enii ikhiin”. Ra̱ʼkhá i̱ndó najmaʼniúúnʼ rí nurangoo wapháá ganitsu dí naʼphu̱, ma̱ngaa najmaʼniúúnʼ numuu rí tsekanajkhúúnʼ ga̱jma̱a̱ nugíʼ nuni̱ dí nandún muni̱, numuu dí nagún kudúún dí itháán mikiwu̱n. Nuni̱ xó ma eʼngo̱o̱ mu mudégún ganitsu maski asndu naʼniún gakhi̱i̱. Nuni̱ kaʼwii iñúnʼ ga̱jma̱a̱ numbayúmíjná kaníkiin, xóo índo̱ mbáa dí ikhiin nagawúunʼ ga̱jma̱a̱ naʼni néʼngo̱o̱, numbayíí mu matanga̱a̱ náa iñúuʼ.

w00 15/9 26 kutriga̱ 3, 4

Gájmaʼniáanʼ xóo bi̱ nañajunʼ gakhi̱i̱

Gíʼma muñajunʼ gakhi̱i̱ xó má enii ajkuáan. Rí muñajunʼ gakhi̱i̱ ga̱jma̱a̱ dí muʼnimíjna̱ muʼni itháán májánʼ ñajunʼ ndrígulú nambáyulú má ikháánʼ, tséʼniuu á mu xtáa mbáa bi̱ ndaʼyulúʼ o na̱nguá. Índo̱ najkuáa escuela, índo̱ na̱jkuá guñajunʼ o índo̱ nuʼni ñajuunʼ Dios, gíʼmaa muʼni asndu xó má eʼngulú mu magajnúu májánʼ rí gúʼni. Xó má índo̱ ajkuáan nañajunʼ gakhi̱i̱, nambáyúu ñajunʼ rí naʼni. Dios nandoo dí ikháanʼ “makuwa tsímáá ga̱jma̱a̱ xúgíʼ ñajunʼ gakhi̱i̱ rí nuʼni” (Eclesiastés 3:13, 22; 5:18). Índo̱ nuñajunʼ gakhi̱i̱ naʼni dí maguáʼdáá mbá ku̱ma̱ kaʼwu ga̱jma̱a̱ naʼni dí makuwáanʼ májánʼ má ikháanʼ (Eclesiastés 5:12).

Salomón najmuu a̱jma̱ grajxe̱ mu maʼni mandxa̱ʼóo edxu̱u̱ bi̱ naskoo. “Iʼskha, lá minuʼ má xúʼko̱ ráʼ. Nguáná gárajxu̱u̱n rá.” Ikhú rey naʼthí xóó: “Á mu nanuʼ xóó mbá xngaa, á mu tserajxu̱u̱n ga̱jma̱a̱ á mu xtaraʼaa má xúʼko̱ ñawáanʼ xtabáaʼ. Maʼni gínán xóo mbáa xa̱bu̱ bi̱ ndaa dí gíʼdoo mbá kayuuʼ ga̱jma̱a̱ mandutiga̱a̱ xúgíʼ dí xtaʼdáá xóo índo̱ mbáa xa̱bu̱ bi̱ kayá ajua̱nʼ nagruigú kaʼyáaʼ” (Proverbios 6:9-11). Índo̱ xa̱bu̱ bi̱ naskoo ndaa dí eʼni, naʼni gínáa mbá kayuuʼ ga̱jma̱a̱ náa mbayuuʼ nakráʼáan iná tsuwanʼ (Proverbios 24:30, 31). Ñajunʼ dí naʼni tségájnuu májánʼ. Lá patrúun maʼngo̱o̱ a̱jkiu̱u̱n gaʼni bi̱ naskoo ráʼ. Lá majmañuu náa escuélóo mbáa bi̱ naskoo ráʼ.

Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu

w22.03 5 kutriga̱ 11

Ikháán ma̱ndoo matriʼkuminaʼ

11 Gajmañaaʼ maguiyaaʼ xtayáá dí Jeobá naguiyuuʼ kaʼyoo (Sal. 97:10). Náa Biblia naʼthí dí Jeobá naguiyuuʼ kaʼñún ‹bi̱ nuxuximi̱jna̱, bi̱ nuni nduwaʼ, ga̱jma̱a̱ bi̱ nuradíin bi̱ nda̱a̱ rí eni̱› (Prov. 6:16, 17). Ma̱ngaa “xa̱bu̱ bi̱ nagudíin a̱ngui̱i̱n ga̱jma̱a̱ bi̱ naʼni nduwaʼ” (Sal. 5:6). Jeobá naguiyuuʼ dí maguma xúgíʼ rígi̱, ikha jngóo dí niʼnigámbíin xúgínʼ bi̱ nini dí raʼkhí nákha nixtáa Noé, numuu rí nini dí marígá wéñuʼ dí raʼkhí náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ (Gén. 6:13). I̱mba̱ rí Jeobá nditháan tsíyoo gáʼyoo nindxu̱u̱ rí niʼthúu̱n gaʼyee Malaquías: Dí mbáa maʼninduwaaʼ a̱ʼgiu̱u̱ i̱ndó numuu rí nandoo maxnúu divorcio. Dios nditháan tsíyoo rí mbuyamajkuíí xa̱bu̱ bi̱ nuni xúʼko̱ ga̱jma̱a̱ ikhaa mandi̱ʼi̱i̱n cuenta (Mal. 2:13-16; Heb. 13:4).

31 MARZO ASNDU 6 ABRIL

GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA PROVERBIOS 7

Gúñeumíjnalú náa tsáʼkhá

w24.07 15, 16 kutriga̱ 8, 9

Guñewumíjna̱ má xúʼko̱ mu xájngutíguáánʼ náa tsáʼkhá

8 Xú káʼnii gándoo gúñewamíjna̱ mu xájngutíguáánʼ náa tsáʼkhá rá. Guʼyáá dí naʼsngúlú náa Proverbios capítulo 7. Ikhí na̱ʼkha̱ raʼthí ga̱jma̱a̱ numuu mbáa dxámá bi̱ nikudaminaʼ mbá aʼkhá mbiiʼ. Ikhaa nibóoʼ ga̱jma̱a̱ mbáa a̱ʼgu̱ bi̱ nabóoʼ gajmíi̱n mbaʼin xa̱bekha. Náa versículo 22 naʼthí dí ikhaa “mbá nacha̱” ni̱jkha̱ náa tsu̱du̱u̱ dxáʼgú. Mú náa versículos dí na̱ʼkha̱ ginii naʼthí dí ikhaa mañu mañuu ni̱jkha̱ kayaaʼ niʼni mbá aʼkhá mbiiʼ.

