Ɛlɔngɔlɔngɔ la esekaseka, kakɔna kayonyosala la lɔsɛnɔ lanyu?
“Dimi latolokaka aha uku untu lakomola lopepe.”—1 KOR. 9:26.
1, 2. Kakɔna kahombanyu nsala dia ndowana etena katanyole?
NAKA wɛ ayanga munda lɔkɛndɔ lo mboka kɛmɔtshi kahayeye, kete wɛ ayokombola monga la kartɛ ndo la yɛnya nɔrdɛ. Kartɛ kɛsɔ kayokokimanyiya dia mbeya dihole diayayɛ ndo otsha lɛnɛ atayatshu. Yɛnya nɔrdɛ ayokokimanyiya diaha wɛ minganɛ. Koko, kartɛ ndo yɛnya nɔrdɛ hawotokokimanyiya efula naka wɛ heye lɛnɛ atayatshu. Diaha wɛ têkekɔ tshanana, ayonga ohomba wɛ nshikikɛ dihole diatayatshu.
2 Etena katanyole, nyu lawɔ nyekɔ la ntondo ka dui dia ngasɔ. Nyekɔ la kartɛ ndo la yɛnya nɔrdɛ y’oshika. Bible ekɔ kartɛ kakoka nyokimanyiya dia nyu nsɔna mboka ka ndjela. (Tuk. 3:5, 6) Naka nyu mbekiya nkum’otema kanyu dimɛna, kete tɔ kayonyokimanyiya efula dia nyu ntshikala lo mboka ka dimɛna. (Romo 2:15) Tɔ kokaka nyokimanyiya oko yɛnya nɔrdɛ. Koko dia nyu ntondoya lo lɔsɛnɔ, nyu pombaka mbeya otsha lɛnɛ atanyatshu, mbuta ate nshikikɛ hwe eyango walanganyu ndjadjɛ.
3. Wahɔ akɔna wakatɛkɛta Paulo lo 1 Koreto 9:26 waya lo ndjadjɛ eyango?
3 Ɔpɔstɔlɔ Paulo akɛnya lo tshena pe wahɔ waya lo ndjadjɛ eyango ndo lo nsala la wolo dia mbakotsha etena kakandafunde ate: “Dimi latusakaka luwangu aha la wengengo. Dimi latolokaka aha uku untu lakomola lopepe.” (1 Kor. 9:26) Naka nyu ndjadjɛ eyango, kete nyayokoka ndawɔ l’eshikikelo tshɛ. Kem’edja, nyayohomba mbɔsa tɛdikɔ tɔmɔtshi ta weke tendana la ɔtɛmwɛlɔ, olimu, nkumbo ndo la awui akina. Lo tena dimɔtshi, nyu mbeyaka ndjaoka oko anto wambɔlɛ ofu w’okananu. Koko naka nyu tâkonge awui la ntondo, lo mbɔsa tɛdikɔ tɔtɔnɛ l’akambo wa mɛtɛ ndo la atɔndɔ watanema l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi, kete hanyotohembama dia ndjela mboka ka kɔlɔ.—2 Tim. 4:4, 5.
4, 5. a) Kakɔna kakoka nyokomɛ naka hanyoyadje eyango? b) Lande na kele ekɔ ohomba dia ɛsɔnwɛlɔ anyu nɔmbwama la nsaki ka ngɛnyangɛnya Nzambi?
4 Naka hanyoyadje eyango, kete ondo asekanyu ndo embetsha anyu koka nyɔsɛngiya dia nyu nsala kɛnɛ kafɔnyawɔ ɔnɛ kekɔ ɔlɔlɔ le nyu. Lo mɛtɛ, oyadi kânga nyekɔ l’eyango wa shikaa, anto amɔtshi mbeyaka ntetemala nyosha tokanyi tawɔ. Etena kahokamɛnyu tokanyi tawɔ, nyoyambole onto l’onto ɔnɛ: ‘Onde eyango wambutɛwɔ ɛsɔ wayokimanyiya dia mbohɔ Otungi ami etena kekimi ɔlɔngɔlɔngɔ kana vɔ wayekola yimba yami diaha dimi nsala dui sɔ?’—Adia Undaki 12:1.
