Jehowa kele eshamelo kaso
“We atutaka wati: [Jehowa] keli eshamelu kami, . . . dikambo so dia kolo hadiukuma le ye.”—OSAMBU 91:9, 10.
1. Lande na kakokaso mbuta ɔnɛ Jehowa kele eshamelo kaso?
JEHOWA ekɔ eshamelo ka mɛtɛ k’ekambi ande. Naka sho ndjakimɔ tshɛ le nde, kete sho mbeyaka ‘mpinama, koko aha mpinama nywɛ woho wahatakoke sukasuka; kanana, koko aha pekɔ; soyama, koko aha sekɛma; mumbama la nkɛtɛ, koko aha ndjakema.’ Lande na? Nɛ dia Jehowa toshaka ‘wolo woleki wɔnɛ wokongaka laso.’ (2 Koreto 4:7-9) Eelo, Shɛso lele l’olongo tokimanyiyaka dia ndjela yoho ya lɔsɛnɔ ya pudipudi ndo sho koka mbidja ɛtɛkɛta waki omembi w’esambo ɛnɛ l’otema, vɔ mbutaka ɔnɛ: “We atutaka wati: [Jehowa] keli eshamelu kami, Khum’Ulungu keli edjaselu kami. Okone dikambu so dia kolo hadiukuma leye, ndu nduku hemo kayusukana lasuki la luudu laye.”—Osambu 91:9, 10.
2. Kakɔna kakoka mbutama lo dikambo dia Osambu wa 91 ndo daka diakɔna diele lɔkɔ?
2 Ondo Mɔsɛ mbakafunde ɛtɛkɛta wa lo Osambu wa 91 ɛsɔ. Nɔtɛ ka la diko dia dikatshi (NW) mɛnyaka dia nde mbakafunde Osambu wa 90, ndo lo Osambu wa 91 wayela hawɛnyisha ndoko ɛtɛkɛta wendana l’ofundji okina. Ondo Osambu 91 wakembama le elui w’anto ehende; mbut’ate ɔmɔtshi memba ntondo (91:1, 2), ko olui okina mbahola (91:3-8). Ondo onto ɔtɔi mbakatomaka lembo (91:9a) ko olui ɔmɔtshi w’anto mbetawɔka (91:9b-13). Lâsɔ, ondo omembi ɔtɔi mbakembe ɛtɛkɛta w’ekomelo (91:14-16). Oyadi lo yoho shɔ mbakembama Osambo wa 91 kana aha ngasɔ, vɔ wekɔ l’alaka wɛnya lotui tshitshi la lo nyuma lele l’olui wa Akristo w’akitami w’esɔ ndo vɔ mbishaka olui w’asekawɔ wakayakimɔ le Nzambi daka diakɔ diamɛ.a Tɔsɛdingole osambo ɔnɛ lo ndjela kanyi y’ekambi waki Jehowa ɛsɔ tshɛ.
Tambokokamɛ lo ‘dihole di’ekombelo diaki Nzambi’
3. (a) Dihole dia “ekumbelu ka Nkum’Ulungu” kɛdikɛdi na? (b) Kakɔna kakondjaso oma “lu didjidji dia Kanga-Wulu-Tshe”?
3 Omembi w’esambo membaka ate: “One latudjaseka lu ekumbelu ka Khum’Ulungu, kayuyalaka lu didjidji dia Kanga-Wulu-Tshe. Dimi latutaka dia [Jehowa] nti: Ndi keli eshamelu kami la lungeli lami. [Nzambi k]ami katumekamaka.” (Osambu 91:1, 2) “Ekumbelu ka Nkum’Ulungu” ekɔ dihole dia didjidji di’ekokelo kaso, djekoleko le akitami w’esɔ, wanɛ wele, Diabolo ndekaka sɔmana la wɔ. (Enyelo 12:15-17) Otondonga sho kema l’ekokelo k’oma le Nzambi oko weso angɛndangɛnda ande wa lo nyuma, tshike Diabolo otokoka tolanya sho tshɛ. Tekɔ lo ekokelo kana eshamelo nɛ dia tekɔ “lu didjidji dia Kanga-Wulu-Tshe.” (Osambu 15:1, 2; 121:5) Ndoko eshamelo kana longele la woke loleki Nkumadiɔndjɔ ndo Nkum’olongo, Jehowa.—Tukedi 18:10.
