ANG mga ilustrasyon at mga halimbawa ay mabibisang paraan sa pagtuturo. Ang mga ito ay kadalasang napakabisa sa pag-akit at pagpapanatili ng pansin. Pinasisigla ng mga ito ang kakayahang mag-isip. Ang mga ito ay pumupukaw ng mga damdamin anupat maaaring maabot ang budhi at ang puso. Kung minsan, ang mga ilustrasyon ay maaaring gamitin upang mapagtagumpayan ang pagtatangi. Ang mga ito ay mabisang pantulong din sa memorya. Ginagamit mo ba ang mga ito sa iyong pagtuturo?

Ang mga talinghaga ay mga ilustrasyon na kadalasa’y nangangailangan ng iilan lamang salita; subalit maiguguhit nito sa isip ang ubod-linaw na mga larawan. Kapag maingat na pinili, ang karamihan sa kahulugan ng mga ito ay madaling maunawaan sa ganang sarili. Subalit lalo pang maidiriin ng isang guro ang kahalagahan ng mga ito sa pamamagitan ng pagdaragdag ng maikling paliwanag. Ang Bibliya ay punô ng mga halimbawa na mula roo’y maaari kang matuto.

Magsimula sa mga Paghahalintulad at mga Metapora. Ang mga paghahalintulad ang pinakasimpleng talinghaga. Kung ngayon ka lamang natututong gumamit ng mga ilustrasyon, baka makatulong sa iyo na dito ka magsimula. Ang mga ito ay karaniwan nang sinisimulan sa mga salitang “tulad” o “gaya ng.” Bagaman ang pinaghahambing ay dalawang bagay na lubhang magkaiba, itinatampok ng mga paghahalintulad ang magkaparehong aspekto ng mga ito. Ang Bibliya ay punô ng matalinghagang pananalita hinggil sa mga bagay na nilalang​—mga halaman, mga hayop, at mga bagay na nasa langit​—gayundin ang hinggil sa karanasan ng tao. Sa Awit 1:3, ipinabatid sa atin na ang taong regular na nagbabasa ng Salita ng Diyos ay “tulad ng isang punungkahoy na nakatanim sa tabi ng mga daloy ng tubig,” isang punungkahoy na mabunga at hindi nalalanta. Ang balakyot ay sinasabing “tulad ng leon” na nag-aabang upang sunggaban ang biktima. (Awit 10:9) Ipinangako ni Jehova kay Abraham na ang kaniyang binhi ay magiging “tulad ng mga bituin sa langit” sa dami at “tulad ng mga butil ng buhangin na nasa baybay-dagat.” (Gen. 22:17) Hinggil sa matalik na kaugnayan na pinapangyari ni Jehova na maging posible sa pagitan niya at ng bansang Israel, sinabi ng Diyos: “Kung paanong ang sinturon ay kumakapit sa mga balakang ng lalaki,” gayon Niya pinakapit sa Kaniya ang Israel at ang Juda.​—Jer. 13:11.

Ang mga metapora ay nagtatampok din ng magkaparehong aspekto ng dalawang lubhang magkaibang bagay. Subalit ang metapora ay higit na mapuwersa. Ito ay tumutukoy sa isang bagay na para bang ito rin mismo ang siyang bagay na inihahambing, anupat iniuukol sa bagay na iyon ang ilang katangian ng pinaghahambingan. Sinabi ni Jesus sa kaniyang mga alagad: “Kayo ang liwanag ng sanlibutan.” (Mat. 5:14) Bilang paglalarawan sa pinsalang maaaring idulot ng di-kontroladong pananalita, ang alagad na si Santiago ay sumulat: “Ang dila ay isang apoy.” (Sant. 3:6) Tungkol kay Jehova, si David ay umawit: “Ikaw ang aking malaking bato at aking moog.” (Awit 31:3) Ang isang metapora na piniling mabuti ay kadalasang nangangailangan ng bahagyang paliwanag lamang o kahit wala na. Ang puwersa nito ay nasa kaiklian nito. Ang metapora ay makatutulong sa iyong tagapakinig na matandaan ang isang punto sa paraang hindi magagawa ng isang simpleng pagsasabi ng katotohanan.

Ang hyperbole ay pagpapalabis, na kailangang gamitin nang maingat o kung hindi ay baka lumikha ito ng maling pagkaunawa. Ginamit ni Jesus ang talinghagang ito upang iguhit ang isang di-malilimutang larawan nang itanong niya: “Bakit mo tinitingnan ang dayami sa mata ng iyong kapatid, ngunit hindi mo isinasaalang-alang ang tahilan sa iyong sariling mata?” (Mat. 7:3) Bago mo gamitin ito o ang iba pang mga talinghaga, pag-aralan muna ang mabisang paggamit ng paghahalintulad at ng metapora.