5 Lande na kahomba ɛsɔnwɛlɔ anyu wa lo lɔsɛnɔ nɔmbwama la mposa ka ngɛnyangɛnya Nzambi? Ɔkɔkɔ ɔmɔtshi ele nɛ dia Jehowa mbakatosha ɛngɔ tshɛ k’ɔlɔlɔ kele la so. (Jak. 1:17) Lo mɛtɛ, onto tshɛ la l’atei aso pombaka monga la lowando le Jehowa. (Eny. 4:11) Shi yoho yoleki dimɛna ya mɛnya lowando ele mbohɔka Jehowa etena kayadjɛnyu eyango? Nyɛsɔ tɔsɛdingole eyango ɛmɔtshi wakokanyu ndjadjɛ ndo woho wa mbâkotsha.
Naa eyango wakokanyu ndjadjɛ?
6. Naa oyango woleki ohomba wakokanyu ndjadjɛ ndo lande na?
6 Oko wakatadiɛnyi lo sawo dietshi, oyango woleki ohomba wakokanyu ndjadjɛ ele nshikikɛ dia kɛnɛ kata Bible kekɔ mɛtɛ. (Romo 12:2; 2 Kor. 13:5) Asekanyu koka mbetawɔ wetshelo w’ohilwelo kana wetshelo ekina wa l’ɛtɛmwɛlɔ wa kashi nɛ dia anto akina wakawatɛ dia kɛsɔ mbahombawɔ mbetawɔ. Koko, hanyohombe mbetawɔ dui dimɔtshi paka nɛ dia anto akina nangaka dia nyu dietawɔ. Nyohɔ dia Jehowa nangaka dia nyu mbokambɛ la yimba yanyu tshɛ. (Adia Mateu 22:36, 37.) Shɛso lele l’olongo nangaka dia nyu monga la mbetawɔ koki edo lo awui wa mɛtɛ.—Heb. 11:1.
7, 8. a) Naa eyango ɛmɔtshi wakokanyu ndjadjɛ wayonyokimanyiya dia nkeketsha mbetawɔ kanyu? b) Ɛlɔlɔ akɔna wayonyokondja naka nyu nkotsha eyango ɛmɔtshi wa nshi nyɛ?
7 Dia nyokimanyiya dia nkeketsha mbetawɔ kanyu, lande na kahanyayadjɛ eyango ɛmɔtshi wakokanyu nkotsha nshi nyɛ? Oyango ɔmɔtshi koka monga wa nɔmbaka lushi tshɛ. Dia alɔmbɛlɔ anyu monga wa shikaa, koko aha wa kalolɛka paka ɛtɛkɛta akɔ wâmɛ, nyu koka nama lo yimba kana mfunda awui amɔtshi wa shikaa waketshi lushi longo walanganyu mbidja lo alɔmbɛlɔ anyu. Nyeye diaha ekakatanu wakahomanyi la nyu eto mbahombanyu mbidja lo alɔmbɛlɔ anyu, koko ndo awui wakanyɔngɛnyingɛnyisha. (Fil. 4:6) Oyango okina wakokanyu ndjadjɛ ele wa mbadiaka Bible lushi tshɛ. Onde nyu mbeyaka dia naka nyu mbadiaka ndjɛkɛ oko nyɛi lushi tshɛ, kete nyayomana Bible k’otondo l’ɔkɔngɔ w’ɔnɔnyi ɔtɔi oto?a Osambu 1:1, 2 mbutaka ɔnɛ: ‘Onto latɔngɛnangɛnaka lo ɛlɛmbɛ wa Jehowa ndo latadiaka ɛlɛmbɛ ande la dui di’ɔkɔkɛ ndo la yanyi ndo l’otsho ekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ.’
8 Oyango wa sato wakokanyu nkotsha nshi nyɛ ele wa ndjalɔngɔsɔla dia mbishaka okadimwelo ɔmɔtshi lo losanganya tshɛ la l’etshumanelo. Ntondotondo, nyu mbeyaka nkombola dia mbadiaka okadimwelo ladia kana mbadia divɛsa. L’ɔkɔngɔ diko, nyu koka ndjadjɛ oyango wa mbishaka ekadimwelo l’ɛtɛkɛta anyu hita. Lo mɛtɛ, etena kashanyu ekadimwelo, nyekɔ lo nambola Jehowa olambo ɔmɔtshi. (Heb. 13:15) Kam’ayonyokotsha eyango ɛmɔtshi l’atei w’eyango ɛsɔ, mbetawɔ la lowando lanyu otsha le Jehowa layohama ndo nyayonga suke dia ndjadjɛ eyango wa lo nshi yayaye.