4. Tolonga takɔna takamba l’“omindji wa tofudu,” mbut’ate Satana, ndo ngande watewɔso?
4 Omembi w’esambo kotshaka nto ate: “Ndi [Jehowa] ayukuhandja uma lu djunga [“y’omindji wa tofudu,” NW], ndu uma l’elandu wa nyoi.” (Osambu 91:3) Lo Isariyɛlɛ w’edjedja, omindji wa tofudu akatindaka mbala efula lo kamba la tolonga kana l’ɛtɛi. L’atei wa tolonga takamba l’“omindji wa tofudu,” mbut’ate Satana, mbele ɔlɔngɔswamelo ande wa kɔlɔ ndo “ditshelo diande dia lokeso.” (Efeso 6:11, nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi) Tolonga ta mayɛlɛ tamambema lo mboka kaso dia tokotola otsha l’akambo wa kɔlɔ ndo ndanya lonyuma laso. (Osambu 142:3) Ɔnkɔnɛ, lam’ele takatone sala akambo wa kɔlɔ, ‘anima aso wekɔ oko fudu yambohanda oma lo djonga.’ (Osambu 124:7, 8) Tekɔ mɛtɛ l’ɔngɛnɔngɛnɔ efula nɛ dia Jehowa ambototshungola oma le “omindji wa tofudu” wa kɔlɔ.—Mateu 6:13.
5, 6. Naa “elandu” wela ‘mpokoso,’ ndo lande na kele ekambi waki Jehowa hawondama lawɔ?
5 Omembi w’esambo tɛkɛtaka dikambo dia “elandu wa nyoi.” L’ɛnyɛlɔ k’olando ɔmɔtshi wasambemɛ le anto efula l’etena k’ɛmɔtshi, ekɔ ɛngɔ kɛmɔtshi kela anto ‘mpokoso’ mbidja ndo wanɛ wasukɛ lowandji laki Jehowa. Lo dikambo sɔ, ombewi w’ɛkɔndɔ Arnold Toynbee akafunde ate: “Oma l’ekomelo ka Ta dia Hende di’Andja w’Otondo, ngandji k’otamanya ka wodja kakadiya lofulo la wedja wakalongola dipanda l’ahende . . . Dionga diele l’anto ɛlɔ kɛnɛ ele dia mbidja diatɔnelo diamboleka tshɛ lam’asa anto.”
6 L’edja ka nkama y’ɛnɔnyi, emboledi ɛmɔtshi wakaleke mbidja diatɔnɛlo lo ewanu wa lam’asa wedja. Vɔ wakalɔmbɛ nto di’anto mbasha dilɛmiɛlɔ di’efula kana nɛmiya pingu kana difanelo diotshikitanyi. Koko ndoko lushi lakatshike Jehowa ekambi ande dia vɔ mundama la woho w’“elandu” wa ngasɔ. (Danyele 3:1, 2, 20-27; 6:7-10, 16-22) Oko weso nkumbo ka l’andja w’otondo k’anto l’ɔnango kele la ngandji, sho tɛmɔlaka paka Jehowa ndamɛ oto, mongaka la lomangemange latɔlɔmba Afundelo, ndo kema la shɔnɔdi teya shate: “Ndi [Nzambi] mbetawoka wa lu wedja tshe, wane wawuka woma la watsha akambu w’ololo.” (Etsha 10:34, 35; Etumbelu 20:4-6; Joani 13:34, 35; 17:16; 1 Petero 5:8, 9) Kânga mbatokomɛ ‘mpokoso,’ mbut’ate kânga mbahɛnyahɛnyamaso oko weso Akristo, tekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo l’ekokelo ka lo nyuma lo dihole dia “ekumbelu ka Nkum’Ulungu.”
