Woshelo w’apɔlɔmɛ wa kalasa ka 126 ka Ngiliyadɛ
Woho wa monga misiɔnɛrɛ w’oshika
OLUI w’anto waki l’ɔngɛnɔngɛnɔ wakasangana la Patterson, l’osomba wa New York, dihole diasalema Kalasa ka Ngiliyadɛ lo diaaso dimɔtshi dia lânde. Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka sato 14, 2009, aki lushi la woshelo w’apɔlɔmɛ wa Kalasa ka Ngiliyadɛ ka Bible ka Ɛmɛnyi wa Jehowa ka 126. Wanɛ wakahombe nongola apɔlɔmɛ waki suke la tomama lo wedja 22 dia tosambisha lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo dia Nzambi.—Mateu 24:14.
Ɔsɔ aki lushi lakashidiya ambeki kalasa ka wekelo wa Bible wa tshɔtɔpɔngɛ ka ngɔndɔ tshanu kakalɔngɔswama dia mbakimanyiya dia vɔ monga waa misiɔnɛrɛ y’Akristo y’eshika. Lushi la woshelo w’apɔlɔmɛ akawasha diaaso di’ekomelo dia vɔ mpokamɛ alako wa lomba wa woho wakokawɔ kotsha dui sɔ.
Ɔnangɛso Anthony Morris la lo Olui-walɔmbɔla w’Ɛmɛnyi wa Jehowa laki ɔnɔmbɔdi wa losanganya lɔsɔ akohola ampokami dia Kalasa ka Ngiliyadɛ kakatatɛ lo 1943. Tatɛ oma k’etena kɛsɔ, wanɛ walongola apɔlɔmɛ wekɔ la shɛngiya ya wolo l’olimu w’esambishelo wakambema l’andja w’otondo.
Kânga mbele afundji la Afarisɛ wakɔnyɔla apɔstɔlɔ waki Yeso ɔnɛ: “Haweyi mukanda, antu k’antu mbewo,” ɔtɛkɛtshi akate dia atunyi asɔ waketawɔ dia dihonga diaki l’apɔstɔlɔ diakaye oma lo woho wakiwɔ kâmɛ la Yeso. (Etsha 4:13) Wetshelo walongola ambeki mbakimanyiyaka dia vɔ sambisha la dihonga.
“Tanyendake anto lo dungi” mbaki ɔtɛ a dui wakɔmbɔla ɔnangɛso Robert Ciranko, okimanyedi wa lo Kɔmite k’ofundelo k’Olui-walɔmbɔla. Nde akɛnya dia kema edja ambeki wayotohomana l’anto wele la mbekelo ndo waonga wotshikitanyi. Koko, honga wolo mbasambisha naka ambeki mbokoya dionga diaki Jehowa. Lo ndjela ekadimwelo ka tshɛkɛta lo tshɛkɛta ka Etsha 10:34, “Nzambi hende anto lo dungi,” mbuta ate nde hɔshi di’anto amɔtshi ndeka anto akina. “[Nzambi] kema la shonodi y’antu.” (Etsha 10:35) Ɔnangɛso Ciranko akate ɔnɛ: “Naka nyu mbokoya dionga diaki Nzambi ndo mɛna anto tshɛ wa l’ɛtshi ka nkɛtɛ kayowonyotoma oko wanɛ wakoka ndjetawɔ Nzambi, kete aha la tâmu nyayotondoya olimu anyu wa misiɔnɛrɛ.”
“Nyambolongola kɛnɛ kahombama”
Ɔnangɛso Samuel Herd la l’Olui-walɔmbɔla akatatɛ sawo diande lo mbuta ɔnɛ: “Anto amɔtshi mbɔsaka dia kamɛlɔ ekɔ ɛngɛnɔ, koko tɔ kambɔlɔngɔswamaka dimɛna dia nsɛna lo eswe wa shɛnga.” Woho akɔ wâmɛ mbele, waa misiɔnɛrɛ y’eyoyo wambolongola kɛnɛ kahombama dia tondoya olimu awɔ lo ahole wayowatoma. Akambo atanu anɛ wayowakimanyiya.
1. Ngandji kokawɔ Jehowa. (Mateu 22:37, 38) Ambeki wamboshila mɛnya yɛdikɔ yambowɔsa ya kambɛ Jehowa.
2. Ewo k’Ɔtɛkɛta wa Nzambi kele la wɔ. Kamɛlɔ mombaka diangɔ dia ndɛ lo dikombo diele l’ɔkɔngɔ atɔ. Koko, tɔ hatotshika ndɛ etena kɛnatɔ mbo ya ndɛ ndo tɔ ndjɔlɛka diangɔ dialamatɔ lo etena kongatɔ l’ohomba wa wanyandja. Woho akɔ wâmɛ mbele waa misiɔnɛrɛ hawohombe ndjaɛkɛ tsho l’akambo wakaweke lo Kalasa ka Ngiliyadɛ, koko vɔ pombaka tetemala ndjalesha lo nyuma.