Gumamit ng mga Halimbawa. Sa halip na gumamit ng matalinghagang pananalita, maaaring gumamit ka ng mga halimbawa, maging ito man ay kathang kuwento o mga karanasan sa tunay na buhay, bilang mga pantulong sa pagtuturo. Ang mga ito ay karaniwan nang napapasobra, kaya kailangang gamitin ito nang maingat. Ang gayong mga halimbawa ay kailangan lamang gamitin upang suportahan ang mga punto na talagang mahalaga, at ang mga ito ay dapat na iharap sa paraan na ang punto ng pagtuturo ang matatandaan, hindi lamang ang istorya.

Bagaman hindi lahat ng mga halimbawa ay kailangang maging aktuwal na mga pangyayari, dapat na mailarawan ng mga ito ang mga saloobin o situwasyon sa tunay na buhay. Kaya, nang itinuturo kung paano mamalasin ang mga nagsisising makasalanan, ipinaghalimbawa ni Jesus ang kaniyang punto sa pagsasalaysay tungkol sa kagalakan ng isang lalaki na nakasumpong sa kaniyang nawawalang tupa. (Luc. 15:1-7) Bilang kasagutan sa isang lalaki na hindi lubos na nakaunawa sa ibig sabihin ng Kautusan sa utos na ibigin ang kapuwa, inilahad ni Jesus ang istorya ng isang Samaritano na tumulong sa isang napinsalang lalaki na hindi tinulungan ng isang saserdote at ng isang Levita. (Luc. 10:30-37) Kung matututo kang maging mahusay sa pagmamasid sa saloobin at pagkilos ng mga tao, mabisa mong magagamit ang paraang ito ng pagtuturo.

Inilahad ni propeta Natan ang isang kathang-isip na pangyayari upang sawayin si Haring David. Ang istorya ay mabisa sapagkat naiwasan nito ang situwasyon na maaaring umakay kay David na bigyang-matuwid ang sarili. Ang istorya ay tungkol sa isang taong mayaman na may maraming tupa at isang taong dukha na may isa lamang babaing kordero na inaalagaan niya taglay ang mapagmahal na pagkalinga. Si David mismo ay naging isang pastol, kaya mauunawaan niya ang damdamin ng may-ari ng kordero. Tumugon si David taglay ang matuwid na pagkagalit sa taong mayaman na kumuha sa pinakamamahal na kordero ng taong dukha. Pagkatapos ay tuwirang sinabi ni Natan kay David: “Ikaw mismo ang taong iyon!” Naantig ang puso ni David, at siya’y taimtim na nagsisi. (2 Sam. 12:1-14) Sa pamamagitan ng pagsasanay, matututuhan mong harapin ang emosyonal na mga isyu sa kaakit-akit na paraan.

Maraming halimbawa na mahalaga sa pagtuturo ang mapupulot mula sa mga pangyayaring nakaulat sa Kasulatan. Ginawa ito ni Jesus sa ilang salita nang sabihin niya: “Alalahanin ninyo ang asawa ni Lot.” (Luc. 17:32) Nang isa-isahin ang tanda ng kaniyang pagkanaririto, tinukoy ni Jesus “ang mga araw ni Noe.” (Mat. 24:37-39) Sa Hebreo kabanata 11, tinukoy ni apostol Pablo ang pangalan ng 16 na lalaki at babae bilang mga halimbawa ng pananampalataya. Habang lalo kang nagiging pamilyar sa Bibliya, makapupulot ka ng mapupuwersang halimbawa mula sa sinasabi ng Kasulatan tungkol sa mga pangyayari at sa mga taong binanggit sa mga pahina nito.​—Roma 15:4; 1 Cor. 10:11.

Kung minsan ay masusumpungan mong kapaki-pakinabang na pagtibayin ang isang punto ng pagtuturo sa pamamagitan ng makabagong-panahong karanasan sa tunay na buhay. Gayunman, kapag ginagawa ito, maging maingat na gumamit lamang ng mga karanasan na napatunayang totoo at iwasan yaong magbibigay ng kahihiyan sa kaninuman sa iyong tagapakinig o tatawag ng pansin sa isang kontrobersiyal na paksa na walang kinalaman sa tema. Tandaan din na ang karanasan ay dapat na may layunin. Huwag maglalahad ng di-kinakailangang mga detalye na maglilihis ng pansin sa layunin ng iyong presentasyon.

Mauunawaan Kaya Ito? Anumang ilustrasyon o halimbawa ang gagamitin mo, dapat na maisakatuparan nito ang isang tiyak na layunin. Iyon kaya’y maisasagawa nito kung hindi mo ito ikakapit sa paksang tinatalakay?