9 Ndiéjunʼ niʼniuu dí maʼga kayáa makudaminaʼ aʼkhá xá. Ginii, ninújngoo náa kamba̱a̱ “náa mijngii gíʼ goʼwóoʼ a̱ʼgu̱ bugi̱”. Nda̱wa̱á, ni̱jkha̱ mbájmbu náa goʼwóo a̱ʼgu̱ (atraxnuu Proverbios 7:8, 9). Índo̱ ndiʼyoo a̱ʼgu̱ na̱nguá niʼni tsínguminaʼ ni má na̱nguá nindxa̱ʼwáminaʼ maʼga̱a̱, niniñuuʼ dí maxnúu beso ma̱ngaa niʼthúu̱n ga̱jma̱a̱ numuu tsigijñaʼ dí tsímáá dí ikhaa nixnájxi̱, mbáa niʼni xígi̱ kaʼnii mu masngájmuu dí na̱nguá má nindxu̱u̱ mbáa a̱ʼgú ra̱májáanʼ (atraxnuu Proverbios 7:13, 14, 21). Á mu dí dxámá bugi̱ na̱nguá ni̱jkha̱ náa mijngii xtáa a̱ʼgu̱ buʼko̱ táxpatríguíi náa tsáʼkhá.

w15 1/6 19, 20 kutriga̱ 8

Xátatsiʼñáminaʼ matani dí ra̱májánʼ

8 Náa Proverbios 5:8, Biblia naʼthúlúʼ rí muʼni tsíngunʼ náa aʼkhá xóo rí muʼbúlú gajmiúlú mbáa. Náa capítulo 7 ndrígóo Proverbios nuraxnuu historia ndrígóo mbáa dxámá bi̱ nigájnuu pasía mbruʼun, mijngii náa xtáa mbáa a̱ʼgu̱ bi̱ nagujuamínaʼ. Ikhaa wíji̱ náa mbá esquina, kagúwunʼ mbá xtíin rí nasngájma xuyuʼ. Índo̱ ndiʼyoo dxámá nikuʼmaminaʼ náa ikhaa, ni̱ʼkhu̱ rawunʼ ga̱jma̱a̱ niʼthúu̱n mbaʼa rí maʼniuu maxkaxi̱i̱ rí maʼndoo mabóoʼ ga̱jma̱a̱. Índo̱ dxámá nigájnuu náa goʼwóo na̱nguá endxa̱ʼwáminaʼ makudaminaʼ mbá aʼkhá. Numuu rí ikhaa na̱nguá niʼni gaʼduunʼ dí ra̱májánʼ, ikhú nikudaminaʼ aʼkhá. Nda̱wa̱á nimínuuʼ ga̱jma̱a̱ numuu aʼkhá rígi̱. Á mu nindxa̱ʼwáminaʼ dí magíʼnuu mbá dí ra̱májánʼ, ikhaa matsíngunʼ náa a̱ʼgu̱ buʼko̱ (Prov. 7:6-27).

w23.06 23 kutriga̱ 10

Rí mamiñulúʼ kuʼyáá Dios mambáyulú rí mbiʼi xúgi̱ ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á

10 Mbáa xa̱bu̱ bi̱ naguʼwuun mabo̱ó gajmíi̱n mbaʼin, ma̱ndoo maʼni dí mathiyuuʼ, maku̱mu̱u̱ dí nda̱a̱ numuu, asndu ma̱ndoo magiʼdaa mbáa ada̱ dí tségiʼthu̱u̱n o maʼni gachúu familia ndrígóo. Rí itháán májánʼ nindxu̱u̱ dí xúndrigúlú invitación ndrígóo “a̱ʼgú skágunʼ”. Mbaʼin bi̱ najngutíguíin náa tsáʼkhá dí mubu̱únʼ gajmíi̱n xa̱bu̱, nánguá mbájxu̱u̱n gajmiún Jeobá ma̱ngaa nuguaʼdaa nandii dí naʼni dí makhañún (Prov. 7:23, 26). Versículo 18 ndrígóo capítulo 9 naguámbári̱go̱o̱ xígi̱ kaʼnii: “Bi̱ ikhaa nandxaʼwún, kajchún náa majñu̱u̱ʼ iñá wajinʼ”. Á mu xígi̱ kaʼnii gawámbári̱go̱o̱ mbiʼi ndrígún, ndíjkha jngóo mbaʼin xa̱bu̱ nundrigú invitación rígi̱ xá. (Prov. 9:13-18.)

Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu

w24.07 16 kutriga̱ 11

Guñewumíjna̱ má xúʼko̱ mu xájngutíguáánʼ náa tsáʼkhá

11 Ndiéjunʼ ejmañulúʼ rá. Dí raʼkháa i̱ndó ndaʼyóoʼ dí xúʼni̱ mbá aʼkhá mbiiʼ, ma̱ngaa ndayóoʼ muñewamíjna̱ dí xúraʼwíí mbá dí maʼgá kaguáánʼ muxuʼdamíjna̱ aʼkhá. Rígi̱ dí nindoo gáʼthí Salomón nda̱wa̱á dí niʼthí ga̱jma̱a̱ numuu dxámá bi̱ nibóoʼ ga̱jma̱a̱ a̱ʼgu̱ bi̱ ra̱májáanʼ. Ikhaa niʼthí: “Xándatíga̱a̱n náa kambo̱o̱” (Prov. 7:25). Ma̱ngaa niʼthí: “Xádxúʼ mijngii náa ikhaa ga̱jma̱a̱ xádxúʼ kanuu náa rawuunʼ goʼwóoʼ” (Prov. 5:3, 8). Ikha jngóo á mu ikháanʼ na̱nguá eyulú muxuʼdámíjná mbá aʼkhá mbiiʼ, gíʼmaa marájñulú náa mbá xúgíʼ dí migamíi maʼni majngutíguáánʼ náa mbá tsáʼkhá. Rígi̱ ma̱ndoo mani̱ndxu̱u̱ xóo kuwáánʼlú o dí nu̱ʼni̱ mbá rí nakujmaa dí na̱nguá má nindxu̱u̱ ra̱májánʼ, mú gamíi dí maʼga̱ kaguáánʼ majngutíguáánʼ náa mbá tsáʼkhá (Mat. 5:29, 30).

