Tshapita 127
Kundɛma lushi la tanu—ko diombo diaya hwe lushi la lomingu
TAYA la dikɔlɔ di’efula dia Lushi la Tanu, ndo Sabato ka lo ngɔndɔ ka Nisana 15, kaya suke la mumɛ l’ɛɔtwɛlɔ ka wonya. Odo wa Yeso wâkahanemi l’otamba, koko ase wevi ahende wohanemi kâmɛ la nde wekekɔ la lɔsɛnɔ. Dikɔlɔ dia Lushi la Tanu mbelamɛka ɔnɛ Ɛlɔngɔswɛlɔ, nɛ dia l’etena kɛsɔ mbalɔngɔsɔla anto mma ndo mbashidiyawɔ elimu wahakoke konga polo ndo l’ɔkɔngɔ wa Sabato.
Sabato kɛsɔ kele suke la tatɛ kema oko Sabato kina (lushi l’esambele la lo lomingu) koko tɔ kekɔ oko Sabato hiende, kana Sabato ka “wuki.” Vɔ kielɛka ɔsɔku nɛ dia ngɔndɔ ka Nisana 15 kaki lushi la ntondo lo nshi esambele ya Difɛstɔ di’Ekate Waha la Wodoya (ndo datɛ sɔ ndjâlaka Sabato, oyadi lushi lakɔna tshɛ lelɔ) diamboyohomana la Sabato ka lomingu la lomingu.
Lo ndjela Ɛlɛmbɛ wa Nzambi, edo hawohombe mbetsha otsho w’otondo wohanemi lâdiko di’otamba. Ɔnkɔnɛ, Ase Juda wambɔlɔmba Pilato dia mbɔkɔla ekolo wa wanɛ wohanemi l’otamba ɔnɛ kele wavu esadi. Omalɔkɔ, asɔlayi wambɔkɔla ekolo w’ase wevi ahende. Koko lam’ɛnyiwɔ ɔnɛ Yeso akashidi mvɔ, vɔ hawowɔ̂kɔdi ekolo. Dikambo sɔ diambokotsha divɛsa diata ɔnɛ: “Nduku weka andi wayoko.”
Koko, dia vɔ ndjashikikɛ ɔnɛ Yeso ambovɔ mɛtɛ, ɔsɔlayi ɔmɔtshi ambowoka dikɔnga lo lohandju. Dikɔnga diambɔtɔ polo ndo lo dui, ko kem’edja, dikila la ashi wambotomba. Ɔpɔstɔlɔ Joani, ɔnɛ lɛnyi dikambo diakɔ la asho, akayota l’ɔkɔngɔ ɔnɛ dikambo diakɔ sɔ diambokotsha divɛsa diata ɔnɛ: “Vo wayenda one lakawahiki dikonga.”
Ndo Yɔsɛfu y’Ose Arimateya, ɔmɔtshi a l’atei w’Ase Sheke, mbele lam’odiakiwɔ Yeso. Nde kombetawɔ dikambo dia kɔlɔ diakasale tuminadi ta lâdiko dia ndjaka Yeso. Yɔsɛfu ekɔ mɛtɛ ombeki wa Yeso, koko nde ekɔ lo mboka wɔma di’anto mbêya ɔsɔku. Kakianɛ, nde ambokeketsha otema, ambotshɔ le Pilato, ambotɔ̂lɔmba odo wa Yeso. Pilato ambelɛ ntondo dembe dialama dihole diakɔ dia mbeya kana mɛtɛ Yeso ambovɔ, ko nde ambosha Yɔsɛfu odo akɔ.
Yɔsɛfu ambɔsa odo akɔ ko ambɔ̂lɔngɔsɔla dia vɔ mbokundɛ, nde ambowɔ̂mba ahɔndɔ wa linɛnɛ w’amɛna. Ndo Nikɔdɛmo, ɔmɔtshi a l’atei w’Ase Sheke, mbôkimanyiya. Nikɔdɛmo ndo nde lawɔ kɔmɛnya mbetawɔ kande le Yeso lo sɛkɛ nɛ dia nde mbokaka wɔma wa shisha dihole diande. Koko kakianɛ, nde ambela wɔɔmbɔ wele la diangɔ di’opumu diele la wotsho wa livɛrɛ lokama y’Ase Rɔmɔ (kilɔ 33): mirɛ la alɔɛzɛ, diangɔ di’oshinga wolo efula. Ko wambɔmba odo wa Yeso la bɛtshi di’ahɔndɔ kâmɛ la bisɔ sɔ di’epumu, oko wele mbekelo k’Ase Juda la ntondo ka vɔ kundɛ onto.