9. Naka nyatakome apandjudi wa Diolelo, naa eyango ɛmɔtshi wa lo nshi yayaye wahombanyu ndjadjɛ?
9 Naa eyango ɛmɔtshi wa lo nshi yayaye wakokanyu ndjadjɛ? Naka nyatatatɛ nsambisha lokumu l’ɔlɔlɔ lo sɛkɛ, kete oyango anyu wa lo nshi yayaye koka monga wa nkoma apandjudi wa Diolelo. Kam’akotshanyu oyango wa nɛmɔ ɔsɔ, ayonga dimɛna nyu sambishaka dimɛna mbala la mbala aha la mbetsha ngɔndɔ kɛmɔtshi. Nyu pombaka nto mbeka dia nkamba la Bible l’esambishelo. Naka nyu nsala dui sɔ, kete ondo nyayɛna dia nyayoleka ngɛnangɛna olimu w’esambishelo. Ndo nyayokoka mfudia lofulo la wenya wetshanyu lo esambishelo ka lo luudu la luudu kana nsala la wolo dia ntatɛ mbeka l’onto ɔmɔtshi Bible. Oko wenyu apandjudi wahatabatizama, naa oyango woleki dimɛna wahombanyu ndjadjɛ naka aha wa nkotsha kɛnɛ kalɔmbama dia batizama, ndo nkoma Ɛmɛnyi wa Jehowa Nzambi wamboyakimɔ ndo wambobatizama?
10, 11. Eyango akɔna wa lo nshi yayaye wakoka ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka wambobatizama ndjadjɛ?
10 Naka wɛ ekɔ okambi wa Jehowa wambobatizamaka, kete eya dia ekɔ eyango ɛmɔtshi wa lo nshi yayaye wakokayɛ ndjadjɛ. Lo tena dimɔtshi, wɛ koka mɛna ɔlɔlɔ tokimanyiya tshumanelo dia nsambisha lo ɛtshi ka nkɛtɛ kahaleke sambishama. Wɛ koka nto mɛna ɔlɔlɔ dia nkamba la wolo ayɛ kana la yonge yayɛ ya dimɛna dia nkamba oko ombatshi mboka wa tshanda kana wa pondjo. Nunu akumi dia ambatshi mboka wele l’ɔngɛnɔngɛnɔ wayokotɛ dia olimu wa lo tena tshɛ ekɔ yoho ya dimɛna ya mbohɔ Otungi ayɛ lo nshi yayɛ y’ɔlɔngɔlɔngɔ. Ɔsɔ ekɔ eyango ɛmɔtshi wakokayɛ nkotsha etena kâkayadjashi la ambutshi ayɛ. Ase etshumanelo kanyu wayokondja wahɔ naka wɛ nkotsha eyango ɛsɔ.
11 Eyango ekina wa lo nshi yayaye kokaka nyɔlɔmba dia nyu ntshika etshumanelo kanyu. Ɛnyɛlɔ, nyu koka ndjalɔngɔsɔla dia tokamba lo dihole dikina kana lo wodja okina lɛnɛ ele ohomba efula w’apandjudi. Nyu koka nkombola dia mbisha lonya lo wokelo wa Mbalasa ya Diolelo kana wa mvudu ya Bɛtɛlɛ lo wedja ekina. Nyu koka kânga mbɔtɔ lo Bɛtɛlɛ kana nkoma waa misiɔnɛrɛ. Lo mɛtɛ, oyango wa ntondo woleki ohomba wahombanyu nkotsha la ntondo ka ndjokotsha eyango woleki weke wa lo nshi yayaye wɔtɛkɛtshiso la diko ele wa batizama. Naka nyatabatizama, kete nyende kɛnɛ kahombanyu nsala dia nyu nkotsha oyango w’ohomba wa lo lɔsɛnɔ lanyu ɔsɔ.