7. Ngande watokokɛ Jehowa ‘lo ahafu ande’ na?
7 Lam’ele Jehowa kele eshamelo kaso, sho kondjaka ekeketshelo oma l’ɛtɛkɛta ɛnɛ: “Ndi ayukukumbaka la sala yandi, ku we ayushama la tshina di’ahafu andi. Mete kandi keli engawu la ukumbo wa mbulu.” (Osambu 91:4) Nzambi tokokɛka oko watohowahowaka fudu lale ana ayɔ dia mbakokɛ. (Isaya 31:5) ‘Nde takombaka la sala yande.’ “Sala” ya fudu kɛdikɛdi ahafu ayɔ. L’ekimanyielo k’ahafu, fudu kombaka anayɔ ndo mbakokɛka oma le atunyi. L’ɛnyɛlɔ k’ana wa fudu, tekɔ lo kokamɛ l’ɛse k’ahafu wa didjidji waki Jehowa nɛ dia takayange eshamelo l’ɔlɔngɔswamelo ande w’Akristo wa mɛtɛ.—Ruta 2:12; Osambu 5:1, 11.
8. Ngande wele ‘akambo wa mɛtɛ’ waki Jehowa engawo ndo longele la woke na?
8 Tekɔ la wɛkamu lo akambo wa ‘mɛtɛ,’ kana wa kɔlamelo. Akambo wa mɛtɛ asɔ wekɔ oko engawo ka woke ka lo nshi ya ntondo kakafɔnaka mbala efula la lokuke la luudu ndo kaki la woke wakakokaka komba demba di’onto tshɛ. (Osambu 5:12) Eshikikelo kele laso lo ekokelo kɛsɔ tokimanyiyaka di’aha sho mboka wɔma. (Etatelu 15:1; Osambu 84:11) Oko wele mbetawɔ kaso, akambo wa mɛtɛ waki Nzambi wekɔ ekokelo ka woke kashimba akuwa waki Satana ndo mengolaka pɛpɛ y’oma le atunyi. (Efeso 6:16) Tɔ kekɔ nto longele ndo oko okundjikundji wa nkɛtɛ wele sho tambɔlama l’edia kawɔ.
‘Hatotoka wɔma’
9. Lande na kokoki otsho monga etena ka wɔma, ndo lande na kahatoke wɔma?
9 Lo kɛnɛ kendana l’ekokelo kaki Nzambi, omembi w’esambo mbutaka ate: “Tuyalaki la ohodu lu woma wa l’utshu, kuyanga lu pitu yatuwukaka la yanyi. Tukaki elandu watudianganaka l’utshu woma, kuyanga elanyelu katuyakaka la midi.” (Osambu 91:5, 6) Lam’ele akambo wa kɔlɔ efula salemaka lo wodjima, otsho koka monga etena ka wɔma. L’atei wa wodjima wa lo nyuma wambokomba nkɛtɛ kakianɛ, mbala efula atunyi aso kambaka la ditshelo dia kɔlɔ dia ndanya lonyuma laso kana memadja olimu aso w’esambishelo. Koko ‘sho hatoke ndoko dikambo ɔtɔi dieta l’otsho wɔma’ nɛ dia Jehowa ekɔ lo tolama.—Osambu 64:1, 2; 121:4; Isaya 60:2.
10. (a) Mɛnamaka dia “pitu yatuwukaka la yanyi,” nembetshiyaka dikambo diakɔna, ndo ngande wasalaso la ntondo ka dikambo sɔ? (b) Naa woho w’“elandu watudianganaka l’utshu,” ndo lande na kahatoke dikambo sɔ wɔma?
10 Mɛnamaka dia “pitu yatuwukaka la yanyi” koka monga ɛtɛkɛta wa tɛngɔ. (Osambu 64:3-5; 94:20) Lam’ele tekɔ lo tetemala la mbewoya akambo wa mɛtɛ, ɔlɔshamelo wa lo sɛkɛ ɔsɔ wendana l’olimu aso wambokita tatala. Ndo nto, hatoke “elandu watudianganaka l’utshu” wɔma. Ɔsɔ ekɔ woho ɔmɔtshi w’olando wa didjidji wele l’atei w’andja ɔnɛ wa wodjima wele la hemɔ l’akambo wendana la lɔkɛwɔ ndo w’ɔtɛmwɛlɔ wele lo wolo waki Satana. (1 Joani 5:19) Vɔ ndjakaka anto lo yimba ndo l’otema ndo mbatshikaka lo wodjima lo kɛnɛ kendana la Jehowa, l’asangwelo ande, ndo la tɛdikɔ tande toludi la ngandji. (1 Timote 6:4) Sho hatoke wɔma l’atei wa wodjima ɔsɔ, nɛ dia tekɔ l’osase w’efula wa lo nyuma.—Osambu 43:3.
