Etini 9
Woho akona w’eyaso dia teko lo sena lo “nshi y’ekomelo”
1, 2. Woho akona akokaso mbeya dia teko lo sena lo nshi y’ekomelo na?
WOHO akona wokukiso mbetawo l’ololo tshe dia teko lo sena lo etena kene kele Diolelo diaki Nzambi diayolanya lowandji l’anto wa l’andja one na? Woho akona wayoteya dia taya suke efula la wonya one wayokumiya Nzambi weho wa kolo tshe ndo asui na?
2 Oso eko awui efula ane wakalange ambeki waki Yeso mbeya. Wakawombola “djimbitelu” ya wenamu ande wonya ongo wayondahema lo Diolelo ndo ya “ekumelu [ka dikonge di’akambo ne, NW].” (Mateu 24:3) Yeso akâkadimola la mbashile akambo wakahombe sutshasutsha andja ndo akambo akina wakahombe kotshama ladiko dia menya one andja wamboto lo “etena k’ekumelu,” lo “nshi y’ekumelu” ya andja wa nshi nye. (Danyele 11:40; 2 Timote 3:1) Onde djembetelo yako yamboshila la menama lo eleko kaso k’akumi ahende kene? Eelo, tamboshila la ndjiyena, l’ololo tshe!
Ata w’andja w’otondo
3, 4. Ata wa lo eleko k’akumi ahende keso kene mbotoneka la diewoyelo diaki Yeso diakandate edja la ntondo lo akambo akona?
3 Yeso ak’ewoya ate: ‘Wodja wayolosha wodja okina ndo diolelo diayolosha diolelo dikina.’ (Mateu 24:7) Lo 1914, andja akoto lo ta ne diakahomanya anto ndo waolelo ɛtɛ woho wakatshikitana l’ata tshe waki la ntondo kadio. Omaloko mbele, akondodi w’ekondo wakadiele Ta dia Woke. Aki ta dia ntondo dia woho wa ngaso diakaloma lo ndjela okondo w’onto, ta dia ntondo dia andja w’otondo. Suke la asuda ndo anto k’anto 20 000 000 mbakavu, oleki ata tshe wakete la ntondo.
4 Ta dia Ntondo di’andja w’otondo mbakadihola mboka ka nshi y’ekomelo. Yeso akate dia dikambo so ayenya kame l’akambo akina “etatelu k’asui.” (Mateu 24:8) Osoku mbakidio ne dia Ta Diahende dia andja w’otondo akanyomoyodaka anto efula, oko yediko ya anto 50 000 000, asuda ndo anto k’anto mbakavu. Lo eleko k’eso k’akumi ahende kene, olekani anto 100 000 000 wakadiakema lo ata, mbala nyeyi oleki enonyi 400 wakete la ntondo! Nde elanyelo ka woke ka ngane lo lowandji l’anto lee!
Tolembetelo tokina
5-7. Ohoshila tolembetelo tokina t’enya one teko lo nshi y’ekomelo.
5 Yeso akewoya akambo akina ane wayohomba menama lo nshi y’ekomelo ate: “Adidimu wa mamba wa kete wayuyala efula. Ndjala ya kasha yayuya, ndu elandu lu dihule la dihule.” (Luka 21:11) Dikambo so mbotoneka l’ololo tshe l’akambo ane wasalema tate lo 1914, ne dia ohenyohenyo watomba oma lo weho w’akambo aso weko lo tetemala la mbude.
6 Adidimu wa mamba wa kete wasalemako mbala la mbala ndo wadiakako anto efula. Hemo kene k’elewo grippe espagnole, toameme oto, akadake yediko y’anto 20 000 000 l’okongo wa Ta dia Ntondo dia andja w’otondo—efula mbetawoka one akadake anto 30 000 000 kana ndeka laso. SIDA amboshila la ndjaka kama la kama ya nunu di’anto ndo ayokoka la ndjaka miliyo y’anto lo nshi ya la ntondo. Ononyi tshe miliyo y’anto mvôka l’atshutshu wa l’otema, cancer, kana la hemo kina. Miliyo kina y’anto wavoko okoke okoke la ndjala. Kema tamu dia ‘ambehemi wa falo ya lo Enyelo’ weko lo takindola mbala kako otoyi la ata awo, la ndjala, ndo la wa hemo nye yambodiangana le nkumbo y’anto tate lo 1914.—Enyelo 6:3-8.