Nyokotsha oyango wa batizama
12. L’ɔtɛ w’ɛkɔkɔ akɔna wabatizama anto amɔtshi, ndo lande na kele aha l’ɔtɛ w’ɛkɔkɔ ɛsɔ eto mbahomba onto batizama?
12 Akokanyu mbuta lo kɛnɛ kendana l’oyango wa batizama? Amɔtshi koka mfɔnya dia batismu ekɔ ohomba dia mbakokɛ diaha vɔ nsala pɛkato. Akina koka mfɔnya dia vɔ pombaka batizama nɛ dia asekawɔ wambobatizama. Ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka ekina mbeyaka nkombola dia batizama dia vɔ ngɛnyangɛnya ambutshi awɔ. Koko batismu kema diokanelo diakoshimba dia wɛ nsala awui wotoyosala lo woshɛshɛ ndo wɛ hahombe batizama l’ɔtɛ w’ɔnɛ anto akina wambokɔsɛngiya dia wɛ nsala dui sɔ. Wɛ pombaka batizama naka wɛ ambeya dimɛna kɛnɛ kalembetshiya monga Ɔmɛnyi wa Jehowa ndo naka wɛ amboyashikikɛ dia wɛ ekɔ suke ndo wɛ mbetawɔka la lolango layɛ dia mɛmba ɔkɛndɛ ɔsɔ.—Und. 5:4, 5.
13. Lande na kahombanyu batizama?
13 Ɔkɔkɔ ɔmɔtshi wahomba onto batizama ele nɛ dia Yeso akasha ambeki ande ɔkɛndɛ wa ‘mbetɛ anto ambeki ndo mbabatiza.’ Ndo nto, nde akatotshikɛ ɛnyɛlɔ lo batizama. (Adia Mateu 28:19, 20; Mako 1:9.) Lâdiko dia lâsɔ, batismu ekɔ dui di’ohomba le wanɛ walanga shimbamɛ. L’ɔkɔngɔ wa nde ntɛkɛta dia woho wakasɛlɛ Nɔa wato wa luudu wakandayashimbɛ nde la nkumbo kande lo Mvula k’elola, ɔpɔstɔlɔ Petero akate ate: “Dikambu ne dieko uku djimbitelu ya mete ya batiza kanyushimbela kakiane, . . . uma [lo tshimbo y]’eulwelu ka Jesu Kristu.” (1 Pet. 3:20, 21) Koko, kɛsɔ halembetshiya dia nyu nangaka batizama tsho dia ndjoshimbamɛ. Koko nyu nangaka batizama nɛ dia nyu mbokaka Jehowa ngandji ndo nyu nangaka mbokambɛ l’otema anyu tshɛ, l’anima anyu tshɛ, la yimba yanyu tshɛ ndo la wolo anyu tshɛ.—Mako 12:29, 30.
14. Lande na kakoka anto amɔtshi mengenga dia batizama, ko eshikikelo kakɔna kele la nyu?
14 Anto amɔtshi mbeyaka mengenga dia batizama nɛ dia vɔ mbokaka wɔma w’ɔnɛ vɔ koka ndjotshanyema oma l’etshumanelo. Onde ndo nyu mbôka wɔma ɔsɔ? Naka ngasɔ, kete nyeye dia monga la wɔma wa ngasɔ kema kɔlɔ. Kɛsɔ koka mɛnya dia nyu shihodiaka ɔkɛndɛ wa woke waya lo nkoma Ɔmɛnyi wa Jehowa. Onde ekɔ ɔkɔkɔ okina wakoka nyoshimba dia batizama? Mbeyaka monga ko nyatetawɔ ɔnɛ nsɛna lo yoho yɔtɔnɛ l’ɛlɛmbɛ waki Nzambi mbele yoho ya lɔsɛnɔ yoleki dimɛna. Lo dikambo sɔ, nkana yimba lo kɛnɛ kakomɛ wanɛ wahakitanyiya ɛlɛmbɛ wa lo Bible koka nyokimanyiya dia mbɔsa yɛdikɔ. Lo wedi okina, mbeyaka monga ko nyu nangaka ɛlɛmbɛ waki Nzambi, koko nyu kema l’eshikikelo dia nyu koka nsɛna lo yoho yɔtɔnɛ la wɔ. Lo mɛtɛ, ɔsɔ koka monga dui di’ɔlɔlɔ nɛ dia diɔ mɛnyaka dia nyekɔ l’okitshakitsha. Bible mbutaka dia etema w’anto tshɛ wele kema kokele wekɔ lokeso. (Jer. 17:9) Koko nyu koka ntondoya naka nyu ntetemala ‘ndjalama lo ndjela Ɔtɛkɛta wa Nzambi.’ (Adia Osambu 119:9.) Oyadi ɛkɔkɔ wele la nyu wa mengenga dia batizama, nyu pombaka nkandola akambo asɔ.b
15, 16. Ngande wakokayɛ mbeya dia kana wɛ ambokoka batizama?