11. Kakɔna kakomɛ wanɛ wahomana l’“elanyelu katuyakaka la midi”?
11 Ndo “elanyelu katuyakaka la midi” hatosha wɔma. Ondo “midi” nembetshiyaka osase waheyama ɔtɛ l’ekolo wa l’andja ɔnɛ. Wanɛ wakɔ lo tokanyi tatɔ ta nsaki ka lomombo ndanyaka lonyuma lawɔ. (1 Timote 6:20, 21) Oko wewoyaso losango la Diolelo la dihonga, sho hatoke ndoko otunyi aso ɔtɔi wɔma, nɛ dia Jehowa ekɔ Okokedi aso.—Osambu 64:1; Tukedi 3:25, 26.
12. Lo wedi waki waa na ‘wakɔ’ nunu di’anto, ndo lo woho akɔna?
12 Omembi w’esambo tetemalaka la mbuta ate: “Antu kinunu wayoko lu wedi aye omotshi, ndu antu nunu dikumi lu lunya laye la pami. Keli akambu aso hawukuma le ye. Paka la ashu aye atu mbayuyenda, ku we ayena difutu di’antu a kolo.” (Osambu 91:7, 8) L’ɔtɛ wahawalange mbetɛ Jehowa eshamelo kawɔ, efula ‘nkɔka’ lo nyɔi ka lo nyuma lo “wedi” aso. Lo mɛtɛ, “nunu dikumi” wakakɔ lo ‘lonya la pami’ laki Isariyɛlɛ wa lo nyuma wa nshi nyɛ. (Ngalatiya 6:16) Koko, oyadi tekɔ Akristo w’akitami w’esɔ kana asekawɔ wamboyakimɔka, sho tekɔ l’ekokelo lo ‘dihole dia woshamu’ diaki Nzambi. Sho koka tsho ‘menda ko mɛna difuto diaki anto wa kɔlɔ,’ wadiɛnɛ l’ekakatanu l’akambo w’okanda, w’ɔtɛmwɛlɔ ndo lo weho ekina.—Ngalatiya 6:7.
‘Ndoko mpokoso kayotokomɛ’
13. Mpokoso yakɔna yatokomɛ ndo lande na?
13 Kânga mbele wɔladi wa l’andj’ɔnɛ wekɔ lo tashishɔ, sho mbetshaka Nzambi lo dihole dia ntondo ndo keketshamaka oma l’ɛtɛkɛta ɛnɛ waki omembi w’esambo: “We atutaka wati: [Jehowa] keli eshamelu kami, Khum’Ulungu keli edjaselu kami. Okone dikambo so dia kolo hadiukuma [“suke la etombo kayɛ,” NW].” (Osambu 91:9, 10) Eelo, Jehowa mbele eshamelo kaso. Koko, sho mbetɛka nto Nzambi Nkum’Olongo oko ‘edjaselo kaso,’ lɛnɛ atanaso lotui tshitshi. Sho tombolaka Jehowa oko Owandji wa l’Andja w’Otondo, ‘mbidjasɛka’ le nde oko wende Kiɔkɔ y’ekokelo kaso, ndo mbewoyaka lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo. (Mateu 24:14) Ɔnkɔnɛ, ‘ndoko mpokoso kayotokomɛ’ mbut’ate l’atei wa mpokoso yofundami l’etatelo k’osambo ɔnɛ, ndoko ɔtɔi wayotokomɛ. Kânga mbele sho lawɔ pomanaka la mpokoso yele oko adidimu wa nkɛtɛ, ngembe ya wolo, ndjala ndo ata, akambo asɔ hawolanya mbetawɔ kaso kana ekokelo kaso ka lo nyuma.
