Wɛ koka ndjonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ lo nshi yayaye lo ngande?
NGANDE wakokayɛ monga mɛtɛ la lɔsɛnɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ? Yoho mɔtshi ele, lo nkamba l’akoka ayɛ dia nsɛdingola etombelo wakoka ndjonga la tɛdikɔ tɔsayɛ.
Ondo wɛ mbeyaka monga l’okakatanu dia mbɔsa tɛdikɔ takoka ndjonga la wahɔ lo lɔsɛnɔ layɛ l’otondo. Lande na? Nɛ di’anto efula wa l’andja ɔnɛ kombolaka monga la lɔsɛnɔ la dimɛna mbala kakɔ ɔtɔi. Koko oko wakokayɛ diɛna, nkitanyiya alako wa lo Bible kokaka nkimanyiya onto dia nde monga la nkumbo kele l’ɔngɛnɔngɛnɔ. (Efeso 5:22–6:4) Dia nsala ngasɔ, wɛ pombaka tshungolaka etena ka mongaka kâmɛ l’ase nkumbo kayɛ, lo dihole dia mbetshaka wenya ayɛ tshɛ paka dia kɔkɔlaka demba kana lo tɔkɛnyɔ tokina. Ɔnkɔnɛ, wɛ ekɔ la lotshungɔ la nsɔna lam’asa monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ wa tshenyitenyi kana ndjonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ wa pondjo lo nshi yayaye. Ngande wakokayɛ nsala dui sɔ? Ele lo nsala akambo anɛi wayela anɛ.
1 Kana yimba lo etombelo wakoka ndjala la tɛdikɔ tayɛ
Etena kalangayɛ mbɔsa yɛdikɔ mɔtshi, tâkanyi yimba lo etombelo wakoka ndjonga layɔ. Bible mbutaka ɔnɛ: “Kanga yewo atenaka elanyelu, atuyasheka.” (Tukedi 22:3) Naka wɛ tâkanyi yimba lo etombelo wakoka ndjonga, kete ondo wɛ ayewɔ mpokoso mɔtshi. Ndo nto, dui sɔ diayokokimanyiya dia mbeya ɔnɛ yɛdikɔ yalangayɛ mbɔsa nyɛ yekɔ paka la wahɔ wa tshenyitenyi, ndo oma lâsɔ, wɛ ayonga l’akoka wa mbɔsa tɛdikɔ t’amɛna.
Yambola wate: ‘Etombelo akɔna wakoka ndjonga la yɛdikɔ yalangami mbɔsa nyɛ l’ɔkɔngɔ w’ɔnɔnyi ɔtɔi, ɛnɔnyi 10 kana 20? Yɛdikɔ nyɛ yayonga l’etombelo akɔna lo tokanyi ndo lo yônge yami? Shɛngiya yakɔna yayonga l’ɛsɔnwɛlɔ ami le ase nkumbo kami ndo le anto akina?’ Nyomoyambola ambola woleki ohomba anɛ: ‘Onde yɛdikɔ yami nyɛ yayɔngɛnyangɛnya Nzambi? Shɛngiya yakɔna yayonga la yɔ lo diɔtɔnganelo diele lam’asami la nde?’ Lam’ele Bible kakasambiyama oma le Nzambi, tɔ koka kokimanyiya dia wɛ mbɔngɛnyangɛnya ndo mbewɔ wâle wakoka kokomɛ.—Tukedi 14:12; 2 Timote 3:16.
2 Ɔsa yɛdikɔ wɛmɛ
Lo dihole dia vɔamɛ ndjaɔsɛ tɛdikɔ, anto efula salaka kɛnɛ kɛnawɔ anto akina wasala. Koko nsala akambo lo yoho shɔ hakonya onto dia nde monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Wɛ hahombe ndjela anto akina etena kɔsayɛ yɛdikɔ. Tɔshi ɛnyɛlɔ kaki Natalie.a Nde mbutaka ate: “Lakakombolaka monga la diwala dia dimɛna, koko dui sɔ kosalema lo menda yoho ya lɔsɛnɔ laki la mi. Angɛnyi ami efula wakɔtɔka lami kalasa waki la timba. Koko, vɔ wakɔsaka paka tɛdikɔ ta kɔlɔ nɛ dia wakengolaka eseka wate kana ahɔndɔ. L’ɛnyɛlɔ kawɔ, ndo dimi lawɔ lakayongaka l’eseka efula. Yoho ya lɔsɛnɔ shɔ yakambela ekakatanu efula.”
Natalie akayotatɛka mbeka Bible kâmɛ l’Ɛmɛnyi wa Jehowa. Nde mbutaka ate: “L’atei w’Ɛmɛnyi wa Jehowa mbakamayɛnaka anto wele l’ɔngɛnɔngɛnɔ l’awala. Kânga mbakidiɔ komonga wɔdu le mi, lakatatɛ nsala etshikitanu yema yema.” Etombelo akɔna wakonge la dui sɔ? Natalie mbutaka ate: “Lakalangaka tshukana la woho w’onto akɔna tshɛ lakɔmiyami. Koko diɛsɛ ko lamboyotshukana l’onto lele lami dietawɔ ɔtɔi. Lamboshihodia mɛtɛ ɔnɛ Nzambi ambombisha diwala dioleki nɛ diakamafɔnyaka.”