15 Ko ngande wakokayɛ mbeya kana wɛ ambokoka batizama? Yoho mɔtshi ele ndjambola ɔnɛ: ‘Onde dimi koka nembetshiya anto akina wetshelo w’etatelo wa lo Bible? Onde dimi sambishaka oyadi ambutshi ami hawosale dui sɔ? Onde dimi salaka la wolo dia mbɔtɔka lo nsanganya tshɛ y’Akristo? Onde dimi koka mbohɔ waaso amɔtshi wa shikaa wakamashike tanga la ntondo ka tɔsɛngiya t’asekami? Onde layotetemala kambɛ Jehowa kânga ambutshi ndo angɛnyi ami wambotshika nsala dui sɔ? Onde dimi nɔmbaka lo kɛnɛ kendana la diɔtɔnganelo diasami la Nzambi? Onde mɛtɛ lamboyakimɔ le Jehowa lo dɔmbɛlɔ?’
16 Batismu ekɔ dui diatshikitanya lɔsɛnɔ l’onto ndo tɔ kekɔ yɛdikɔ y’ohomba efula. Onde wɛ ambotshunda dimɛna ndo aya l’akoka wa nsɛdingola yɛdikɔ shɔ dimɛna? Ntshunda halembetshiya tsho monga l’akoka wa mbisha sawo dia dimɛna lo lɔyɛnga kana mbisha okadimwelo wa dimɛna lo losanganya. Kɛsɔ nembetshiyaka monga l’akoka wa mbɔsa tɛdikɔ tɛnya dia tamboshihodia atɔndɔ wa lo Bible. (Adia Heberu 5:14.) Naka wɛ atakoke nsala dui sɔ, kete wɛ ekɔ la diɛsɛ dioleki woke la ntondo kayɛ, mbuta ate diɛsɛ dia kambɛ Jehowa l’otema ɔtɔi ndo nsɛna lo yoho yɛnya dia wɛ mɛtɛ amboyakimɔ le nde.
17. Kakɔna kayokokimanyiya dia wɛ ndɔshana l’ekakatanu wakoka mpomana la yɛ l’ɔkɔngɔ wa batismu?
17 Mbala kakɔ ɔtɔi l’ɔkɔngɔ wa batismu, wɛ mbeyaka monga l’ohetoheto w’efula dia kambɛ Nzambi. Koko, hatonga edja wɛ mbeyaka mpomana l’ekakatanu wayodja mbetawɔ kayɛ l’ohemba. (2 Tim. 3:12) Tɔfɔnyake dia wɛ pombaka ndɔshana l’ekakatanu ɛsɔ la wolo ayɛ hita. Yanga alako oma le ambutshi ayɛ. Yanga ekimanyielo oma le anto wambotshunda wa l’etshumanelo. Ɔtɔ lɔngɛnyi la wanɛ wayokosukɛ. Tohɛke pondjo dia Jehowa ndjakiyanyaka dikambo diayɛ ndo nde ayokosha wolo wele la yɛ ohomba dia ntokomɛ ekakatanu tshɛ wakoka mpomana la yɛ.—1 Pet. 5:6, 7.
Ngande wakokanyu nkotsha eyango anyu?
18, 19. Wahɔ akɔna wayonyokondja lo nsɛdingola akambo wetshanyu lo dihole dia ntondo?