7-13 ABRIL

GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA PROVERBIOS 8

Guʼdxawíín ku̱ma̱ ndrígóo Jesús

cf 130 kutriga̱ 7

“Nandoʼ ka̱yo̱o̱ Anu̱ʼ”

7 Náa versículo 22 naʼthí: “Jeobá niʼni maxtáá ginún kayuʼ asndu nákha xóó nda̱a̱ nditháan dí rígá náa tsu̱du̱u̱ numbaaʼ”. Ajngáa rígi̱ raʼkháa nandoo gáʼthí ga̱jma̱a̱ numuu ku̱ma̱, numuu dí Jeobá xtáa asndu nákhá wajyúuʼ ga̱jma̱a̱ ikhaa gíʼdoo ku̱ma̱, ikha jngóo táʼga̱nú mbóo mbiʼi dí marigá ku̱ma̱ (Salmo 90:2). Mú Jeobá niʼnii Jesús. Ikhaa nindxu̱u̱ bi̱ “niʼni maxtáá ginii kayuʼ”, nindxu̱u̱ “bi̱ nigumaa ginii kayuuʼ náa xúgíʼ dí nigumawíi” (Colosenses 1:15). Jesús nigumaa nákhá xóo tséguma mekhu ga̱jma̱a̱ ku̱ba̱ʼ xó má e̱ʼkha̱ raʼthí náa Proverbios. Ga̱jma̱a̱ ikhaa nindxu̱u̱ Ajngáa o bi̱ naʼthí ajngóo Dios, ikhaa nindxu̱u̱ bi̱ nisngájma kaʼwu ku̱ma̱ dí gíʼdoo Jeobá (Juan 1:1).

w00 15/2 11 kutriga̱ 6

“Ku̱ma̱ ndrígóo Cristo”

6 Científicos nuthi dí naʼni xóo mbá 12,000 millones tsiguʼ dí rígá numbaaʼ. Á mu rígi̱ nindxu̱u̱ gajkhun, nandoo gáʼthúu̱n dí Jesús nixtáa mbayuʼ wéñuuʼ mbóó ga̱jma̱a̱ Anu̱u̱ nákhá xóó tségumariya̱a̱ʼ Adán (atanimbríguii ga̱jma̱a̱ Miqueas 5:2). Mbá najmiin nimbájxu̱u̱n májánʼ wéñuuʼ. Nákhá Jesús ni̱ʼkha̱ xóo xa̱bu̱ numbaaʼ nijmaʼniiʼ xóo bi̱ najmañuu wéñuuʼ, ikhaa niʼthí: “Ikhú ni̱jkhánú nixtáá náa níjniúu [Jeobá] xóo mbáa bi̱ nañajunʼ májánʼ wéñuuʼ, ga̱jma̱a̱ ikhaa ni̱jkha̱nú nindoo kaʼyoʼ mámbá mbiʼi rí ninújngoo, ma̱ngaa nixtáá gagi náa ikhaa xúgíʼ mbiʼi” (Proverbios 8:30). Nakujmaa kaʼwu rí Jesús nijmañuu wéñuuʼ náa xúgíʼ mbiʼi dí nixtáa mbóó ga̱jma̱a̱ Jeobá (1 Juan 4:8). I̱ndó Jesús ni̱jkha̱nú nininiiʼ, nindxa̱ʼwa̱mínáʼ, nikumu̱u̱ ga̱jma̱a̱ niʼni xó ma Anu̱u̱ (Mateo 11:27).

w09 15/4 31 kutriga̱ 14

Gangajulú ñajunʼ dí niʼni Jesús, bi̱ ma̱ngaa nagú mbiʼyuu David o Salomón bi̱ itháán mba̱a̱

14 Nixtáa mbáwíi xa̱bu̱ bi̱ najmañuu itháán ki xóo Salomón, ikhaa ninindxu̱u̱ Jesucristo. Ikhaa mínaaʼ niʼthí rí ikhaa “itháan gíʼdoo numuu ki xóo Salomón” (Mat. 12:42). Jesús niʼthí ajngáa dí na̱jkha̱ kaguáanʼ rí makuwáanʼ kámuu mbiʼi (Juan 6:68). Mbá xkri̱da, náa discurso dí nixná náa kúbá, niʼthí ga̱jma̱a̱ numuu tikhu dí na̱ʼkha̱ náa libro ndrígóo Proverbios. Salomón niʼthí ga̱jma̱a̱ numuu mbaʼa enii dí naʼni makuwá gagi xa̱bi̱i̱ Jeobá (Prov. 3:13; 8:32, 33; 14:21; 16:20). Ga̱jma̱a̱ Jesús niʼthí dí muʼni ñajuunʼ Jeobá nindxu̱u̱ dí phú naʼni makuwaa gagi, xóo dí maguáʼthi̱i̱n mambanúu dí nakudaminaʼ maʼni. Niʼthí: “Gagi kúwá bi̱ nduyáá rí nda̱ñúnʼ mbuyáaʼ Dios, numuu rí ikhiin kaʼñún náa rí maʼtáñajunʼ Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios bi̱ xtáa mekhuíí” (Mat. 5:3). Bi̱ nugíʼ nunimbaníí dí niʼsngáa Jesús, nagún kanuu itháán náa Jeobá, náa “na̱ʼkha̱ rí nandoo nduʼyalu” (Sal. 36:9; Prov. 22:11; Mat. 5:8). Cristo nindxu̱u̱ xóo “ku̱ma̱ ndrígóo Dios” (1 Cor. 1:24, 30). Ma̱ngaa numuu dí nindxu̱u̱ Rey Mesiánico, najmañuu wéñuuʼ (Isa. 11:2).

Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu

w22.10 18, 19, kutriga̱ 1, 2

“Ku̱ma̱ rí nindxu̱u̱ gajkhun nandxaʼwá náa kamba̱a̱”

1 NÁA mbaʼa xuajen dí rígá náa xúgíʼ numbaaʼ matañun bi̱ nutaraʼa ga̱jma̱a̱ gagi numuu Reino nuxnaraʼa i̱yi̱i̱ʼ náa nanújngúún mbaʼin xa̱bu̱. Lá nitruguambáá má ikháán náa najuiʼtaraʼa xóo rígi̱ rá. Á mu nitani̱ má, mbáa na̱ʼkha̱ náa edxa̱ʼ mbá rí nambríguii ga̱jma̱a̱ rí naʼthí náa Proverbios, índo̱ naʼthí dí ku̱ma̱ nandxaʼwá náa kúwá mbaʼin xa̱bu̱ mu mudxawíín consejo ndrígóo (atraxnuu Proverbios 1:20, 21). Náa Biblia ga̱jma̱a̱ náa i̱yi̱i̱ʼ ndrígúlú na̱ʼkhá “ku̱ma̱ rí nindxu̱u̱ gajkhun”: Ku̱ma̱ ndrígóo Jeobá. Ajngáa rígi̱ nindxu̱u̱ rí ndañún mudxawíín xa̱bu̱ mú mambáñún makuwá nda̱wa̱á. Nanigulúʼ índo̱ nduʼyáá rí mbáa nagruigú i̱yi̱i̱ʼ ndrígúlú. Mú raʼkháa xúgíinʼ nanigúun. Tikhun asndu tsíñún má maratúun ga̱jma̱a̱ numuu Biblia eʼwíínʼ nunduʼwajmanʼlú nakumu̱ún rí Biblia nindxu̱u̱ mbá i̱yi̱i̱ʼ wayuu. Ma̱ngaa eʼwíínʼ nutanumulú ga̱jma̱a̱ numuu rí najmañulúʼ náa Biblia, nuthí rí bi̱ nduyamajkuíí Biblia tséniñáʼ matani rí nanigua̱ʼ. Ga̱jma̱a̱ tséyamajkuíí rí nunimbu̱ún maski má xúʼko̱, Jeobá bi̱ májánʼ a̱jkiu̱u̱n naniñuʼ rí xúgíinʼ xa̱bu̱ majmañún ku̱ma̱ rí nindxu̱u̱ gajkhun. Xú káʼnii eʼni xá.