3 Sɛdingola etombelo wayonga la tɛdikɔ tayɛ lo nshi yayaye
Diaha wɛ mbɔsa tɛdikɔ tele la wahɔ wa tshenyitenyi, wɛ pombaka nto tasɛdingodi etombelo wayoyonga la tɛdikɔ tayɛ lo nshi yayaye ndo ndjalɔngɔsɔla. (Tukedi 21:5) Tokomɛke tsho lo nkana yimba lo ɛnɔnyi 70 kana 80 waleka anto nsɛna nshi nyɛ, koko dja yimba dia ndjonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ lo nshi yayaye.
Bible mbutaka ɔnɛ Nzambi akɔshi yɛdikɔ ya mbisha anto lɔsɛnɔ la pondjo lo tshimbo y’olambo waki Yeso Kristo wa tshungo. (Mateu 20:28; Romo 6:23) Nzambi ekɔ lo ndaka ɔnɛ kema edja, sangwelo diande di’oma k’etatelo diendana l’anto ndo la nkɛtɛ diayokotshama. Wanɛ wawoka ngandji wayonga la diɛsɛ dia nsɛna pondjo pondjo lo nkɛtɛ kayokadimɔ paradiso ka dimɛna efula. (Osambu 37:11; Enyelo 21:3-5) Wɛ koka ndjokondja ndo wɛ lawɔ ɛtshɔkɔ ɛsɔ naka wɛ ayɔsa tɛdikɔ takoka kokondjɛ wahɔ wa pondjo.
4 Sala la wolo dia nkotsha eyango ayɛ
Kakɔna kahombayɛ nsala dia ndjokondja ɛtshɔkɔ wambolaka Nzambi anto? Ele lo ntatɛ mbeka dia mbeya Nzambi. (Joani 17:3) Nkondja ewo ka mɛtɛ ka lo Bible ayokokimanyiya dia monga l’eshikikelo ɔnɛ alaka waki Nzambi wa lo nshi yayaye asɔ wayokotshama. Eshikikelo kɛsɔ kayokokimanyiya dia wɛ nsala etshikitanu wahombama dia mbetawɔma le Nzambi.
Tɔsɛdingole nto ɛnyɛlɔ kaki Michael. Nde mbutaka ate: “Lakatatɛ nnɔ wanu ndo didjoyadjoya dia wolo etena kakimi l’ɛnɔnyi 12. Laki lo olui ɔmɔtshi wa dengalenga ndo lakalongamɛka dia mvɔ la ntondo ka nkotsha ɛnɔnyi 30. Woho wakimi yomalomala akakonya dia mpemba ndjadiaka mbala efula. Lakafɔnyaka di’akambo asɔ wayombisha ɔngɛnɔngɛnɔ, koko dimi kombokondja.” Etena kakɔtɔka Michael lo kalasa y’adidi, osekande ɔmɔtshi la l’olui wa dengalenga akatatɛ mbeka Bible l’Ɛmɛnyi wa Jehowa ndo Michael nde lawɔ akayosala dui sɔ.
Kɛnɛ kakeke Michael oma lo Bible kakatshikitanya woho wakandɔsaka nshi yayaye. Nde akayotaka ate: “Lamboyeka dia nkɛtɛ kayokadimɔ paradiso lo nshi yayaye ndo anto wayoyala lo wɔladi. Lakayotatɛ mbidja yimba dia ndo dimi lawɔ ndjɔsɛna lo paradiso kɛsɔ. Lakayadjɛ oyango wa ndowanya diɔtɔnganelo diasami la Jehowa. Koko laki paka l’okakatanu dia ntshika awui wa kɔlɔ wakamasalaka. Kânga l’ɔkɔngɔ wa dimi ntatɛ mbeka Bible, lakadjɔka wanu lo tena dimɔtshi ndo lakonanaka la womoto ɔmɔtshi.”
Kakɔna kakakimanyiya Michael dia ntshika awui asɔ ndo nsala etshikitanu lo lɔsɛnɔ lande? Nde mbutaka ate: “Ombetsha ami wa Bible akakeketsha dia dimi mbadiaka Bible mbala la mbala ndo mbɔtɔka lo nsanganya kâmɛ l’anto wangɛnyangɛnya Nzambi. Koko polo ndo l’etena kɛsɔ, ko dengalenga diaketetaka lami weke la shɛngiya le mi. Kânga mbakamawaɔsaka oko ase nkumbo kami, lakahembola diɔtɔnganelo diasami la wɔ.”
Michael akayadjɛ eyango wakôkimanyiya dia nde ndjokotsha oyango ande woleki woke wa mbɔtɔnganyiya lɔsɛnɔ lande l’atɔndɔ waki Nzambi. Ndo wɛ lawɔ kokaka nsala ngasɔ. Funda eyango ɛmɔtshi wakombolayɛ ndjokotsha ndo sala kɛnɛ kayokokimanyiya dia ndjakotsha. Tɛ anto akina wakoka kosukɛ eyango wamboyoyadjɛ ndo lɔmbawɔ dia vɔ kokimanyiya dia wɛ mpama.
Totshimbatshimbake dia mbeka akambo wendana la Nzambi ndo nkamba lawɔ lo lɔsɛnɔ layɛ. Sala la wolo dia mpamia ngandji kokayɛ Nzambi ndo Ɔtɛkɛta ande Bible. Lo ntɛkɛta di’onto lakitanyiya ɛlɛmbɛ wa lo Bible, Ɔtɛkɛta waki Nzambi mbutaka ɔnɛ: “Lu akambu tshe watshandi, ndi atongonaka.”—Osambu 1:1-3.
[Nɔte ka l’ɛse ka dikatshi]
a Nkombo yele lo sawo nɛ yakatshikitanyema.