14. Oko weso ekambi wa Jehowa, lande na kahatadiɛnɛ l’asui wa nyɔi?
14 Akristo w’akitami w’esɔ wekɔ oko angɛndangɛnda wasɛna lo totombotombo lo dikongɛ nɛ di’akambo. (1 Petero 2:11) Ɔnkɔnɛ, ‘ndoko sui diayokoma suke l’etombo kawɔ.’ Oyadi elongamelo k’otsha l’olongo kana ka lanɛ la nkɛtɛ mbele laso, sho kema wa l’andja ɔnɛ, ndo hatodiɛnɛ l’asui wa nyɔi wa lo nyuma wele oko lɔkɛwɔ la mindo, saki ka lomombo, ɔtɛmwɛlɔ wa kashi ndo ɔtɛmwɛlɔ wa ‘nyama ka djawudi’ ndo w’‘efanelo katɔ,’ mbut’ate Nations unies.—Enyelo 9:20, 21; 13:1-18; Joani 17:16.
15. L’akambo akɔna wakondjaso ekimanyielo ka andjelo?
15 Lo kɛnɛ kendana l’ekokelo kele laso, omembi w’esambo kotshaka ate: “Ndi [Jehowa] ayukosengwela andjelo andi. Dia vo nkulama lu mbuka yaye tshe. Vo wayukemba l’anya awo, ne dia utukuhumanya dikaka diaye lu dive.” (Osambu 91:11, 12) Wakasha andjelo wolo wa tokokɛ. (2 Khumi ya Dikanga 6:17; Esambu 34:7-9; 104:4; Mateu 26:53; Luka 1:19) Vɔ tolamaka lo ‘mboka yaso tshɛ.’ (Mateu 18:10) Sho ngɛnangɛnaka woho watɔlɔmbɔla ndo watolama andjelo oko weso apandjudi wa Diolelo ndo hatɔkɔ lo nyuma. (Enyelo 14:6, 7) Oyadi kânga ‘ave’ wele oko eshimbelo k’olimu aso hawotɔkɔsha ndo hawotohumuya lokolo l’ɛngɛnɔ la ntondo ka Nzambi.
16. Ngande wotshikitanyi ɔlɔshamelo w’oma le “on’a tambwe” la “dikhuha,” ndo ngande wasalaso la ntondo k’akambo asɔ?
16 Omembi w’esambo ambotetemala ate: “We ayukamela tambwe la dikhuha, we ayohotshahotsha on’a tambwe la ului la tshina di’akaka.” (Osambu 91:13) Oko watotokomɛka ɔna tambwe nyama kalangatɔ munda, atunyi aso amɔtshi tɔlɔshaka lo washo w’anto tshɛ lo tondja ɛlɛmbɛ wa shimba olimu aso w’esambishelo. Lâdiko dia woho wɔlɔshamelo ɔsɔ, ɛlɔshamelo waha l’elongamelo wele oko wa dikhuha ndjaka leso oma l’ahole wa woshɛshɛ. Tena dimɔtshi ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ mbetaka l’ɔkɔngɔ wa wanɛ wadja ɛlɛmbɛ, wa tushushi ndo w’anto akina dia tɔlɔsha. Koko, oma l’ekimanyielo ka Jehowa, sho nyangaka dia mbidja akambo l’ɔnɔngɔ la ntondo ka tuminadi la wɔladi tshɛ dia ‘mamɛ ndo shikikɛ lokumu l’ɔlɔlɔ laka lɛɛta.’—Filipi 1:7, Osambu 94:14, 20-22.
17. Ngande wahɔtshahɔtshaso “on’a tambwe”?
17 Omembi w’esambo tɛkɛtaka di’ɔhɔtshahɔtshamelo waki “on’a tambwe la olui la tshina di’akaka.” Ɔna tambwɛ koka monga la djawudi y’efula ndo olui wa shaka koka monga elambalamba ka woke efula. (Isaya 31:4) Oyadi ngala ka ngande kakoka monga l’ɔna tambwɛ etena katokomɛtɔ nyama kalangatɔ munda, sho kihɔtshahɔtshaka lo yoho ya didjidji lo kitanyiya Nzambi lo dihole di’anto kana ɛlɔngɔswamelo wele oko tambwe. (Etsha 5:29) Ɔnkɔnɛ, “tambwe” yatohangakalɛ shɔ hayotosalɛ ndoko dikambo lo nyuma.