7 Yeso akewoya edja la ntondo dia edelo ka akambo wa kolo ane w’enama l’andja w’otondo. Onkone mbakandate ate: “Ne dia lam’ayufula akambu wa kolo, ngandji k’antu efula kayola.”—Mateu 24:12.
8. Lo akambo akona wele tena diaso ne mbotoneka la kene kak’ewoya omvutshi lo 2 Timote tshapita 3 na?
8 Nto, Bible akewoya akambo edja la ntondo lo kene kendana la kolo kene k’enama nshi nye l’ahole tshe wa l’andja w’otondo: “Eyi wati; lu nshi y’ekumelu, tena dia wulu diayuyala. Antu wayuyalanga, wayulanga ukundji, wayosema, wayutakula, wayotengana, wayutuna aui w’ambutshi, hawukana lusaka, waha ololo. Vo wayuyala waha la ngandji ka mete, akanga w’ududu, amamanyishi, wahayakimela, akanga w’usihi, atunyi w’akambu w’ololo. Vo wayuyala afungi, akanga a puke, akanga a ndjambiya, anangi wa engenongeno, wuleki wa Unyashungu. Vo wayuyala l’efanelu ka ololo a Unyashungu, keli wayutuna wulu andi . . . Antu wa kolo la akanga a lukesu wayuhama lu akambu awo wa kolo.” (2 Timote 3:1-13) Akambo aso tshe weko lo kotshama l’ololo tshe lo washo aso.
Dikambo dikina
9. Kakona kakatombe l’olongo etena kakatate nshi y’ekomelo la kete na?
9 Eko dikambo dikina ne diambotondja ediyelo ka paa lo eleko keso kene. Mbala kako otoyi la etatelo ka nshi y’ekomelo lo 1914, dikambo dimotshi diakahombe mbokadja andja w’otondo wâle wa mamba. Lo etena kako, oko akewoma edja la ntondo dikambo dimotshi di’omvutshi dia tanema lo dibuku di’ekomelo dia lo Bible diata ate: “Ta diakakamo l’olongo; Mikaele [Kristo lo wolo ande tshe] la andjelo ande wakalosha dalagon [Satana], ko dalagon la andjelo ande [edienge] wakalosha, koko nde kombaleka wolo, ko vo kotanema la dihole nto l’olongo. Wakakadja dalagon diako dia woke, olui w’edjedja, one l’etawo Djambolo ndo Satana, one la nganyiya kete k’otondo tshe, wakawokadja ya la kete, ndo andjelo ande wakakadjema kame lande.”—Enyelo 12:7-9, NW.
10, 11. Asui akona wakakome anto etena kakakadjema Satana la edienge ande oya lane la kete na?
10 Akambo akona wakakome nkumbo y’anto na? Diewoyelo diako lo tetemala onkone ate: “Fono la kete ndo lo ashi a wake, ne dia Djambolo amboholo oya lenyu, eko la kele ka wolo, ne dia nde mbeyaka one etena kande keko tshitshe.” Eelo, Satana mbeyaka ate: andja ande weko suke la kome, dio diako diasalande la wolo ande tshe dia kadimola etema w’anto oma le Nzambi la ntondo ka andja ande ndo ndameme minyama. (Enyelo 12:12; 20:1-3, NW) Nde shakasaka y’omuse nye yamboko ditongami diako dia lo nyuma ne dia wakakambe olimu woho wa kolo la diaaso diawo dia sona kene kalangawo lee! Nde akambo wa kandji efula w’enama lane la kete tate omalam’akayakumi la tshina dia osotshelo awo, djekoleko oma lo 1914 lee!
11 Hatokoke mamba kene kak’ewoya Yeso dia nshi yaso nye ate: “Weoma wa mamba wayuyala la tulimbitelu la tulimbitelu ta waki uma l’ulungu.”—Luka 21:11.
Ekomelo ka lowandji l’anto kame la l’edienge laya suke
12. Naa otoyi a lateyi w’akambo w’amvutshi akona wahombama kotshama la ntondo ka andja one kome na?
12 Waewoyelo angana wakafundama edja la ntondo lo Bible wambotshikala dia kotshama la ntondo ka Nzambi nanya andja wa nshi nye na? He yema tshitshe tsho! Otoyi a lateyi awo tanemaka lo 1 Tesalonika 5:3, wadema onkone: “[Lam’ayowota voate, NW]; ki la lutui tshitshi, ku elanyelu ka shashimuya kayuya le wo.” Keso menyaka dia ekomelo ka andja one ayotate “lam’ayowota.” Dikambo dia shashimoya diayokome andja, elanyelo kayoya wonya one wele hatodjama lomba, etena kele anto wayokitsha yambalo yawo lo woladi ndo lutui ki lakawakongêka edja la ntondo.