Pagkatapos tukuyin ang kaniyang mga alagad bilang “ang liwanag ng sanlibutan,” idinagdag ni Jesus ang ilang pangungusap tungkol sa paggamit ng isang lampara at kung ano ang pananagutang ipinahihiwatig nito sa kanila. (Mat. 5:15, 16) Sinundan niya ang kaniyang ilustrasyon tungkol sa nawawalang tupa ng isang komento hinggil sa kagalakan sa langit dahil sa pagsisisi ng isang makasalanan. (Luc. 15:7) At pagkatapos ng kaniyang istorya tungkol sa madamaying Samaritano, tinanong ni Jesus ang kaniyang tagapakinig ng isang naaangkop na tanong at sinundan iyon ng ilang tuwirang payo. (Luc. 10:36, 37) Bilang paghahambing, ipinaliwanag ni Jesus ang kaniyang ilustrasyon hinggil sa iba’t ibang uri ng lupa at niyaong isa tungkol sa mga panirang-damo sa bukirin doon lamang sa mga mapagpakumbabang nagtatanong, hindi sa pulutong. (Mat. 13:1-30, 36-43) Tatlong araw bago ang kaniyang kamatayan, si Jesus ay naglahad ng ilustrasyon tungkol sa mga mamamatay-taong tagapagsaka sa ubasan. Hindi siya gumawa ng pagkakapit; hindi na kailangan ito. “[Ang] punong saserdote at [ang] mga Pariseo . . . [ay nakapansin] na siya ay nagsasalita tungkol sa kanila.” (Mat. 21:33-45) Kaya ang uri ng ilustrasyon, ang saloobin ng tagapakinig, at ang iyong layunin ay pawang tumitiyak kung kakailanganin ang pagkakapit at, kung oo, gaano karami ang dapat gawin.

Ang paglinang sa kakayahang gumamit ng mga ilustrasyon at mga halimbawa sa mabisang paraan ay nangangailangan ng panahon, subalit sulit ang pagsisikap. Ang mga ilustrasyon na piniling mabuti ay nakaaakit kapuwa sa isipan at sa damdamin. Ang resulta ay na ang mensahe ay naitatawid nang may puwersa na kadalasan ay hindi magagawa ng simpleng mga kapahayagan ng katotohanan.

MANGYARI pa, mahalaga na anuman ang gagamitin mong ilustrasyon dapat na ito’y angkop sa materyal na iyong tinatalakay. Gayunman, upang maging higit na mabisa ang mga ito, mahalaga na angkop din ang mga ito sa iyong tagapakinig.

Paano makaiimpluwensiya ang uri ng tagapakinig sa pagpili mo ng mga ilustrasyon sa pagsasalita sa isang grupo? Ano ba ang ginawa ni Jesu-Kristo? Siya man ay nagsasalita sa mga pulutong o sa kaniyang mga alagad, si Jesus ay hindi kumuha ng kaniyang mga halimbawa mula sa paraan ng pamumuhay ng mga bansa sa labas ng Israel. Hindi magiging pamilyar ang gayong mga halimbawa sa kaniyang tagapakinig. Halimbawa, si Jesus ay hindi bumanggit ng buhay sa palasyo ng Ehipto o ng mga relihiyosong kaugalian ng India. Magkagayunman, ang kaniyang mga ilustrasyon ay kinuha mula sa mga aktibidad na karaniwang ginagawa ng mga tao sa lahat ng lupain. Bumanggit siya ng hinggil sa pagtatagpi ng mga damit, pagnenegosyo, pagkawala ng bagay na mahalaga, at pagdalo sa mga kasalan. Nauunawaan niya kung ano ang reaksiyon ng mga tao sa ilalim ng iba’t ibang kalagayan, at ginamit niyang mabuti ito. (Mar. 2:21; Luc. 14:7-11; 15:8, 9; 19:15-23) Yamang ang kaniyang pangmadlang pangangaral ay iniukol lalo na sa bansang Israel, ang mga ilustrasyon ni Jesus ay karaniwan nang bumanggit ng mga bagay at mga aktibidad na bahagi ng kanilang pang-araw-araw na buhay. Kaya, ginamit niya ang mga bagay gaya ng pagsasaka, ang paraan ng pagtugon ng mga tupa sa kanilang pastol, at ang paggamit ng mga balat ng hayop upang paglagyan ng alak. (Mar. 2:22; 4:2-9; Juan 10:1-5) Binanggit din niya ang pamilyar na mga halimbawa sa kasaysayan​—ang paglalang sa unang mag-asawang tao, ang Baha noong panahon ni Noe, ang pagkapuksa ng Sodoma at Gomorra, ang kamatayan ng asawa ni Lot, bilang pagbanggit sa ilan. (Mat. 10:15; 19:4-6; 24:37-39; Luc. 17:32) Maingat mo rin bang isinasaalang-alang ang mga aktibidad na karaniwan sa iyong tagapakinig at ang kanilang pinagmulang kultura kapag pumipili ng mga ilustrasyon?