18. “Olui wa woke” koka tohola onto akɔna, ndo ahombaso sala etena keso lo ndɔshama?
18 Lo ekadimwelo ka Bible ka lo Grɛkɛ kelɛwɔ Septante, “olui wa woke” mbelamɛka ɔnɛ “dragɔna.” Kɛsɔ toholaka dimɛna dikambo dia “dragɔna dia woke . . . olui w’edjedja, wetawɔ vati: Diabolo ndo Satana.” (Ɛnyɛlɔ 12:7-9, Septante; Etatelu 3:15) Vɔ wekɔ oko elambalamba ka woke ndo ka wɔma kele l’akoka wa mbatshatsha ndo mɛna kɛnɛ kandatɔ epiko. (Jeremiya 51:34) Lam’ele Satana salaka la wolo dia tonda l’ɔtɛi ande, tɔhɛnyahɛnya l’ekakatanu wa l’andja ɔnɛ, ndo tɔmɛna epiko, nyɛsɔ toyatshungole oma lo lɔhɔmbɔ lande ndo tɔhɔtshahɔtsha “olui wa woke” ɔsɔ. (1 Petero 5:8) Atshikadi w’akitami w’esɔ pombaka sala dikambo sɔ naka vɔ nangaka mbisha lonya l’ekotshamelo ka kɛnɛ kofundami lo Romo 16:20.
Jehowa ekɔ kiɔkɔ ya panda kaso
19. Lande na kayangaso eshamelo le Jehowa?
19 Lo kɛnɛ kendana l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ, omembi w’esambo mbutaka dikambo diaki Nzambi ɔnɛ: “Dimi layushimbela, ne dia ndi atumbukaka ngandji; layuwumbiya, ne dia ndi ateyaka lukumbu lami.” (Osambu 91:14) Etelo k’ɔnɛ “dimi layushimbela” nembetshiyamaka ɔnɛ “dimi layowodiya ladiko,” mbut’ate, lo dihole diahakoke onto mbonanda. Sho nyangaka eshamelo le Jehowa nɛ dia tekɔ atɛmɔdi ande djekoleko l’ɔtɛ ‘wawokaso ngandji.’ (Mako 12:29, 30; 1 Joani 4:19) Nzambi lo wedi ande, ‘toshimbɛka’ oma l’anya w’atunyi aso. Hatolanyemaki oma la nkɛtɛ kɛnɛ pondjo. Koko, tayokondja panda nɛ dia sho mbeyaka lokombo laki Nzambi ndo litɛndɛka la mbetawɔ tshɛ. (Romo 10:11-13) Tambɔsa yɛdikɔ ya ‘kɛndakɛnda lo lokombo laki Jehowa pondjo pondjo.’—Mika 4:5; Isaya 43:10-12.
20. Kakɔna kalaka Jehowa okambi ande wa kɔlamelo l’ekomelo k’Osambu wa 91?
20 L’ekomelo ka Osambu wa 91, Jehowa mbutaka lo dikambo di’okambi ande wa kɔlamelo ate: “Lam’ayundumbetaka. Dimi layuwetawoka, layuyalaka la ndi lu pa, ku layûshimbela ndu layôlemiaka. Dimi layûlumbia edja, layuwenya panda kami.” (Osambu 91:15, 16) Lam’alɔmbaso Nzambi ɛngɔ kɛmɔtshi lo dɔmbɛlɔ lo ndjela lolango lande, nde toshakatɔ. (1 Joani 5:13-15) Takashile la diɛnɛ l’ekakatanu efula l’ɔtɛ wa lohetsho l’oma le Satana. Koko ɛtɛkɛta w’ɔnɛ “layuyalaka la ndi lu pa” tɔlɔngɔsɔlaka lo kɛnɛ kendana l’ehemba wa lo nshi yayaye ndo toshikikɛka ɔnɛ Nzambi ayotosukɛ lam’ayolanyema dikongɛ nɛ di’akambo.