2 Jeobá najmuu Biblia mu xa̱bu̱ mudxawíín ku̱ma̱ dí gajkhun. Mbaʼin má xa̱bu̱ bi̱ kúwá náa numbaaʼ guaʼdáá libro rígi̱. Ndiéjunʼ gándoo gúʼthá ga̱jma̱a̱ numuu i̱yi̱i̱ʼ ndrígúlú dí nagájnuu náa Biblia rá. Núma̱aʼ má ga̱jma̱a̱ numuu rí Jeobá naʼni tsajkurámúu ñajunʼ rígi̱, rígá i̱yi̱i̱ʼ ndrígúlú náa itháan rí 1,000 ajngáa. Bi̱ nudxawíín, xóo muʼthá bi̱ nuraxnuu Biblia ga̱jma̱a̱ i̱yi̱i̱ʼ ndrígúlú nugíiʼ nuni rí najmañún ga̱jma̱a̱ nambáñun maski má mbaʼin xa̱bu̱ nuraʼwíí dí xúdxawíín ku̱ma̱ rí nindxu̱u̱ gajkhun. Índo̱ ikhiin nuraʼwíi rí muni, nakumu̱ún kuyamijná i̱ndó ikhiin o nunimbu̱ún rí nuthi eʼwíinʼ xa̱bu̱. Mbáa nguáná asndu tsíñún gúyulú numuu rí nanigulúʼ muʼnimbulúʼ rí naʼthí náa Biblia. Náa artículo rígi̱ muʼthá náa numuu xa̱bu̱ nuni xúʼko̱. Mú, ginii mbuʼyáá xú káʼnii gándoo muxkamaa ku̱ma̱ rí na̱ʼkha̱ náa Jeobá.

14-20 ABRIL

GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA PROVERBIOS 9

Ganindxa̱a̱ʼ mbáa bi̱ najmañuu, raʼkháa bi̱ natsíjma

w22.02 9 kutriga̱ 4

“Atadxuun dí gutha̱a̱n bi̱ nakru̱ʼu̱u̱n”

Tséʼñulu gakhii rí mbuʼyáá dí ni̱ndxu̱lú xa̱bu̱ aʼkhá, mu dí phú gajkhun nindxu̱u̱ dí nguáná naʼñulú gakhii mundrígúlú consejo dí mbájmbu o asndu nguáná makiʼnáánʼ. Náá numuu rá. Numuu rí índo̱ mbáa naʼthúlú náa nakiéʼkulu naʼni gakhii mundrígúlú consejo (atraxnuu Eclesiastés 7:9). Mbáa muʼthá rí bi̱ naxnáa consejo tséʼyoo májánʼ o asndu makiʼnáánʼlú ga̱jma̱a̱ numuu xóo niʼthúlu. Nguáná asndu muʼthá: “Tsáá nindxu̱u̱ ikhaa mu maxnúʼ consejo, ¡ikhaa ma̱ngaa nakiéʼkúun!”. Itháán á mu tsénigulú mundrígúlú consejo, mbáa rúʼko̱ gaʼni dí xuʼnimbulú ga̱jma̱a̱ muʼthán i̱mba̱a̱ xa̱bu̱ mu maʼthúlú dí nandulú muʼdxawíín.

w22.02 12, 13 kutriga̱ 12-14

“Atadxuun dí gutha̱a̱n bi̱ nakru̱ʼu̱u̱n”

12 Dí manindxu̱lú xa̱bu̱ guabaaʼ nambáyulú mu mundriʼgú consejo. Ma̱ngaa nambáyulú mbuʼyáá dí nindxulú xa̱bu̱ aʼkhá ga̱jma̱a̱ nakiéʼkulu. Xó má ndiʼyáá rí Job mixtiʼkhu kayuuʼ xóo nikumu̱u̱ nákha ginii, mú ndáwa̱á niriʼkhuu dí nindxa̱ʼwáminaʼ. Ninindxu̱u̱ xa̱bu̱ guabaaʼ ga̱jma̱a̱ nigruigú consejo rí nixnúu Elihú bi̱ kaʼnííʼ dxáma̱á ki xóo ikhaa (Job 32:6, 7). Jeobá niʼni tsajkurámaaʼ Job numuu dí ninindxu̱u̱ xa̱bu̱ guabaaʼ. Dí manindxu̱lú xa̱bu̱ guabaaʼ nambáyulú muʼnimbulú consejo, maski asndu nakumulú dí na̱nguá má eyulú, mu itháán índo̱ naxnúlú mbáa ndxájulú bi̱ itháán chíʼgíiʼ ki xóo ikháánʼ. Mbáa ndxájulú bi̱ kayá edxu̱u̱ bi̱ na̱ʼkha̱ náa Canadá naʼthí: “Ikháanʼ tséʼyamijnálú xó má eyulú eʼwíinʼ, ikha jngóo xándoo mambájxulu gajmiúlú Jeobá á mu nimbáa tséxprigulu”. Xúgiáánʼ ndayóoʼ dí muʼnimíjna muguaʼdáá cualidad dí na̱ʼkha̱ náa espíritu santo ga̱jma̱a̱ muʼsngáa májánʼ (atraxnuu Salmo 141:5).

13 Dios naxnúlú consejo numuu rí nandoo kaʼyulú ga̱jma̱a̱ naʼni rígi̱ numuu rí nandoo dí makuwáanʼlu májánʼ (Prov. 4:20-22). Najmuu Biblia mu maxnúlú consejo ga̱jma̱a̱ náa i̱ʼwáʼ i̱yi̱ʼ dí naxnúlú xuajñuu ma̱ngaa najmiuu a̱ngiu̱lú bi̱ nambájxu̱u̱ májánʼ gajmíi mu muxnulú consejo, xúʼko̱ nasngájma rí nandoo kaʼyulú. Xó má eʼthí náa Hebreos 12:9, 10, dí “naʼni mu mambáyulú má ikháanʼ”.