Ano kung ikaw ay nagsasalita, hindi sa isang malaking grupo, kundi sa isang tao o marahil ay sa iilan lamang? Pagsikapang pumili ng isang ilustrasyon na lalong magiging angkop sa maliit na grupong iyon. Nang magpatotoo si Jesus sa isang babaing taga-Samaria sa balon na malapit sa Sicar, bumanggit siya ng “tubig na buháy,” “hindi na kailanman mauuhaw pa,” at ‘isang bukal ng tubig na bumabalong upang magbigay ng buhay na walang hanggan’​—lahat ay pawang mga talinghaga na tuwirang konektado sa gawain ng babaing iyon. (Juan 4:7-15) At nang siya ay magsalita sa mga lalaking naghuhugas ng kanilang mga lambat sa pangingisda, ang kaniyang piniling talinghaga ay may kinalaman sa negosyo ng pangingisda. (Luc. 5:2-11) Patungkol sa alinman sa mga ito, maaari sana siyang bumanggit ng pagsasaka, yamang sila ay nakatira sa isang lugar na sakahan, subalit naging higit pang mabisa nang tukuyin niya ang kanilang personal na aktibidad habang iginuguhit niya ang isang larawan sa kanilang isipan! Sinisikap mo bang gawin ang gayon?

Samantalang si Jesus ay nagbigay-pansin “sa nawawalang mga tupa ng sambahayan ng Israel,” si apostol Pablo naman ay isinugo hindi lamang sa Israel kundi maging sa mga bansang Gentil. (Mat. 15:24; Gawa 9:15) Nabago ba dahil dito ang paraan ng pagsasalita ni Pablo? Oo. Sa pagsulat niya sa mga Kristiyano sa Corinto, binanggit niya ang karera ng takbuhan, tinukoy ang kaugalian ng pagkain sa mga templo ng idolo, at nagpahiwatig hinggil sa mga prusisyon ng tagumpay, mga bagay na doo’y pamilyar ang mga Gentil.​—1 Cor. 8:1-10; 9:24, 25; 2 Cor. 2:14-16.

Ikaw ba ay kasing-ingat nina Jesus at Pablo sa pagpili ng mga ilustrasyon at mga halimbawa na magagamit mo sa iyong pagtuturo? Isinasaalang-alang mo ba ang pinagmulan at pang-araw-araw na gawain ng iyong mga tagapakinig? Mangyari pa, may mga pagbabago sa sanlibutan mula noong unang siglo. Nakukuha ng maraming tao ang mga balita sa daigdig sa pamamagitan ng telebisyon. Ang mga kalagayan sa banyagang lupain ay kadalasang pamilyar sa kanila. Kung gayon ang kalagayan sa inyong lugar, tiyak na hindi naman mali na ang gayong mga balita ay pagkunan ng mga ilustrasyon. Gayunman, ang mga bagay na higit na nakaaantig sa mga tao ay kadalasang may kinalaman sa kanilang personal na buhay​—sa kanilang tahanan, kanilang pamilya, kanilang trabaho, pagkaing kanilang kinakain at sa kalagayan ng panahon sa kanilang lugar.

Kung ang iyong ilustrasyon ay nangangailangan ng maraming paliwanag, baka ang tinatalakay mo ay mga bagay na hindi pamilyar sa iyong tagapakinig. Maaaring madaling matakpan ng gayong ilustrasyon ang punto na nais mong ituro. Bilang resulta, maaaring matandaan ng tagapakinig ang iyong ilustrasyon subalit hindi ang maka-Kasulatang katotohanan na pinagsisikapan mong itawid.

Sa halip na gumawa ng masalimuot na mga paghahambing, si Jesus ay gumamit ng simple, pang-araw-araw na mga bagay. Ginamit niya ang maliliit na bagay upang ipaliwanag ang malalaking bagay at madadaling bagay upang liwanagin ang mahihirap na bagay. Sa pamamagitan ng pag-uugnay ng pang-araw-araw na mga pangyayari sa espirituwal na mga katotohanan, tinulungan ni Jesus ang mga tao upang mas madaling maunawaan ang espirituwal na mga katotohanang kaniyang itinuturo at matandaan ang mga ito. Ano ngang inam na halimbawa upang tularan!