21. Ngande wamboshila akitami w’esɔ la kondja lotombo?
21 Kânga mbâlɔsha Satana la nkɛlɛ tshɛ, atshikadi w’akitami w’esɔ tshɛ wele l’atei aso wayotombɔma l’olongo l’etena kakashikikɛ Jehowa, mbut’ate l’ɔkɔngɔ wa vɔ ‘nsɛna edja’ lanɛ la nkɛtɛ. Ɔnkɔnɛ, panda kaki Nzambi ka diambo kamboshilaka la mbisha akitami w’esɔ lotombo la lo nyuma. Ndo wekɔ mɛtɛ la diɛsɛ dia nɔmbɔla oko wewɔ Ɛmɛnyi wa Jehowa lanɛ la nkɛtɛ lo nshi nyɛ y’ekomelo! (Isaya 43:10-12) Panda koleki woke kayosha Jehowa ekambi ande kayonga lo ta dia woke di’Aramangɛdɔna etena kayondoyindja lowandji lande ndo kayondokidia lokombo lande l’ekila.—Osambu 83:18; Ezekiyele 38:23; Enyelo 16:14, 16.
22. Waa na ‘wayokondja panda oma le Jehowa’?
22 Oyadi tekɔ Akristo w’akitami w’esɔ kana asekawɔ wakayakimɔ le Nzambi, sho mendɛka le Nde dia kondja panda. Lo “lushi la wuki ndu la woma [laki Jehowa],” wanɛ wakambɛ Nzambi la kɔlamelo wayokondja panda. (Joele 2:30-32) Wanɛ wele l’atei aso wayokenga “ului a wuki” w’anto wayohandɔ ko mbɔtɔ l’andja w’oyoyo waki Nzambi ndo wanɛ wayotshikala la kɔlamelo l’ohemba w’ekomelo ‘wayolomba edja,’ mbut’ate wayonga la lɔsɛnɔ laha l’ekomelo. Nde ayolola nto nyemba y’anto. (Enyelo 7:9; 20:7-15) Jehowa mɛtɛ ayɔngɛnangɛna efula dia ‘tosha panda’ oma lo tshimbo ya Yeso Kristo. (Osambu 3:8) Oko weso l’elongamelo ka woke ka ngasɔ la ntondo kaso, nyɛsɔ totetemale la nyanga ekimanyielo kaki Nzambi dia mbeya woho wa mbadiaka nshi yaso dia lotombo lande. Oma l’ɛtɛkɛta ndo l’etsha aso, totetemale la mɛnya dia Nzambi kele eshamelo kaso.
[Nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi]
a Afundji wa Afundelo wa Akristo wa lo Grɛkɛ kɔtɛkɛta akambo wa l’Osambu wa 91 lo ndjela kanyi ya prɔfɛsiya kendana la Mɛsiya. Mɛtɛ Jehowa aki eshamelo ndo longele laki Yeso Kristo, oko wende le ambeki waki Yeso w’akitami w’esɔ vɔ l’olui w’asekawɔ wakayakimɔ lo “etena [kɛnɛ] k’ekumelu.”—Danyele 12:4.
Ngande wayoyokadimola?
• “Ekumbelu ka Khum’Ulungu” kɛdikɛdi na?
• Lande na kahatoke wɔma?
• Ngande wahatokoka ‘ndoko wâle tokomɛ’?
• Lande na kakokaso mbuta ɔnɛ Jehowa mbele kiɔkɔ ya panda kaso?
[Osato wa lo lɛkɛ 15]
Onde wɛ mbeyaka nganɛ wele akambo wa mɛtɛ waki Jehowa wekɔ eshamelo ka woke leso?
[Esato wa lo lɛkɛ 16]
Jehowa kimanyiyaka ekambi ande dia vɔ kotsha olimu awɔ oyadi l’atei w’ɛlɔshamelo wa shashimoya
[Efundelo wɛnya kanga]
Kɔbra: A. N. Jagannatha Rao, Trustee, Madras Snake Park Trust