14 Gundxaʼwamíjna̱ náá numuu rí nuxnulu consejo, raʼkháa náa ajngáa dí najmún mu muthulú. Mbáa nguáná makumulú rí bi̱ naxnúlú consejo na̱nguá exnulú xó má kaʼyoo. Gajkhun má dí mbáa bi̱ naxná consejo gíʼmaa mandxaʼwóo májánʼ edxu̱u̱ xú káʼnii gáʼthulú, mu xúʼko̱ xáʼñulú gakhii mundrígúlú consejo (Gál. 6:1). Á mu ikháanʼ nindxulú bi̱ nagruigú consejo, gíʼmaa mundxaʼwamíjna̱ náá numuu rí nuxnulu consejo, itháán á mu nakumulú dí na̱nguá nixnulu xó má kaʼyoo. “Maski ajndu tánigulú xóo nixnúlú consejo, ma̱ndoo muraximíjna̱lú. Lá gajkhun nindxu̱u̱ dí niʼthúnʼ xáʼ. Lá ma̱ndoo dí xáyejxuu xóo niʼthúnʼ ga̱jma̱a̱ mbaʼyaʼ xóo ma̱ndoo mambáyuʼ consejo rúʼko̱ ráʼ”. Májánʼ gáʼni índo̱ gúxnulú consejo mbuʼyáʼ xóo ma̱ndoo mambáyulú (Prov. 15:31).

w01 15/5 30 kutriga̱ 1, 2

Á mu najmañulú, ma̱ndoo makuwáanʼ mbayuʼ mbiʼi

Índo̱ nuxpriguíí mbáa xa̱bu̱ bi̱ najmañuu, tséʼni xóo eʼni xa̱bu̱ bi̱ natsíjma. Salomón niʼthí: “Araxnáá ikha mbáa bi̱ ndaʼyoo, ga̱jma̱a̱ mikro̱ʼo̱o̱ itháan. Arasngáá mbáa bi̱ májáanʼ ga̱jma̱a̱ mikro̱ʼo̱o̱ itháan” (Proverbios 9:8b, 9a). Xa̱bu̱ bi̱ najmañuu ndaʼyoo “rí índo̱ nuxpriguáaʼ tséʼni rí manigua̱a̱ʼ nagawáanʼ. Mú nda̱wa̱á, bi̱ najuaxpríguíí naʼni rí ma̱jma̱a̱ náa ikhaa dí tsímáá ga̱jma̱a̱ rí májánʼ” (Hebreos 12:11). Maski ajndu índo̱ naxprígulú nagawúnlú, mú ndíjkha rí xuʼdxawíín á mu maʼni dí majmañulú itháán rá.

Salomón niʼnirámáʼ xóó: “Arasngáá mbáa bi̱ májáanʼ ga̱jma̱a̱ mikro̱ʼo̱o̱ itháan” (Proverbios 9:9b). Ra̱ʼkhá tháán nadxulú índo̱ nduʼyáá dí bi̱ wanii nundrígú ajngóo Jeobá ga̱jma̱a̱ nuxnájximijna̱ náa ikhaa. Ikha jngóo guʼnimíjna majmañulú má xúʼko̱ tséʼniuu á mu nakru̱ʼu̱lú má o á mu mbayuʼ má kúwaaʼ.

w01 15/5 30 kutriga̱ 5

Á mu najmañulú, ma̱ndoo makuwáanʼ mbayuʼ mbiʼi

Mámbáa kaʼyoo mbayáʼ rí majmañuu itháán. Salomón niʼthí: “Á mu nataniminaʼ majmañaaʼ, mambáyáaʼ má ikháánʼ, mú á mu nindxa̱a̱ʼ mbáa bi̱ natsíjmaa, ikháán má gátaminii” (Proverbios 9:12). Bi̱ najmañuu nambáyúu má ikhaa rí nakro̱ʼo̱o̱ ga̱jma̱a̱ bi̱ natsíjmaa, aʼkhúun má ikhaa índo̱ naminuuʼ. Numuu rí mámbáa má nada̱a̱ʼ dí naʼni, ikha jngóo guʼnimíjna majmañulú má xúʼko̱ (Proverbios 2:2).

Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu

w23.06 22, 23 kutriga̱ 9, 10

Rí mamiñulúʼ kuʼyáá Dios mambáyulú rí mbiʼi xúgi̱ ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á

9 Rígá mbaʼa rí gíʼdoo numuu mu xúʼbulú xkawiʼ kayuuʼ gajmiulúʼ mbáa. Libro ndrígóo Proverbios naʼthí dí “a̱ʼgú skágunʼ”naʼthí dí “itháan taun iyaʼ rí niguma kuʼwáʼ”. Ndiéjunʼ eyoo gáʼthúu̱n “iyaʼ rí niguma kuʼwáʼ” rá. Náa Biblia nambríguii iyaʼ dí naxnáa tsiakii ga̱jma̱a̱ índo̱ xa̱bu̱ bi̱ nidamijná nubu̱únʼ mbríguu (Prov. 5:15-18). Bi̱ ninigu̱u̱nʼ ma̱ndoo má mubu̱únʼ gajmiún guʼñu̱ún xó má kaʼyoo. Mú, “iyaʼ rí niguma kuʼwáʼ” nindxu̱u̱ mixtiʼkhu kayuuʼ. Mbáa rígi̱ nandoo gáʼthúu̱n índo̱ xa̱bu̱ bi̱ tsédamijná, nubu̱únʼ xkawiiʼ kayuuʼ. Mbaʼa nuthu naguma nguʼwáá, ikháá xó mbá kuʼwáʼ naʼni índo̱ tséyáá. Bi̱ nuni̱ rígi̱ asndu naku̱mu̱ún dí taun nindxu̱u̱ “iyaʼ rí niguma kuʼwáʼ” numuu dí eʼwíinʼ tséyáá dí nuni̱i̱. Mú nuninduwamijná. Jeobá ndaʼyoo xúgíʼ dí erígá, xándoo muʼninduwaalú ikhaa. Nda̱a̱ imbo̱o̱ dí itháán miʼkhu̱u̱n ki xóo ni xámbájxulú gajmiulú Jeobá. Ra̱ʼkhá tháán miʼkhu̱u̱n rúʼko̱ (1 Cor. 6:9, 10). Mú rígá xóó itháan.

10 Mbáa xa̱bu̱ bi̱ naguʼwuun mabo̱ó gajmíi̱n mbaʼin, ma̱ndoo maʼni dí mathiyuuʼ, maku̱mu̱u̱ dí nda̱a̱ numuu, asndu ma̱ndoo magiʼdaa mbáa ada̱ dí tségiʼthu̱u̱n o maʼni gachúu familia ndrígóo. Rí itháán májánʼ nindxu̱u̱ dí xúndrigúlú invitación ndrígóo “a̱ʼgú skágunʼ”. Mbaʼin bi̱ najngutíguíin náa tsáʼkhá dí mubu̱únʼ gajmíi̱n xa̱bu̱, nánguá mbájxu̱u̱n gajmiún Jeobá ma̱ngaa nuguaʼdaa nandii dí naʼni dí makhañún (Prov. 7:23, 26). Versículo 18 ndrígóo capítulo 9 naguámbári̱go̱o̱ xígi̱ kaʼnii: “Bi̱ ikhaa nandxaʼwún, kajchún náa majñu̱u̱ʼ iñá wajinʼ”. Á mu xígi̱ kaʼnii gawámbári̱go̱o̱ mbiʼi ndrígún, ndíjkha jngóo mbaʼin xa̱bu̱ nundrigú invitación rígi̱ xá. (Prov. 9:13-18.)