13, 14. Etena kakona k’ofukutanu kakewoya Yeso la ntondo, ndo ngande w’ayonga ekomelo kato na?
13 Etena k’andja wa nshi nye wele la tshina dia lowandji laki Satana kaya tshitshe efula. Kema edja nto, wayokoma lo etena ka paa kakate Yeso ate: “Fonu ka wulu kayuya, wuhu wahatayala uma k’etatelu k’andja edja ndu kakiane, ndu wuhu wahayalaki pundju.”—Mateu 24:21.
14 Ekomelo a shimu ya “Fonu ya weke” ayonga Armagedon, ta diaki Nzambi. Eko etena kene kakate omvutshi Danyele diaki Nzambi ate: nde “[ayohotshahotsha, NW] waulelu ako tshe, ayâshila ushiki.” Keso ayenya ekomelo ka lowandji tshe lakose dipanda lo ndjakakitola la Nzambi. Lo etena kako, Lowandji la l’olongo layole lo akambo tshe w’anto. Nto, Danyele akewoya ate: lowandji lako “huyala l’okongo a wodja ukina.”—Danyele 2:44; Enyelo 16:14-16.
15. Kakona kayokome lowandji laki Satana la edienge ande na?
15 Lo etena kako, lowandji laki Satana la edienge ande layokome. Ditongami dia lo nyuma ne diakatomboko hawotokondja dihole nto dia “munganyiya nkumbo y’anto.” (Enyelo 12:9; 20:1-3, NW) Wakafundame dia mvo ndo wakongeko elanyelo kawo. Nde woladielo wa kandji y’anto lam’ayowotshungo oma lo lohombo lawo la kolo lee!
Akona ayoka? Akona hoka?
16-18. Akona ayoka lo ekomelo k’andja one, ndo ele hoka na?
16 Akona ayoka etena kayohembola Nzambi onongo w’endana la andja one na? Akona hoka na? Bible menyaka dia wane walanga lowandji laki Nzambi wayoshimbame ndo wayoka. Wane watona lowandji laki Nzambi hawotoshimbame koko wayolanyema kame la andja waki Satana.
17 Tokidi 2:21, 22 mbutaka ate: “Antu w’uluwanyi [wane wa lemiya lowandji laki Nzambi] wayukita kete, antu w’usembwe wayutshikala loko. Keli antu wa kolo [wane watona nemiya lowandji laki Nzambi] wayunyema uma la kete, akanga w’ukadi wayukundoama uma loko.”
18 Osambu 37:10, 11 mbutaka nto ate: “Etenyi ka tshitshe ketu, k’untu a kolo hatanema ntu . . . Kele akanga a memakana wayukita kete, [ndo wayongenangena lo ki k’otamanya, NW].” Osambo 37 divɛsa 29 kotshaka ate: “Antu w’ololo wayukita kete, wayudjase loko pundju.”
19. Dako diakona diahombaso mbidja l’otema na?
19 Pombaka sho mbidja l’otema aso dako ne dia lo Osambu 37:34 diata ate: “Ulongamelaki Latuyalaka, okolamelaki lu mbuka kandi; ndi [ayokodiya, NW] dia we nkita kete. We ayena lam’ayunyema antu wa kolo.” Osambo 37 avɛsa 37 ndo 38 mbutaka onkone: “Udjake ashu le untu laha la unungu, endaki untu l’usembwi, ne dia ekumelu ka kanga ki eli ongenonongeno. Antu wa kolo wayunyema.”
20. Lande na kakokaso mbuta one: teko lo sena etena k’ongenongeno na?
20 Aande ekeketshelo, eelo, aande olo dia mbeya one Nzambi tokaneka mete ndo kema edja nde ayoshidiya kolo ndo fonu tshe! Aande ongenongeno dia mbeya dia waewoyelo w’amvutshi wa lokumu ango wayasuke la kotshama lee!
[Osato wa lo lɛkɛ 20]
Bible akewoya edja la ntondo akambo ane wayenya “djimbitelu” ya nshi y’ekomelo
[Osato wa lo lɛkɛ 22]
Kema edja nto, wane watona nemiya lowandji laki Nzambi wayodiakema lo Armagedon. Wane walemiya lowandji laki Nzambi wayoka ndo wayoto lo andja w’oyoyo wa losembwe