3. Ngandji kokawɔ anto. (Mateu 22:39) Ambeki asɔ mbokaka anto kandji.
4. Yimba ya ndjasha la lolango. (Osambu 110:3) Etena kashila wolo wele la misiɔnɛrɛ, Jehowa mboshaka wolo w’efula.—Isaya 40:29.
5. Wolo wa lo nshi y’ɔlɔngɔlɔngɔ. Oko watɛmbaka kamɛlɔ onto lo oswe wa shɛnga, waa misiɔnɛrɛ kokaka mɛmba osekawɔ Okristo lambɔla lo nyuma. Dui sɔ nɔmbaka dia monga la wolo w’efula ndo waa misiɔnɛrɛ wekɔ la wolo wa nshi y’ɔlɔngɔlɔngɔ.
Akambo akina waki lo ekongelo
Ɔnangɛso Michael Burnett ombetsha wa lo Kalasa ka Ngiliyadɛ akate dia edika w’amandɛ aki l’atei wa diangɔ di’amɛna diakatomɛ Jakɔbɔ owandji wa l’Edjibito. (Etatelu 43:11) Edika w’amandɛ wekɔ la vitaminɛ efula. Ambeki wakale edika efula w’amandɛ wa didjidji lo nshi yawɔ ya kalasa. L’atei wa wetshelo wahombawɔ ntshɔ la wɔ mbele ndo ohomba wa ngɛnangɛna la kɛnɛ katosha Jehowa ndo mbeka dia nanga dihole di’oyoyo diambowatoma.
Mark Noumair, ombetsha okina wa lo Kalasa ka Ngiliyadɛ akalembetshiya dia Ɔtɛkɛta wa Nzambi wekɔ oko “tapa dioludi la lomba.” (Jobo 28:18, NW) Sho pombaka mbifola tapa sɔ ndo kamba la kɛnɛ kele lɔkɔ. Naka olimu wa misiɔnɛrɛ hawongi woho wakalongamɛka ambeki, kete vɔ mbeyaka kana yimba l’ɛnyɛlɔ kaki ɔpɔstɔlɔ Paulo. Ambeki waki Yeso wakotome lo ngelo kande ka lôtɔ l’edja k’ɛnɔnyi divwa. Lo dihole dia nde mbuta dia oko wakinde ‘ose olimu lakasɔnama,’ nde akahombe tokamba dihole dikina, Paulo akakambe la wolo dihole tshɛ diakinde. (Etsha 9:15, 28-30) Kitanyiya ɛsɔnwɛlɔ waki Jehowa mbeyaka monga tshondo y’okakatanu. Onto okina lakasale ngasɔ ko Jɔnatana. Lam’akandeye dia Davidi akasɔnama oma le Jehowa dia monga nkumekanga, Jɔnatana akangɛnangɛna mbosukɛ.
Lo sawo diaki l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “Ekambi waki Nzambi tɛkɛtaka la dihonga,” ambeki wakasale kɛnyɔ ya lo tɔjɛstɛ ya kɛnɛ kakâkomɛ l’esambishelo etena kakiwɔ lo kalasa kɛsɔ. Efula ka l’atei awɔ wakatatɛ mbeka l’anto Bible. Lo sawo diakayele diaki l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “Okongamelo waki Jehowa wambonyɔlɔngɔsɔla,” wakakɔnya waa misiɔnɛrɛ esato wambokamba edja efula. Onto l’onto akalembetshiya woho wakandeke dia kamba kâmɛ l’okongamelo waki Nzambi.
“Nyonge waa misiɔnɛrɛ yele l’ɔngɛnɔngɛnɔ”
Ɔnangɛso Gerrit Lösch, la l’Olui-walɔmbɔla akayoshaka nyango dako dia l’ekongelo kɛsɔ diaki l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “Nyonge waa misiɔnɛrɛ yele l’ɔngɛnɔngɛnɔ.” Nde akate dia awui efula wɔsa anto oko awui w’ɔngɛnɔngɛnɔ hawosha mɛtɛ ɔngɛnɔngɛnɔ w’oshika. (Tukedi 14:13; Undaki 2:10, 11) Ɔngɛnɔngɛnɔ wa mɛtɛ ndjaka oma lo sala lolango laki Nzambi kânga mbele aha nshi tshɛ mbatongaka dui sɔ wɔdu. Kalasa ka Ngiliyadɛ kaki wolo, koko tɔ kambonyosha ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula.
Awui efula kimanyiyaka di’Akristo wa mɛtɛ monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Vɔ wekɔ lo tɛmɔla Nzambi k’ɔngɛnɔngɛnɔ. (Osambu 33:12; 1 Timote 1:11) Vɔ wekɔ lo paradiso ka lo nyuma ndo Bible ndakaka dia kema edja nkɛtɛ kayokadimɔ paradiso. Vɔ wambeya oyango wa lo lɔsɛnɔ, mbuta ate kambɛ Jehowa ndo mbotombola. Ndo nto, Jehowa la Yeso mbaokaka ngandji.