21-27 ABRIL

GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA PROVERBIOS 10

Ndiéjunʼ nindxu̱u̱ dí phú naʼni makuwáanʼ gagi rá.

w01 15/7 25 kutriga̱ 1-3

Naguma tsajkurámaaʼ xa̱bu̱ jmbii

I̱mba̱ dí xóo naguma tsajkurámaaʼ mbáa xa̱bu̱ jmbii. Ikhaa nindxu̱u̱ dí na̱ʼkha̱ raʼthí náa Proverbios 10:4, 5, ikhí naʼthí: “Xa̱bu̱ bi̱ najmañuu nañajunʼ gakhi̱i̱ ga̱jma̱a̱ nagujxi̱i̱ dí naʼdu índo̱ naʼni ruʼphu, mú xa̱bu̱ bi̱ naʼgu xúgíʼ mbiʼi nda̱a̱ rí egujxi̱i̱ índo̱ naʼni ruʼphu rígi̱ naʼni dí maguma majti̱i̱ má ikhaa”.

Ajngáa dí niʼthí rey nigiʼdoo wéñuuʼ numuu náa xa̱bu̱ bi̱ nuñajunʼ náa naxtagimbóo rí nijuiʼdu, numuu dí índo̱ naxtagimbóo dí najma̱a̱ tséyóoʼ dí mu̱nuʼ xa̱bu̱, ikhiin gíʼmaa muñajunʼ káñii mbiʼi. Ikha jngóo mangáanʼ gíʼmaa muʼni xúgíʼ xó ma eʼngo̱o̱.

Índo̱ Jesús niʼthún xa̱bi̱i̱ ajngáa dí nuxkamaa náa Mateo 9:35-38, náa niʼthí: “Mba̱a̱ rí nijma̱a̱ náa nijuaʼdu, mú káaʼ nguéjmi̱i̱n bi̱ nuñajunʼ. Ikha jngóo gutakáñíí [Jeobá Dios] bi̱ kaʼyoo magu̱u̱ rí nijma̱a̱, mu makungui̱i̱nʼ ñumbáá mugimbóo rí nijma̱a̱”. Ikhaa nindxa̱ʼwáminaʼ ga̱jma̱a̱ numún xa̱bu̱, raʼkháa ga̱jma̱a̱ numuu tsígáʼ. Nakujmaa kaʼwu dí rígá má xawii maxtagi̱jxi̱i̱ dí nijuiʼdu, numuu dí náa Conmemoración dí nirígá nákhá tsiguʼ 2000 nigún mbá catorce millones dí xa̱bu̱, xóo muʼthá itháán mbaʼin ki xóo mbá xúgíinʼ Testigos náa xúgíʼ numbaaʼ (Juan 4:35). Ikháanʼ bi̱ nindxu̱lú xa̱bi̱i̱ Jeobá nunda̱ʼa̱a̱ ikhaa dí makungui̱i̱nʼ itháan bi̱ muñajunʼ. Mú ma̱ngaa nuʼgímíjna muʼnimbaníí rí nunda̱ʼa̱a̱ náa nuʼtákáñíí índo̱ nuʼtáruʼun xa̱bu̱ (Mateo 28:19, 20). Xú káʼnii eʼni tsajkurámáanʼ Jeobá ga̱jma̱a̱ numuu ñajunʼ dí kúwáanʼ ruʼnilú rá. Nákhá tsiguʼ 2000 nijngún iyááʼ itháán dí doscientos ochenta mil xa̱bu̱, bi̱ mangiin nunimíjna̱ má xúʼko̱ mutaraʼa o musngáa májánʼ ga̱jma̱a̱ numuu Ajngáa rawunʼ Dios. Ikha jngóo ganigulú ñajunʼ rígi̱, dí muʼtáruʼun xa̱bu̱.

w01 15/9 24, 25

Gangruigulú náa kamba̱a̱ dí nindxu̱u̱ jmbu

Salomón niʼthí náa Proverbios 10:15, 16 ndíjkha dí gíʼdoo numuu muʼni dí májánʼ. Ikhaa niʼthí: “Xa̱bu̱ rico naku̱mu̱u̱ dí xúgíʼ dí gíʼdoo nindxu̱u̱ xó mbá xuajen dí kugumáʼánʼ, mú xa̱bu̱ gínáa namínuʼ numuu dí ndaa dí gíʼdoo. Rí naʼni mbáa xa̱bu̱ májánʼ naʼni dí maxtáa, mú dí naʼni mbáa xa̱bu̱ ra̱májánʼ na̱jkha̱ kayáa makudaminaʼ aʼkhá”.

Rí kuaʼdáálú ma̱ndoo mañewu̱nlú náa mbáa gamiéjunʼ dí ma̱ndoo muraʼníí, xó má xuajen dí kugumáʼánʼ nañewu̱u̱n xa̱bu̱ bi̱ kúwá ikhí, mú índo̱ nuraʼníí mbá gamiéjunʼ ra̱ʼkhá tháán gakhi̱i̱ eʼni numuu dí ndaa dí kuaʼdáálú (Eclesiastés 7:12). Mú, mbáa rey Salomón ma̱ngaa nindoo gaʼthí ndiéjunʼ dí gamíi magíʼnuu mbáa xa̱bu̱ rico ga̱jma̱a̱ mbáa xa̱bu̱ gínáa. Mbáa xa̱bu̱ rico mandxaʼwáminaʼ dí xúgíʼ dí gíʼdoo nindxu̱u̱ xóo mbá xtájtsí dí mañewu̱u̱n (Proverbios 18:11). Ga̱jma̱a̱ mbáa xa̱bu̱ gínáa mbáa mandxaʼwáminaʼ dí numuu dí nda̱a̱ dí gíʼdoo, nda̱a̱ má dí kíʼthu̱u̱n nda̱wa̱á. Xó má eʼyáá mbá najmiin tséni̱ dí naniguuʼ Dios.