Oma lâsɔ ko vɔ ndjetamia odo wa Yeso lo diombo di’oyoyo diaki Yɔsɛfu diakawasale losala lo wooko wa dive wele suke l’ekambɔ kakɔ. L’ɔkɔngɔ diko, wambongitola dive dia woke ko wambodidiha la soko dia diombo. Di’odo kundɛma la ntondo ka Sabato mumɛ, vɔ pombaka mbɔlɔngɔsɔla esadi esadi. Ɔnkɔnɛ, Mariya Mangadala la Mariya nyango Jakɔba ya Dikɛnda, wanɛ wele ondo ndo vɔ mbambɔlɔngɔsɔlaka odo akɔ, wambokalola esadi eto la ngelo dia ntɔlɔngɔsɔla malashi la esɔ k’opumu kekina. Vɔ wekɔ la kanyi ya ndjokalola l’ɔkɔngɔ wa lushi la Sabato dia ndjotetemala nɔngɔsɔla odo, ɔnɛ kele aha vɔ pɔnda esadi.
La wedi a pindju, Lushi la Samalo (lushi la Sabato), ɛlɔmbɛdi a weke la Afarisɛ wambotshɔ le Pilato ko wambotowotɛ ɔnɛ: “Khumadiondjo, shu tambuho diui diakati kanga lukanyi one lam’akindi la lumu ati: L’okongo a nshi shatu, dimi layulo. Okone uti diui dia antu nama diumbu wulu edja ndu lushi la satu, ne dia ambeki andi watukuya dia ndjosa udu andi, ku vo ndjutela antu vati: Ndi ambulo uma lu nyoi. Ku lukesu la l’okongo layuleka la ntundu kolo.”
Pilato ambowatɛ ate: “Nyu nyeko la djui y’alimbi watulamaka; nyutshu, nyutâkitsha dia vo nama diumbu wulu, uku weyanyu.” Ko vɔ wambotshɔ, wambotokitsha asɔlayi w’Ase Rɔmɔ oko alami, wambodja djembetelo lo dive.
La yosose ya Lushi la Lomingu, Mariya Mangadala nde la Mariya nyango Jakɔba, kâmɛ la Salɔme, Joana la amato akina wambotshɔ la malashi dia tɔlɔngɔsɔla odo wa Yeso. L’atei a mboka, vɔ wekɔ lo ndjatanela lam’asawɔ vate: “Untu akona ayutungitwela dive uma lu suku dia diumbu?” Koko lam’okumiwɔ, watanake ko didimu dia nkɛtɛ diakasadimi ndo ondjelo wa Jehowa akangitudi dive, akadinyisha. Alami wakatshwe, diombo diaya hwe! Mateu 27:57–28:2; Mako 15:42–16:4; Luka 23:50–24:3, 10; Joani 19:14, 31–20:1; 12:42; Akambu w’Asi Lewi 23:5-7; Euhwelu k’Elembe 21:22, 23; Osambu 34:20; Zekariya 12:10.
▪ Lande na kelɛwɔ Lushi la Tanu ɔnɛ Ɛlɔngɔswɛlɔ, ndo Sabato ka “wuki” êtɔ?
▪ Avɛsa akɔna wambokotshama lo kɛnɛ k’endana la odo wa Yeso?
▪ Kakɔna kambosala Yɔsɛfu la Nikɔdɛmo dia kundɛ Yeso, ndo lande na kambowokanaka la Yeso?
▪ Ɛlɔmbɛdi ambowɔlɔmba Pilato, ndo okonde wambondâkadimola?
▪ Kakɔna kambotshama la yosose ya Lushi la Lomingu?