Ɔtɛkɛtshi akakotsha ɔnɛ: “Nyu nyayokoka monga waa misiɔnɛrɛ yele l’ɔngɛnɔngɛnɔ, naka nyu mbeka dia ngɛnangɛna la kɛnɛ kele la nyu.” Mbokaka anto akina ngandji ndo nangema oma le wɔ ekɔ dui dikina diakimanyiya dia monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Omalɔkɔ, nyodimanyiyake anto akina munga yawɔ lo dihole dia ndjinunya. Nyosalɛke anto akina ɔlɔlɔ, nyokimanyiyake akanga a wɔdu ndo nyotɛke anto akina akambo w’ɔlɔlɔ wahomana la nyu. (Osambu 41:1, 2; Etsha 20:35) Ɔngɛnɔngɛnɔ ndjaka lo ndjasha tshɛ l’olimu w’esambishelo.—Luka 11:28.
Ɔnangɛso Lösch akakomiya lo mbuta ɔnɛ: “Nyotshu oko wenyu waa misiɔnɛrɛ yele l’ɔngɛnɔngɛnɔ, nyoleke ndjasha lo tombola Jehowa, Nzambi kaso k’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo lo kimanyiya anto akina dia vɔ lawɔ monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ.”
L’ɔkɔngɔ wa nde mbisha ampokami mɔyɔ w’oma lo wedja efula, ɔnangɛso Anthony Morris akasha ambeki apɔlɔmɛ awɔ. L’ɔkɔngɔ, ombeki ɔmɔtshi wa lo kalasa ka 126 akadia mukanda wakafundɛ kalasa k’otondo Olui-walɔmbɔla. Lo mukanda akɔ ambeki wakɛnya lowando lawɔ lo woho wakawɔtɔ lo Kalasa ka Ngiliyadɛ.
Lo ɛtɛkɛta ande wa ndjihelo, ɔnɔmbɔdi wa losanganya lɔsɔ akate dia ‘eshisha l’ehihɔ’ wakakatanya demba fɔnaka la tɛdikɔ takamba la ‘ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ’ dia ndesha ekambi waki Nzambi ndo mbalɔmbɔla. (Kolosai 2:18, 19; Mateu 24:45) Naka waa misiɔnɛrɛ yambolongola apɔlɔmɛ kamba kâmɛ l’enyimpala wakasɔnama oma le Nzambi, kete vɔ wayotondoya dia kotsha olimu awɔ dimɛna.—2 Timote 4:5.
[Kiombo ya lo lɛkɛ 31]
AWUI WENDANA LA AMBEKI
Wakaye oma lo wedja: 6
Wakatomama lo wedja: 22 Lofulo la ambeki tshɛtshɛ: 56
Lofulo l’atshukanyi: 28
Yɛdikɔ ya l’atei atei y’ɛnɔnyi awɔ: 32,8
Yɛdikɔ ya l’atei atei y’ɛnɔnyi wambowetsha l’akambo wa mɛtɛ: 17,9
Yɛdikɔ ya l’atei atei y’ɛnɔnyi wambowetsha l’olimu wa lo tena tshɛ: 13,5
AHOLE WAKATOMAMA AMBEKI
Waa misiɔnɛrɛ yakalongola apɔlɔmɛ wakatomama lo wedja ɛnɛ: Afrique du Sud, Bénin, Bolivie, Bulgarie, Burkina Faso, Cameroun, Costa Rica, Ghana, Guatemala, Honduras, Kenya, Libéria, Madagascar, Mozambique, Nicaragua, Ouganda, Panama, Paraguay, Pérou, Roumanie, Sierra Leone ndo Togo.
[Osato wa lo lɛkɛ 32]
Kalasa ka 126 ka Ngiliyadɛ ka Bible ka Ɛmɛnyi wa Jehowa
Nkombo nɔngama oma lo lonya la wadi otsha lo lonya l’omi ndo oma la ntondo otsha l’ɔkɔngɔ.
1) Kirchhoff, K.; Nichols, C.; Guzmán, Y.; Coil, H.; Becker, O.; De Simone, A. 2) Manzanares, A.; Bouvier, E.; Peddle, J.; Mason, H.; Braz, J. 3) Lee, J.; Forte, A.; Boucher, T.; Marsh, A.; Leighton, S.; Glover, M. 4) Kambach, H.; Jones, T.; Ferreira, A.; Morales, J.; Chicas, S.; Davis, B.; Dormanen, E. 5) Dormanen, B.; Nichols, J.; Pacho, T.; Titmas, L.; Bouvier, E.; Kirchhoff, A. 6) Leighton, G.; Pacho, A.; Van Campen, B.; Manzanares, A.; Rivard, A.; Lee, Y.; Titmas, L. 7) Boucher, M.; Coil, K.; Marsh, C.; Guzmán, J.; Jones, W.; Kambach, J. 8) Glover, A.; Ferreira, G.; Mason, E.; Forte, D.; Davis, N.; Chicas, O.; Rivard, Y. 9) Braz, D.; Van Campen, D.; Morales, A.; De Simone, M.; Becker, M.; Peddle, D.