Mú, mbáa xa̱bu̱ májánʼ tséʼniuu á mu xí gíʼdoo o na̱nguá gíʼdoo wéñuuʼ, ikhaa naxtáa gagi ga̱jma̱a̱ dí gíʼdoo ga̱jma̱a̱ nambájxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ Dios. Xa̱bu̱ bi̱ naʼni dí nanigu̱u̱ʼ Dios, tséʼniuu á mu gíʼdoo o na̱nguá, naxtáa gagi xúgi̱ ga̱jma̱a̱ nagi̱ʼthu̱u̱n dí nda̱wa̱á maxtáa kámuu (Job 42:10-13). Mú, mbáa xa̱bu̱ ra̱májáanʼ maski ajndu gíʼdoo tséjmañuu majmuu májánʼ, numuu rí na̱nguá exnáa núma̱aʼ a̱jma̱a̱ numuu dí gíʼdoo ga̱jma̱a̱ tséʼni̱ dí naniguuʼ Dios. Ikha jngóo itháán gíʼdoo numuu dí muguajún jmbu ki xóo dí muguáʼdáá wéñuuʼ.

it-1 309

Maguma tsajkurámááʼ

Jeobá naʼni tsajkurámááʼ xa̱bu̱. “Rí maʼni tsajkurámáánʼ Jeobá rúʼko̱ rí naʼni muguaʼdáá, ga̱jma̱a̱ tséʼni muguaʼdáá gaʼkhu” (Pr 10:22.) Jeobá naʼni tsajkurámíínʼ xa̱bu̱ bi̱ ikhaa nagruiguíin, ikhaa nañewu̱u̱n, naxnún ikha, naʼni dí magajnúu májánʼ dí nuni̱ ga̱jma̱a̱ naxnún dí nda̱ñúunʼ.

Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu

w20.08 17 kutriga̱ 12

Rí matuxi̱ín xa̱bu̱ nda̱wa̱á nasngájma ngajua, rí najmañuu jma̱a̱ rí naʼngo̱o̱ a̱jkiu̱u̱n Dios

12 Bi̱ gákuwá náa gáʼtañajunʼ Reino, xúgínʼ xa̱bi̱i̱ Dios mbuʼyáá dí naʼthí náa Proverbios 10:22 mani̱ndxu̱u̱ gajkhun: “Rí maʼni tsajkurámáánʼ Jeobá rúʼko̱ rí naʼni muguaʼdáá, ga̱jma̱a̱ tséʼni muguaʼdáá gaʼkhu”. Ga̱jma̱a̱ xi̱ʼ kaʼwu ndrígóo Dios gaʼni rí mambáxu̱u̱n itháan májánʼ gajmiún ikhaa xó muʼthá rí mani̱ndxu̱ún itháan xóo Cristo ga̱jma̱a̱ mani̱ndxu̱ún jmbiin (Juan 13:15-17; Efes. 4:23, 24). Mámbá mbiʼi mani̱ndxu̱ún itháan míjínʼ xa̱bu̱ ga̱jma̱a̱ ní xaguaʼdáá nandii. ¡Ra̱ʼkhá tháán gagi gákuwáanʼ! (Job 33:25). Mú xú káʼnii gándoo gámbáyaʼ ikháán rí mbiʼi xúgi̱ matatsaʼwamínáʼ xóo gáʼni índo̱ gagabi̱ín xa̱bu̱ nda̱wa̱á rá.

28 ABRIL ASNDU 4 MAYO

GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA PROVERBIOS 11

¡Xárata̱!

w02 15/5 26 kutriga̱ 4

Bi̱ nuni̱ rí májánʼ, nambáñun dí nuguajún jmbu

Rí nuni̱ xa̱bu̱ bi̱ míjíinʼ nambáñun eʼwíinʼ, mú dí nuni̱ xa̱bu̱ ra̱míjínʼ naʼni mumíniiʼ eʼwíinʼ. Rey Salomón niʼthí: “Ajngáa dí naʼthí xa̱bu̱ bi̱ nindxu̱u̱ apóstata naʼni dí ndxájuu maʼni dí raʼkhí, mú xa̱bu̱ bi̱ míjíinʼ naʼni káwíin ku̱ma̱ dí guáʼdáá” (Proverbios 11:9). Xúgiáanʼ nduʼyáá dí índo̱ mbáa xa̱bu̱ naʼthí dí raʼkhí, naʼni xtujtaa ga̱jma̱a̱ naʼthí ajngáa dí tsaga, naʼni gawúúnʼ eʼwíinʼ. Mú, xa̱bu̱ bi̱ májáanʼ, nandxa̱ʼwa̱mínáʼ májánʼ ajngáa dí naʼthí, ga̱jma̱a̱ tséni gawúúnʼ eʼwíinʼ. Rí najmañuu ga̱jma̱a̱ rí nawi̱ji̱ jmbu nambáyúu mbaʼyoo dí ragájkhun nindxu̱u̱ rí nuthi xa̱bu̱ bi̱ nuxrui̱ga̱a̱.

w02 15/5 27 kutriga̱ 2, 3

Bi̱ nuni̱ rí májánʼ, nambáñun dí nuguajún jmbu

Índo̱ náa mbá xuajen kúwá xa̱bu̱ bi̱ nuni̱ rí májánʼ, naʼni dí xúgíinʼ makuwá tsímáá, makuwá májánʼ ga̱jma̱a̱ xúgíinʼ numbayumíjna. Rígi̱ naʼni dí náa xuajen rúʼko̱ marigá rí májánʼ. Mú, á mu náa mbá xuajen kúwá xa̱bu̱ bi̱ nuni̱ xtujtaa ga̱jma̱a̱ nuthi dí raʼkhí, naʼni dí xúgíinʼ xákúwá gagi, xákúwá mbóó jnduʼ ga̱jma̱a̱ naguáʼdáá xkujndu, itháán á mu nindxu̱ún xa̱bu̱ bi̱ najmaʼnunʼ. Ga̱jma̱a̱ náa xuajen rígi̱ tsérígá mbá májánʼ awan numuu dí xa̱bu̱ nuni̱ dí raʼkhí, nanujgurámún xtángoo ga̱jma̱a̱ mbáa naʼni dí xa̱bu̱ xáguáʼdáá mbújkha̱a̱ dí ndañúunʼ.