18 Kânga mbenyu l’eyango w’amɛna, onde mɛnamaka dia hanyongaki pondjo l’etena k’efula ka nsala kɛnɛ kalanganyu ndo kahombanyu nsala? Naka ngasɔ, kete nyu pombaka nsɛdingola awui wetshanyu lo dihole dia ntondo. Tɔshi ɛnyɛlɔ: Naka wɛ mbɔsa bomba ko wɛ mbidja abanga wa weke lɔkɔ ntondo, ko wɛ ndjodja ditshu lâdiko, kete bomba kayolola la diangɔ diakɔ pende. Naka wɛ ntondja abanga la ditshu diakɔ, ko wɛ ntatɛ nɔnga nto lo mbidja ditshu ntondo, onde wɛ ayokondja dihole dia ndjodja abanga akɔ wa weke tshɛ? Ndoko nɛ dia wɛ akatate mbidja ditshu ntondo lo bomba.
19 Nyu lawɔ nyekɔ la ntondo k’okakatanu wa ngasɔ etena kalanganyu nkamba la wenya anyu. Naka nyu mbidja akambo wele oko tɔkɛnyɔ lo dihole dia ntondo, kete ayɛnama dia hanyongaki pondjo la diaaso dia ndjasha lo akambo woleki weke wa lo lɔsɛnɔ, mbuta ate akambo wa lo nyuma. Koko naka nyu ndjela dako dia lo Bible diata dia ‘nsɛdingola akambo woleki ohomba,’ kete nyayɛna dia nyayonga la diaaso dia ndjasha lo akambo wa Diolelo ndo lo yema ya tɔkɛnyɔ.—Fil. 1:10.
20. Naka nyekɔ la wɔma ndo la wengengo etena kasalanyu la wolo dia nkotsha eyango anyu, kakɔna kahombanyu nsala?
20 Etena kasalanyu la wolo dia nkotsha eyango anyu, mbidja ndo wa batizama, lo tena dimɔtshi nyu mbeyaka monga la wɔma ndo la wengengo. Etena kɛsɔ, ‘nyokitsha wetsho anyu le Jehowa, ko nde ayonyosukɛ.’ (Osam. 55:22) L’etena kɛnɛ, nyekɔ la diaaso dia mbisha lonya l’olimu woleki ɔngɛnɔngɛnɔ ndo ohomba wa l’ɔkɔndɔ w’ana w’anto, mbuta ate olimu wa l’andja w’otondo w’esambishelo ndo wa wetshelo. (Etsha 1:8) Nyu koka nsɔna diaha nkamba olimu ɔsɔ ndo mendaka tsho etena kawokamba anto akina. Kana nyu koka ndjasha l’ohetoheto tshɛ l’olimu washa ɔngɛnɔngɛnɔ ɔsɔ. Tanyengengake dia nkamba l’akoka anyu dia ntɔla wahɔ wa Diolelo otsha la ntondo. Hanyonyangaki pondjo lo woho wakambɛnyu ‘Otungi anyu lo nshi yanyu y’ɛlɔngɔlɔngɔ.’—Und. 12:1.
[nɔtɛ ya l’ɛse ka dikatshi]
a Enda Tshoto y’Etangelo ya Ngɔndɔ ka dikumi 1, 2009, lɛkɛ 23-26.
b Dia nyokimanyiya lo dikambo sɔ, nyende dibuku Les jeunes s’interrogent — Réponses pratiques, volume 2, tshapita 34.
Ngande wayoyokadimola?
• Lande na kahombanyu ndjadjɛ eyango?
• Naa eyango ɛmɔtshi wakokanyu nkotsha?
• Kakɔna kalɔmbama dia nkotsha oyango wa batizama?
• Ngande wakoka nsɛdingola awui wahombanyu mbetsha lo dihole dia ntondo nyokimanyiya dia nkotsha eyango anyu?
[Osato wa lo lɛkɛ 13]
Onde wɛ ekɔ l’oyango wa mbadiaka Bible lushi la lushi?
[Osato wa lo lɛkɛ 15]
Kakɔna kayokokimanyiya dia wɛ nkotsha oyango wa batizama?
[Osato wa lo lɛkɛ 16]
Wetshelo akɔna wamboyokondja oma l’ɛnyɛlɔ kɛnɛ?