Ajngáa dí na̱ʼkha̱ raʼthí náa Proverbios 11:11 ma̱ngaa ma̱ndoo mambáñún xa̱bi̱i̱ Jeobá bi̱ kúwá náa mbá congregación rí nambríguíin ga̱jma̱a̱ mbá xuajen. Náa congregación rí kúwá xa̱bu̱ bi̱ nuni̱ ñajuunʼ Dios ga̱jma̱a̱ nuni̱ rí jmbu, naʼni dí xúgíinʼ makuwá gagi ga̱jma̱a̱ dí xúgíinʼ mbuyamajkuíí Dios xó má kaʼyoo. Jeobá naʼni tsájkurámiin bi̱ kúwá náa congregación rígi̱ ga̱jma̱a̱ rígi̱ naʼni dí xúgíinʼ muni̱ dí naniguuʼ ikhaa. Mú, mbáa nguáná ma̱ndoo makuwá tikhun bi̱ xánigu̱u̱nʼ ga̱jma̱a̱ muthi dí raʼkhí ga̱jma̱a̱ numuu awan dí xtáa rarígá. Rígi̱ gamíi maʼni dí eʼwíinʼ mangiin maguánú muni̱ dí raʼkhí (Hebreos 12:15). Xa̱bu̱ nuni̱ xígi̱ kaʼnii numuu dí nandún mutañajunʼ. Nuthi dí raʼkhí ga̱jma̱a̱ numuu congregación o ga̱jma̱a̱ numún a̱ngiu̱lú bi̱ kuya̱ edxu̱u̱, ga̱jma̱a̱ rígi̱ naʼni dí a̱ngiu̱lú xákúwá mbá kambájxu̱u̱n. Mú, ragíʼmaa muʼdxawíín dí ikhiin nuthi ga̱jma̱a̱ gíʼmaa muʼni tsiakimijna mambájxulú itháán májánʼ gajmiúlú Dios, mu xúʼko̱ muʼni dí a̱ngiu̱lú makuwá tsímáá ga̱jma̱a̱ makuwá mbóó jnduʼ náa congregación.

w20.03 22 kutriga̱ 12, 13

Nguáná ma̱ndoo muʼthá rá.

12 Ndiéjunʼ e̱ʼni̱ índo̱ nduʼyáá rí mbáa ndxájulú ndaʼyoo mbá dí ragíʼmaa maʼthí rá. Mbá xkri̱da, á mu nuniʼni̱i̱ʼ mbáa ndxájulú bi̱ xtáa náa xuajen rí tséniñu̱u̱ʼ mutaraʼa, lá nunda̱ʼa̱a̱ mu maʼthúlú xú káʼnii eni a̱ngiu̱lú mu mutaraʼa ráʼ. Gajkhun má rí májánʼ eʼnilú. Numuu rí nandulú kuʼñúún a̱ngiu̱lú ga̱jma̱a̱ naxmiéjunlu mbuʼyáá xóo kúwi̱i̱n, ma̱ngaa nandulú dí rúʼko̱ gúʼtalu índo̱ nuʼtájkáan ga̱jma̱a̱ numún. Mú, náa xóo rígi̱ mbaʼyóoʼ rí “majmuluʼ freno” ga̱jma̱a̱ xúʼthá nimbá. Rí mutsudáalú mbáa maʼthí ga̱jma̱a̱ mbá dí rakáʼyoo maʼthí, kuwáánʼ rusngajmá rí nda̱a̱ gamajkulú náa xa̱bu̱ buʼko̱, ga̱jma̱a̱ náa a̱ngiu̱lú bi̱ nikumu̱ún kuyáá rí xáʼthúu̱n nimbáa. Gajkhun má rí tsíyulú mu̱ʼni̱ mbá rí maʼni maʼniún itháan gakhi̱i̱ a̱ngiu̱lú bi̱ kúwá náa xuajen rí tséniñunʼ mutaraʼa. Ma̱ngaa, nimbáa ndxájulú bi̱ xtáa náa xuajen rúʼko̱ xáʼthí ga̱jma̱a̱ numuu xú káʼnii eni índo̱ nutaraʼa o i̱ʼwáʼ ñajunʼ rí nuni náa xuajñuu Dios.

13 Bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ nunimbáníí rí naʼthí náa Proverbios 11:13 (atraxnuu). Nuni̱ numuu rí tséthún eʼwíinʼ dí rakáʼyoo muthi. Gajkhun má, mu matani rígi̱ nindxu̱u̱ gakhi̱i̱, mú, itháan náa xa̱bu̱ gajmii. Xa̱bu̱ gajmii nandún kuyamijná itháán índo̱ nutamijná xóo káʼnii endxa̱ʼwa̱a̱ edxu̱ún, xóo eku̱mu̱ún ga̱jma̱a̱ rí naʼni maxmiéjúnʼ. Mú bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ nduyáá dí “ragíʼmaa muthi” ga̱jma̱a̱ numún a̱ngiu̱lú náa congregación. Á mu nuni̱, eʼwíinʼ xúnimbu̱u̱n kuñún ga̱jma̱a̱ muni gachíí mbiʼñún. Bi̱ guáʼdáá ñajunʼ rígi̱ náa congregación “xáʼni a̱jma̱ rajúúnʼ” (1 Tim. 3:8; nota). Xóo muʼthá, ragíʼmaa muninduwiinʼ eʼwíinʼ ni má rí muni xtujtaa. Á mu mbáa bi̱ kayá edxu̱u̱ nandoo kaʼyoo a̱ʼgiu̱u̱, xáʼthúu̱n mbá dí tséyóoʼ má maʼdxaun.

Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu

g20.1 11, kúgumaʼá

Xóo gátani mu xáxmiéjuanʼ

“RÍ MATANI RÍ MÁJÁNʼ NAYAMBÁÁ MU XÁXMIÉJUANʼ”

“Xa̱bu̱ bi̱ májáanʼ nambáyuminaʼ má ikhaa, mú xa̱bu̱ bi̱ ra̱májáanʼ naʼni gínáminaʼ má ikhaa” (PROVERBIOS 11:17).

Náa libro ndrígóo doctor Tim Cantopher rí mbiʼyuu Overcoming Stress (Xóo gátani mu xáxmiéjuanʼ), naʼthí “rí matani rí májánʼ nayambáá mu xáxmiéjuanʼ”. Índo̱ nuʼniu̱u̱n rí májánʼ eʼwíinʼ naʼni rí makuwáanʼ itháan májánʼ ga̱jma̱a̱ gagi. Mú mbáa xa̱bu̱ bi̱ naʼni gíníin eʼwíinʼ ga̱jma̱a̱ naʼni dí ra̱májánʼ na̱nguá xtáa gagi numuu rí natsínguminaʼ náa eʼwíinʼ.

Ma̱ngaa naʼni rí xaxmiéjunlú wéñuʼ índo̱ nakru̱ʼu̱lu kuʼyamijná. Xúʼgímijna mu̱ʼni̱ mbá rí xáʼngulú gúʼni̱, xúʼtánumamijná ni má xúʼyáá dí raguáʼdáá numulúʼ. Jesús niʼthí: “Gaʼndaaʼ xtayáá ndxájuaʼ xó má eyaaʼ xtayaminaʼ ikháán” (Marcos 12:31).

    I̱yi̱i̱ʼ náa ajngáa me̱ʼpha̱a̱ (2007-2025)
    Atrugua̱a̱
    Atambáʼtaa
    • me̱ʼpha̱a̱
    • Náa mataxuʼmá
    • Xóo nandaʼ ma̱ta̱ya̱a̱
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Xtángoo náa naʼthí rí xú káʼnii majmaaʼ
    • Xtángoo náa naʼthí rí nañewu̱u̱n dato ndrígáʼ
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Atambáʼtaa
    Náa mataxuʼmá